i %i i InfUtudonum Moralium. 123 2 
pa£lum aut jufiurandum dicitur fi mplex, aut nudum qd 
pmni alia luris celebritate vacat. 
Alia officia funt Dominicarum,alia feriarum,alia vigi 
Jiarum.Officium porro, quod in priuigilijs Apoftolorum 
& Martyrum recitari folebat, erat ex toto officium ferix 
deftinatummain huiufraodi peruigijijs ieiuniumde 1110 
re feruabatur; ac proinde totum officium horarum ad fe 
riam pertinebat. 
Mifl£ facrificium fiebat de eo fandfo,cuius poftridie ce 
> 'iebritascolebatunac proinde Pius V. inftjtuit, vt in No- 
dlurnis vigiliis tres ledliones recitentur ex homilijs in il- 
Jud Euangelium, quod ia Miffx facnficio canebatur ,vt 
preces Horarix curo Miffx facrificio conuenirentL Item 
tempora, quibus Officia Ecclefiaftica variatur,funt Qua 
tuor,vt ait Rodulphusin libel. de Can.o.bfcr propofit. 16 
nempe Aduentus, Quadragefima, tempus Pafchale,& 
Ordinarium.Nam ante diem Natalem Domini colit Ec- 
clefia aduentum dominicum. Deinde poft Natalem Do 
ni ini,& certas quafdam Dominicas, celebrat Septuagefl 
mam, Sexagcfimam, Quinquagefimam, & Quadra gefi* 
mam.Poftca a Pafcha vfquead Pentecoftes hebdomada, 
tempus interpofitumdicitur Pafchale: a Pentecofle reli 
quum tempus vfque ad Aduentum Domini, dicitur tem 
pus poft Pentecoften.quod Rodulphusappellat quotidia 
Sium,& ordinarium. 
DE A DVENT V. 
Aduentus Romano more incipit Dominica prima,poft 
diemSamdxCatherinx craftriiuim,tefteRodulpho loco 
citato,& habet quatuor hebdomadas,quamuisnon fem- 
per integras,&quatuor Dominicas.More vero Ambrofia 
noincipit Aduetuseodem tefteRodulpho,Dominica pri 
ma,diem feftum B.Martini Epifcopi Turonenfis, fequen- 
te, & continet fex hebdomadas. Aduentus item tempus 
eft partim letiti*, parti m ludius, & meroris: vnde in eo 
non recitatur Ciiticum, aut Hymnus Te Deu laudamus, 
& Gloria in ExceIfisDeo,& Ite, Miffa eft, & deponuntur ( 
gaudij,& Ixtitix veftes,retinetur tamen Alleluia.Iu Ad- 
uentu etiam omittuntur confuetx com memorat ionesSa 
Marix,& Apoftolorum, aut aliorum Sandiorum tute 
larium, ne anteChrifti Aduentum imploremus opem,& 
patrocinium eorum, quos ipfe Chriftus fuoaduentu gra 
tia^ fandlitate donauit,& qui perChriftum noftram tu 
telam,& patrocinium 1 ufceperunt Nec fit cdmemoratio 
Crucis, nec pacis , ne videatur Chriftus ante paffus qua 
natus, & nobis pacem prius attulilfe, quam venerit. Ro 
mani veteres in Aduentu ieiunium feruabant, vt loco ci 
tato teftatur Rodulphus.quodetianunc Monachi,& Reli 
giofi.Mendicantiu m ordinum fratres coluntmec Ecclefia 
jiuptias folemniritu hoc tempore celebrat. 
DE QP tADRAGESIMA, 
In Septuagefima Pentateuchus incipit legi ad Nodlur- 
nas Vigilias,vt Gelafius 1 .inftituit.& Gregorius VIILte 
ftc Rodulpho loco cita toconftituit,vtHiftoria de Noe in 
Sexagefima legeretur, in Quadragefima verodeAbra- 
ham Patriarcha. Gregorius quoq; Idnftituit, vt extra id 
tempus,quod interiedlum eft inter Septuagefimam,& Pa 
fcha, lleluya diceretur. Leo IX, vt habetur in c Hi duos 
de confecrationediftindlione prima, Sic ait: A Septuage 
fima,quando lapfus protoplaftiin Ecclefia recitatur, AI 
leluya nouem hebdomadas intermittimus, fcilicet, vfq; 
jn Pafcha , vbi Chriftus refurgens in mortuis, triftitiam 
noftram in gaudiu m vertit,& Alleluya nobis reddit.-fimi 
liter etiam intermittimus Canticu Ixtitix Gloria in ex- 
celfisDeo.Hxc ille. More tamen Ambrofiano,& Benedi. 
dlino.vc ait idem Rodulphus,& probat ex regula. S.Bene 
didti cap.3 4'Allcluya retinetur vfque ad primam Domi 
nicam in Quadragefima. Ex quo fufpicari,&conijcere 
quidam videnturaute Gregoriuml. Septuagefimam no 
elfe inftitutam : quod ego verum non puto, de qua re fuo 
locodicemus.Vndeautem,& cur didla fit Septuagefima, 
Sexagefima,Quinquagefuna,& Quadragefima,fuo item 
Joco explicabo. 
Concilio Laodiceno cap.f r.conftitutum eft,i e in Qua 
dragefima Natalicia Martyrum celebrentur, fed eorum 
Com me moratio fiat in diebus Sabbatorum, vel Dom ni. 
ciSjMeminitautem folum Martyrum,quia eo tfpore Ec. 
clcfia folum Martyrum memorias colebat, non Confello 
rum,Ex quo failum eft, vt olim dies S.Gregorio, & Am- 
brofiofacercolereturtefte Rodulpho libello citatopro- 
pofit. 16 in t,peordinationis ipfonim,non obitus,nimiru 
die tertia Septembris, in quo fuit Sacra Gregorij ordina- 
tio:& in die feptima Decembris, cum eft Ambrofiusor- 
dinatus;diesquoq; feftus S.Benedifli,m die 11 Iulij,eius 
Tran(lationi facro . Hifpaniarum item Epifcopi infticue- 
runt, vt dies feftus Annunciationis Dominicae coleretur 
in Menfe Decembri die odlauo, ante natalem Domiimat 
more Ambrofiano tefte Rodulpho loco citato, Annuncia 
tio Dominica celebratur folemni ritu, in Dominica,qux 
proximd Natalem Domini prxceditmec dies vilus feftus 
er totam quadragefima colitur more Ambrofiano. Die- 
usitem Quadragefime (Gregorius ait) penfum feruitu 
: tisnoftrx augere debemus in precibus,& bonis operibus. 
Ex quo facium eft, vt tempore quadragenarij ieiuni j cu 
Diurno Officio feptem Horarum Canonicarum recitare 
quotidie,aut certi; quibufdamdiebus Clerici coufuetie- 
rint feptem Pfalmos,qui pcenicentium vocantur,& Pfal- 
mos Nodlurnos,qui dicuntur Mortuorum cum noue Le 
ctionibus , & his additi etiam fuut Pfalmi Graduales,ac 
Litania;fiuefuppiicationes. Nuncverd iuxta formulam 
Breuiarijedici a Pio V retinen. preces ad MatutinasLau 
des,ad Horas fcilicet Vefpertina,completa,& exteras. 
DE TEMPORE PASCHALI. 
Tempus Pafchale totum eft Ixtitix; vnde in eo frequen 
tantur Alleluya,ita,vt ad Refponforia breuia in lingulis 
Horis Alleluya repetatur.Protenditur id tempus vfq; sd 
hebdomadam Pentecoftes: Fit comemoracioCrucis quo 
tidie, quia Crux Chrifli fuittotius noftrc Ixtitrxcaufa. 
Officia Ecclefiaftica eo tjpe funt breuiora . Vnde Grego 
rius VII. in cap.in die,de confecrat.dift. 5 .in die,inquit, 
refurredtionis vfque in Sabbatum in Albis, & in die Pen 
tecoftes vfque in Sabbatum eiufdem, tres Pfalmos tmad 
NoCturnos,trefq; Ledliones antiquomorecanimus,& le 
gi mus.Deinde reprehendit eos, qui in quotidianis diebus 
tres tantummodo Pfalmos, &tres Ledliones recitare vo- 
lunt-Non inquit,ex regula Sandtorum Patrum, fedexfa- 
(lidio, & negligentia comprobantur hoc facere. Romani 
vero diuerfo modo agere cyperunc, maxime atpe,quo 
Theutonicis conceftum eft regimenoftrx Ecclefix . Nos 
aut,&ordinem Romanum, & antiquum more noftrxEc 
clefix,imitantes antiquos Patres,(latuimus fieri,fient fu 
perius prxnotauimus.Superius autem dixerat.Omnibus 
diebus per totum annum,excepta Hebdomada Pafchaiis 
& Pentecoftes,fi dies feftus fit,nouem Pfalmos,& nouem 
Ledlionesdicimus:alijs vero diebus duodecim i falmos, 
& ties ledliones recitamus. In Dominicis vero diebus de 
cem^ odio Pfalmos, excepto die Pafchx, & Petccoftes, 
& nouem Ledliones ceJcbramus.H^c ille. 
DE TEMPORE QVOT1DIANO. 
Tempusordinarium , & quotidianum, quod eft a fine 
Pentecoftes vfque ad Aduentum Domini,aliquando cou 
tinet vigintiodto Dominicas,aliquando vero tantum vi* 
gincitres . Quando habet vigintitres, tunc loco vigefimx 
tertix ponitur Dominica vigefimaquarta,in qua Euange 
lium cantatur fecundum MatthxumiCum videritis abo 
minationem defolationis, & Officium Dominicx vigefi- 
mytertix perfoluitur in Sabbato proximd prxcedeiuqnq 
impedito celebritate diei fefti noue Ledtionum : alioqui 
in feria Sexta, vel alia fimiliter no impedita. Hoc autem 
fit,quia vfu,& more Ecclefix Romana 1 Ecclefiaftica offi 
cia finiutur in Commemoratione extremi iudicij futuri, 
ficut etiam fimiliter inchoauir.Ec ideo xxiiij.Dominica 
ponitur loco xxiij.quado xxiij eft vltimai&quiaca luo 
loco monetur, trasferturciusOfficiu in Sabbatum q£ 
Xime procedit, ne Officia per totu anni cursu redto ordi-