1043 InftittJtlonum Moralium, 1044
Vnde oli m Deus,cum Hebraeorum populo praecepta da- A
ret,interalia prohibuit.ne alterius gentis,quam fuc regg
fibideligerent.Deinde, fi Rex haereticus a populo creare
tur,eledlio iurccanonicoeffetprorfus inanis, & irrira:
qm ois haereticusipfo iure excoicatione cotraxir, excoi-
catusaiit,publicorum munerum,& ad roiniftrationu ca
pax non eft,quippe cui interdidlum eft omni piorum ho
minumconui6lu,focietace,&c6ione.Qiiaeres,an faltem
ob ede pacis bonum tuendum,&conferuandu, pofiit Hx
recicus auftoritate Pontificia abfolutns , in Regem,aut
Principem eligi? Rndeo,videndum effe, an multo magis
lit in rem populi h^reticum hominem in Regenon‘eIigi,
q, eligi ob ede pacis bonum, Item.videdum pft.an citius,
& facilius Rei publica: falus,& pax labefadlata concidat
Hsretico regnante,aut dominante,quam Catholico: in-
fuper videdum eft,nuro quamuis polliceatur, & iuret.fe
permiffurum Catholicos pacati, & quiete viuere iuxta
Ecclefia: ritus,& mores,fit ei fides habfida. Nam qui Dei
fidem temere,nefarie, & impie perfringit, facile fide da
ta hominibus violabit,vt abunde experimenta docuerut. g
Rogabis deinde,an Rex, ve! Princeps in hserefim lapfus,
fit ipfo iure regno,aut principatu fufeepto priuacus? Re-
fpondeo,minime,fed regno eft amouendus,regno priua-
dus.ei regia poteftas abroganda.Quaeres,cuius auftorita
te fit regno,aut principatu deijciendus?Rndco,aui6lonta
te Pontificis Romani primu fieri debere criminis decla
rationem; naro Hasrefis crimen eft Ecclefiafticum, inqcf
Index Ecclefiafticus primum inquirere,& animaduerte-
re debct:poftcognitam ab Ecclefia,&damnata hserefim
lata fnia , populus eadem audloritate foluitur ab omni
vinculo.&nexu fidei, ,p miffionis, & iurifiurandi,quo Re
gi parere ante debebat, & deinde pdt iure populus,'vna
cum Procerum c$tu,Regi regnum,& poteftatem adime
re , acin fui patrocinium alios Principes Chriftianos, &
Catholicos vocare,fi ad hsc ola Roro.Pontificis publica
fnia,& audlcritas acceiferit.
Odlaud queritur,An fas fit,& Reipublici expediat h£
reticos impune permittere,& peregrinas, ac fuperftitio-
fas fedfas tolerare,de ludaifmum, PaganifmunqSarace- q
nifnnftQiiida opinantur id fase£Te,& expedire,vt Refpu-
blicae pacate,& tranquille vitiant. Nam Heluetij populi
pace fruuntur,& traquillitate, cum tn Haereticos permit
tant in fuis finibus:& olim Chriftiani,lmperatorib. Hae
reticis^ Paganis regnantibus,vna cum Hereticis,& Pa
ganis permitti viuebant Ac vero dicendum arbitror, in
numera mala,& incommoda oriri folita eife, quando in
Rcpubhca impune toleratur eiufmodi hominum confor
tium.atq; cduidlus : vei ex peri meto fatis euidenti coftac
in multis jfiiincijs; q> fi aliqn fadlii ette legimus, id miru
non cft,quia res, mores, & tpa aliud non patiebantur; &
vbi idnunc impunetoleraf,Atheifmus,aut Pagamfmus,
paulatim inducitur. Ai vt plura,& grauiora,& deteriora
mala deuitent, aliqn id Principes Chriftiani ^mittunt.
*De peccatis,qua contra Fidei confefsionem
admittuntur. Cap. XXVII,
P Rincipioquteri folet.An qui rogatur ab alio,fit Ca
tholicus.fiueChriftianusnec ne, eo ipfo debeat cofi
teri,fe efte Catholicum,fiiieChriftianum?Animad-
uertendum eft, interfe haec tria plurimum differre: nam
aliudeft negare V.G. Titifl fe efte Catholicu,fiue Chri-
ttiantualiud fimulare, vel occultareFideCathohca fiue
Chriftiana;&aliud,fedfa,vel fuperftitjosa impietati jfi
teri.Deinde fciedii eft,polie contingere,vt <js,vel verbis,
vel faitis,vel fignis Fide catholica abneget,vel occulcet.
Et proinde, vt feila aliena tocide quoq; modis profitear.
Pri miimquaer i turde verbis, & fadlis.poftea de fignis.
Profiteri igitur fedtam, aut fuperftitioae Infideliiiquo
rumlibetjfiue verbis,fiue fadtis.cft per fe peccatu,& qui-
dem grane.Qucres.quid fi^metu mortis quis profiteatur?
Etiam tunc eft peccatu m,qu i a eft perfe,& intrinfece ma
lum. Vnde metus mortis minuere es paite eius deformi,
tatem poteft quidem,fed tollere ex toto non pdt.Quid fi,
inquies, oretenus tantummodo quifpiam profiteatur, nd
corde,& auimo?Rndeo,eum haereticum,aut Paganu non
efle.qm incclledtu nihil contra Fidem credit; ac vero ora
ue peccanimfacir,quiaChri(fi Fidem verbis abnera*!.
Praeterea,fi Titius legitime auftoritate publica rogatus
feeffe Chriftianum,ve! Catholicum neget,graue pecca
tum admittit,tametfi metu mortis, & verbo tenus fe ta
lem efte n*egauerit.nani Fidem negare,eft etiam perfe‘,&
fua natura malum.Poftrcmd, fi Titius public6,& legiti
me rogatus,fit Catholicus,fiue Chriftianus.an non;tacue
rit,ita vt talem fe tacendo cfle diffimuler,grauiter delin
quit, qm tunc Cj>isFide fuam clare, & palim prodere, &
confiteri debenalioqui enim tanquatnh^reticus.aut infi
deliscenfebiturrEc cum id negotij publice cranfigeretur,
pios Chriftianoram animos offenderet.Si tuTuius clan
culum, fecretq,vel priuatim ab aliquo rogetur, fitneCa.
tholicus,Chriftianufve au non? non peccat,(i tacendo Fi
dem fimulct, aut occultet; aut fi rogantem verbis ambi
guis,aut alio (pedantibus eludatiquia is,qui rogat,nul
lum togiidi tus habet,&: proinde qui rudet,minime obli
gatur ad veritate fatendam:vfu tu venire interdum pot,
ex accidenti aliquo,nimirum,n£ alij offendantur, vel ne
in periculum perfidia deueniant.vt debeat veritati pro
fiteri,& nequaquam occulcare. At vero fi Hxreticu, aut
Infidelem fe efte fateatur, peccat, non foliim mentiendo,
fed £c haereticam prauitatem,aut fuperftirtofam, veljm
piam aliam quamlibet feilam verbis profitendo .
Quaeres, quid,fi nomen Chriftiani, vel Catholici apud
aliquo: prouincias,foium fit nomen nationis, vel gentis,
non autem religionis, an peccet Titius contra confefiio -
nem Fidei negando fe efte Catholicum,vel Chnftianum;
Rndeo,minime,quia foliim negat feeffe virum illius na
tionis,vel gentis,de qua rogatunvelur qui diffiteretur fc
efte Italum,Gallum,Germanum, vel H.Tpanum.
Secundo quaeritur, An qui apud haereticos rogatus,fit
ne Sacerdos, fit Clericus,an non ? Religioftis,nec ne fit?
vtrum audierit re diurnam? negauent, fe tale efte, vel re
facram audifle, peccet contra confeflionem Fidei ? Finge
aliquem in Anglia commorari,vbi talia paflim Haeretici
percundlantur ad explorandum, an quis Romanam fidS
neget fe efte Sacerdotem, vel Clericum, vel Religiofum,
non ed ipfo negat fe efte Chriftianunqvel Cachoiicu.vel
fidelem,quia funtec Laici.Chriftiani, & Catholici. Nec
refert,qtt id Haeretici fcifcitencurrati calesRomana fide
teuereiqm eam quoque Laici profitentur , Quare foliim
fi mplex mendacium in hmoi negatione ineft, & proinde
fimulare, vel occultare Clerici, vel Religiofi perfonam,
fine mendacio in verbis,ne quis prodatur,ac capite,& vi
ta periclitccur,nullu m peccatu eft. Imino ecTicius Cle
ricus,vel Religiofus ( n ad vitam tuendam depofita Cleri
ci,vel Religiofi veftefc cifi.vc laictim in fpeciem gereret,
amidfu laicorum indutus, non grauicer peccarer. PrEte-
rea, fi precationes folitas, & officia Ecclefiafticaprtcter-
mittac, quia commode ea recitare nequeat abfque pro
babili vita: periculo,non peccat:quia leges humante non
obligantconfcientiasfubdicoruiTqcum graui vic* diferi
mine,quamuis in certiscafibus obligare poftint.
Tertio Qua'ricur,An in hofpitijs hccac Catholico car
nes edere teporibus ab Ecclefia interditttis, ne fe prodat
tanquam catholicum,& in certum vicg diferimS veniat?
Hoc ideoquaritur, quia leges humanae non a (ferunt obii
gacioncm,quado huiufrnodi pericula imminentiexalte
ra vero parte videtur hic Catholicus omnino peccatum
admittere contra confeflionem Fidei, fi ponamus, iuhu-
iuimodi hofpitijseos, qui carnibus vefcuntur,hsreticos
cenferi: tunc enim qui carnes edit, fadto ipfo fc haerecicu
efte profitetur, at paulo ante diximus, fecla H^reticOru,
vel Paganorum verbis, vel fadtis profiteri,efte per fe roa
lum,quod metus etiam mortis,non excufat. Refpoudeo,
in primis, a carnibus abftinentem aliquem Catholicum,
quamuis ab hofpiteoblatis,eo quod prrctexat,&; fimulec
aliam caujfam, & rationem longe a religione diuersa, nd
peccare,necconfeftioni Fidei repugnarcjjquia foliim reli
gio fi mu!atur,aut celatur. Deinde,in carnibus ededis ob
vita; periculum declinandum, non videtur graue pecca
tum admitthnacarnium efus per fe non eft infidelitatis,
perfidi^ ve, aut prau itatis baeretic? profeiiio , fed res eft
per fe media,& indifferens; ex accidenti vero Hcretici n
lemefum trahunt ad (ignuatpeifidi-^auc hasrcucc pram
tatu>