Object: Continens Tractatus de Beatudine, de Actibus humanis, eorumque Moralitate, de Virtutibus ac Donis, de Vitiis ac Peccatis, & de Legibus, nec-non Dissertationem Theologicam de Probabilitate (3)

\ 
DISPV TATIO PRIMA- 
DE NATVRA VIRTVTIS. 
Ad quasftionem 55. Divi Thomae. 
U M natura cujufcumque rei ex ipdus A 
ratione generica& differentiali conflet; 
ut natura virtutis plene innotefeat, ejus 
genus ac differentia breviter hic explicanda 
funt. 
Articvivs Prihvs. 
Jftuo tinam Jit genus remotum, (ft prox i- 
1 mum virtutis ? 
V Irtvtis nomen multipliciter uftirpa- 
ri folet: Primo pro perfedlione cujufcum 
que rei , mediate vel immediate ad operandum 
ordinata; quomodo robur & fanitas virtutes 
dicuntur. Secundo pro re immediate ad operan- ® 
dum ordinata; Aequalitates coelorum, quibus 
influunt in haec inferiora, potentia anima:, Sc 
hujufmodi, coelorum & animae virtutes dicun 
tur. Tertio, pro objecto Sc effectu alicujus fa 
cultatis ; in quo fenfu Ariftoteles r. de coelo cap. 
H. vocat eam , ultimum potentia ; Sc Joel i, di 
citur : Ficus & vinea dederunt virtutes fuas. 
In eodem fenfu miracula in Scriptura dicuntur 
virtutes , quia funt effedtus fpccialis & extraor 
dinaria facultatis; Demum virtus fumitur pro 
quadam difpofitione Sc facultate fuperaddita 
potentiis humanis , eafque perficiente ad attin 
gendum operationem bonam , ut talem. Et 
hasc eft propria acceptio virtutis , de qua in 
prasfenti agimus , ejufque genus remotum 
proximum inveftigamus. Hoc praemido, fit 
5. I. 
Difficultas propofita duplici conclufione 
refolvitur. 
D ico primo : Virtus non eft in genere re 
lationis , fed qualitatis. Eft contra Scorurti 
im.dift. 17. qu. z. ubi docet virtutem non cife 
qualitatem , fed relationem prasdicamcntalem 
conformi tatis ad rationem, aut ConjUndtionis 
cum prudentia. 
Probatur primo ex hac definitione virtutis 
communiter recepta, quam adducit D.ThomaS 
hic art. 4. Virtus eft bona qualitas mentis , qua D 
re cie vivitur, qua nullus male utitur, quam Deus 
in nobis fine nobis operatur. Ex quibus conflat, 
quod qualitas eft genus remotum virtutis, Sc ita 
virtus eft in genere qualitatis, Sc non in genere 
relationis. Unde Auguftinus lib. i. de moribus 
Ecclcfix cap. 6.dicit virtutem cfte fapisntis ani 
mi qualitatem. 
Probatur fecundo ratione: Virtus eft quasdam 
perfedtio potentia: fuperaddita in ordine ad ope 
rationem, quafi ipfam inclinans Sc facilitatis ad 
operandum in determinata materia , ut patebit 
ex dicendis articulo fequenti: Sed omnis perfe- 
dlio potentia: fuperaddita , in ordine ad opera 
tionem, eft qualitas; nullum enim aliud acci 
dens ordinatur ad operationem, praeter qualita 
tem, maxime vero relatio prxdicamentalis, quas 
operativanon eft: Ergo virtus non eft in genere 
relationis , fed in genere qualitatis. 
Probatur tertio , dcftruendo praecipuum Scoti a, 
fundamentum , Sc oftendendo virtutem non 
conftitui per relationem prasdicamentalcm con- 
formitatis ad rationem, vel prudentiam. Quod 
prasfupponit virtutem in fua edentia conftitu- 
tam, non conftituit eam : Sed relatio prtedica- 
mentalis, quam virtus dicit ad rationem , vel 
prudentiam , fupponit virtutem jam conftitu- 
tam : Ergo eam non conftituit, Major patet, 
Minor probatur: Prius intelligitur fundamen 
tum relationis habitus virtuofi ad prudentiam , 
quam ipfa adlualis relatio: Sed ubi primo con 
cipitur tale fundamentum , intelligitur virtus 
jam in fua edentia conditura: Ergo Scc. Minor 
probatur : quia quod hic habitus fundet rela 
tionem virtutis ad prudentiam , quam alius non 
fundat, non poteft aliunde provenire , nifl quia 
eft habitus bonus , conformis ipfi prudentia:; iri 
qua conformitate iita eft edentia virtutis mo 
ralis. 
Quod explicatur magis: Relatio prxdica- 
mentalis quam dicit virtus moralis ad pruden 
tiam , eft relatio tertij generis, fundata in rela^ 
tione tranfcendcntali dependentia: menfurabilis 
ad menfuram : quam proinde necedario fuppo 
nit, quia relatio prxdicamentalis fupponit fuum 
fundamentum:Sed per illam habitudinem traiif- 
cendentalcm coriftituitur fufficienter habitus in 
efle virtutis moralis; fiquidem per hoc diftin- 
guitur a exteris habitibus , qui a prudentia 
non dependent: Ergo Scc., 
Dico fecundo, virtutemeffe edcntialiter habi- 5’ 
tum , illumque habere pro genere proximo. Eft 
etiam contra Scbtum citatum, ubi aderit virtu 
tem fubjedtivc tantum Sc de materiali importa 
re habitum, eique accidere, ficut habitus ac 
cidit potentia: quam afficit. 
Probatur primo ex Ariflotelein praedicamen 
tis cap. de qualitate , ubi virtutes conftiruirfub 
genere habitus. Et z. Ethic. cap. 5. poftquam 
oftendit virtutem non ede potentiam , nec 
adtumfeu affedlionem , concludit cfte habitum, 
dicens: Si ergo virtutes neque ajfcEluS funt, neque 
facultates , habitus nece/fario funt. 
Probatur fecundo cx D. Thoma hic art. 4. libi 
fic habet: Genus virtutis qualitas eft, differentia 
autem, bonum: eftettamen convenieniiordefini 
tio , fi loco qualitatis habitus poneretur, qui eft 
genus propinquum. 
Probatur tertio : Virtus eftfub genere quali- 7. 
Sc
	        
Waiting...

Note to user

Dear user,

In response to current developments in the web technology used by the Goobi viewer, the software no longer supports your browser.

Please use one of the following browsers to display this page correctly.

Thank you.