6n
<rio=re dimittendi vxorem;n5 viri quas odetat coniuges, A
enecarentshanc fententiam S.Thomasdicit efle probabi
le Altera eft fenietia:repudium vxoris folum fu i ffe im
nuiiipermilfum , vc minus malu : jpj? illa verba Chrifti
j}ni; Propter dmitiam cordis veftii permifir vcbis(Mc-
fes)dare libellum repiidij,& haxeftcoi confeniu Theolo
201 um recepta . Ego huic fecunda: fniae magis accedo de
qua re,fuo loco latius difpatabo . Dubi* item qucftionis
efi an repudiata vxore . vtriq; coniugi liberum ei/er ad
alias nuptias tranfireiSotus in 4^.33 .q. i.art,3 .negat, &
ideo matrimonium per repudium non folui,& dirimi co-
tenditiita vt repudiu folum diuortij rdnem habuerit. Ve-
runtamen non paucorum eft opinio, liberum vtriq; con-
jugifuifle, fe ad alias nuptias cdferre. Idq; deduci vf ex
illis verbis Deuteronomij: Cumq; egrefia alium maritu
duxerit,&c. Et ideo vir vxore repudiare non poterat, n i fi
dato vxori libello repudijiqJ certe non nili in bonum di-
mife vxoris cedebat,ne V3 alteri nupta, adulterij infimu
lari polfet; & ne eam dimiflam ia m, vir repetendi, & re
ducendi itis haberet. Ex quo perfpicitur, matrimonij vin B
culum apud Hcbi\os,per repudium diflolui, & dirimi.
At obijcict quifpiam cum Soto , praedi <fto in locofcribi:
Non poterit prior maritus eam accipere in vxoreni,quia
polluta eft,& abominabilis fadla eft coramDho, V3, qit
alteri nupferit. Dicimus, fenfumeorum verborum eilc,
[quia polluta eft,dhoceftjquia fecundo viro feadiunxit,
&ab eo cognita eft: Pollutu hic phraii Hebraea non acci -
piturin malam, fed bonam partem .-fignificac idem, q<f
latine diceretur,alteri nupfit, & cu m eo rem habuit.f Et
abominabilis fadla eft coram Dno.i.quiaea prior mari-
tusfuerit execrauis,& fibi odiofam repudiauerit: hoc.n.
«rat in odium,& poenam virorum vxores facile repudia.
eium,nev3 castemere, & qualibet caufa dimitterent.
%eges a Mofe lat£ de fucceffione ex te flamen
to , njel ab inteflato
C a P‘
P Rimd queritur,quo pafto apud ludteos,haeredes ex
tefiamento,vei ab inteftato fuccederent? Numero.
27 Lex eft: Homo cun mortuus fuerit abfq; filio,
ad filiam eius tranfibi.t hareditas.Si filiam non habuerit,
habebit fuccdTores fratres fuos,quod fi,& fratres non fue
xinr , dabitis baereditai.e fratribus patriseius Sin autem
nec patruos habuerit dabitur haoeditas his qui ei pro
ximi fuut,entq. hoc fan<3um(id eftfirmum, ae fixumllf
raellege perpetua Hactenus Lex Ratio huius legiserar,
quia pofleffibnescum familia tranfibant :&ideo fi quis
piares,aut feminas fufceperat.ad mares, non feminas hae
reditatem,hoc eft,agros,& alia bona immobilia trafmic
tebat.inter mares vero duas partes primogenitus obtine
bat-Si quis tamen fqninas tantum procreaffet,ad eas hx
reditatem aequis portionibus transferebat: & idcirco ille
suibere n i fi viris eiufdem tribus,& famili? non poterant:
ne'polfeftlones patern?,in.quibusfuccefferat,ad alias fa- D
milias transferretur. Tales fuerunt filixSalphaod.de q,-
bus Numero 27.de 36 & inde fa£himeft,vt filiae,quas hx
reditatem non habebant, poffent nubere viris cuiuflibet
alterius cognationis , & tnbus:tales erant femin? ex tri
bu Leuicica.Qucrunt aliqui, an vlla bona hireditaria f?
mine confequerentur,cum fratres habebant.Ex bonis im
mobilibus,cui ufmodi erant agri, & fundi, & alia; id ge-
pii-s poffcfliones,nihil ad eas cranfmitcebatur; bene aute
ex bonis mobili bus,quae in numero,pondere, & menfura
conliftunt; poterat femine, vna cu fratribus parenti fucce
dere,quia familia perbona mobilianon difeernebantur.
Deuteronomij 2 i.haec ponirur lex-Si quis duas vxores
duxerit, &. vnam dilexeric,alteram vero odio habuerit,
& liberosex vtiaq. lufceperit, & fuerit primogenitus ex
ca, quamiodio habet, non poterit ius primogenitorum
transferre ad filiii dilecl?. Ita fere Lex, Primogenito de-
bebaturtanqiiam ius,facerdotium,&ideofiex tribu Le
nitica,&famiiiaElcazarisfilij Aaroniserat,fuinmoPoa
.catu fqjjgcbatur; uxbonoruduplicem portionem, Sc
primum in fedeudo locum Aio primogenitus habebat.
<538
Hac autem iura primogeniti non folum mandatoMofis
confl ituta funr,fcd et i a lcng£ aureMofem apud HabifoS
feruabantur,n< n quidem lege feripta, fed folo inftituto,
& more Maiorum. Interea fi quis ex concubina, vel anci!
lanatus erat,haies patris efle non poterat: & hoc ante le
gemfcnptam more atque inftituto Maiorum apud He-
hraos vigebat,& ideo dixit Sara ad Abraham: Eijcean-
cillam hanc:&’ filitm eiusmon.n.erit hares filius ancili?
cum filio meo Ifaac.F.t alibi: Deditq; Abraham cunila q
poflederat Ifaac: filijs autem concubinarum largitus eft
munera.SenfuscfhTranfmifit Abraham ad Ifaacharedi
tatem:filijs vero concubinarum aliqua legauit,ex quib,
vi nerent, vt Ifaac haredem, eos alendi lege curaq. libera
ret,Et nihilominus filij Iacob,et ex ancillis fufcepti,cum
cqteris fratribus regnum,& Terram a Deo promifiam ac
ceperunt:quod annotauitS AuguftinusTrail.i i.in Iohi
nem,& refertur 3 2. q 4.C. Recurrat Eos enim omnes vo
luit lacob pro legitimis filijs, & haeredibus habere.
PRAECEPTA
*T)e/eruis, tt) ancillis, fap. XI’.
E Xodi 21. Pracepit Deus, vt ferui feptimo anno liberi
dimitterentur,hoc eft,libertate donarentur: qua Ma
numiflio in Hebrais feruis,non in ijs,qui ex Gentibus fer
ui fadti erant H"br:ei.nim, locum habebat • Leuitici 25.
fic loquitur lex;Si paupertate copulfus vendiderit fe ti
bi frater tuus, non eum opprimes feruitute famulorum,
fedquafi mercenarius, & cojonuserit . Meienim ferui
funt,& ego eduxi cos deterra Aegypti non veneant codi
tione femorum. Sciendum eft , apud ludaosduplex ge
mis femorum excitiffe.nam femus,vel erat Hebraeus,vel
aliquisex Gentibus.Si Hebraeus,in perpetuu feruirenen
poterat, & hoc eft,quod dicitur lege : Si emeris feruum
Hebraeum fex annis feruiet tibi,in feptimo egredieuuTi-
ber gratis Si ex Gentibus perpetua feruitute renebatur.
C Seratis, habet lex,& ancilla fint vobis e Nationibus,quae
in circuitu veftro fune; & deaduenis, qui peregrinantur
apud vos,vel qui ex his niti fuerint,hos habebitis,famu
los,& hereditario iure tranfmittetis ad poftcros.ac poffi-
debitis in attcrnu.Ita lex.Rurfus femusHebraius poterat
efle ex triplici eaufa:aut quia Hebraeus inopia oppreifus
fe vitro alteri Hebraro vendiderat.Leuitici 25.8! pauper
tate copulfus vendiderit fe tibi frater tuus, non eu oppri
mes feruitutefamuloru,fed quafi mcrceuaiius,&' colonus
erit:aut quia Hebranis furatus aliquid fuerat, & foluedo
non erat:tunc enim fur Hebraeo vendebatur. Exod.22.SL
non habuerit,inquit,(fcilicet fur)quod pro furto reddat
ipfe venundabitur. Quat lex dura ,& feuera non erat,eo
quod non vendebatur ille ad perpetuam femitutem , cu
feptimo anno prrftinam cflet libertatem recuperaturus.
V edebatur igitur, & quafi locabat operas fuas ad te pus,
vtex mercede folueret rei furti use damnum Aut femus
Hebraeus era:, quia ex feruo Hebraeo, & ancilla natus,vc
alibi d i c 11 n r, v i de I i ce t Exo. 2 1. Hebryorum vero feimiex
Getibus,aut erant bello capti,aut pecunia empti-, aut do
mi ex ancilla nati ■ Ancilla itidem, vel erjit Hebraea , vel
ethnica.Heb/?a,antquia fe vendiderat egeftate copulfa.
Leuit.25 .& haec feptimo anno ad libertatem priftina co
dibat;Aut quia pater ipfiuseam vediderat alteri Hebr?o
vti eam vxoremduceret Dominus,vel filiuseias,Exo.2 t.
& Deut.i 5- vbi ha’C fune verba: Si quis vendiderit filiam
fuam in famulam,non egredietur licut ancillae exireco-
fueuerunt,hoc elhnon exhibit,ficut lemi egrediunturaid
ferui egrediuntur cum corpore fuo foli , ii ibli in domum
Domini venemntmon fic autem ancilis Hcbrs?, quonia
non folum ad miuifterium, fed ad matrimonium falcem
quale erat ancillarum, tradebatur. Si d,ifplicnerit>Qculis
Domini fui, cui tradita fuerat, id eft.cui vendita fuerat,
vc eam duceret vxorem,vel dominus, vel falce filius eius
fi difplicuent,inquam Domino,poftq-uam ab eo cognita
eft,& non defpodeat eam iibi.vcl filio luo,di mittet eam:
vult dicere,dabit ilii pecunia,qua redimatur, vel remit
tat illi pecuniam feruitutis,fineteain liberam abire,fine
vllo pras.tjoredemptionis,perinde ac fi pecuniam redem
ptionis ascepiScc.ropulo autem alieno vendendi non ha
bebit
Liber Sextus
