Injttfut tonum Ador ditum- ^jP ars II.
§
NVvrrS,
Mm.Q.
fedvt manducarent Pafchajhoc fignificat, ne mandu- A
carent in Pafchate.ita vt dicere velit Euangelifta; Ne
in illo tempore Pafchali arceretur ab efu virilimarum ,
quas eo tempore ex legis prasfcnpto offerre cogebatur.
Tertio quaeritur , An Pafehatis obferuatio apud
Chriftianos fitiuris diuini, an folum Canonici ? Re-
fpondeoj apud veteres Hebraeos dies feftus Pafehatis
colebatur,quia D E y S id iufferat,& per Moyfen pro-
nnilgauerat.Exod.i2.& jL.euit.r3. At vero Pafcha apud
Chriftianos tanquam dies feftus, & folemnis feruatur
inftituto Apoftolorum femper in Ecclelia retento .
Vnde Pafehatis obferuatio eft etiam antiquiffima. Ca
none enim 68. Apoftolorum fit mentio ieiumj Qua-
dragenarij, quod proxime ante Pafchafufeipitur : &
Clemens Lib.8, Conftitut.capit.3.ait, Conftitutioncm
Apoftolicani effe, vt dies Dominicae rcfurreclionis tan
quam facer , & feftus honoretur, Pbrro apudludaeos g
Pafcha colebatur ob memoriam beneficij diuinitus ac
cepti , quo fuere a feruitute , quam diu m Aegypto fu-
ftinuerant, liberati, N unc vero m Ecclefia colitur Pa
fcha tanquam lignum Dominica refurredtionis, qua fu
mus a peccati feruitute diuinitus erepti. Ac licut in ve
rere illo Hebriorum Pafchate duo erant, Agnus eninl
immolabatur tanquam lignum illius agni,quem ludad
comederunt pridie illius diei, quo durum a le Aegyptia
ca; feruitutis, & tyrannidis jugum depulerunt; & tan
quam typus, & figura Chrifti Domini, qui inftar agni
fuit in Cruce immolatus: & deinde feftus dies Azymo
rum in honore habebatur tanquam lignum libertatis
obtenta:: fic etiam Ecclelia colit diem , quo' occifus eft
Chriftus , tanquam agnus pro noftris peccatis oblatus,
cuiUs ille agnus legalis fuit typus, & fymbolum cuiuf.
que fanguine fumus redempti. Celebrat quoque diem p
Dominici refurredllonis tanquam feftum , & folem-
nemiquia Chriftus refurgens ex mortuis /nos ad cctle-
ftem patriam reuocauit,
Quarto quasntur, Cur Eccleliaftato, & fixo die non
coiit diem Dominica: refurrcdlionis, licut colit die Do
minici Natalis ? Sandlus Auguftinus de hac recopiose
Icribens ad lanuarium in Epift. 119. capit.i.& z.8c a ca
pite 9-vfque ad xy.refpondet, id fieri propter facramen
tnm,& recondita arcana,qua: in celebratione Domini
cis refurredlionis continentur . Quiris, ait Auguftinus
quis caufa fit,cur anniuerfanus dies celebrandae Domi
nicas Pa(fionis,non ad eundem redeat anni diem , licut
dies,qua traditur natus. Etpoft pauca fubiungit; No-
ueris die.ni Natalem Domini non in facramento cele
brari, fed tatimv in memoriam reuocari, quod natus fit:
ac per hoc nihil opus erit, nili reuolutum anni diem , t-j
quo ipfa res adla cft,fafta deuotione fignificari. Sacra
mentum autem eft in alia celebratione, cum rei gelis
ita rememoratio eft, vt aliquid etiam ita fignificari in-
te! ligatur,quod fancie recipiendum eft. Eo itaque mo
rio agimus Pafcha,vt non id folum, quod geftum eft,in
memoriam reuocemus, id eft : quod mortuus eft Chri-
ftuSj&r refurrexitded etiam ob cetera, qui circa ea ge-
fta obteftantuiyad facram enti fignilieationem no omit-
tamus.Quia licut dicit Apoftolus.C Mortuus eft propter
delidfta noftra, .& refurrexit propter iuftificationem no-
liram. ] Tranlitus de morte ad vitam in illa Paffione
Domini,& refurreclione facratus ell.Sigmficat ergoAu
gullinus,in celebrando Pafchate voluilfe Ecclefiam, vt
arcana quadam inteliigeremiis, videlicet nos debere
cum Chriftoqn primo menfe ab Aequinodlio verno,in
nouitate vita refurgere , & cum Chrifto mori primum, £
hoc eft,veterem vitam deponere, vt licut tunc renoua-
tur annus,& renouantur omnia, & vetera tranfiemnt i
fic nos vitam renouemus vetere abiecla . ExiftimoEc-
clcfiam huiufmodi ritum , & morem colendi Pafcha „
femper feruaffe ab Apoftolis traditione acceptum, Pe
trus Apoftol.us in Italia,Marcus Alefiandrix-,& in Aegy
pto, loannes in Afia Pafcha ita celebrandum tradidifte
creduntur.
Qn are non funt audiendqqui eenfenr/atius fore . vt
Ecclelia liato femper die Pafcha obferuaret,inftar alio
rum dierum fcftor.um,qui rati,6c fixi nuncupanturthac
enim ratione fc ecclefia , inquiunt, a multis q.uaiftioni-
bus,& controuerfijs omnino expediret, qua: in Nouilu-
nijspafchalibus inter Scriptores non line magna con
tentione oriuntur. Sciendum eft, Mofaicum Pafcha,
hoc eft,quod lege veteri,& praecepto Moyfis colebatur,
femper celebratum effe a ludaris Luna quartadecima/
quas cadebat, vel in diem Aequinocfij verni, vel quae
poft Acquinodlium vernum primo occurrebaris vtte-
ftis eft Iofephuslih.3. Antiquitat. capit. 13. Hoc idem
docet Anatolius Laodice* vrbis Syri* Epifcopns, qui'
circa annum Domini 282. annis ferme quadraginta
quinque ante Concilium Nictemini vixit: qurpoft-
quam docuerat,vt refert Eufebius Iib.7. Hiftor.Ecclef.
eap.29.annum , quod ad Pafcha; celebritatem fperilat,
ah Aequinodlio verno effe inchoandum,fubiungit hic:
Et ideo non parum delinquere dicimus eos, qui ante
initium hoc noui anni, id eft, ante Aequinorilium ver
num , Pafcha putant elfe celebrandum : Et hoc fenfifle
Philonem,& Idfephutn', & alios antiquiores Iuda;os te
flatur , videlicet, Pafcha non prius eile immolandum ,
quam Aequinoctium vernum tranfiret.- Ergo patet ex
his, Hebnosex traditione Moyfis fumplifle eam Lu
nam quartamdccimam pririii menfis /qua: vel in diem
AequinoClij verni incidebat, ve! ipfum proxime feque-
batur,ita vt Luna decim aquarta AequinoCtium antece
dens reieCla femper fuerit vt inutilis, & qua: advlti-
mum potius menfem anni, quam ad primum pertine
ret . Et quia Chriftus Dominiis ,-qui noftrum Pafcha
verum eft, refurrexit a mortuis Luna decimafcptima ,
aut Luna decinlalexta (fecundum duas Catholicorum
fententias,de quibus inferius dicam ) primi menfis poft
AequinoCtium vernum, ideo Ecclefia nunquam cele
brat Pafcha ante AequinoClium vernum : vt colligitur
ex S.Ambrolio Epift.S3-S. Aiiguftinus Epift.ii9.cap.8.
Beda Iib.de Ratio.tempor.cap.i 8.Socrate lib.J. cap.20.
Calfiod.m Tripar.hbi9.cap.37.' Nicephor.lib.12.eap.35.
Clemen.lib.j.Conftit.Apoftoli.cap.iS. Nam quiarefur
rexit Chriftus poft Lun ani decimamquarta primi men
fis,ideo nunquam Ecclefia Pafcha colit, nifipoft quar-
tamdecimam Lunam primi menfis,poft AequinoCtium
vernum. Quare Ecclefia iam inde ab Apoftolorum fo
culo hunc morem retinuit ,_vt in Pafchate celebrando
rationem habeat Lun$ in prihaouneiife , nempe Mar
tio, iuxta AequinoClium verrium'occurrentis . Et quia
hasrelisfuit primis illis Ecclefia: temporibus quorun-
dam contendentium debere Ecclefiam vna cum ludiis
Pafcha celebrare quartadecima Luna primi menfis in
cidentis in AequinoClium vernum , aut proxima poft
illud,in quemcuque diem ea Luna caderet iuxta illud
Deutcronomi; : Menfe autem primo quartadecima die
menfis Ph afe Domini erit: ideo Ecclefia ne Chrifti ani
Pafcha celebrarent m eo die,quo Pafchalem Indari ali
quando agnum ederent, inflituit, ne vnquam Pafcha
obferharefur m ipfa quartadecima Luna primi inenfiss
& proinde,quotannis, quartadecima Luna primi men
fis,quo die Iudari,inftituto legis, fuum Pafchalem agnft
immolant,8ci comedut,notaretur;& deinde in Domini
ca die,qua: eam Luuam proxime confequeretur,Pafcha
noftrum coleretur.Quo fit,Vt quoties Luna quartadeci-
ma primi menfis in diem Dominicam cadit,Pafcha Ec
clefiatransferat in fequentem diem Dominicam, m
quam Luna vigefimapnma primi menfis incidit, Vnde
extat Canon.69. Apoftolorum, vbi dicitur. Si qiiis Epi r
fcopus,vel Presby ter,vd Diaconus, vel omnino ex Cie
ricorum catalogo ieiunat cum Iud*is,vel cum ipfis fe-
ftos dies agit, vel ab ipfis xenia accipit , vt verbi gra
tia, azyma, vel quid tale , deponatur 5 fi vero laicus
fegregetur.
De eadem re } alice ^uzjiionesJoluuntur*
Cap, IIII.
P Rimo queritur, In quo Ecclefia ab Hebraeorum
lege in hac parte reeeiferit ? Refpondeo, in hoc
Ecclefiam ludasorum more difcedere : quod Pafcha,
non in ipfa quartadecima Luna primi menfis, in qua
Hebrii fuum Pafchalem agnum comedebant, feci ira
Dominica, quae quartamdccimam Lunam primi melis
proxime fequitur , celebrari iulferit, ed quod prima
Dominica, antequam proxime ludiei fuum agnum Pa-
fcha-
