npp InfUtudonum Moralium. 1300
flus prseceptum efle ab Ecclefia Sacerdotibus,vt aquam A
vino in Calice offerendo mifceant.Haec ibi. Id vero quod
Beatus Cyprianus ait, efle traditionem Chrifti; videtur
ha intelligendum:qu6d, Chriftus Dominus, ita fecerit,&
in calice aquam infuderitjac proinde fuo exeplo, & faiflo
docuerit vinum aqua permixtum effe confecrandumjno
autem quod id verbo,& lege praeceperit. Deinde videtur
Sanilus Cyprianus allufiffe ad id,quod alij patres, &Co
cilia tradiderunt: vino fcilicet aquam addedam; quia ex
latere Chrifti aqua, & fanguis fluxerunt. Et pr*terea,qcf
aquae in Apocalypfi Beati loannis populi dicantur, ideo
aquae,& vini mixtione repr?fentatur,vt Concilium Trid.
vnacum Patribus docet, ipfius populi fidelis vniocu fuo
capite Chrifto.
Tertia quaeftio erat, An aqua in Chrifti fanguinem
conuertatur: Communis eft Theologorum opmioin4.
diftindt 11. non quidem conuerti per fe ipfam proxime,
fed prius mutari in vinum, & deinde vinum in fanguine
conuerti. Nam cum parum admodum aquas infundatur
in vinum,afficitur ipfius vini qualitatibus potentioribusj fl
ac proinde propriam formam amittit, & mutatur in vi
num: Sicut etiam fi minimam vini guttam in magnam
aqu* copiam inijcias,ftatim muratur in aquam . Ex quo
fit,vt modica aqua vino permifceri debeat,vt citius in vl
numconuerti queat,& deinde totum in fanguinem:&ed
minusaquaeeft infundendum , quo vinumeftdebilius; Sc
quo potentius eft vinum,eo'melius fit permixtio. s Vt me
rito proinde caute facerejvideancur,qui aquam vino per
niifcent, vel in ipfo.ftatim Miff* principio, vel certe ante
Euangelij ledtionem . Sed quaerat aliquis quantum aqu*
fit in calicem infundendum ? Concilium Florentinum in
Armenorum inftruilione, modiciffimum aquae admonet
efle vino adiungendu.In ConcilioTriburienfi Canone 19.
permittitur Sacerdoti, vt duas partes fint vini, & tertia fit
aquae.In capit.Perniciofus,de celebrat.Miffarum Hono
rius Ill.fcribit: Perniciofus in tuispartibus abufusinole-
uit;vj, quod in maiori quantitate de aqua ponitur in fa-
crificio.quam de vino; cum fecundum rationabilem con-
fuetudinem Ecclefi^ generalis plus in ipfo fit de vino,qua Q
de aqua ponendum . Hoc Pontifex
Quaeres, An lethalepeccatum admittatSacerdos,qui
aquam in calicem non miferit? Refpondeo,cum grauiffi-
me peccare.fi fcienter id faciat,nam Ecclefiae pr^ccptum
toties datum,ac repetitum expreflim perfringit.
Quaeres infuper, quid de aqua fiat, fi propriam fuam
adhuc formam retineat.,dum vinum confecratur?Refpon
deo, aquam minime in fanguinem Chrifti conuertij, quia
anteconfecrationemnon fuitin vinum mutata. Dices,in-
defieri , vt Sacerdos non ieiunus Chrifti fanguinem fu
mat , fiquidem fumit aquam fua adhuc in forma perma
nentem. Refpondeo,hoc nihil obeffe.tum quia nefeie Sa
cerdos fuerit aqua necne antea in vinumconuerfa; tum
etiam, quia Sacerdos non fumit aquam ante fpeciem vi
ni, fed fimul vini fpeciem, & aquam Si item opponas;(I
aqua in fua adhuc forma manet, populus cum Chrifti
fanguinem fupplex veneratur , aquam pariter fuam for
mam retinentem venerabitur, quod eft incommodum ,
Refpondeo,populi me££m,& animumqo tantum fpedfa- jj.
re,vt colat,& veneretur, quicquid in calice eft in fangui
nem Chrifti conuerfum.
Secundo quaerit ur, An Midae facrificium iure fiat a Sa
cerdote,qui ieiuuusnon eft?Lutherani,&Caluiniani nos
Catholicos irrident, quod doceamus, ante omnem ror-
fus cibum corpus Domini efle fumendum, &Iethaliter,
peccare,qui illudcum ieiunus nonfit,fumit.At vero prae
ceptum Ectlefias datum eft Sacerdotibus, non nifi ieiuni
corpus Domini confecrent, offerant,& fumant. In capit
Sacramenta,de confecrat.difta. Condi.Carthaginenf.p
canon. 19.& 48. decretum eft, vt Sacramenta altaris non
nifi a ieiunis hominibus celebrentur. Idem repetitur in
Concilio Africano can. g.IdemftatuiturinConcil.Mati-
fconen z.canon.£.& Concil.Braccar.i.cano.io. quae duo
Concilia p?nam conftituunt non obtemperantibus, ni mi
rum,vt ab officio fuo, & munere amoueantur, & honoris
dignitatem amittant,In ConcilioTolet.y.canon. 1. praecf
pitur, vt nullus poft cibum, potumque quemlibet mini
mum fumptum Miffas facere praefumat, quod Concilij
decretum refert Gratianus in cap.Nihil.y.quaeft. t.Idem
ftatuiturin Concil.Altifiodo.cano 16. In Concilioeciam
Conftantienfi Selfion. 13 .decretum eft in haec verba:Hinc
eft,quod hocpraffens Concilium facmm generale in Sni
ritu Sandlo legitime congregatum faluti fidelium prouf
derefatagens, matura plurimorum Dodlorum tam diuj'
ni,quam humani iuris praehabita deliberatiouedeclarat'
decernit,& definit, quod licet Chriftus poft cynam inftu
tuerit, & fuis Difcipulisad miniftraueritfub vtraquefpe
ciepanis, & vmi, hoc venerabile Sacramentum : hocta.
men non obftante.facrorum Canonum audloritas lauda
bilis, & approbata confuetudo Ecclefiae feruauic, & f er .
uat, quod huiufmodt Sacramentum non debet confici
poft cenam,nec a fidelibus recipi non ieiunis,.nifi in cafu
infirmitatis, aut alterius neceffitatis a iure, vel Ecclefia
conceffo.
Cum his Concilijs Patrum confentit audioritas. Ter
tullianus ad Vxorem lib. z.no fciat,inquit, maritus ould
ante omnem cibum fumas Haec illeloquens deEuchari-
'ftia Chryfoftomushomil 2,7. in primam ad Corinth.Tu,
inquit,priusquam accipias leiunes, vt aliquo modo di
gnus communicatione videaris.Et adCyriacum Epifco.
pum fcrlbit fe accufatum, quod non ieiunisfacramCotn
mueionem dederit: &iuratfeiduonfeci(fe. Si id feci,in
quit, abijeiat me Chriftus a regno fuo. GregoriusTuto-
nenfislib.de Gloria Martyrum,capit 86. refert grauiffi.
mam poenam diuinitus inflidfam cuidam Sacerdoti, qui
in die Natali Domini non ieiunus facrificium facerc.au-
fusfuit.In cap. Liquido.de confecr. dift.2. ex Auguftino
epift. ii8.cap.(5.affe.rtur:Liquid6 apparet,quando prima
acceperunt Difcipul: corpus, & fanguinem Chrifti, non
eosaccepiffe ieiunosmunquid tn proptereacalumniandu
eft vniuerf* Ecclefiae, quod a ieiunis femperaccipitur!
Ex hoc enim placuit Spiritui farnflo, vt inhonorem tanti
Sacramenti in os Chriftiani prius dominicum corpus in.
traret, quam ceteri cibimam ideo per vniuerfum orbem
mos ifte feruatur Nequeenim, quia Dominus pofteibos
dedit(Euchariftiam) propterea prafi, aut coenati fratres
adilludSacramentum accipiedumcouenire debent, aut
ficut faciebant,quos Apoftolus arguit,Sc emendat, mefis
fuis ifta mifcere . Namque feruator , quo vehementius
commendaret rayfterij illius altitudinem , vltimumhoc
voluit infigere cordibus,& memori* Difcipuloru, a qui
bus ad paffionem digreffuruserat; & ideo non pr*cepit,
quod deinceps ordinefumeretur, vtApoftoli, perquos
Ecclefias difpofiturus erat.feruaret hunc loeu Hadlenus
ex S.Auguft.Vnde apparet primo, Dominum non praece-
pifle,vt hoc Sacramentum poft prandium, vel canam fu
meretur,quamuis ipfe fuis Apoftolis poft cana fuum cor
pus,& fanguinem dederit.
Deinde,Ecclefiam SpiritusSaniti afflatu inftituilfe, vt
non nifi a ieiunis facrofandfa Euchariftia fumeretur;idqi
in vniuerfoterrarum orbeferuariab omnib Ecclefijs:&
huius precepti caufam fuiffe honorem,& venerationem,
quae tanto Sacrameniodebetur; quod idem etiam ex Au
guftino tradiderunt Ifidorus Hb.i.deOffic. diuin cap.rK
AmalariusIibr.3 deoffic.Ecclefiafticis,capit.4. Valfrid.
de rebus Ecclefiafticis,c. 19.Hinc eft,qff Innocentius III.
in cap Ex parte de celebr.Miffar. interrogatus refpddec:
Semper Sacerdos vinum perfundere debet,poftquam to
tum acceperit Euchariftiae Sacramentum; nifi cum eode
die aliam Milfam debuerit celebrare, ne fi forte vinu per
fufionisacciperet, aliam celebrationem impediret
Obijcies id, quod habetur in Concilio Carthaginenli
3.capitu. 19.in die anniuerfario, inquoc^na Domini ce
lebratur, licite Sacramenta altaris a non ieiunis homi
nibus fumi . Refpondeo , olim fuiffequarundam Eccle-
fiarum morem, in quibus fideles die can* Dominicae
comabant, & poft canam facrum Chrifti corpus fu me'
bant,exemplo,& imitatione Chrifti, qui eo die fuuni cor
pus, & fanguinem poft cynam Dtfcipulis impertiuit;
quem deinde morem Corinthios retinuBe ferunt, & lon
go poft tempore feruarunt Ecclefiae Alexandrin* Ae
gypti, & Thebaidis. Et propterea Concilium Cartha-
gmenfe praecipiens, vt a ieiunis corpus Domini futue
retur, excepit diem anniuerfarium can* Dominic* :
quod decretum Synodus Matifconenfis. 1.Canone 1.
