1127 Inftitudonum Moralium. i; 28 
&traduntiQui Fidem abnegant;Qui corii fcriptanomi j 
na honoris,& cultuscaufadeferunt: Omnes hmoi-tanq, 
hxretici,aut faltem nomine harefis vehementer fufpe- 
£li iure poffunt ab Inquifitoribus puniri-,vt colligiturex 
ca. Accufatus,$.Licet.De H^ret.in Sexto:& iure ipfo, af 
fedli fune ijs pynis.quibus Canones,& lura Hareticos,& 
deHarefi fufpedios ftibiedioseffie voluerunt. At vero Iu 
recoiCanonico,& antiquo audloriratem non habet In 
quifitores animaduertendi in- forti legos, &Dininantes, 
vt conftat ex eodem ca.Accuratus,in Sextd, fi pradidla 
non faciant,quamuis fortibus,h alijs diuinationib.via 
tur.Sed quid fi Damones iintocent.&cofulant eo folii m 
animo,vt ex eoru verbis futura fortuita,vel occulta di- 
fcant,ita vt nihil eoru,quas dixi mus,efficiant, fed folii m 
Daemonem confidant,vt amicum,& fociummore eorD, 
qui aliosfe peritioresconfuluntfRiidet Caiet.a.a.q. 9?. 
ar.4 eos non efle hareticos,ncc inuocationem, qua Da- 
mones imiocant,harefim continere,aut fapereffied fubij 
«it flatim,fe in hac parte, vt Theologii,&Theologice lo 
qui,non vt iurifconfiiItum,qui in indicio procedit.Qui- B 
dam alij rndent.in eos non habere ius inquirendi Inqui- 
fitores,quia nec funt Haretici,necde harefi fufpedli,cu 
nihil prafeferant.quod fapiat,aut contineat harefi m,q> 
mihi fane refponfum no placet.Nam et fi in eos iure coi, 
& antiquo canonicoinquirere nequeant, tanqua in Hae 
reticos,aut m eos,qui faciut aliquid,quod mamfcfte co- 
lineat,aut fapiat haerefim;po(funt tn inquirere tanquam 
in fufpedlos de harefi.Nam eo ipfo,qndd Daemones dito 
cant,& eos de futuris euetibus fortuitis, aut occultis in 
terrogat,nomine haerefis merito fufpedli cefentur. Qu£- 
res, deinde,quidnam iure nouo Pontificio hac de re, co- 
ftitutu fit' Riideo,effe etiam Coflitutionem a Sixto V.q 
incipit Caeli,& terr?:in qua licet excoicatio ipfo iure,no 
tmponatur;conceditur tn Epifcopis,Praelacis,&: alijs or- 
dinarijs locorum, &Inquifitoribus haretica prauitatis 
vbiq; gentium deputatis,vt inquirere , & animaduerre- 
re queant in omnes fortilegos,& diuinandi artibus vten 
tesiHaec.n.funt eius verba: Apoftolica audloritare flatui 
rnus>& mandamus,vttam contra Aflrologos,Mathema 
ticos,& aliosquofcumque didla ludiciaria Artrologia 
artem praeterquam circa agriculturam , nauigatione,& 
rem medicam, in pofteru exercentes,aut facientes indi 
cia,& natiuitates hominum,quibus de futuris Continge 
tibus,fucce(fibus fortujnfq; cafibus, aut aditionibus, ab 
humana voluntate pendentibus aliquid euenturum affir 
mare audent,etiamfi id fe non certo affirmare afferant, 
aut proteftentur, quam contra alios vtriufq; fexus,q fu- 
pradidtas damnatas, vanas,fallaces, & perniciofas diui 
nandi artes,(luefcientiasexercent,jpfitentur,aut docet, 
aut di,fcut,qoivd hmoi illicitas diuinationes, fortilegia, 
fuperflitiones,veneficia,incatationes,ac pmiffia deteflan 
da delidla,vt prafertur,faciunt, aut in eis fe quolibet in 
tromittunt,cuiufainq; dignitatis,gradus,& conditionis 
exiflantjtam Epi,& Pralati fnperiores, & alij locorum 
ordinari),qua Inquifitores haereticae prauitatis vbiq; ge 
tium deputati,etiS.fi in plerifqjex his cafibus, antea no 
procedebant,aut jpcederenon valebant,diligentius,in v 
quirant,& procedant,atq; in eos feuerius canonicis p£- 
nis,& alijs eoru arbitrio animaduertant.Hcc ibi.Ex quo 
£t,vt vi huiusConftitutioniSjVbi vfu recepta,confirma- 
ta q; fuerit, haereticae perfidiae Inquifitores poflint inqui 
rere,& animaduertere m eos omnes,qui fuperfhtiofam 
quamlibet diuinadi artem exercent,profitentur, docet, 
addifcunt,autdiuinationibus vanis vtuntur,aut in eis fe 
quolibet ingerunt. Cumtii iure communi canonico an 
tea fancitum effiet,quod habetur in cap. Accufatus.$.Li 
cet, De Piseret.in Sexto , vt Inquifitores peftis haereticae 
a Sede Apoft. deputat i,de diuinationibus,aut fortilegijs, 
ni fi haerefim fapcrenr, aut redolerent, mantfeftd inferre, 
& ingerere feno debeat, nec punire talia exercentes, fed 
eos relinquere fuis ludicib. puniedos Hac in eo capite. 
Quinto quaritur, quidnam fit iure confUcutu contra 
libros,& Scripturas,qua docent, cdtinentve fuperllitio- 
fas diuinationes! Kefpondeo,in I.CuJpa,C. de Maleficis. 
Valentioianuslmperator fanciuit,ne Magica ars doceat, 
aut difeatur. Et in Indice libroru prohibitorii in Cone. 
Trid.edito Regula nona fic habet: Libri oes, & feripta 
Geo manti?, Pfy dromantig., Aeromantia,Py romanti?, 
1 Oenomantia.Chiromantia, Necromantia, fineinquib.’ 
continentur fortilegia,Veneficia,auguria,aufpicia, inca 
tationesartis magica,prorfus reijciuntur, Epi'vero dili 
genter prouideanr,ne Aftrologias iudiciarise libri,trafta 
tus,indices legantur,vel habeantur, qui de futuris con 
tingent ibus,fucceffibus,fortuitifve cafibus, aut ijs aclio 
nibus,quse ab humana voluntate pendent,certo aliquid 
euenturum affirmare audent.Permittunturaute judicia 
& naturalesobferuationes,qua nauigationis, agrieuku- 
ra,fiue medicina artis iuuanda gratia confcripta funt, 
Hsec Regula.Et Sixtus V in Conllitutione paulo ante 
duda prohibet eofde libros eenfuris,& penisq i ia Indice 
continentur,irrogatis, ne a Chrifli fidelibus legi poflint, 
autquolibet retineri: fed ait illos Epifcopis, & ordina- 
rijs locorum, vel Inquifitoribus exhiberi, & tradi opor. 
tere. Alioqui conftituic,& praecipit,vt contra fcicnter le 
gentes, aut retinentes libros ,aut feripta huiufmodi, In- 
quificores liberfi ius habeant, & audloritatem proceden 
di,& poenis debitis coerceant,& puniant,Immoloan.xi, 
infu-a Conllitutione Pontificia,cuius mentiond fuperius 
feci,excoication* ferit oestenetes libel los, fcripturafve 
continentes aliquos ex pradidlis errores,vel in eis flude 
tes,nifi infra o<fto dies aboleant,& comburant in totum, 
vel ex parte. Hac ibi. Et in Indice nouiflimo audior itate 
S.D N.Clementis VHI. edito,in obferuatione circa no 
na regula eiufde Indicis, df ab Epis,& Inquifitorib.Chri 
fli fideles fedulo admonendi funt,q> in legentes, aut reti 
nentes contra regula hanc libros hmoi Aflrologie judi 
ciaria,diuinattonu,& fortilegiorum , rerumq; aliaru in 
eadem regula expreffarum procedi pol,non mo perip. 
fos Epos,&ordinarios, fed 6t per Inquifitores locoruex 
coflitutione fc; Iicjs recordationis Sixti V.Hac in Indice. 
Sexto quaritur,qua nam canenda,& fugienda fiat, n5 
vana fit fnperflitiofa obfcruatio,cum verba, autchara- 
dleres certi defcributur,vt aliquid eueniat,&: impetrer? 
Rndeo,ex S.Th.z z.q 96 ar.4. quatitor caneri oportere. 
Primo,ne quid fcribatur.quod manifefle Damonis inuo 
cation6,cultum,& venerat ione conti neat.Deinde,ne vec 
ba,aut charadleres penitus ignoti fcribanrur;nam,edip 
fo,q> efl feriptura incognita,debet nobis effe fufpedta,vc 
qua erroris,aut impietatis,periculu,& occafione affert, 
&prabet. Praterea ne feriptura illa falfi aliquid conti- 
neat:Deus.n.rei falfa tertis efle non pot,&proinde falf? 
feriptura minifterio nihil boni dtuinitus contingit. Po- 
ftremo,ne verbis facris vani aliquid admifceaf. v.g.fiin 
eisfpes conftituatur,q- certo hebdomad? die confcripta 
fint,aut certa diei hora,aut manu famina.no viri pueri, 
aut iuuenis,non fenis,aut manu finiftra ,non dextra, aut 
duobus digitis,non tribus,aut characteribus rubro colo 
re tin£lis,non nigro. 
Septimoqitaritur.fasne^fit in floribus, herbis ,fruili- 
busve colligendis,aut animantib. cullodiedis, vti certis 
verbis facris,aut certas preces adhibere ad eam re copo 
fitas,&: accoraodatas;vt abeis morbi, & vitia, &quic$d 
aduerfi, & mali habeat,arceat.S.Th.z.i.q.pfi.a 4.rndet 
fasefle Apoftolorum Symbolu,aut precatione Dfficam, 
autalia verba facra,plertim cum fignoCrucis,recitare, 
dummodo fpes,&; fiducia non in 1 itteris,fy liabis, autnu 
dis ipfis nominib. ,& vocib.fed in Deo ipfo reruopifice, 
& liberali bonoru oium largitore ponat. Alioqu. n.non 
licere, id facere,vt conflat ex ca.Non liceat. 16.q.6. 
Vlttmo quaeritur,An rudes,& imperiti hoies grauiter 
peccent,cum bona fide abfq; expreffa Damonis muoca- 
tione,fuperftitiofa,& vana vtutur obferuatione! Riideo, 
fi cum rcb.faClisq; fuperftitiofc aliquid adhibet.id fcie- 
ter efficiant,aut hafitent, fas id fic necne , eos grauiter 
peccare,quia licet voluntate careanteuocandi Damo 
ne,fcientertfi vana.&fuperftitiofa obferuatione vtunr, 
aut faltem dubitant,fit Uiperrtitiofa.necne, nam eo ip 
fo,ab ea abftinere dcbuiiient,ne periculum incurrerent 
fuperftitionisjvel impietatis.Si tii bona fide putent nihil 
fuperflitiofum,& vanu contineri,cum credant id, quod 
optant,petunt,aguntvc,fieri polfe vi,& facultate, natu 
ra,vei potate Dei,vel Angeloruopera , aut quia vident 
illud ide pios,& religiofos hoies, facereconlueui.lie,noi> 
peccant,qm ob ignorantia bona fide excufant. Debet tii 
a Presby tero,q eoru cofeffiones excipit,admoneri, vc is 
porterum ab hmoi fuperltttiofis obieruationibus abflt- 
neant.