JLth' II* 'jOtf quarto decalogi praecepto» Cap. XXII* 119
bonis,quar ad alienum ius non pertinebant. A
Sexto quaeritur, An quando confifcantur bona pa
tris ob ha relini, vel crimen Isefae malefiatis, finiatur
vfusfruiftus, quem pater in filij bonis habebat, ita vt
vna cum proprietate penes filium maneat, an vero
potiustranfeatad fifcum,ita vtfitpenes ipfum quam-
diu vixerit pater? Hanc quaeftionem breuiter attigi.
p.i.Inftitut.Mora!.lib.8 ) cap.i2.quaefi. ij. Simancadc
Cathol.Inflit.tit.g.n.Si.fecutus Ruinam conf.14.Iib •}
& Boetium in decif./.cenfet finiri, & ad filium pro
prietarium redire . Id probant,quia filius a die crimi
nis a patre commifli, faiftus eft lui mris patriam pote-
ftatem egrefliis,vt colligitur ex ca r.$.vlt.de Haret.in
«S.ergo a die illo pater nullum habebat vfumfrudlum
tn filij bonis. Item in capite illo fecundo citato Ponti
fex decernit emancipationem filij fadlam a patre poli
facinus perpetratum,nullius efle ponderis,& momen- jj
thquia a die fceleris admifli filius iam fui turis erat,er
o a die illo vfumfrudhim in filij bonis pater non ha-
ebat.Haic opinio eft; vera. Dices,vfumfrudlum non
extingui eoipfo, quod filius fui ittris efficitur : non
enim vfusfrudlus finitur , nili vfufrudluarij naturali
morte? Refpondeo,patrem non amittere vfumfruclu,
quoties filius fui iuns,& poteftatis efficiturmam vtdi-
xi,fi filium emancipauerit,dimidiam partem vfusfru-
dlus retinet.At vero ob hasrefim,vel crimen latfa: ma-
i eftatis,vel ob aliquod facinus enorme,foluitur ius pa
tria; poteftatis,per maximam capitisjdiminutionem,!.
Amtliione,0. Qui deficiunt,ff. de capitis diminutione,
&. Inftit.Quibus modis ius patria; poteftatis foluatur,
$.cum autemitunc filius fui ittris efficitur,& pater vfu-
frudlu priuatur,& vfusftuilus manet penes fifcum dii
viuit pater. quo mortuo ad filium reuertitur, & cum C
proprietate confolidatur.
Septimo qutentur, An quando ob hsrefim , vel cri
men lx(z maieftatis, vel aliud quodpiam fcelus filius
condemnatur publicatis bonis ipfius,vfttsfrudius, que
pater in filij bonis habebat,tranfeat ad fifcum, an po
tius maneatpenes patrem,dum vittitiDe hac qua-itio
ne dixi breuiterp. i.Inftit.Monil.lib.8.cap.i:.q. 15. &
lib.j.cap.y.q. 8. Sunt qui exiftiment tefte Simanca de
Cathol.Inftit.tit.9.num.i8. penes patrem manere; &
«o mortuo, vna cum proprietate ad fifcum deuolui,
Quod probant,quia vtpaulo ante diximus, filio Reli
gionem profeflb, quanmis ius patria; poteftatis folua-
Tur,vfustru6lus penes patre remanet,dum viuit: quta
filij profellio non debet ittri patris ante quzfito no
cere: ergo etiamfi filius eo ipfo quo criminis condcm-
natur,exeat patriam poteffatem, crimen eius non vi- jp
detur ruri patris officere poffe , vel debere , nec filius
adimit iu$ patri antea comparatum Simacain Catho-
Ji.Inftit.tit.j.nu.iS.cenfet vfumfrudlum ad fifcimTde-
fet ri, quia ob crimina prxdidla filius maxima capitis
diminutione punitnr, quae foluit omne ius patria; po-
teftatis.l.Amiffione,paulo ante citata.. Hac fententia
alijs fanc dubia,& incerta videtur,vt dixi p. i.lnfhtut.
Moral.locis fupra citatis,
Meo indicio in hac re confuettidini flandum eft,ub i
fuerit vtentium moribus approbata: nam ex ture ipfo
communi eque prima,ac fecunda fententia colligitur:
& flaturis , aut legibus Princtpum poteft una magis,
quam altera comprobari.
Odlauo quatitur, An damnato filio ob harefim ,
vel la-fam maicflatem , 5c publicatis eius bonis, fit
etiam confifcatum peculium caftrenfe , & quali ca- p
llrcnfe?! efle Simanca de Cachol.Inftit.tit.9.num. 1J.
Angelus Romanus in l.Si finita,$ Si de vedligali.ff.de
damno inlcdlo. Ncllus tradi, de Bannitts par. t. libi 1,
q iDfentiuntnon efleconfifcatum.Sed vt ait idem Si-
wanca, oppofita fententia eft communi cofenfu rece
ptant breuiter dixi.p.t.Inftit.Moral.lib.S. cap.7. q. 8.
*id ratio utdetur confirmare,quia peculium caftren-
e . uel quafi caftrenfe omni ex parte ad filium perti
net, ita ut in his bonis filius habeat proprietatem, &
uluujfrucluini.ac proinde plenum dominium:ergo pu
blicatis filijfamihas bonis, caftrenfia quoque & quafi
caftrenfia cenfentur publicata.
Nono quaeritur , An quicquid donatum eft filiofa-
nnlus militi, eo ipfo caftrenfe peculium cenfcatur?
Bartolus in 1. Si forte , ff. de caflrenfi peculio, diftin-
guit: Aut quod donatum eft,aptum & neceffarium eft
ad militiam, ut equus, & arma, Sc fertius,&c tunenili
contrarium is donatione exprimatur, inter caftrenfia
bona computatur,fiue a parentibus, fiue ab extranei*
illud donatum fuerit, 1. miles praecipua, &1. caflrenfis.
ff. de caflrenfis pecu!. Aut non eft idoneum,& aptum
ad militiam , cuiufmodi eft fundus, uel alia quaslibet
res immobilis:& tunc m caftrenfibus bonis non cenfc
mr:quamuis qui legat,uel donat, exprefferit nomina
rim,ut donatarius in caftrefi peculio habeat,!, fi torte,
ff decaftrefi pecu).ubi fic eft: Veritate.11, fpedlamus,
an uere caflrcfis notitia, uel affcdlio fuit, 116 quod qd
finxit. Aut quod donarii eft, res eft tu ad militares, tu.
etiam ad alios quoslibet ufus idonea,& tunc fi expref-
se donatum fit,ut fit in peculio caflrenfi, in bonis ea-
ftrenfibus incipit annumerari. Si uerofimpliciccr dq-
netiir, & nihil exprimatur , caflrenfi peculio minime
aggregatur,nili datum fit ab eo,qui eft folum ex mili
tia cognitus, 1. fi militi,ff.de caflrcnf. pecul.
Decimo quaeritur, Quid fit dicendum, fi quid piam
fit donatum filiofamilias, qui miles non eft, & is qui
donat,exprefferit,ut habeat in caflrenfi peculio? Bar-
toliis in tracl.de duobus fratribus negat hoc fufficere,
ut fit caftrenfe peculium,at eo ipfo fieri aduenticium,
ca tamen lege &r conditione,ut patri ufusfrudlus non
acquiratur,quia licet uiticturid quod exprimitur,non
ita tamen quod eft tacitum, 1.1 -ff. Quibus modis pi
gnus, uel hypotheca foluatur.
Vndecimd quaeritur, An praedia,& alia bona immo
biliqfiliofamilias militi donata , in caflrenfi peculio
numerentur?Rcfpondeo in l.fi filiusfamilias C. fami
lia;, licrcifcundae fic effet: fi filiusfamilias fuifli, <k res
mobiles, uel fe monentes, quae caflrenfis peculij efle
poflunt,donata: tibi a patre funt quoque in cetero pe-
duho caflrenfi non communes cum caetcris fratribus
tuis habes.Praedia autem,licet eunti tibi in caflra filio
pater donauerit,peculij tamen caflrenfis non funt; di-
ucrfo iure ca praedia habentur,quae ex occafione mili
tiae filijsfamilias obueniunt.Haec enim caflrenfi pecu
lio cedunt.Haec ihi.Et in l.i. C, de caflrenfi pecul.hb,
ii.legimus: Peculio autem caflrenfi ceduntres mobi
les,quae eunti in militiam,a patre,uel a matre, alijfue
propinqui.s.uel amicis donata funt.Item qu^ in caftris
per occafionem militiae quaeruntur,in quibus funt ena
hsreditatcs eorum, qui non alias noti effe potuerant,
mfi per militias occafionem, etiamfi res immobiles ia
his erunt. Matris autem haereditas qiiamuis in militi»
delata,ad peculium caftrenfe non perlinet; In caftren
fi uero peculio praedium donatum non effe conflat;
quanmis empta ex caflrenfi peculio praedia eius codi-
tionis efficiantur. Haec ibi. ex quibus pcrfpicitur , res
mobiles,cuiufmodi funt arma, refquc fe monentes,ut
equus,femus (nam in l.miles,ff.de caftren .peeuUnter.
eft militis feruos habere ad militiam habiles ) in pe
culio caflrenfi cenfentur,cum militi donantur,Deind*
res immcbiles donatae militi, in peculio caflrenfi non
computantur nifi in tribus cafibus, uidelicet, cum do
nantur ad emendas res caflrenfes militarefue.l.fi mu-
lier.ff.de caflrenfi pecul. uel cum donantur a commi
litone,uel eo, qui folii eft notus ex militia,uel caftris;
uel cum ex caflrenfi peculio comparantur,!, fi mulier
jnodo citata.
Duodecimo quaeritur, Vtrum quod donatum eft
filiofamilias Aduocato , uel qui fungitur alio publico
munere , & officio , in peculio quafi caflrenfi ccnfea-
tur? Bartolus in tradl.deduobiisffatnbiisitadiflin-
guit: Aut eft neceffarium & aptum ad tale officium
obeundum; & tunc in peculio quafi caflrenfi compu
tatur,fiuea parente,fiue ab extraneo donatum fit.Aut
non eft ad talis muneris funilionem idoneum, & aci
peculium quafi caftrenfe non pertinet, Quid fi ipfi fi
liofamilias nullum publicum munus gerenti qmdpia
donet aliquis, & exprimat, nt illud in peculio, quafi
caflrenfi habeat? Relpondet ille,non efle pcculiu qua
fi caftrenfe,ex l,Si forte,ff.de caftren pecul,in bonis ta
men aduentitijs computariifed ita, ut pater ufumfru-
dlum non habeat.
De