Lih, 11I. *T)e quarto dccaiog(pr*o}pta* Cap,XXXVl. %o$
■ Quinto Ruantur, Quot, & qui fuerint ab antiquo A
tempore Patriarchas ? Refpondeo, prster Romanum
Pontificem, prscipuosfuiffe quatuor, Conftantinopo-
Jitanum,Alexandrinum, Antiochenum , Hierofolynn-
tanum.c.Antiqua, de pnuil.c. Sandla, c.Rcnouantes.c.
Dcfimmus.dift.il. Porro ConUantinopolitanqPatriar-
chsiiibieiS» fuerunt omnes prouinciae Grarciae, Atti
ca fcilicet,Thracia,Corinthus, Peiopponelus, Creta, Ma
tedonia,Epirus,Myfiafuperior,& inferior: quae prouin-
tispofteaditftsfunrSeruia, & Bulgaria ; item Dacia,
nunc vulgo Vallachiafitem Pontus Euxinus.Neocsfa-
rca,poftca vulgari fermonedifta.Trapifonta , & vicins
prouincis, Item Alia niinorfiti quafunt Bithynia , Pa
phlagonia, Galatia, Cappadocia, Pamphylia, Lycia, Ca
ria, Ionia,Doris,ALoIia,Lycaonia, Sc alite multa:. Qui
bus deinde acceflerunt alias prouincias, prout fuerunt
ad Chrifti fidem, & religionem conuerfs; Mofcquia , R
Ruffia, & alias vitra Poloniam fitas. In his prouincijs
( paucis exceptis ) Patriarcha Conftantinopolitanus
Epifcopos, & Archicpifcopoj, & alios dignitate Ecelc-
liaftica prsdicos conftituebat,prsficiebat,vel confirma
bat eledfos, vt nunc etiam Patriarcha ,quamuis Schif-
maticus, illos conftituir,prsficit, vel confirmat.
Porro in Prouinciali libro omnium Ecclefiarum , ei
fubijciuntur viginti nrchiepifcqpi: in iurc vero Orien
tali lib.z.ad finem , parent ei odtuaginta Metropolita
ni Archiepifcopi,hoc eft, Primates trigintanouem.. Pa
triarcha vero Antiocheno fubiedfa. erat altera pars A-
fias, quas Carmaniam , Armeniam maiorem , <x mino«
rem,Lyciam,& Ciliciam continet; & prouincis,Syria,
Aflyria,Mefopotamia,Media, Parthia, Perfia vfquc ad
In diam Orientalem . In libro Prouinciali Ecclefiarum
fubijciuntur ei centum quinquaginta tres Epilcopi, (2
Archiepifcopi vero duodecim . Guilelmus Tyrius lib,
14.de Bello facro.cap. 11. fcribit,fuo tempore fuifle fub.
Antiocheno Patriarcha tredecim Atchiepifcopos, quot
ibidem nominat,& multos Epifcopos. Patriarchas Ale
xandrino obediebant Azgyptus, Ly bia, Pentapolis, Sc
ali» prouincias, qu.r ad Tropicum Capricorni perti
nent. Patriarchas Hierofolynntano, parebat tota Palr-
ftina,& triplex Arabia,Deffirta fcilicet, Pctrsa , & Fe
lix vfq; ad linum Perficum : Guileinms Tyrius lib. 14.
cap.i i.de Bello facro deferibit Archicpifcopos, Sc Epi
fcopos ei fubiedtos.
Inter Patriarchas prascipuusconnumerabatur etiam
fuminus Romanus Pontifex , cui tanquam Patriarcha:
luhiedts erant Occidentis prouincias, & infulas multae
in Mediterraneo m ari, ad Occidentem fit*, tota Italia
cum Sicilia,Corfica,A Sardinia, Gallia quoq; tota cum rj
infulis Anglia , Scotia, Sc Hyberma; Hifpania cum fe- w
pteni infulis Fortunatis,& Balearibus Maiorica , & Mi
nori castora Germania inferior,& fuperior; Dalmatia,
Sc Illyricum,ac poftea accefferunt regna Dani* , Nor-
uegis,& Suetis cum infulis Scandis,Islandis,Gothis,
& csters fub polo Ardlico pofit*; regnum Bohemis,
Sc Poloms , cum Liuonia, Licuania, Sc alijs; regnum
item Pannoni»,fiue Hungaris cumTranfiluania, Bo fi
tilla & alijs;Carthago,Africa,Numidia,& ytr^q; Mau
ritania, Csfanenfis, & Tigitana,
Porro lunt alij Patriarchs minores , nam ledi* Ar-
rneniorum tres habent Patriarchas; vnus eorum relidet
in Cilicia, & Armenia minpre; fecundus in Armenia
maiore,tertius, quem non Patriarcham , fed KctHoAutr
appellant, prslidetin Ruffia proumcia Polonorum.
voicum etiam Patriarcham habent Maronits,qui com c
moratur , & prseftin Syria in monte Libano. Habent
etiam Aithiopcs vnum Patriarcham, qui fedem luam
lubetin Curia Magni imperatoris Spcciofi loannis,
& vocatur Patriarcha Abylfinorum ; & confirmatur a
Patriarcha Alexandrino.
Eft etiam fedta Cepheorum , qui iinml cum Baptif-
mo Circumcifionem tuentur , & retinent, Sc duos ha
bent Patriarchas, quorum ynus commoratur in Ma-
gno vayro Aigypti, alQrvcro apud Aithiopes : fe<fta ■
qnoque lacobitarum.qui Sandtiffimam Trinitatem ne
gant , duobus Patriarchis paret, quorum vnus in Cay-
^ r 'Qfidet, altenn Syria, videlicet in vrbe Damafco.
Eft & in Occidente Venetiarum Patriarcha; qui pri
mum Aquiieienfis Patriarcha dicebatur, cap,nunc ve*
ro.d.q.j.fcd PatnarchatusAeinde Aquilcienlis transla
tus eft Gradum,& inde in yrbem Vcnetias. Ante aducii
tum Longobardorum ip Italiam , qui accidit anno la-
lutis 'i 66. Aquiieienfis Archkpifcopus vocabatur mo
re Grscoruni,&: Orientalium Patriarcha; irruentibuf*-
que Longobardis, primo aduentu Albpinus eorum rex
Aquiieiam capit. Pauiiuus, vt feribit Sigonius lib, 1,
de Regno Italis, qui tunc erat Aquiieienfis Pamar-
cha-.metu perterrituvt libi Ecddisque fu» confide
ret, Aqujieia relidla , Sc omni Ecclefis thefauro acce-
pto, in infulam Gradum , vt ab hoftium aditu liberam
fe recepit. Poftea vero anno Domini 5 Sp. tefte eodem
Sigon. lib. citato , Helias Patriarcha Aqiukienfis cum
Gradum prsdeccfforum fuorum exemplo incolerpt,
decretum a Pelagio Jl.inipctrauit, vt iplis Ecclefis fe-
des ex vrbe Aquileia Gradum transferretur,Epifco-
pis fuis in jedemS. puphemis ad Conuentuni vocatis,
Pontificium decretum recitauit,& ex eorum lententia,
relida immanitati Longobardorum Aquikia;fedes Pa
triarchs iu infula Grado,vt fecuriore loco ftatueretur,
polita eft,& ex eo tempore Gradeufis Ecclefia Venets
ors Iftrisquc Ecclefiarum caput, Sc niat?r appellata
cft.Et Gradenfis Epifcopus ca-pit vocari Patriarcha, vt
vocatur ab Vrbano II,in cap,Erubcfcanr,fiift,31, in fu-
prafcnptione,& in cap, Ex litteris, deofficio lud, dele
gat. Innocentius III,ter,aut quater,yocat Patriarcham
Gradenfem ; tandem hic Patriarchatus translatus elt
Vcnetias,vt dicam inferius, In prouincijs vero Occi
dentis funt Pnmates; totius quidem Hifpanis Primas ,
eft Toletanus Antiftes , de quopoftea, Hybernix Ar.
macanus, Angli s Cantuarienfis, Afric* Carthaginen-
fis, Hungaris Strigonienlis , In Germania olim erat
Magdeburgenlis j nunc vero eft Saldeburgenlis: Et in
Galliarum Prouinojs.videlicctiii Aquitania, Sc Celti
ca, & alijs Primates fe appellant Bituricenfis , Remen-
fis , Lugduncnlis, Arelatenfis, Viennenfis, Archiepi
fcopi , de quibus ftatim: Polonis Pripias line contio-
nerfia eft Archiepifcopus Gncfncnfis, Scotis Archie-
pifeopus S. Andrcs „
lites, & contentiones inter cer
tos quofdAn* Archiepifcopns dc^ri**
matu» Cap, XXXVI\
P Rimo qusritur, Vnde nam ort» fint contentiones,
&controiicrfis de Primatu inter multos Archie*
pifcoposlRefpondep, ex yarijs caulis,vt explicabo.
Sciendum eft in prouincia Aquitania controuerfiam
fuiffe inter Archiepifcppos Burqegalenfem , Sc Bituri-
cenfem,vtrum Bituricenfis ;n eaprouincia,yide|icetin
Aquitania,qus*duplex eft,prima,&r fecunda, Sc conti
net Bituricenfes,& Bnrdegalcnfes, primatum haberet,
vt conliat ex cap.vItimo,dc maiorit.& obed.& ex cap.
Expofuit,de Dilationi.c.Venerabihs , de dplo ? 8f con-
tuma, Sc olim in c.Conqucftus.^.q. 3. apud Romanum
Pontificem querebatur Narboueufis Archiepifcopus,
quod Bituricenfis tanquam Primas, Sc Patriarcha, ipfo
inuito Clericos ad tribunal fuum venire compelleret.
Vbi Nicojaus ILvocat Archicpifcppum BituricenfemJ,
Primatem,ycl Patriarcham , hoc eft , prinis fedis Epi-
fcopum Albericus in Rubr.de ftatu hominum coi vlt.
dicit, Archiepifcopum Biturjccnfem effe Primatem in
prouincia Burdegalcnli. Cardinalis Alexandrini ,in c.
Definimus,ffift. n.Bituricenfem ponit primum Patriar
cham poft quatuor antiquos Patriarchas : Nicolaus
Boerius in Additionibus ad tradfatum de audloritat. &
prseminen, juagni Conlifipar.i. num.i4*ait,Bmmccn-:
fem effe Primatem in Burdegalcnli prouincia ; & pro
bat ex cap. yltimo, de maioritate, Sc obed. Sc cap.vlti-
mo,de Dilationi.ex cap.yltimo, de dolo, Sc contuma-
cia:& effe Primateni in Prouincia Narhonenljs, ex ca,
Conqueftus.9. q. 3. Sc habere fub fe quatuor Metropo
litanos, videlicet Burdegalcnfem, N arbpnenfem, Au-
xitanum,& Tolofanum,& vndecim,vel duodecim Suf-
fragancos.Intcr Lugdunenfem,& Senonenfem Archie-
pifeopum vetus etiam controuerfu fuit f Lugdunenfis
conten-
