hrjlhut tonum JZior alium* Pars //, 
2 1 (3 
fedabfjsfcrstlatis, quibusfubditsefunt. Quid fi fuca A 
rintccenobia Monialium fubiecla alijs cocnobijs M<v 
nialium,! quibus regi, Sc gubernari folent ? Dc hoc di 
cam quaeflione proxime (equenti. 
Vndecimo quaeritur, Quinam vifitari poffint, & dea 
beant ab Ecclefiaflicis Profatis ? Poffiint vifitari om 
nes Chriftiani, & Chriftianorum Principii in imperio 
fubiediijfiue Judaei,fine Pagani, Clemen. i. de ludais, 
Item omnes,fiue Ecclefiaftici,fiue faculares fint,vt co- 
ftatex c.i.$.deinde,de cenfib.in 6.Sc non minus priua- 
ti homines , quam Principes in alios ius , & imperium 
habentes Quare ipfi etiam Reges, & Imperatores a Ro 
mano Pontifice vifitari queunt, tum quia totus Chri- 
flianorum orbis efl Summi Pontificis diacefis: c. Cun 
ila per mundum 9.quaefl 1. tum etiam , quiaoccafione 
peccati corrigi a Romano Pontifice poffiint, hinc eflj, 
vt Rom. Pontifex in Regni aliciiihs, vel Impeti) admi- B 
jiiflratione adiutorem dare poffit, .vt aliquando dedit. 
c.Grandi, de fupplen. neglig. pralat. m 6, & poffit Re- 
^es, vel Imperatores ratione peccati a piorum catti 
Jubmouere,(acris interdicere , regno Imperioue priua- 
re,c.Fundamenta,de elcdl.Clemcn. ne Romani,de iure 
Duran.c.Valentinianus,c.tibi Domino,difl 63. c. Alius 
ij.quaefl.d. Item Congregationes-onmes, Conuentus. 
Collegia, Societates, feu Clericorum, autLaicorum 
Confraternitates,vt vocant, Capitula,coenobia,fine vi* 
rorum, fiue fa-minarum Monialium, Sc loca commu 
nis pietatis extrudla poffiint, & debent vifitari audlori- 
tate Apoftolica,fi exempta fint, non exempta vero au 
ctoritate ordinaria ab Epifcopis,c. Sopitae,de cenfib. Sc 
c.:.$.Deinde,eo.tit.in 6.8c Cleni. Attendentes,de flatu 
Monacho. 
Quid vero , fi Monialium canobia proprios Antifli- Q 
tes fui ordinis viros habeant, fed ab eifdcm Moniali- 
bus,puta Abbatiffis,&Prioriffis regtfoleant l An a de 
legatis per ipfas mulieres, an • ero ab epifeopis vifitari 
debeant?Archid.c-i.de flat.regul.in 6.& loa. Andraas, 
Stephaniis,Paulus, & Gloffa in Clem. Attendentes, dc 
flatu Monacho, fenferunt vifitari non poileab epifeo 
pis , fed ab his, quos ipfae mulieres fubrogarunt, cum 
ipfis non liceat extra fepta Monafterij egredi. 
Quidam alij putarunt, ea vifitari polle ab Epifeo 
pis , Sc locorum Ordinanjs, fed prima fententia verior 
eft. Nam cum ab epifeoporum potellate , Sc iurifdi- 
Clione fint exempta, Epilcopi ius ea vifitandi non ha 
bent. 
Duodecimo quaeritur, an hofpitales domits fint per 
epifeopos vifitand?! Federicus conf. 46. diflinguit; Aut 
conflat, hofpitalem domum effe Ordinarij audloritate £) 
fundatam, & proinde religiofus locus habetur ; Sc tunc 
per ordinarium vifitari debet: Aut dubitatur fit,necne 
Ordinarij auftoritate fundata,atque tunc, ut tradit Ar- 
chidiaconus, cap. nemo,de conlecr.diflincl. 1. pro reli- 
giofo loco habetur, quia talis efle- probabiliter credi 
tur,& proinde Ordinarij uifitationi fubijcitur. Aut ni 
hil certi de fundatione, & aufioritate Epifcopali affer 
tur,nec ulla eius figna,uel indicia appareat, & per Lai- 
cos regi, Sc adminiflrari confueuit huiufmodi hofpita- 
lis domus, Sc tunc quamuis non tamquam religiofus 
locus uifitari poffitab epifcopo, potefl tamen tanquam. 
locus gratia communis pietatis extrndlus, ne pi? cau- 
fe cura & adminiftrationegfigatiir,c. de Xeuodochijs , 
de Rcligiof.dom. Sc Clemen. Quia contingit, eqd. tit. 
Quod fi Laicus, qui hofpitalem domum fundauit, 
uel dotauit, fupemcsfit, Epifcopus abfque eius con- £, 
fenui uifitare non poterit. Socimis in tradla.de uifit. 
nurii.14. ,',0 , 
Dccimotertio queritur, an Capella, Sc Oratoria pri- 
uata per .Epilcopuni uifitari queant 5 Potefl Epiico- 
pus, fi ueht ea uifitare , ut dilpiciat utrum honorifico 
habeantur, & utrum fint decenti modo conflrudla, 
tv ornata, ctiamfi abfque audlontate'epifcopi funda 
ta. ;nt: at fi perpetuum habeant Sacerdotem , qui in 
eis celebret, uel fi audloritate Epifcopi. eredla , infli- 
■ruiaqiie fint, tunc non fecus, ac alia pia, uel religio- 
ja loca uifitari ab epifcopo queunt . Lapus tra&a. 
de Holpitalita. nunie. 54. Sc Socin. de uifitatione ,11 u- 
me. 13. De his omnibus Concilium Tridentinum feffi 
c2, cap. 8. de reformat , fic flatuit ; Epifcopi etiam 
tanquam Sedis Apoflolicf Delegati in cafibus a; fa 
re conis effis omnium piarum difpofitionum tam iu 
ultima uoluntate , quam inter uiuos fint exeeutores, 
habeant ius uifitandi hofpitalia, Collegia quacunque, 
ac confraternitates Laicorum , etiam quas fcholas, fi, 
ne quocunque alio nomine uocaiit , non tamen que 
fub Regum immediata protedlione funt, fine eoftuu 
licentia , eletniolynas Montis pietatis , fiue charitatis, 
Sc pia loca omnia quomodocumque nuncupentur, 
etiamfi proditiorum locorum cura ad Laicos pertineat 
atque eadem pia loca exemptionis priuilegio fint mu 
nita; ac omnia , qu? ad Dei cultum , aut anima 
rum falutem, feu pauperes fuflentandos inflituta funt, 
ipfi ex officio fuo inxta facrorum Canonum flatuta co- 
gnofcantj&exequantur. Non obflantibus quacumque 
eonfuetudine,etiam immemorabili priuilegio , aut fla 
turo. 
Etfeffi0ne7.cap-S.de reformat, fic ait; Locorum 
Ordinarij Ecclefias quafcumquc quomodolibet exem 
ptas , auctoritate Apoflolica lingulis annis uifitare te 
neantur,& opportunis iuris remedijs prouidere, ut qu? 
reparatione indigent,reparentur , Sc cura animarum,fi 
qua illis immineat, alijfque debitis obfequijs minime 
defraudentur; appellationibus, priuilegijs , confuem- 
dinibus, etiam ab immemorabili tempore prefcnptis, 
indicum deputationibus , & illorum inhibitionibus 
exclufis. 
Etfcffion.21.cap.S.Quacunque, inquit,indiacell 
ad Dei cultum fpedlant, ab Ordinario diligenter cura 
ri , atque ijs, ubi oportet, prouiden yquum eil. Pro- 
pterea commendata Monalteria,etiam Abbatie, Prio 
ratus, & Prtpofiturc nuncupat? , in quibus nonuiget 
Regularis ob leruantia; nec non beneficia tam Curata, 
quam non curata, feculana, Sc regularia qualitercum 
que commendata,etiam exempta, ab epifeopis etiam, 
tamquam Apoflohce fedis delegatis anuis fingulis 
uifitentur . Ciirentque ijdem epilcopi congruentibus 
remedijs, etiam perfequeflrationem frudluum , ut 
que renouatione indigent, aut reffauratione, refician 
tur ; Sc cura animarum , fi qua illis, uel eorum anne 
xis immineat, aliaque debita obfequiaredle exercean 
tur , appellationibus quibufeumque , priuilegijs, con- 
fuetudinibus , etiam immemorabili tempore pre- 
fcnptis , conferuatorijs, indicum deputationibus, Sc 
eorum inhibitionibus Non obflantibus. Et fi. in eis 
uigeret obferuantia Regularis , prouideant epifcopi 
paternis admonitionibus , ut eorum Regularium fu- 
periores mxta eorum Regularia inflituta debitam ai- 
uendi rationem obferuent, Sc obferuari faciant . Et 
libifubditos in officio contineant, ac moderentur. 
Qiiod fi admoniti ,^intra fexmenfes eos non uifitaue- 
nnt,uel correxerint,tunc ijdem epifcopi etiam,ut dele 
gati fedis Apoflolice, eos uifitare poffint, Sc corrigere, 
prout ipfi fuperiores poffent iuxta corum inflituta,qui- 
bufeumque appellationibus, priuilegijs , & exemptio 
nibus remotis, Sc Non obflantibus. Hadlenus Conci 
lium. Idemrurfus feff. 14. cap. 9. de reformat, fic ha 
bet: Qu? alias fnb felici recordatione. Pauli III. & 
ijuperfub Beatiffi DominonoflroPio ITU.in hoceq- 
dem Concilio de adhibenda ab Ordinarijs diligentia 
in beneficiorum eorum exemptorum uifitatione confli 
tuta funt: eadem etiam in his Hcclelijs fecularibus ob- 
feruentur, 'que in nullius diosccfi effe dicuntur , ut ab 
epifcopo , cuius Cathedralis Ecclefia eft proximior, fi 
id conflet; alioqnin ab eo , qui femel in Conci io pro- 
uincialia Pr?Iato loci illius eledlus fuerit , tanquam 
fedis Apoflohce delegato uifitentur ; non obflantibus 
priuilegijs-, & confuetudinibus quibufeumque etiam 
immemorabilibus. Item feffione r5- cap. 20. de re* 
gularibus fic dicit; Abbates, qui funt Ordinum ca 
pita , ac ceteri pr?didlorum Ordinum fuperiores- 
epilconis non fubiedli , quibus eft in alia inferiori 
Monalteria , Pnoratufue legitima iurifdidtio , eadem 
illa fibi lubdita Monalteria, & Prioratus fuo quifquc 
loco atque ordine ex officio uifitent, etiamfi commen 
data exiftant , qu? cum Ordinum Tuorum capitibus 
fubfint, declarat landla Synodus., in his , que alias de 
uifitatione Monafleriorum commendatorum defini-' 
tafunt, r.uaeffc comprehenfa i teneannir quicuiu- 
que