ij$ hjlituttonutn Moralium» *Tars //,
De Pr>epoftto. Cup, XVIII*
P Rimbquairitur, QQifnam Pr»pofiti vocabulo in»
celligatur? Refpondeo, in iure Canonico nullum
quoque titulum e»tate , De officio Rrxpoflti; eius ta
men fit mentio non rarb in relponfis Romanorum
Pontificum , Sciendum eft,in Ecclefijs Germani»,Polo
ni»,Flandri»,& Angli*,Pr»pofitum perfonatum.ac di
gnitatem habereihabecpariter alicubiiurifdidionem,6c
suram animarum, eo quod toti Canonicorum Collegio
praifit.
Prmpofitus Ecclefiafticus Latine dicebatur, oiim a
Griecis Oeconomus, is nimirum, qui prouentus Eccle-
fiafticos adminiftrabat, & fecundum Epifcopura plebi
prserar. lultmia. mNouel.67 $.l.vbi fiEpifcopus diu
eius Ecclefiam [deferuerit, verat. Oeconomum quid
quam ei prouentuum fuppeditare; ac mbet, eos potius
jn piosvfusconuerti.lib. i. Feudorum ti:ul.i.$ primo.
Abbas,Prsepoluus, fiantiquitus confuetudo eorum fue
rit,feudura dare poliunt, lib.i. Feudorum tit.ji.Siquii _
Prspofitus, autminiltertalisaliquas res Ecclefia: fu*
prouidere debet aliquo infcriptionis titulo cuique con.
ceflerit, quod ad damnum alicuius Ecclefia: pertineat,
pro facnjegio computetur. Saepe autem Abbas, Pra:-
pofitus, Cuflos coniunguntur,vt lib i. Feudorum titul.
54-1.J8.& 19.& Iib-3.tit.io.l. 1. Ad Prspofitum itaque
pertinebat reddituum Ecdefiafiicorum cura,6t admmi-
ilratio ,
Prspofiti in Romana militia dicebantur, qui fub Tri
bunis certo militum numero prsfedi erant Suetonius
jn rita Othonis : Aufus etiam ell in Illyrico milites
quofdam,quod motu Camilli ex poenitentia Pnepofitos
fuos,quaij defeftionis aduerlus Claudium audoret,oc
ciderant,capite punire . Modedin.lib 3 ff.de Re mi.
litari: Si Prxfidis , inquit, vel cuiufuis Pra>pofiti abex-
«obanonibus defittat quis,peccatum defertionis fu bibit.
Et §, vlt. Qui Pratpofitum luum protegere noluerunt,
vel deferuerantjoccifo eo,capite puniuntur. Sic etiam
Jib.d.$.& vlt.
Prspofiti dicuntur fub Rubrica,C,De Sufceptorib.St
Pr»pofitis,qui horreis,pagisq. pnefedli erant.lib.i.e od.
lit. Horreis fcilicet, in quo fpeciesfifco debita: importa--
bantur.pagis autem,ynde exportabantur,
A, fortaffis erant in Ecclefijs Collegia]iboi,vc! ConuentUi.
libus Monachorum Pratfedi: fed quia Canonicoru Coi.
legia, & Ecclefia defierunt, Prjefefti Abbates in Cathe
dralem Ecclefiam demigrarunt. Ex didit perlpicitur,
quando Abbas iurifdidionem habeat , quando fecut,-
An item curam animarum habeat. De state vero,at
litteratura,qua debet elle pr^ditus,libro proxime fequi.
ti dicetur.
De Allate feculari
Cap* XIX*
P Rimq queritur,Quis Beneficiarius Abbatis nomine
intelligatur ? Refpondeo,duo efle Abbatum gene
ra . Eli enim vnus Abbas regularis, alter Oscularis ,de
quo in prafenti. Abbas fa:cu laris in multis Ecclefijs,qu^
Collegiats vocantur,accipituris,qui prseft toti Cano
nicorum Collegio: in quibufdam Ecclefijs feriet Prior,ia
alijs Prspofitus nuncupari.
Secundo queritur, Quanta fit Abbatis dignitas f Re-
fpondeo.in multis Ecclefijs Cathedralibus, poft Epifco-
pum,primam efle Abbatisdignitatem. Sunt.n. quidam
Abbates, qui non folfim in clericos, fed et in lajcos fibi
fubicdos Pontificiam , feu Epifcopalem lurildidionem
habent,& infignia paritet Pontificia geftant;vtuntur .n.
annulo,mitta,& baculo paftorali, & horum dignitas elt
Epifcopo proxima,
Alij vero funt Abbates longe minores, qui nec Ponti-
fidam iurifdidionem habent,nec Epifcoporum infignia
deferunt: & horum dignitas non fequitur proxime Epi-
fcopi dignitatem . Abbati» tenent locum, & gradum
medium inter fupenores dignitates, cuiufmodi eft Epi.
fcopatus; & alias inferiores,quales funt Decanatus,Ar-
thidhconatus,& fimiles. Abbas poli loannera Andrea
jn capit. Maioribus, de prabend. Decius in capit. De-
«ernimusjde iudic. loan. Silua de benef, parte i.quatft.
i.nu.jfi. r
Id etiam fciendum eft, in quibufdam Cathedralibus
Bcciefiis inter al ios dignitate proditos repetiti aliquos
Abbates , qui nulli Canonicorum Collegio praifunt;
fed Iblumj in choro, m confeffu, & comitijs pratrogati-
iiam habent, vt in Toletana Ecclefia Cathedrali. Oiim
Deliriori, Cap* XX.
P Rimbqusritur, Quis Beneficiarius Prioris nomen
habeat ? Sciendum eli,Priorem,vel efle regularem
vel fiecularem. Prior fxcularis in quibufdam Ecclefijs,
qua: Collegialcs dicuntur,pro eo accipitur,qui toti Ca
nonicorum Collegio pr.eelt. Sicut enim iuxta Reguli
B Sandi Benedidi, Prsfedus Monaftici Conuentus Ab
bas nominatur ; iuxta Regulam Sandi Aogultini Prior,
fiue Prspolitus : fic in multis Ecclefijs Collegialibu, a
pnmarijs viris extrudis, fundatis, vel dotatis Prsfedi,
aliquando Abbates, aliquando Priores vocantur. Prior
igitur fatcularisell dignitate prsditus: habet & iurifdi-
dionem ordinariam in clericos,5c pariter animarum cu
ram .
Secundo qmpritur. Quis fit Prior Regularis in iure?
Refpondeo , Prior Regularis ell duplex, Vnus dicitur
Conuentualis de quom Clem.t. de Refer, & Clem. Ne
in agro. §.Ca:terum,de fiat. Monach, Alter dicitur Prioi
Claullralis, dequo in c. Cum ad Monaderium, de ftat.
Monach. Prioratus Conuentualis ell dignitas, fiue di
gnitatis nomen fumatur pro officioConferuatoris, aut
ludicis delegati ylpollolici; flue pro beneficio Ecclefia-
- ftico,c.nifi Client,de pra:b, & Clem.i.De refcr.Priorau
tem Conuentualis, vel eligitura Conuenru, fiucColle-
gio,cui prsficitur,8t confirmatura Superiore, vei fir,fiue
creatur per collationem a Superiore. Prior Claullralis
non ell; ratio diuetfitatis ell,quia Prior Conuentualis to
ti Conuentui.fiue Collegio Monachoru praeefl; at Prior
Claullralis non item,quia non ell,nifiin Monalleriocul
prsfidet -^bbas,& ita ipfe elt fub Abbate, a quo condi-
tuiturjvtClaullri in Monaderiocuram habeatiuxtaRe
gulam, & Monadicam difciplinam . Hinc etiam ell, vt
Prior Conuentualis ab officio amoueri non polfit nili
tnanifefta,& rationabili caufa,puta fi fuerit dilapidator,
vel fi inconuenienter vixerit,auttalealiquid egerit,quo
mereatur priuarionem officij, aut fi maior neeelfitas alte
nusofficij ex confilio fratrum id requireret. cap.Mona.
chi, de datu Monacho. Prior vero Clauftralisnutu Ah•
1 baris rcmoueri ab officio poted,vt alibi odendam. Car
dinales audoritate Summi Pontificis,ficut habet aliquas
abbatias regulares in adminidrationem, & commenda
tionem perpetuam , fic etiam habent aliquos Prioratu»
Conuentuales.
DePlelano, £ap. XXI.
T)Rimi qu*ritur,Quis fit in iure Canonico Plebanus?
Refpondeo,aliquorum efle lententiam,Plebanos di
ci eos,quibus in villis,callris,& oppidis animarum cura
committitur, ita vta Parochis differant, quibus in ipfis
vrbibu$,celebrioribus animarum curatio , & EcclefiarS
adminillratio demandatur. Verum enim ver6 Pleba
nus vocatur is,qui ed Pr.tfeflus Ecclefi*,fiue plebis,ha
bentisin fua iurifdiftione,& potedate capellas, feu mi
nores Ecclelus,quibus Vicarij in perpetuum, vel ad tc-
pus prsficiuntur: vt colligitur ex c.i. decapel. Monach.
in tJ.&cap.r. Ne der. vel Monachi,eodem lib.& Innoc,
C.dileflusjde capel. Monach. Proprie vero dicuntur Ple
bam', qui in maioribus, celebrioribus^; oppidis condi-
tuuntur; quibus pr»ter Ecclefi» propri» curationem,
certarum quoq; Ecclefiarum,& certorum Presbyteroili,
qui minoribus Ecclefijsprsfunt.infpeftio, & obferuatio
commictitunvt videtur colligi ex c.vlt.de offi.^rchipre*
sbyteri,& innuit Panormitanus in c. Ad audientiam, de
Ecd. adifican.
Secundo qusritur , An Plebanus Ecdefiaflicum be
neficium habeat? Refpondeo habere; fic enim colligi-
