Liber Nonus.
1054
ftanobifcficoniung|tur.Vn«3e Deus,inquit noneftfpd J
noftr* proximum obiedlii.fed danis Dei afpedlus ,quo
noscumeoconiungithur, & copulamur. Necenim, ait
fueramus Deum, fedfperamus ipfumclare videre,aceo
frui .Simii iter non fperamus amicum abfentem.fed ipsu
videre,alloqui , ampledli, ac eius pr?fentia obledlari.
Cteteriimcoi, & conflanti Theologorum confenfu eius
fniareijcitur.vt conftat.exCaiet.&S.Tho i.i.q 17.ar.
5.& afijs in 3 .dift.z6.& in i.di ft. 1. Nam Sitis,tefte Ari-
ftoteleli.z.de A ni ma,tex.z8.Eft appetitus aquc frigid?,
&humid3e:fames,cupiditas cibi calidi,& ficci.Porro, <j
fitit non,folum optat bibere fed etiam aqua ipfam, & q,
famepremitur, defiderat nonfolum edere, fed etiam
efcam ipfam:& qui amici defiderio tenetur,& cupit ip-
fum videre,& alloqui,& ipfius etiam frui confpedlu,&
praefentia-Spei igitur proximum & principale obiedlii
ellDeus ipfe,& funt adlus,quibus Deus nobis ipfe con
jungitur, nimirum adlus videndi,amandi Deum,eoque
fruedi Obiedla vero minus principalia funt caetera ola,
quibustanquam gradibusquibufdamad fupernam,& ■
caleftem patriam peruemtur;quae funt gratia, & virtu-
res,dona,& auxilia Spiritus SUdlirquae omnia nobis Chri
fti ineritis conferuntur.
Decimo quseritur,Qua in animi facultate fpes inbse-
reat?Riideo,in volutate,q eft appetit’ronis, cuius eft cu
pere,&optare,& expedlare bona futura, & abfenria.
Vndecimo quaeritur,quibufnamfpes conueniat,&' in-
fit?Refpondeo,nec in beatis caeli incolis. tefteS.Th.z z.
q. 18.ar.zmeq; in ijs,qui funt perpetuis gehennae fuppli-
cijsdeputati.tdleeodemS Th 2 z q-i8.ar.3- nec in h?-
reticisfpem ineffe . Quo modo etiam Fides eifdem non
ineft.Na.qunm fides fit rei,qu£ nec in feipfa.necperfeip
fam vf,Beatis fpiritibus nequit conuenire:ita,& fpes,qa
eft boni,quod non habetur,in Beatis habitatoribus caeli
non permanet.Ac (icut Fides,vi,& natura fua,ipfoadlu,
quo Deus clare cernitur a Beatis fpintibusceffat,ac de-
finitific etiam fpes natura,& conditione fua , atflu ipfo,
quo fu perna felicitas habetur,excluditur,ac omnino fi
nitur praeterea fpe,damnati apud inferos carent, ficuti
etiam fide. At quaeres,quonam padtoin eis fpes, & fides
intereantfRefpondeo, in illis fpei adlum per contrariu
«xtingui,&deleri;defperant.n. beatitudinem,certi om-
ninode fua infelicitate perpetua.Item, in eis delinere fi
dem,& fpem.vt funt habitus,& virtutes, quia Deus eas
non amplius confcruat.A conferuando vero defiftit,quia
eas in hac vita,infundit,vteartim prsefidio credamus,&:
fperemusaeterna bona,quaepoffumus per Dei gratiam
aflequi.Qui vero apud inferos torquentur, apti amplius
nqfuntadfuperna gaudia confequenda. Dantur igit eq
viriutes,vt huius vitae pra;fidia.adiumenta,&: remedia,
adcaeleftem beatitudinem per Dei gratiam promeren
dam, & ex meritisex diuina gratia profedlis obtinenda.
Obijcies,Beati incola; coeli fperant, & expediant corpo
rum refurredlionem,vitam, &faelicitatem fempiterna;
nobis item optant fummam beatitudinem, qua ipfi po-
tintur.ergo fpem retinent.Rhdeo,huiufmodi Beatorum
deltderium.fiue expcdlationem.non elfe adtii, opus,vel
officium fpei virtutis Theologicae,vt colligitur ex S. Th^
P4.q-7 ar.4.ad.2.& i.2.q iS.ar.i. ad 4 quaecirca Defi
tanquamproximum obiedlum verfatur, cuiufmodi hic
adt 9 116 efheft tnadl 9 charitatis,vt tradit S.Th.z.z.q. 18.
ar.z.ad 3 .quo,& fua corpora, & nos ipfos amant .Eode
modo Chnftus Diis du in terris agebat,fui corporis glo
riam exoptabat;nec m erat in eo Spes, virtus ne pe theo
logica, vt docet S.Th.p,3 .q.y ,ar.4.in Hsreticis vero fpes
non manet, quoniam fine fide non fubfiftit fpes,eius.n.
fundamentum eft fides,qua tn haeretici carent. Perfeue-
ratvero fpesin ijs,qui poft obitum ignispurgatonj pa-
nas fuftinent, donec plene mundati in caleftem haeredi»
tatem admittantur, vt docet aperte S.Th.z.z.q. 18. a.3.
Maner quoque fpes in peccatoribus,qui per peccatum a
gratia,& charitateexcideriit.Roges,an fit virtutis theo
logic^adtus fpes illa,qua quis in hac vita exoptat alteri
beatitudinem.S.Thomas z.z.q.i8.ar.z.ad 3,afferit, ea
dem virtute fpei qua nobis cupimus, & fperamus fu tri
ma fafficitatem optare nos quoq; eandem alijs .Scotus
tn in j.diftin, i6.q. 1 .verfic. Ad argumenta,ad finem,id
Videtur negare,qui a beati Spiritus nobis exoptant aeter
nam felicitatem, nd tamen fibi cum ia milia perfruant:
ergo idem etiam in nobis accidit. Rurfusquiaperfpem
optamus,& expediamus Deum, vt nobis bonii,ergo fpes
ad bonum noftrum, non ad alterius bonum eft .Sed non
eft,cur negemus,eadem virtute fpe, defiderare nos bea-
tudinem,&' nobis,& prox i mis noflris.ficut eadem chari
tate.& nos& proximum amamus.
Duodecimo qtmitur,An,& quomodo augeatur fpes?
Refpondeo,iuftos homines fpem augere fuis adlihus;no
quod ipfi eius incrementum efficiant sficut en i mjfpes a fo
lo Deo,vt a caufaefficiente exiftir,ita abeo duntaxat,vt
a caufa efficiente augetur:fed quod moneatur,& anima
debite,& legitime praparent ad ampliorem,&vberiorfi
fpem excipiendam Qncrat aliquis, an fpes peccatorum
hominum,in quibus eft a charitate feiundla , fuis quoqj
adlibuscrefcat?ira vt peccatores,quo plures fpei adlus,
aut oraparationis eliciunt,eo ampliorem fpem merean
tur?Rndeo,nihil impedire,quin fpes, licet informis ma
ior,& cumulatior fuis adlibus fieri queat: fed per eiuf-
modi adlus id incrementum peccatoresnon videntur me
reri,fed fe debite,& legitimd praparant, vt in fpfis fpes
p!enior,&vbeHorDci munere,& dono fiac.
Quares.An fpes augeatur per quoslibet adlus etiam re
miffiores?Rndeo,augeri foKim peradlus feruentiores,fi-
ue intenfiores.quia ficut fpes non infunditur in mentem
nifi rite,&’ legitime praeparatam , ficnec maior, & vbe-
.riordatnr fpes,nifi homini amplius prqparato. Sed ani
ma rite,& legitimi non praeparatur, nifi peradlus fernS
riores,& inrenfiores fpeisquia ficut initio non datur ha
bitus fpei,nifi per adlum homo praeparetur, fic non dat
abundatior.&copiofior fpes fine maiori ani m? praepara
tione Si quaeras, An quemadmodum peradlus charit a ti s
remiffiores mereturiuftus incrementum charitatis qua-
uis ideonfeftim non atfequatur, fic etiam per adlus >-e
miffioresfpei mereatur incrementum fpei.Rudco,non'ef
fc eandem tonem de adlibus remiffioribus fpei ; quae eft
deadlibus remiffioribuscharitatissqm per adlus remif
fiores charitatis meretur i udus incrementum gloria:,&
C proinde incrementum charitatis recipiendum in calo.fi
hic non receperit,vbi eft charitas permanfura.At pera
dlus remiffiores fpei, meretur iuftus glpri^, & gratiae in
crementum confequcndum in caeloifed cu ibi fpes futu
ra non fit,non recipiet ibi iuftus incrementum fpei rcci
piet tn in hac vita,cum fe in fpei adlibus feruemioribus
exercuerit;fecus incrementum fpei non cofequetur; Di
ces,cum fpes augetur peradlusintenfiores.crefcit ne ea
dem iuxtaexceffum adluum,an veroiuxta tota magni
tudine adluu?Rndeo,ipfam augeri iuxta excefium,v.g.
fpes erat magna quatuor partlb. adlus et fpei habet ite
fex magnitudinis partes,crefcit tunc fpes, & fit magna
folum fex partibus,qua; erat antea quatuor partium.
Dccimotcrtid quaeritur, An fpes per defperationcm,
tanquam percaufam,vi,& natura fua cotrariamcxpcl
latur ab homine , & pereat:An vero merito tm ? Rndeo,
inter omnes quidem conuenire , fpem per defperationd
excludi,eijci,& intcnre-funt tn,qui fentiant, per dcfpe-
rationem extrudi,tanquam per formam fua vi, & virtu
te contrariam.Quod ea rone confirmat,quia corrarium
vi fuicontrarij perit, &extinguirur. Sunt n. contraria:
formefibi inuicem pernaturam inimicae,& aduerfe De
inde,quia fi merito,non natura fpem defperatio deleret
ac tolleret,aliaquoq;peccata ea nobis aufeprent,ac pe
nitus perderent.Si quis.n.in defperationcm alios addu
ceret,fpe ipfam mereretur amittere. Ali; cenfcnt fpem
per defperationcm ei jci ab homine,merito, non vi-& na
tura:quod rone comprobant,qm fpes,eft habitus fuper-
naturalis,qui a foloDeo fit,infunditur,exiftit, confenu
tur,& pendet.ergo nulla vi naturali inte rire poteft.
M hi probabilius vf,fpem per defperationcm non me
rito tm/ed etiam natura tanquam performam fibi cd-
trariam tolli,& extingui .quoniam per eam tanquam
per adlum contrarium expellitur.
Obijcies,Si fpesnatura fua perdefperationem tollere
tur,ac periret,pariter interiret,quadoquis infcicterde-
fperaret futurae vitae gaudiaique enim fe fua natura euer
tunr,& perimunt,eius conditionis,&naturas fuut, vt qui
vnumper obliuionem, 8c ignorantiam inducit, reliquu
cotinuo extrudat ueceflario:quaIia siit calor, & frigus,
candi-
