XJL Itu De quarto decalogiprxceptOpCap, XXXIII.
jfrcfiieplfcdpus Bituricenfis, Patriarcha nominatur; &
; n Oriente nonnulli Archiepifcopi praeter Conftanti-
Siopolitahmn,& Antiochenum Patriarchas nojncn reti,
iiuerunt.quiatalisxft apud eos.confiietudp, yt Archie
pifcopos nominent Patriarchas.Hinc etiam tadum cit*
vt in Occidenti Archiepifcopus_ Aquileienfts habue
rint nomen Patriarcha?, quiaEpiicopi, & Presbyteri
Dalmatiae, & Iftria:, more Orientalium eum lic nomi
nabant,cui parebat tanqtiam earum prouinciarum Ap*
chiepifcopo. Et hoc maxime conuenit cum i pfa nomi
num etymologia. Nam patriarcha-GracE dicitur pa-?
cum princeps,hoc eftjE.pifcoporhtn-.pnmus* & Arclxic-
pifeopus didus cft princeps Epifcoporum,
Sciendum eft, tres primos Archiepifcopos vocatos
fuifie Patriarchas, Romanum , Alexandrinum, Antio
chenum,vt inferiits oftendam. Paulo poft fuerint quin
que,quoniam additi fttnt Conftantinopolitanus, &
Hierofolymitanus, hi quinque palTim dicebantur Pa
triarchae,& Archiepifcopi: at vero poftea coeperunt vo
cari Archiepifcopi, multi Epiicopi eorum , quiprima-
rijs prouinciarum Ciuitatibus pra; erant; ideo tabium
cft , vt quinque illi primi Archiepifcopi retinuerint pa
triarchae nomcn,&didi fint patriarcha?,-quia a cistcris
Archiepifeopis ampliori iiirifdidionis potcftate diffc-
rebant: imftid prascrant etiam multis Archiepifcepis,
quoniam quidam eorum Epifcoporum , qui prafedi
fuerant primanjs Ciuitatibus prouinciarum- , qua; fu-
biedtas erant patriarcharum curae,&i poceftati,faCti funt
Archiepifcopi; ita vt patriarchas illi quinque non. fo-
lum Epifcopis, fed etiam Archiepifeopis prae fle coe
perint : & ita conftituti funt Epifcoporum , &. Archie-
pifcoporum patres.
Tertio quaeritur , An Archiepifcopus fit idem qui
primas ? Rcfpondeo, olim Arcniepifcopos dici folicos
nmates, quiareucra erant principalium ciuitatum
pifcopi,&: primas idem erat, qui prima; Sedis, feu Gi-
tutatis Epifcopus: fed poftea,quia multi aliarum Ciut-
tatum Epifcopi creati funt Archiepifcopi, nomen pet
auris datum eftijs tantum Archiepifeopis, qui prae
erant ciuitatibus, fub quibus erant alix duitates Ar-n
chiepifcopos habentes. Ita vt primates fintpatres non
foliim Epifcoporum, fed etiam Arckiepifcoporum : vt
Cantuanenfis Epifcopus, vulgo dicitur primas in An-
glia:Eboracenfis olim vocabatur primas ScottanToIeta.
Jius,dicitur primas HifpaniaeiBituricenfis , habetur pri
mas AquitamasiCarthaginenfis erat primas Africa;: dc
quorum lingulis poftea Sicam . Pratcrea ex Romanis
Pontificibus S. Amcetus vetuit, vthabetur in c. Nulli.
<riift.99.nc Archiepifcopi,primates vocarentunnam pri
mates primas fedes in prouincijs tenebant, Archiepi-
icopi non item .- hoc eft,primates prxerant ciuitatibus*
quibus fubieda? erant aliqua; prouinefc , Archiepifco
pi ciuitatibus, quibus fubijcicbantur aliq ciuitaccs Epi-
Icopos habentes. Vnde primas cft Archiepifcopo iiirif
didionis , non ordinis poteftate fuperior. Idem colli
ditur ex cap.Proiiinci£,dift.99.quodfumptum cft ex B.
Auacleti Epiftola,& cx c.Vrbes, Sc ex c. Xn illis,dift.So.
in quibus locis.S. Clemens explicat, vbi na fint Archic-
pifeopi, vbi Patriarchy, fiue primates conftituendi.
Quarto quyritur, An Archiepifcopus fitidem, qui
Metropolitanus? Cuiacius ad Nouel. lufhmani 1. ait,
maiorem elic Archiepifcopi, quam Metropolitani di
gnitatem , quia Archiepifcopus idem erat qui patriar
cha, vel primas: quod colligitur cx c.Cleros. dift.xi.id-
quelumptum eft et Ifidoro,vbi S.Ifidorus Archicpifco
posdiftinguit a Metropolitanis, & Glofla ibidem in
verbo,Archiepifeopis, ait, Archiepifcopos dici prima
tes, y: ex ipfoS. Ilidoro conftat.
Dicendum eft,Archiepifcopum ,& Metropolitanum
afle eundem,poftqnam Patnarchg, vel primates defle
runt vocari Archiepifcopi nomen fupenus retinentes.
Quoniam Metropolitanus eftEpifcopus, qui pryeft ci
vitati , quam alie ciuitatcs Epifcopos habentes agno-
icuntjVt matrem,"& caput. Et ita Metropolitanus coe
pit dici Archiepifcopus ,cum illi, qui pr^crant duita
tibus,quibus proiiincic -, & non tantum duitates fubij-
tiebantur,vocari capcruntpatriarchy , fiue primates .
Nunc igitur Archiepifcopus idem eft, qui Mctropoli-
.tanusioauai Archiepifcopus, cum Metropolitanus dfc
A, citur SufFriganeos Epifcopos habere : at primas eft,qui,
& Archiepifeopis,hoc eft, Metropolitanis., & Epifpqpii
pryeft. Sicut igitur Arohiepifeopus, hoc eft, Metropoli
tanus,mrjfdidione cft Epifcopo fuperior; fieprinias iu-
rifdidionis poteftate eft Archiepifcopo , hoc gft , Mc-
iropojitapo maior.
Quinto quyritur, Virum Archiepifcopus ab Epifco
po differat potcftate iurifciidionis ? Rcfpondeo , differ
re : nam eft maior, & amplior Archiepifcopi iurifdir
dio. Epifcopus enim pr^eft duitati, &cyicisdfubfc-
dis; at Archiepifcopus, v,ni duitati, que eft aliarum
ciuitatum Epifcopos habentipm .mater,, caput, pui,
funtfubiede aliq .duitates • Porro Epifcppi Archtepi-,
feo.pofu,bjedi dicuntur ift.Iurh Canonico Uiftiaganei .
c.i .Dcforo compet.in 6.&q.5ufegancis,4f cled.cap,..
Antiqua,.de.Priuilegijs. • - .1
Sexto quqritur, An Archiepifcopus ah Epifcopo dif■
B feratordip.is poteftate ? Refppndeo, miiiime . Vnde,
quod attinetiad Sacramenta , ik reliqua, qute funt pp*
teftatis Ordinis., nihil amplius habet Archiepifcopus ,
quani Epifcopus.
Septinid qu.vritur, Cur didus fit Archiepifcqpjjs.,
cum in Cpn-eilt.o CarthagmcnfijVf habeturm c Prima;
Sedis,dift.99. vetitum fuerit, nc prini® fcdis Epifcopus
appelletur princeps faccrdotum,vcl funimus Sacerdos?,
Rcfpoocieo., eos Epifcopos Africanos humilitatisdc
modeftiq rationem habuiffeidcideo id yetuiifeifed vfus
obtinuit,vt hon folum vocetur prima: fcdis, vel duita
tis Epifcopus,fed etiam Archiepifcopus; fient etiam ap
pellatur patriarcha , qui prxcft duitati , cui fubieda:
funt multa; ciuitatcs, ik producta: Epifcopos, & Ar*
chiepifcopos,& primates habentes.
Odauo quxritur , Qiiotnani fint ad creationem Ar-
C .(chicpifcopi ncceffaria ? Rcipondco, Archiepifcopos, li-
cut & Epifcopos, iurecommuni eligi a Collegijs Ca
nonicorum, & fupenorum audoritate confirmari, vel
a Regibus, ac Principibus, tanquam patronis nomina
ri,defignari.Ar olifrri.vel prafcntari, oc deinde audori
tate Romani Pontificis inftjtui: vel abfoluce , &: fipnpli-
citerabfque vlla eledione i Collegio, vcldefignatlo-
nc a patrono fada per collationem , vt lura vocant, a
Romano Pontifice creari,Potcft; autem Archiepifcopus
fieri,ve! quimtefuerat Epifcopus confccratus, vel qui
ante Epifcopus non erat. Si creetur Archiepifcopus is ,
qui ante Epifcopus confccratus non fuerat, nccefle cft ,
vt confccrctur, quia per confccrationpru poteftas ordi
nis confcrtunquamuis Archiepifcopus cledus a Colle
gio per confirmationem Romam Pontificis audprita-
^ cefadam , in quibufdara poteftatem iurifdidionis ac-
■ cipiat etiam ante confecrationem ; &ideni iuris eft dc
Archiepifcopo a patrpno nom inato,eledo, &c defigna-
to,&a Romano Pontifice inftituto , ik nondum confc-
crato, cft enim confecrandus, cum antea fuerit fimplcx
facerdos. Quare Archiepifcopus intra, totidem menies
debet confirmationem, vel inftitucipnenqvel confecra
lionem a die eledionis a Collegio, vel defignatione a
patrono fada petere: intra quod tempus,funt ca fingu-
la ab Epifcopo poltulanda .
De auffor'nate 3 'vft* Pallij e
. XXXIV.
T) Rimo queritur, Quodnam fit Archicp.ifcopalis po-
B ii teftatis, & dignitatis infigne ? Rcfpondeo, effe
Pallium,de quo in iurc Canonico extat titulus, de aiir
doritate, !k vfu pallij, Sc dc quo etiam Gratianus in
Decretis agit per aliquot Capita,dift. ioo. & in c. Gal-
liarum.xf.q. x.Qyxrat aliquis, Quot genus ornamenti
appellatione pallij intelligaturfRclpondco, cfte veftcm
candidam ex lana albacpptextam.habentcm circulum
humeros conftringentcm,&:duas lineas ab anteriori,^
pollcrion parte pendentes, & quatuor Crucis fignis
purpureis diffindam , quorum vnum habetin pedore,
alterum in humeroliniltro, tertium in dextro,quartum
in fcapulis.
■ Siquaras , Quid fit, & vnde didum Pallium ? Re-
fpondeo, ex S. Ilidoro s Pallium efle, quo adminjftrau-
tiuai