Hi 7 
Liber Vndeclmm. 
1418 
ni 
fla caufa,& legitima votu relaxandum curat, & eu iti- A rint-Deinde vero fubijcitur; Hac facultate foli, & admo 
dum confiderate vtentur Proiuncialesmifi ipfi eam in ca- 
fucerto cum aliquo comunicauerint; & cum vfi fuerint 
admoneant Prfpofltura Generalem. Et in verboDifpen- 
facio,$.9.dicitur:[Poffunt noftri Confeffarij,fi fint viri do 
dii,&iuxta formam Condlij Trid approbati,ex comif- 
fione Prouincialisdifpeiifare ad petendum debitu in his, 
qui poft votum fimplex Caftitatis matrimonii! contraxe 
runc.fi Et fubiugitur: [Communicatur,& facultas Proma 
cialibus,& alijs Cofeifarijs,quibus ipfi fe, vel per alios 
eam commiferint, admonito penttente,vc fi fuperftes vi 
xerit, votum feruet. 
■ Sed dubisequeftioniseft,an hatc facultas protendatur, 
etiam ad eos, qui poft votum fimplex Caftitatis folu ma 
trimonium contraxerint,quod nondu confitmmaniutian 
vero duncaxat intelligaturde ijs, qui cotraxerunt, &co- 
fummarunt? Quida putant extendi etiam ad eos, qui tau 
tum modo contraxerunt nd cofum marunf.quod ea in pri 
mis tone conficiunt,quia facultas generalis eft de ijs, qui 
dem , qui praedidla relaxatione votiv; abfque eiufmodi 
caufa,honeftafcihcet,& rationi confentanea impetrata, 
fcienter vticurjed quod vtitur relaxatione voci,quas ina 
nis,& irritaiSic Sotus loco citato. 
Decimofcptimo queritur, quae fint iuftae caufaerelaxa- 
di vota?Refpondeo,ease(fe,vel necefiitatem,vel vtilitate 
publicam, aut priuatam; probabile ite peccati periculu, 
hoc eft,cum probabiliter judicatur,eii,qui vouerat,ita ef 
fe affedlum.lvt credatur votum faepius violaturus. Cuet 
votu eft fadtum ex quadam animi lenitate,perturbatio- 
neve,vtpottf ira,m|rore;cum item metu periculi,dolove 
aut vi :Cu praetereadubitaturjfueritnecnefaifum votu 
fit ne voti materia vtilis,& bona: na vfu venit interdum, 
vtdubitetur,num Titius votu fecerit, an no fecerit; 8c an 
res,quamDeo.promifitjfitidonea voti materia,an fecus: 
an fadfafit inutilis; an impediat illud bonum, qff maius 
effe videatur.Nauar.in Man.c.ii.n.76.& 77. ex Abbate, 
S.Tho, & Antonino 
Decimooftaud queritur, An poteftascommutandi re- jj poft votum contraxerunt, ergonoseam non oportet re 
laxandiq;vota , fitfpiritualisaChriftoDhoaccepta,an ■** ! ' r 
vero exiure naturali profedla 1 Rhdeo effe fpiritualem a 
ChriftoDnofuaeEcclefiae datam, in hoc enim eiufmodi 
poteftas diftinguitur a facultate refcindendi, & irrita fa 
ciendi vota, quod haec a iure naturali originem ducit, Sc 
pertinet ad eos,qui temporalem,fiue ciuilera tm iurifdi- 
<ftionem,& adminiftratione habent; & proinde eft et pe 
nes Getiles,apud quos vir,pater, Sc Dominus iure pofsut 
vota vxoris,fi!ij, &ferui irrita facere, apud quos tamen 
nulla eft poteftasfpiritualis alios a voti nexu,& vinculo 
foluendi. Rogabis,vnde cdftet, hanc poteftate Chriftunx 
Ecclefiae fuse tradidiffe? Rhdeo, ex frequenti,& diuturna 
Ecclefiae confuetudine , quae multis retro ab hinc faculis 
obferuatur. Et egoquidem puto Eccleffam hanc potefta 
temacccpiffea Chrifto illis verbis Matth. 16. quidquid 
liga neris fuper terram, erit ligatum incilis, & quidquid 
foluerisfuper terra, eritfolutu in celis, eo loco Chriftus 
Dominus ,pmifkfedaturum Petroclaues Regni Celont, 
quibusc?lum aperiret,vel clauderet;& loan 2, t.promif- 0 nati tamen iure petendi:quales funt, qui poft votu praed 
flringere. Deinde, priuilegium,& beneficium Principis 
pleniffimfi interpretari debemusj 1.Beneficium,ff.de Cd- 
ftitution.Princip.Poftremd, quia eft probabilisSori fuia 
in/j-.d.-jg.q.x.a r.ppft coci. 1.eos,qiii poftvotum fimplex 
Caftitatis matrimonium contraxerunt tuta conficientia 
pofie matrimonium confummare reddendo debitum , ac 
petendo non itermnec eosefle cogedos ad Religioforum 
domicilia tran(ire,vhi Caftixatem lenient. Qu* fentfitia 
mihi cercf, vt verum fatear,valde incerta, & duhia vide 
tur, quoniam,vt inferius dicam,verius eft, huiufmodi vo 
toCaftitatis adftridtos obligari adcapelfendam Religio 
nem ante matrimonium cofummatum: quia cum adhue 
fint habiles,& idonei ad fuum votum fetu and um, id face 
re, ipfius voti religione coguntur. Quod fi ad Monafteriu 
fe coferre vi voti debent,non video,qua ratione praeliba 
facultas de ijs intelligi queat:e5 enim puto concedam ob 
falutero,& bonum eorum, qui ita matrimonium contra 
xerunt, vt adhucfinc,.obIigati ad debitum re/idendu, prj- 
aedi 
fum exoluit,cum dixit ter Pecro:pafce oues meas. 
Decimonono quaeritur,an is,cui datur facultas comu- 
tandi,vel relaxandi vota,iure pofifit relaxare,vel commu 
tare vota,etiam fi fuerint iureiurando firmata.Hancqu? 
ffioneante iam dilui,hoclibroc. 10.q.2 vbidixi,nopofl- 
fe,quia votum, Sc iufiuradu funtduo vincula diftin<fila,& 
proinde in facultate relaxandi, vel commutandi vota no> 
inteiligitur concefla poteftas relaxandi, vel commucadi 
eadem votaiureiurandoconfirmata.Sic Nau. in cof.3 .de 
iureihr.n.6.& in Man.c-27.m27j quamuis vtfupra dixi,, 
quidam iunioresoppbfitum fentiant. 
Vigefimo qua?ritur,quid iuris,& poteftatis habeat Co 
feffanj noftra foderatis in votorum commutatione,rela 
xaiioneveiRndeo,in CopSdio PriuilegiorO eiufde Socie 
tatis verbo C6 mutatio $ 1. hate haberi: [Confefiarij So 
cietatis poflunt comutarc omnia vota,exceptis Vltrama 
rino ,& Peregrinationisadlimina Apoftolorum Petri,& 
Pauli in Vrbe,& ad S Iacobu Compoftellanu, Caftitatis, 
vel Religionis fi q facultate,cum eade exceptione exten 
dit GregoriusXIH.ad vota et iureiurado firmata:diimo- 
do coni matiorum fit in detrimetutenij: Etfubiungitur. 
[Hanc facultate coicat Societas cii omnibus Confeflarij» 
Superioru audforitate deputatis,& ab ordinario loci ap 
probatis iuxta forma Cone.Trid.feff.2.3.c. 15.de reforma 
tione $.2,df:Ij,ad quos pertinet iusadmictedi eos,qui in 
gredi volunt in Societatem,poflunt commutare votu fira 
plex ingrediendi in aliam religionem,etiam certa,in vo 
ta confueta Societatis,quando is, cuius votum eft cdmu- 
taiiduni,deuotione ad id fentirer,vel Societas, aut qui ip 
fum admittit,vocationem eiuf effe potiusad Societatem 
noftram , quam ad aliam Religienem exiftimaret. 
$.3 .Subiungitur: [Omnes Prapoflti Domortim,acRe- 
dforeSjfeu V ifitatotes Societatis,fine pratdidla limitatio 
ne (de qua in $,praecedenti) poflunt difpenfarecu ingre- 
dientibus in Societatem, etiamfi in ardiorem Religione 
fe ingrefluros vouiffent.Si quis tii a Societate ante profef 
fionem rccefferit, nulla erit difpefiatioqPoflunt itidem in 
Societatem admitti quicumq;aliquam Religionemfuf- 
£ipiendi,& ibi permanendi,exquauiscaufa votumfece- 
Inft.Moral. Pars x. 
dum contraxerunt,atqUeconfummarum . Porrd benefi 
cium Principis plentflimam interpretationem recipit, cii 
verfatur in ijs,quae furi communi non derogant.. Ex quo 
etiam fit, vt minus dubitem de co, quod quaeri poflet,An 
ea facultas merito etiam trahatur ad eos,qui poft votum 
fimplex Religionis matrimonium contraxerunt,fed non 
dum confuimnauerimt Certum enim exiftiino,adhos mi 
jy me extendi, quia illud Priuilegitim folum loquitur de 
voto fi mplicis Caftitatis,non Religionis. 
Rurfus eodem verbo Difpenfatio,$. 10.habetur: [Per fa 
cultatem Benedidionis eonceflam a Martino V- poflunt 
noftriConfeffarij deputati,& legitimeapprobati difpcla 
re in votis etiaEpifcopo referuatis.fi Et fubiuttgit: [ Haec 
facultase6municaturomnibuifuperioribus,& alijs C6- 
feflarijs,quibus ipfi eam commiferint. 
Vigefimoprimo qimiuir,an vota Religiofi,qui adhuc 
Tyro, Sc Mpuitiuseft > ,poflrt iureSuperiorablbluere .Su 
pra c, 17.quaft io. & 2 1. tradaui quasftionem,quaqua;ri 
j) fo!et,an vota Nouitiorum iure pollit Superior irrita face 
re,&dixiex fentetia Nauarri in Manuahcap.12.nura.6j 
non poffe eo modo, quo poteft vota profefforum irrita 
reddere,quia Nouitius non eft religiofus effedus, & ideo 
voluntas eius a voluntate Superioris non pendet.Pari ra 
tione Superior iure no poteft vota Nouitioru relaxare eo 
modo , quo poteft vota profefforum : vnde Nouitij vota, 
quandiu Nouitius eft,aut impleri poflunt, fine damno, & 
incommodo Religionis,aut non poffunt:fi poflunt,imple 
ri debent, cuiufinodi funt vota realia , quibus Nouitius 
promitteret Deo, fealiqua daturum in vfus pauperum; Ii 
bona habeat,ex quibus dare poftit, ea in pauperes eroga 
re debet Si impleri nequeunt, qualia funt vota perfona- 
lia ieiuniorum , peregrinationum , differunt ad tempus, 
Sc quafi fopita funt, ed quod impediunt Nouitij proba 
tionem : Sc haec poftea per religionis profeftionem extin- 
guuntur,& proindedefiiniot ItaSilueffer Paledanum,Sc 
Antoninum fequ ut iis, v ocum, qua r t o,q 11 sf tione 7 • verft- 
cul.Tertium,fecundum Archiepifcopum. Vota enim per 
fonalia Nouitij commutantur m folemne votum religio- 
nisipfo ture communi.cap.Scripcurae,devoto,& voti ra. 
r Ooo denipt.