fullscreen: Continens Tractatus de Beatudine, de Actibus humanis, eorumque Moralitate, de Virtutibus ac Donis, de Vitiis ac Peccatis, & de Legibus, nec-non Dissertationem Theologicam de Probabilitate (3)

DE VOLVNTA 
R I O LIBERO. 135 
279, 
gratia volitioncm inducens, feu ad illam appli- A 
cans, quia volitio eft ipfiffima forma conftituens 
determinate volentem : Ergo fi gratia efficax 
e diametro pugnet cum arbitrij libertate, ex eo 
prscise quod illam ab indifferentia agendi ex 
trahat , Sc faciat velle determinate ; a fortiori 
ipfaadtualisvolitio diredte cum illa pugnabit, 
& cum ea flare non poterit. 
167. Illud quoque quod addit Janfcnius, nempe 
quod fi libertas in 111 indifferentia agendi Sc non 
agendi confideret, in nobis violaretur per ha 
bitus virtutum, qui in unam partem voluntatem 
infledtunt , in ipfum facile retorqueri poteft: 
Nam quod generaliter docemus de libertate,hoc 
ille de innocentia: ftatu certiffimum effe defen 
dit, afleritque Angelos Se Adamum contradi- 
dtionis indifferentiam , feu expeditam agendi g 
poteftatem, in ftatu illo fosliciffimo habuiffe : 
unde fi habitus gratis Se virtutum' violarent in 
nobis libertatem indifferentis , eo ipfo quod 
voluntatem in unam partem infledterent, idem 
dicendum effet de gratia Se virtutibus infufis 
Angelis Se Adamo , qus etiam eorum volunta 
tem in unam partem, nempe ad redte operan 
dum, inclinabant. Sicut,ergo Janfenius refpon- 
dere tenetur, quod ctfi Adamus Se Angeli im 
pellente gratia, Se habitu charitatis , magnam ad 
D eum amandum propenfionem haberent, nul 
lam vero ad non amandum, non erant propterea 
minus liberi; quia effentialis indifferentia, qus 
folam neceffitatcm excludit, & qus elicientis £ 
feu eledtionis appellatur ( ut notabili 3. expofui- 
mus) in cis illibata manebat, Se accidentalis 
tantum lsdebatur, qus cum majori in alteru 
tram partem propenfione non confiftit. Ira pari 
ter nos dicimus, quod licet habitus virtutum 
operandi facilitatem nobis tribuant, adeoque 
unam in partem noftram voluntatem infledlant, 
ejus tamen libertatem non Isdunt; quia effentia- 
lcm libertatis indifferentiam, qus in utriufque 
partis eligends poteftate confiftit, minime vio 
lant , fed dunraxat indifferentiam inclinationis, 
qus libertati accidentalis cft, minuunt, quate 
nus voluntatissquilibrium tollunt, eamquead 
unam partem eligendam inclinant. Unde non 
fcquiturex noftra fententia, meritum eo minus 
effe ac decoloratius, quo quis in bono fixiori 
bus habitibus radicatus fuerit, ut inepte nobis 
objicit Advcrfarius: fed potius longe plus me 
retur , qui ex majori feu intenfiori charirate ope-, 
ratvrr (feruata tamen indifferentia agendi Se non 
agendi) quam qui agit ex habitu minus inten- 
fo, Se non ita firmiter radicato, ut docent Theo 
logi in tradlatu de merito, & aperte colligitur 
ex D.Thoma 2.2. qusft. 18S. artic. 2. adi. ubi 
fic habet: In flatu fcclicitatis futura homo -perve 
nit ad-perfeElum ; ideo non relinquitur locus pro 
ficiendi per meritum : fi tamen relinqueretur, 
' effet efficacius meritum , propter majorem chari- 
tatem. 
§. X. 
Refponfio ad objectiones Vinccntianas. 
K5? r\Bnca infuperVincendus Lenis contra 
vv noftram fententiam : Adtus perfedte v.o- 
luntarij , quamvis fint omnino neceffarij, Se ad 
unum determinati, funt imperfedte liberi : Er 
go libertas non confiftit in indifferentia , fed in 
immunitate acoadtione. Confequcntia manife- 
ftaeft, Antecedens fic probat primo. Quoties 
judicium rationis ducem fe prsbet voluntati, 
voluntas libere agit, quia tunc modum agen 
tium naturalium iupergreditur : Sed in adtibus 
perfedte voluntariis, etiamfi fint neceffarij,prsit 
judicium rationis, Se ducem voluntati fe prs 
bet : Ergo adtus perfedte voluntarij, etiam fi fint 
neceffarij, Se ad unum determinati, funt perfe 
dte liberi. 
Secundo probatur idem Antecedens. Quoties 
voluntas feipfam agit, feu movet, libere opera 
tur ; unde D. Thomas qu. 24. de verit. art. 2. ia 
argumento fed contra, probat bruta non effe li 
beri arbitrij, quia nonfe agunt & movent, fed 
potius aguntur Sc moventur ab authore naturs ; 
At voluntas in omni adtu perfedte voluntario 
feipfam movet, cum fit potentia vitalis, cui pro 
prium eft fe movere ab intrinfeco : Ergo in om 
ni tali adtu eit formaliter libera. 
Probatur tertio : Omnis adtus humanus eft li 
ber: Sed amor beatificus v. g.cft adtus huma 
nus \ Quis enim (inquit, idem Author) amorem 
ultimi finis & beatificum hominis, negabit altum 
humanum effe ? Ergo eft adtus liber. 
Addit quod , cum libertas Jit maxima pcrficElio 
voluntatis, & ad eam exercendam intelleCtus tun 
quam dux & lucifer fit ei d natura datus , nimis 
incredibile efl , perfeCtiffimd & fplendidifiima- 
operatione intellectus, qualis eft vifio beatifica , 
voluntati libertatem & perfeltionem iflam eripi , 
& a culmine mentis in modum & impetum agendi 
brutalem dejici. 
Refpondeo negando Antecedens. Ad cujus 
primam probationem,diftinguo Majorem : quo 
ties judicium rationis ducem fe prsbet volunta 
ti, feu prsit adtui voluntatis , toties ipfa libere 
agit, fi judicium fit indifferens, concedo Majo 
rem : fi non fit indifferens , fed omnino determi- 
minatum, nego Majorem. Similiter diftinguo 
Minorem : in omni adtu voluntario, etiam fi fic 
neceflarius , prsit judicium rationis, determi 
natum ad unum, concedo Minorem : indifferens, 
nego Minorem , Sc Confequentiam. Ut ergo vo 
luntas libere agat,non fufficit quod prsvio ra 
tionis judicio operetur; alioquin femper libere 
ageret, quia cum non poffir ferri in incogni 
tum, femper prsfupponit lucem ac didtamen ra 
tionis 3 fed neceffano requiritur quod reguletur 
per judicium indifferens , quod eft proxima ra 
dix libertatis , juxta illud D. Thoms 1. p. qusft. 
83. art, 1. Ouia judicium rationis ad diverfa fe 
habet, & non efl detrrmi natum ad unum, necef 
fe efl quod homo fit liberi arbitrij. Unde cum 
amor beatificus , Se alij adtus neceffarij , non 
fupponant judicium rationis indifferens,fed om 
nino determinatum, non funt liberi, licet fint 
perfedte voluntarij. 
Nec obftat,quod in illis adtibus voluntas mo 
dum agendi naturalium agentium fupergredia- 
tur: ipfa enim non folum in adtibus liberis, fed 
etiam in neceflarils, agentia naturalia fuperat „ 
quando ifti funt neceffarij ex perfedtione cogni 
tionis : hiam ex duplici capite poteft contingere, 
quod aliquis adtus voluntatis neceflarius fit, pri 
mo cx imperfedtione cognitionis , quo padto 
motus primo-primi Sc indcliberati in homine 
neceffarij funt; fecundo ex fumma perfedtione 
cognitionis , qus reprsfenrat objedtum ut in fe 
eft; Sc fic amor beatificus eft neceflarius , quia 
regulatur per vifionem beatam , qus Deum 
•ut in fe eft pcrfedliflime voluntati reprsfcntat. 
Secund.b refponderi poteft, concefla Majori, 
R iij
	        
Waiting...

Note to user

Dear user,

In response to current developments in the web technology used by the Goobi viewer, the software no longer supports your browser.

Please use one of the following browsers to display this page correctly.

Thank you.