1207 Inftitudonum Moralium. 1208 
i ut Sextam terti* anteponit .Ex quo fit,eu minime pec-A cium.Refpodeo, Officium Ecclefiafticum celebrius 
care,qui precibusPrim* non recitatis,Terti* officiu per- 
foluit.quod nimirum ad id recitandum rogetur,aut inui- 
retur a focio,amico, vel familiari, cpi vt obfequiu pftet, 
facileportulaca concedit.Nec item peccat is, qui poft in- 
cfptamTcrtiam recordatur, fe Primam non recicaffe; Sc 
nihilominus Tertiam profequitur,animo,& voluntate re 
citandi poftea primam. Qui tamen finecaufa legitima 
Ordinem interuerteret, veniale peccatumnon effugeret. 
Vult enim,ac praecipit Ecclefia, vt in recitandis precibus 
Horarijs ordo feruetur.qud ftudiofius, religiofius, & fru- 
iluofius Diuinum officium perfoluatur. 
Secundoquatritur, anqui Ecclefiafticum officiuFeri* 
conueniens exoluit, cum alioqui pr*ftare deberet officiu 
certo alicui Sanfto deftiuatum,aut e cotrario,fuo mune- 
ri,&Ecclefi* fatisfaciatlFatentur oes.eum qui fcienter, 
ac dedita opera Ecclefiafticu mutat officium ex toto,aut 
cx parte, Ecclefi? fatisfacere,& tm veniale peccatum ad 
mittere.Nam iuris eft Canonici, vt fepte preces Horari* 
recitcntunquod vero hoc officium,aut illud perfoluatur, 
non attinet ad fubftantiaro legis,fiue preceptijfedad mo 
dum,circuDftani:iamque,acfolemnemofficij csremonia, 
ac ritum, ac proinde in mutando officio, aut praepoftere 
recitando, minime legis fubftantia violatur. Silu. vna cu 
alijsHora q. i j.ditffo.x Hinceft,vcfi per obliuionem,auc 
inconfiderantiam bona fide ex toto, vel ex parte officium 
mutetur, peccatum non fit. Quaeres, an qui pererrorem, 
aut fcienter Officium mutauent, repetere debeat Officiu 
intermiffu m?Rhdeo, cum coi fnia, quam re fert Silu. Hora 
q.p. didffro 4. &q. 12. didto i.eum mini me ad id faciendi 
adftringi,qm,quse ad legis fubftantiam pertinet,exoluit: 
quare confilium eft repetere,praeceptum non item. Obij- 
cies.-Si Officiu mutare ex toto,vel ex parce, vel preces Ca 
nonicas perturbato ordine recitare, ad modum legis,non 
fubftatiam fpeitatifequitur,vt nullum peccatum is Cie- 
ricuscommictat,qui ordinem mutatitametfi idfcienter 
faciat.Rhdeo/id no fequi,quia quamuis hic modus ad le 
gis fubftantiam minime referatur, non nihil came eft pec 
cati,quia Ecclefia conftituit,vt is modus,ratio, & ordo in 
recitandis precibus Canonicis feruaretur, non tanqua id, 
in quo confiftat lex.fed tanquam legis iufta,& debita c* 
lemonia,ritus,& modus.C*ceru Angelus,vc teftatur Sil. 
Horaq n didi, i.fenfic Beneficiarium fcienter officium 
mutantem in toto vno die,lethaliter peccare,alios Cleri 
cos non item.Sed idSilu.merito confutat. 
Tertio quaeritur, Anqui recitat preces canonicas lon 
ge ante tps,quam oporteret,eas repetere debeat? Vna eft 
omnium opinio,fi preces Horari*, quae ad certu die per 
tinent,pridie,aut poftridie recitentur,Ecclefi* non fatis- 
fieri.Dices.cieditori fatisfacere debitorem.fi ante tps co- 
fticutum ei debitum foluac.Rndeo.difparem effe ratione 
de precib us Canonicis, ac de debito pecuniario creditori 
foluendoiquoniam preces Horariasperfolui quotidie iu- 
bet Ecclefia,obcultum, & honore,que fingulis quibufq; 
dieb. Deo, Sadlifvc c?leftis patri* ciuibus deferri voluit. 
Quemadmodum igitur iemniu certis diebus feruandum, 
aut factum certo die fello audiendum,non fufficit pridie, 
aut poftridieferuare,vel audire; Sic Horari*preces cer 
to,ac pnefticuco die foluend*,altero die fiue praecedenti, 
fiuefequeci reddi iure nequeunt.Neceft,quod aliquis mi 
hi opponat,Nodlurnas vigilias,&Matutinas laudes certo 
die deftinatas,pridie ad Vefperam Clericos foluere con- 
lueuifle: nam,vt praedixi, id conluetndo introduxitsveru 
inalijs precibus Horarijs minime locum habet, quia id 
confuetudo non habet.Afferunt itidem oes, fi preces Ho- 
rarias,ante tempus ipfis deputatum, Clericus recitet,in 
tra eum tamen diem,adquem pertinent,Ecclefiae praece 
pto fatisfacere,nec easelie iterandas; ex quo fit, vt etiafi 
Primae Horae officium longe ante fohs ortum, poft media 
tamen nodtem perfoluatur,repeti non debeat:Ec Vefper- 
tina item,aut completa precatio ante meridiem recitata 
iteranda ratione praecepti non fit- 
Obijcies, primas Vcfpertinas preces in diebusfeftis ce 
lebrioribusefle recitandas poft mediam nodtem,fi recita 
t* ante non fuerinf.fiquidem e* etiam Vefpertin?[preces 
addie fequentem fpedlant,cum diei fefti celebritas apri 
maVefpera incipiat, quod attinet ad Ecclefiafticum offi 
folemnms binis Vefpertinis precibus conflare, primis,& 
fecundisjita tamen,vt primae pridie fefti diei perfoluide 
beat, at poft mediam illius diei nodlem amplius foluine 
queunqvcquis Ecclefi* praecepto fatisfrciatfficut etiam 
eodem die ad Vefpertinam,vel ante mediam nodlem re- 
citari nequeunt Prim*,Terti*,Sext*,Non* preces, qu* 
ad diem proxime fequencem fpcdlant:quamuis Nodhir- 
n* vigili*, & Matutin* laudes perfoluainur;quoniahas 
precesconfuetudotraxit ad Vefperam pridianam, illas 
vero non item. 
Quarto qu*ritur, An Ordo feruari debeat inter facicn 
dum Miff* facrificium, & preces Horarias recitandas? 
Cois habetopinio.vt vere docuit Francol tradl.de Horis 
canon.c 42,ancenodlurnas vigilias, 8c laudes Matutinas 
peroratas, fas nos effe Clerico rem facere diuinam: quia 
licet ius Canonicum ordi nem. minime ftatuerit,confue- 
tudine tn hic Ordo eft mcrodudlus At folus Sotus lib. 10, 
de iuft.q.5.a.4.&4 d.i3-q 2, ar.z. ad finem,contra coetn 
fnlam docer nullo iure, autconfuecudine Clericum cogi 
hunc ordinem feruarejac proinde Clericis licere nondum 
nodlurnis,matutinifque precibus peroratisMifi*facrifi 
cium facere. Hanc nosqu*ftionem inferias diluemus,ci 
de Miff* facrificio differemus. In pr*fentia fatis eft dice 
re, cocraSotum,communem opinionem in hac parte am- 
pledlendam effe. 
Quiuto qn*ritur,Liceatne Clerico,ante Primam reci 
tatam facris operari?Hanc etiam qu*ftione fuo locodif- 
folnemusivbi breuicer dicemus,liceretcum id fit in more 
politum: immoetiarn pp crebras occupationes, qu* (*. 
pius occurrere folent: fas eft Sacerd >ti fummo mane Pri 
ni*, Terti*, Sext*,& Non? officium ,priuatim perfoluerc 
ance Miff* facrificium, vt colligitur ex c. Presbyter,d, pt 
&c.Presbyter,decelebr. Miffarum. 
De modo 3 quo preces Horaria furit 
d Clericis perfluenda, 
Cap.‘ X /. 
P Rim6qu*ritur, An Clencoliceat precesCanonicat 
recitare,inxta formulam cuiufqjEpifcopi audlorita- 
te approbatam ? quod eft qn*rere, an Clericus debeat in 
Horar ijsprecibus exoluendis vti formula fui tantuEpi 
audlonrate eonfirmata?Tres video opiniones fecumdilfi 
dentes . Prima diftingtut fic : A ut Clericus eft ratione fui 
patrimonij promotus ad Ordines,aut ratione bnficij cer 
ta in aliqua Ecclefia fiti.Si primum , minime cogitur vti 
formula a fuo Epoconflituca, fed potell vti libere ea,qua 
maluerit Si fecundum, fequi debecformulam eius Eccle 
fi*,inquafitum eft beneficium, & Religiofus eam, qua 
fuusOrdo regularis,cuius inftitutumeft profeffus,utitur 
Sic Audior Diredlorij lib.i.tic.g.Ange Hora nu. 11. & 14- 
Silu.Hora q i.didlo.4.&Tab Hora.q.10.&i6.Secundao- 
pinio docet, vniuerfim omnibus Clericis fas effe uti for 
mula Ecclefi* Roman*,non autem aliarum Ecclefianim 
fed tm fu* dioecelis; quia nimirum Ecclefia Romana eft 
omnium Clericorum macer cois,ficuc cois et omnium pa 
tria Roma cenfetur.Ita Caiecanus in Summa: Horscauo 
nic*,c. 1. Attamen tertia opinio negat licere Clerico uti 
alia formula,pneterquam fu* diacelis,etiam fi fui patri 
monii ratione fic prouedlus ad ordines. Huius fententi* 
fuere Nauar.de orat.c. ig.num 2 ri.&c,zz.nu.z3.Sot.lib. 
deiuft.q sarc.3. 
Nosueio illud dicimusjin primis; Iure communi Ca 
nonico quemlibet Clericum f*cularem in Officio Ec- 
defiaftico perfoluendo, uti debere formula in fua dio> 
cefi approbata: ficuc alius quilibet Religiofus, fui infli- 
tuti & ordinis formulam tenere, & feruare iure compel 
litur, vt colligi poteftex cap.De his, &ca Placuit d. ti.in 
quibus locisconftitutu eft , ut omnes Clerici & Ecclefi* 
.prpuincialcseundem in pfallendo modum teneat, quem 
Metropolitanam Ecclefiam habere cognouennt .Dioecc- 
fim ucrdClerici incelligimus eam,qn* conuemt Clerico 
ratione originis,vel domicilii,uel beneficii in cuius Eccle