1
Ji 73
Liber Decimus.
1174
crificiu interponitur.Pofti emd,noflurn3e vigiliae, &No A dorum Archidiaconum Sanflae Romae Ecclefiae.an inter
diurnae Laudes,Hy mnis,per fe diftindiis gaudent,& in
choantur a verficulis illis: Domine labia mea aperies, &
Deus in adiutorium meum intende.
Secunda opinio affirmat feptem efleduntaxat Horas
Canonicas.Sic Gloffa. Et cyteri omnes Canonici iuris in
terpretes Innocentius,Hoftienfis,IoanAndrcas, Abbas,
Ancharanus,Imola,Antonius,Zabarella,partim in c. i.
de Celeb.Miffa,&partim in Clem. i.de Celebr.Miffa.Sic
etiam omnesSurnmiftae,Angelus, Siluefter.Rofella.Ta-
bienfis,Caietanus.Armilla,in verbo.Hora. & Aftenfis in
/um.li.<?.tit.2..ar,6.&alij.In hacquaeftionenegarinopo
teft,quinprima opinio magis conueniat cum ijs,quas de
HorisCanonicis antiquiores fcriptores tradiderunt.Na
Amalarius Ii.deordin Antiphonarij, & li 4. de Ecclefi.
Offic.a ca.i.vfqueadca.i i.Nodlurnale Officium,quod
lic ille appellat,omnino fane aMatutinali Officio diftin-
guit,hoceft,N'odlurnas Vigilias aMatutinis Laudibus
Kabauusitcm,librofecundo.De InftitutioneClcrica c.
Nodturnu Officium,& Matutinii.ideft Laudes, aliquod
interftitmm cfte deberet, & refpofum accepi (Te, nullum,
fed continuo inchoandas:Laudes,per verticulum , Deus
in adiutorium meum intende.
Tertio quaeritur,cur Septenario Numero Horariae pre
ces Canonicae c6ftent?Refpondeo, ideo eum numerum ef
feconftitutum.quia ex facris litteris feptem tempora Di
uinis 1 audib. j& precationibus apta,& accomodata col
liguntur iuxta illud Dauidis in Pf. 118.Septies in die lau
de dixi tibi, vt ftatim de lingulis Horis oftendemus.Et
apteprofedl6,& appofite fcptenarius Horarii numerus
inftitutus eft,vt feptem Spiritus fandli dona precib. im
petremus, & fepte Petitionibus refpondcant in precatio
ne Dhicacontentis.Vnde Hieronymus Hoftis; inquit,il
le antiquus feptem Spiritus alfumit nequiores,aduerfus
quos prasualere no poffumus nili feptiformi fandli Spiri
tus gratia adiuci.Rurfus Prou.24:Septics in die cadit iu
ftus.'Deuteronomi; 7,Septem funt relidlae getes,quasde
Matt. n.
j.vfqueadc 9. priusnouem capitibus numerat odio ho B bellari oportebat a ludasis, vt terram libi diuinicus per
• J-';--- n/t-».n..- " r -— : 1—: milfam pacatam haberent Typice adu mbratur fepte Ic
thalium peccatorum genera in illis feptem gentib. Mar.
16.Septem daemonia funt per Dnm expulfa a Magdale-
na denique Prou.46.Septem nequitia: memoratur. Ergo
apt£ funt feptem , Horae Canonicae Diuinis laudibus,&
peibus deftinatae contra feptem lapfus, & fepte i mpias
Gentes,fepte Daemonia,& fepte nequitias Nec inepte fc
ptenarius hic Horarii numerusdf, qualiadubratus coue
nirecu feptem tubis , quarum fonitu Hierichtini muri
corruerunt lofutf.in feptem Afperlionibus Leuitici 14.
& i<5. in feptem Candelabris Ecclefi? Apocalyp.in fepcS
Lapadib. nue Lucernis Exodi 25.& Apocaly pfis primo.
Caeterum Septenarius Horarum Canonicarum nume
rus tribus quatuorve de caulis videtur ede potiftimu in
ftitutus . Primo,quia, vt dixi,fepte illa tepora in facris
litteris diuinae laudi,& precationi deputant . Deinde,vt
bhficium,quo cunila funt a Deo procreata,in memoria
reuoccmus,& pro tanto munere gratias Deo debitas aga
rasvidelicet Matutinas preces,Primam,Tertiam:Sexta,
Nona,Vefperam, & Completorium,& Nodhirms vigi
lias. Rupertus docet li. i.de Diu in. offic.ac 1. vfq; adc.
8.feptem e Ile Horas Canonicas diei, quas enumerat; Pri
nam Tertiam,Sextam,Nonam, Vefperam,Completo
rium, Matutinum officium , & poftea vigilias nodlurnas
recenfet,deinde fubiugit:exceptis vigilijs nodlurnis, fep
te funt Hor?.RaduIphus in libello de Canonu obferuat;
propofit. 14.Odio itaqueinquit,funt Horte Canomcaejvi
giliaeNodlurnae,& feptem diuinae ex Scripturis audlori-
tate habentes,& ex Caffiano lib. r. de Inftitutis Mona
cho ca.4 & ex Concilio Agathenfi, quod refertur c. 1 de
Celebr.Mitf.& Saecularesiungunt vigilias nodiurnascu
Matutinis laudibus:atfuntdiftindlae Horae,& diuifima
Monachis per orationes terniinadae.Haec ille.HugoS.Vi
dtorisinfpeculo Ecclefiaec.3.& li. deEccl-offic.i c.i.&
ca j».Odio,ait,Horasfandiipatres inftituerunt praecae-
terisadlaudandum Deum;Matutinam,Primam,Tertia.,
$extam,Nonam, Vefperam,Completoriti ,& mediano- C mus,nam feptem diebus Deus rerfi vniuerficatc e nihilo
diem.Sic ille.Eundd numerum conftituit Beda.lib.3. ia
Efdra.c i8 & AgathenfeConcilium ,vt refertur incap.
Presbyter.d.9i.& c.i.deCeleb.Miffa A Regula Sanc.Be
nedidli.16.Vnde luxta hac fnlam,illud Dauidis; Pfalm.
118.[Septies in die laudem dixi tibi:pintelligicur de die
ciuili,quem artificiale appellat.id et quodpaffim df, fe
ptfelfe horas Canonicas interpretat prima fententia,fe
ptemelfehoras diuinas,Nodlurnis Vigiliis exceptis.
C?terum communi omnium confenfu receptum eft,
Horas Canonicas feptem effedutaxat,& inConcilioCa
bilonenfi 2 Cano.zj.fubCaroloMagno, Septem tatum-
modonumetantur,V3 Matutinum,Prima,Tertia: Sexta,
Nona,Vefpertina,&Completorium,& CatTiodorus ver
liculum illum Pfalmifuprapofitum:Septics in die laud6
dixi tibi.Septe,inquit,illas,fignificat vices,quib. fe Mo
nachorum pia deuotioconfolatur,Matutinum,Primam,
Tertiam,Sextam,Nonana,Lucernariam,(hoc eft Vefper
tinam)Comp!etorios,& Nodturnosv3,Pfalmos.Audtor
expofitionis fecundae in Pfalmum np. enarrans vcrficu- Q
lunnCii hisqui oderut pacem,eram pacificus,qui nomi
ne Hieronymi paftim citatur,recenfet feptem Horas Ca
nonicas his verbis; Horam Tertia m,Sexta m, Nonam, Lu
ternariam,media nodlem,Gallicinium, & Mane primu.
Ifido.li.i de Ecclefiaft.offic.c. ip.& fequentibus feptem
tantum numerat, Vualfridus.de rebus Ecclefiaft. ca 15.
Mihi in hac re placet,quod docuit, Turrecrematatrac.
73-in regulam S.Benedidli,& in ca.presbyter d pi.q.i.
concluiione fecunda.Olim in multis prouinciaru Eccle-
fijs Nodlurnas vigilias diuifasfuitTe.&feiudtas a Matuti
nisLaudibus,& in Monachorum couentibus plane fecer
ni,& ditiungi:& per Orationesdiftindlas,terminari foli
taselfe,& tunc temporis odloHorae veriflime numeraba
tur.At vero noftris teporibus vfu receptu eft, vt Matuti
na laudes fimulcuNodlurnis vigilijs decantent,vel reci
tenciir,ac proinde fept£ tantumiriodo Horae fuppntant.
Quin etiam olim Eccleliae Romana, vfus obtinuit,vt No
diurna preces vnacu Matutinis laudibus conjungerent.
Scrib't.n.Amalarius in prologo deordinatione Antipho
Parijjfe Rom? Magiftros interrogaffe,& praefertimTheo
finxit & condidit Tertio,vt redemptionis noftrae bhficifl ^* cne - r.
ad memoriam pariter reducamus; nam fcptfi praecipua
redemptionis noftr? myfteria hifce horis completa eHc
nofcuntur. Media fiquidem nodle, vt Graeci patres fen-
tiuntjChriftus furrexit ex mortuis;vei potius, vt Latini
arbitrantur,fub aurora,de quo'dicam inferius.Media ite
nodle,aut certe paulo poft, ex Virginenatuselleperhihe
tur Infuper,hora matutina in Concilio Pontificii,& Pha
rif?orum confiliu eft initum de Chriftopendendo. Hora
prima.dudtuseftad Pilatum,atq, inde ad Herodem , &
hinc rurfus ad Pilatu redudlus. Hora tertia,clamaueruc
ludaei,Crucifige, Crucifige eu : flagellis caefus eft,& co
rona fpinea caput eius cofixu,Hora fere fexta eft in Cru
ce atlus.Hora nona,fpiritu emifit.ad inferos defcedit,Sa
tanae regnu,& impcriudelcuit.Vefpertina hora,eft e cru
ce depolitus, item,cum Difcipulis casnauit,eorum pedes
lauit,Euchariftia: facramentu inftituit. Hora Completo
rij,poft oratione in horto,&fudore fanguineu emiftum
coprehenfusa Iudasis,ad Annam,&Caiphamdudtusva
rijs modis derifus,&defpedlus eft. VndeGlof. in capite
primo de celeb.Mifla ad haec myftetia fignificada,verfus
quofda in medium producit,quos, hic apponedos duxi.
“H?c funt feptenas propter,quae pfallimus Horas.
“Matutina ligat Chriftum, quicrimina purgat
“Prima replet fputis;caufam dat Tertia mortis
“SextaCrucinedlit;latuseius Nona bipertit
“Vcfpera deponintumulo Completa reponit
Quarto quaeritur,quae preces Horariae in lure accipii
tur appellatione officij Matutini;qu? ite nomine offici;
Vefpertini?Obferuadum eft,preces canonicas in Iure,vt
ante iam dixi,appellari Officium Diuinum.eo q> fit offi
cium, quodDeoomninm bonorum largitori taquara de
bitum Clerici perfoiuunt, vt eu m laudet,eique pro accc
ptis beneficijs gratias agat,eiufq; opem,& auxilium i m
plorent.Praeterea,quia eiufmodi preces coftant pfalmi»
& caticis,Verficulis,Antiphonis,&; Ledlionib. ex facra,
& Diuina Scriptura defumptis.ln ca.Placuit, Diftin 12.
cap.Si quis,diftindt ?2.cap.Si quis EpifcopuJ,in Concil.
; 1 .qusft.3. Hor* Canonicae, nomine Matutini, & Ve-
fper-
