\6i
Liber Secundus.
162
Cmr.i»
»!■ f ttc *
Qudm dU quzfttones de opinionum de- A
kffu dlffoluuntur* Cap. XVIL
««MB/g Rimo quaeritur, An opinio probabilior exifti-
metur, ita vt merito preferri debeat,eo quod
I P fitAntiquorumfententia, & altera fit recen-
tiorum, fine id fit inter Canonici,fiue Ciuilis
r> *' hiris interpretes,fiue TheologoslRhdeo, Quando reuera
r"" W 'opiniones funt pares,faepe Antiquiorum opinio, luniqru
fententiae praefertur,116 tn lege,aut ratione efficaci copel
Jimur ad eam femperanteferendammam vfu aliquando
venit,vt recentior opinio firmiori,& meliori ratione con
firmetur Sit cxeplum: Theologorum, & Pontifici) iuris
Doftorum veterum opinio fuit , debere nos in foro con-
fcientisreftituere lucrum partum ex ludo lege humana
interdi<5lo,&damnato;at,communis eft iuniorum. Theo
logorum , & Canonici iuris interpretum opinio,id lucru
inforocofcientiae noeffereftituedu.quae opinio profedld
a nipJeftenda effe videtur vt probabilior atque folidior. B
Secundo quaeritur, An quando ScholafticorumTheo-
Jogorum communis opinio pugnat cum comuni veteru
patrum fentetia,Patres fint Scholafticis Theologis pr?fe
rendi.Qridd ego fciam, nulla eftcomunisolum Schola-
fticorum Theologorum opinio, quae communi omnium
Patrum fententiae repugnet. Non diffiteor tn aliquorum
patrufententias cum communi Scholafticorum opinio-
tvlilil. ne pugnare.Exempli gratia;quidam patres crediderunt,
thfdud paruulos,qui fineBaptifmatedifcedut,igne perpetuo cru
furum. ciari: at conflanseft omnium Scholafticorum,(vno dem
pto Gregorio Ariminenfi)opinio , eos talem panam non
perpeti. Item ex Patribus non pauci in ea fuere fentetia
vt dixerint Angelos elfe corporeos ,&tn comunis Scho
lafticorum opinio tradit eos corporis effe,& materi? ex
pertes.Item videntur fentire nonulli paties, Auguflinus
li. i.de Baptifmo contra Donatiftas c. 1z. Ambrofius in c.
4.Epiftol?ad Ephef.ad fine, Chryfoftomus in homil.dz.
in Matth.c.18. Hilarius in Matth.c.18. ad finem ,Theo-
phyladlus, & Euthymius inMatth 18.& alij,quos citat C
Magifter in 4 d.zz.Gratianus, de Pamit.d.4. c.conftat.&
Ci Reuertar. c. Quid diuini; peccata femel a Deo dimif-
fa ob.fequens peccatum redire,quipatresvidenturelfe
Euangelica parbola permoti de eo femo,a quo quia con-
ferui fui debitoris mifertus non fuit, Dhs repetiuit omne
debitum, quod ante dimiferat. Sed vna eft orum Shola-
fticorumfententia , peccata femel per poenitentiam di-
Aijjtj.n miffanonreuertiobfequenspeccatumiquia finep?niten
tia funt dona Dei, &quia Deus cu peccata pergratiam
delet,(impliciter, &abfolutedimittit,n6fubc6ditione:
&quod femel eft extindlum,no reuiuifcit. Nulla eft re
pugnantia,q> Deus pynaaeternam peccato debitam fub
conditione dimittat; nimirum fi peccator in peccatum
non recidat .Sic.n.apud Romanos oli m iure ciuili femus
manumittebatur,dummodo tn dno non elfet in futurum
ingratus; alioquiin priftina feruitute recidebat.Sic etia
interdum aliquis excomunicationis vinculo foluiturad
certum tempus,ea conditione, vt illo tempore trafailo,
an priorem excommunicationem relabatur.Eode modo,D
reus malefiatis,iuffu Regis, vel Principispota crimine
abfolui,itatn,vtfi crimen aliquod admiferit,pcenas luat
latfte maieftatis. Potuiffet igitur Deus fub conditione pec
cata dimittere, fedabfo!ute,& fimpliciter ea condonat,
pcenam aeternam in teporalem commutando.Ite Patres,
Auguflinus,Hy eroni mus,Profper,Fulgetius, Gregorius,
Beda , vt quidam arbitrantur, licet ego aliter fentiam
quod libro feptimo explicabojvidentur docere, nihil bo
ni,eciamqdad mores fpe(Sat,polfe naturae fuae viribus
liberum arbitriu , fine fpeciali, & gratuito Dei munere;
at communis Scholafticorum fentetia tradit,poffe quide'
prae fla re multa opera honefla.quis non ardua, &diffici.
iia.vel ad longum tempus. Infuperpleriq; Patrum fen-
erunt,I°fephiiB.virginisDeiparae fponfum,exalia vxo
“ g^nurffeqc" 111 Euangelio fratres Dni vocantur
i-piph.haref. & hare.78 Eule.Ii.i. Ecc.hift.c.i. Hil ca
Io Ambro - Gal. i. Theophyladl. Matt.zj. & 17 \
um f^hym.Matth r.A- zy.&loa.ip.Oecume.Ailu-
e ; eftScholafticoru confenfu receptum,
n o «ifi.B.ytrginem fponfam,& coniuge m habuiffe
S.Th.Galat 1 .ledlio.I. Hugo.S.Vi&oris q.? inEpifl.ad
Gala.Ruper.lib.i.de gloria fili j hominis in Matt. Beda.
Matt.d.Ioan z.Luc.S.Anfel.Matth.ii.Bernardfermo.z.
in illa verba.Miffus eft.pterea , omnesfere patres volue
runt Lucam in recenfenda Chrifti generatione cum Mat
thaeoconuenire,quod hic comemorauerit genitores lofe
phi naturales,ille vero legales, eoqff Matthathduos fi
lios habuerit Iacob,& Elhmortuo vero Eli fine ,ple,eius
vxorem reli&am duxit fecundu legem frater Iacob,qui
ex ea genuit lofephum fponfum VirginisnSc ita lofephus
fuit filius naturalis ipfius lacob , fuit vero filius legalis
ipfius Eli:ita Africanus in Ep ad Ariftide lufti.q. 13 i.Hie
roy.Anf.Beda,Ma.i.Dam.li.4 fid.Ort.c.iJ.Euf.li i.hift,
Eccl.c.d.Annib.in Luca.ca. 3 .At vero qda. Scholafticoru
Lucam cu Matthfo conciliare contendunt,dicetes, Luca
Chrifti primogenitoresper B.Virgine perduxiffe vfq;ad
Chriftum,Matth?u vero per lofephum fpofum Virginis.
Terti6quseritur,An fit habenda probabilior opinio,ita
vt anteponi debeat ob eam caufam,quod h?c fitTheqlo
gorum feiuentiahlla vero Canonici, vel Ciuilis iuris in
terpretum.Exempli caufa. Pontifici) iuris confulti com
muni confenfu opinantur in creandis,& eligendis Epifco
pis,Canonici iuris peritum Theologopraiferri debereta
q. digniorem, & magis idoneum .-Contra vero Theologi
omnes exiftimant Theologum lurifconfultoeffe aptiore
& digniore,& idcirco anteponendum.Quteritur an Theo
logorum opinio Canonici aut Ciuilis iuris interpretum
fententiae fit praeponenda,quando aliter fentiunt,atq;illi
Rhdeo,In re Theologica opinionem Theologorum omni
no effe iuris prudencum fententiae praeferendam . Item
cum agitur de foro confcientiae, Theologi lurifconfultis
praeferri iure debent,praefertim iuris ciuilis peritis Nam
lurifconfulti potius tradlant res .quatenus ad forum ju
diciale percinentiin re tn iuris Canonici, quales funr cen
furae,&pcenae Ecclefiaftica,aliquando Pontifici) iuris in
terpretum opinio , Theologorum fententiae praeponitur.
Solent.n.illi Iuris Canonici effe peritiores q, hi Item in
re legali,& ad forum exterius fpedlanti,frequentius etia
legum interpretes Theologis merito anteponuntur, fere
femper tn in quaeftionibus, in quibus difputatur, an hoc
an illud fit iuris diuinijan hoc liceat, necne: Theologoru
opinio,eft Canonici lurifperitorum fententiae anteferen
da.Illuftremus exeplis quod diximus. Docent Pontifici;
iuris interpretes omnes etiam nunc, decimas praefertim
praediales folui oportere iure diuino; Contra vero Theo
logi fentiunt eas folitm Pontificio,& Canonico iure debe
ri.AIex.p.3 .q.5i.m.3.S.Tho,2.z.q.S7.ar.i. Henri.quodl.
4.q-zS.Sil.Decima.q.3.&4 Ange.Decima.nu.z.Item iu
ris Canonici confulti communi confenfu dicunt prima
Tonfura,& Epatu effe ordines,&ideo noue efieEcclefia-
fticosordinesiContra vero Theologi coi confenfionc tra
dunt feptemefle tm Ordines, a quibus primam Tonfura,
& Epifcopatum excludut. Qua quidem in re magis pro
babilis videturTheologorum fententiaquam Pontifici;
iuris interpretum . Item Canonici iuris dodlores paffim
opinanturtefteCouar.in reg. peccatum.p. z.,$.n.nu. 3.
iusdiuinum,& etiam naturale Romani Pontificis aucSo
ritate poffe relaxari,remitti, mutari,imo,& abrogari:ac
Theologi comuni confenfu docent oppofitum; quamuis
in voto,& iureiurando veram opinionem illorumeffe fa
teantur.Infuper omnes fere Canonici iuris dodlores opi
nantur votum folo animi,& voluntatis propofito fine vl-
lapromiffione perfici: contra Theologi opinantur. Item
communis eft illorum opinio, ex inceftu cum propria co
fanguinea oriri impedimentum ad matrimonium con
trahendum cum quacunq; alia fominateuius oppofitum
Theologi fentiunt.illi Canones,&iura citant ex c fi duo.
3$.q.d.& ex c.vlt.31.q.S.ex c.de incedis 3 d.q.3 .c.fi quis
viduam.32. quaeft.7, cc ita opinantur Nauar. in Mamial.
c.zz.n 74.&7S & ita fenfiffe Panormitanum,Praepofitu,
&alios teftatur. Sicetiam Ang.inceftus.nu.J. Theologi
vero rationes, & argumenta proponunt, quibus oppofka
fententiam probare contendunt.Sot. 4,d.37.q-t- artic. z.
Antoni.par.3.tit.i.c. 16 $.4.Silu. matrimonium.7.impe-
dim.vlt.Inhis certeduobus, Canonici Itirifconfulcorum
opinioforfan eft verior,& magis iuri,& confuetudini co
ueniens.Animaduertendumitidem eft, aliquandoTheo-
logos iuris Canonici Dodloribus videri quide fed reuera
tamen
Lue. f,
Matt. t*
Set. tf. d.
} e. e/. 1.
ar, 1. Cd.
Ub.tt.dt
locis.e. s.
Can. de
Deip, lib.
t.e. 1 ,Ca
iit, lanf,
Hxr, 1.
