n 93 Liber Decimus. 1194
eo nftitun;quamuis ia p?nis,& odijsnon item, At.n.haec
pon efficaci ter concludunt: qm ecii Sacerdotis nomine,
Canones,& lura interdum accipiant Diaconos, & Sub-
diaconos licet presbyteri non fint:fed certe (i tm nominis
etymologiam fpedlemus,is,quis facra dat,Sacerdos dici
pot,qd in Diaconos,&Subdiaconosquadrat:Cteterum
appellatione Presbyterorum in lure non veniunt Diaco
ni,&Subdiaconi VndeNauarrustradl.de Oratione,c.7.
nu. 1.planeteftaturnullum extare in lure Canonicode-
cretum.quo prascipiatur Diaconis,&Subdiaconis,vtOf
fidum Diuinum pcrfoluatdd.n.licet de Sacerdotibus ge
jicratimconftitueretur,dicere metito pollemus Sacerdo
tes accipi prefse,& ftridle.non late,& ample.Ex quo fit,
inquit Nauar.ineode tradi de oratione,c.7.nu.i. vtDia
coni.&Subdiaconi generali totius Ecclefia: confuetudi-
ne,eadem lege teneantur,qua Presbyteri, & Clerici be-
neficiarijreonfuetudo enim vim legis habet morib. vten
tium recepta.
Secundo quaeritur, An Clerici ad minores ordines ele-
dli,eade lege alligent,qua Diaconi,&Subdiaconi:Glolf.,
inc.Si <js Presbyter,paulo antecitata.vf affirmare, nec
diffindunt Innocentius,Hoftienfis,Io. And.& Panormita
nus in ca. 1 de celebr.Miff.Cefent.n.iure quidem coi eos
cogi Diuinum officium perfoluere,fed quia confuetudo
hoc ius abrogauit,liberos efle a praecepto preces Cano
nicas recitandhquauis Panormitanus iubijciat, confue-
tudineeos a lure Canonicoexcipi.fed non a lure diuinoj
namco ipfo quodfunt Clerici deledli,ad fortem,& hae-
reditatem Domini vocantur,& funt a Laicis omnino di-
fcreti,& Ecclefi* priuilegijs gaudet,& eifde muneribus
potiuntur:&idcirco Diuinum officium eis eft perfolue-
dum.Sedprofedlo Panormitanus nullo firmo conficit ar
gumento id,quod contendit. Nam Clerici non nifiiurc
Pontificio Horarias preces Canonicas recitare debent:q»
fiiuris Diulni effet,vt hmoi preces perorarent, nequaq.
cofuetu-dine introdudiu effiet,vt abeo onere liberi effient,
&immunes.Necquia ad Clericoru gradus quis euehif,
officium Diuinum perfoluere debet: ei ni mirum fatis eft
fi debito Clerici officio, & munere fungatur inferuies Ec
clefi^. Si roges,anca prascise rone,qua qscreatuseft Clc
ricus, aliquas alias preces debeat ad Deum fundere. Siit
qui id affirmet,nec th certas,ac flatas preces coiticuunc.
Alij vero definiunt ,& determinant eas, dicentes hmoi
Clericos,fi quacuor Minorib. fint Ordinibus initiati,de-
berequotidie recitare qndecim Pfalmos,qui couftituut
quod vocant Canticum graduum,autfeptem Poeniten-
tium Pfalmos,aut ParuuroB.Viiginiconfecratum Offi
cium . Si vero prima tatum Clerici tofura infigniti fint,
abeisquotidie iffialmum quinquagefimum,cuius initia
eftjMifcrere mei Deus efle recitandum. Ad quod proban
dum,hanc illi ronem afferunt: quia Clericus,inquiunt,
neceffe eft,vt fit grato animo erga Ecclefiam, quae eum
ad Clericorum gradum,& honorem prouexit:graii.n.cf
fe debemus iis,qui in nos beneficia cotulerunt.At Sotus;
li.10.de iiift.q.j .a-j-dc Medinatradl.de oratione, qu.7.
manifefte negat tali eos jure,& lege tenerimam gratias
ijs,qui bene de nobis funt meriti,multis alijs modis,fi vo
lumus,& habere,& referre polfumus: neq; .n.ius natura
le,ve! diuinum certum modu, & ronem hac in parte p-
fcribic.ImmoadditSotus Epifcopumnon pofleiureeos
adid obligare.
Tertio quaeritur,An faltetn confuetudine tales Cleri
ci adigantur ad preces a liquas quotidie fundendas? So
tus negat vllamdle hmoi confuetudinem.Medina th lo
cocitato.Nauarr.de orat.c.7.0.13 .Ledefmus in 4-pa.i.
q.i6.art,4. dub.6.quiq;hos praeceffit Paludanusin 4-d.
15.q Car.1.docent,vbi fubrit vfu recepta talisconfuetu
do,eam ab hmoi Clericisferuari debere : nam fleut iure
Canonico pot conftitui ,f/t tales preces recitare cogatur,
ficetiam confuetudine introduci poterit;& haec videtur
magis probanda fententia.
Quano quaeritur, An Epifcopi,qui Clericos ad qua-
tuor Minores Ordines,vel ad primam Tonfuram promo
uent,poffint eis hoc onus imponere,vt preces aliquas quo
tidie recitare debeant?Sunt, qui id affirment,Sotus,vt dl
xi plane negat. Sed certe vbi eft confuetudo eas preces
recitandi,Epifcopi fuo officio,& munere funguntur prae
tipiendo,vt eamferuent:Vbi vero non extat,merito am
A bigi poteft,an fas fit Epifcopis,id oneris,quod dixi, Cie-
ricisiniungere.Negat Sotus,fed affirmat Nauarrus loco
citato.Meo iudicio,fi Epifcopus folum pra;ciperet,vti fe
mei tatum,vel bis.tervb certos aliquos Pfalmos,vel pre
cationes recitarent,praceptum vim ,& locum haberet
tanquam de rebona,honcfla,necdifficiIi, &;grani datu;
at fi pr£Ecipiat,vt quotidie recitentigraue tunc onus im
ponet,& difficile praeceptum dabit,quod proinde Cleri
cos minime tenebit.
Quinto qimitur, An fi Romanus Pontifex concedat,
vt aliquis Subdiaconus vxorem ducat, hoc ipfo,eum fol
uat lege Horarias preces Canonicas recitandi. Ite,quid
fit dicendum fi fingamus. Titium matrimonium ratucu
Catharinacontraxifle; & deinde clam ad Diaconi, aut
Su bdiaconi ordinem,& gradum,effie promotu, que m Ca
nonum iure,& audloritate ordinis officio, & munereda-
iedlum Summus Pontifex ad luam vxorem accedere co
pellit:Qua:ritur,an eo ipfo liber fit ab Horarum Canoni
carum penfo., ndeo,miniroe:nam Graeci Sacerdotes ma
B trimonio funt iunfti ,& th Diuinum Officium praedare
coguntur.Deinde,qui Principis beneficioab vna aliqua
lege foluitur,no continuo foluitur ab alia,& ab vno vin
culofolutus,non foluiturabalijs,& relaxatio iuriscois
beneficio Principis fadla,non ample.fedftridteeft inter
pretanda. Nihilominus th iuftafubeft caufa, qua Roma
nus Pontifex hmoi Diaconum ,velSubdiaconum foluac
lege preces Canonicas recitandi ,eo quod difficile,& gra
ue fic onus Clerico rei familiari,& vxoriae vacanti.
Sexto quaeritur,An Clerici,fiue Beneficiarij.Cue facris
Ordinibus initiati debeant Diuinum Officium perfolue-
rc,fi fuerint excoicatione, interdidlo,fufpenfione,feu ir
regularitate aifedli,vel omni Clericorum officio,& mini
fterio priuati,vel etiam ab oi Clericorum gradu, & loco
deiedli?Rhdeo,cxcoi omnium fententia, vt teftaturSil.
Hora q 3.eos omnes adhuc lege ,& praecepto recitandi
preces Canonicas teneri, quonia culpa fua in eas pcenas
inciderunt.Idem iuris eft meo,qui per fencentiam Indi
cis fuerit ad triremes damnatus,aut a Tureis captus in.
C triremes conie£lus,& remigandi minifterio addidus.
DeT^eligiofts ad Diuinum officium per-
foluendum adjirtffts.
Cap. V L
P Rimo quaeritur,Quinam Religioli preces Canoni
cas recitare dcbeant?Conftans eft oium opinio,Rc
ligiofos certum aliquem Ordine regularb Ecclefiae
audloritate approbatu profeffos,&ad chorum, &cantu
in eo deputatos, debere Horarias preces Canonicas reci
tare.tametfi adnullu Ordinem facrum promoti fuetint.
Innocen.Hoftien.Io.Andr. Abbas,& caeteri inca.i.de ce
lebr.Milfarum.ldem iuris eft de fandlimonialibus faenti
nis eodem modo profeffis,vt exprefsbtradiderunt Anto-
nin.3.p.ci.i3.c.4.$.i.Xurrecrem.inca primo.d 9i.q. ij.
j>Nauarr.deorat.cap.7.nu.i i.licetalijnihil cxprcfsedi-
xerint.
Secundo quaeritur, Quonam iure praedidli Religioli
ad Diuinum Officium adigantur,Canonicone,an cofue-
tudine,an vi,& rone ipfiusReligionis,quam profitetur?
Caietanusin fumma,verbo,Horas canonicae, negat vllo
iure canonico eos ad id compelli: Vnde fatetur eos fola
confuetudine ubique recepta cogi preces canonicas,reci
tare. Paludanusin4.d.if .q.J.art.i.docet, naturali iure
hoc eis onus impolitum efle , quia ex Chriftiani populi
bonis in eleemofynam acceptis fuftentantur, & viuunt;
ac proinde debeant pro ijs, qui bene de ipfis funt meriti,
precari. Casterum probabilior eft Caietani fententia :
alioquinNouitij quoque, & Religioli omnesnondum
profeffiea lege tenerentur, cum & ipfi ex bonis Laico-
rum oblatis, & datis alimenta fufeipiant.
Tertio quaeritur, An Nouitij: qui chorum,&cantum
frequentant,perfoluere debeant Diuinum officium? Pa-
ludanus videtur affirmare,ob id,qd ex eleemofynis vi
tiat,& gaudeant priuilegijs Clericorum. Sed communis
cllomniumopinio,eosabhoc onere cUc immunes,5c
libe-