Inflhitttonum tJMoraVmm. Pars //.
42- 6
rtftitnere debeat,quia padto, Sc conuentioni non ftete-
nt. Obijciesifcripcae leges humana: ius, Sc poteftatem
non habent m actus mentis internos, ergo Ecclefia non
poteft praecipere , vtqui parochialem Ecclefiam afle-
quitur, 111 animo habeat intra annum fieri Sacerdotem!
Refpondeo, hanc Ecclefia; legem , padtionis cuiufdam
rationem habere, quare ficuc pofluni ego tibi mea
bona,ea lege.Sc padlo donare, vt tu intra certos dies in
Capitolium afccndans pari ratione poteft Ecclefiafuu.
Beneficium tibi conferre,ita tamen vt certo ftatuas Sa
cerdotium intra annum fufcipere.
Septimo quaeritur , An qui fimplex aliquod Benefi-
cium accipit ftatuens noiijviuere Clencoruni,fed Laico
rum more, grauiter delinquat , Sc frudlus omnes inde
perceptos cogatur reftituerc! RefpondentSotus,& Na-
ttarrus locis ante citatis eos omnes peccare, qui Benefi
cia , quaccnnqi tandem illa fint, adipifcuntur fine vlla
voluntate id muneris, Sc officij praeflandi, quod illa pq-
flulant;ad fructus tamen perceptos reftituendum mini
me compelli, vt fi Titius Beneficium aliquod adeptus,
proponat in animo primam Clericorum tonfuram ne
quaquam deferre , aut eorum habitu &, vefte non vtr,
aut preces horarias quotidie non recitare , aut in Eccl*
iia,cuius eft Beneficium,nec per fe,nec per alium defer-
ture, aut Ordinem quem beneficium requirit, non ca-
peflerc . Alij tamen volunt eos,Sclethalis peccati reos
clfe,& fructus reftituere debere perceptos. Vitra opinio
fit verior,ex ijs,quae ante iam dixi, perfpici poteft.
Odiaud quairitur , An qui obtinet fimplicia Benefi
cia andforitate fuorum Epifcoporum, compeliiqueant
ad facrum ordinem capeflendum ? Rcfpbndet Nauar-
rus ,non pofle ,nifi idEcclefis vel neceffitas, vel vtili-
tas requirat. Abbas tamen cenfet, adigi pofle Epifco
porum audftoritate,Canonicos ad fufpiciendum faltem
Subdiaconatum ,quia inClem. Vtij,qui.Deaetat. Sc
qualit.ftatuitiir, vt qm in Cathcdralihus, vel Coli egia-
tis,famularibus,vel regularibus Ecclefijs,diuinis manci
pantur offidjs,vocem in Capitulo non habeant,etiamli
noefibi alijs concedatur , mfi faltem in Subdiaconatus'
crdine fuerint conftituti. Sic ibi. Ergo cum Ecclefix
cathedralcs,Sc collegi ales,fuorum Canonicorum confi-
3tjs,& fuffragijs indigere, videantur; fit,vt Epifcopus eis
.poflitpnecipere , vt faltem Subdiaconi fiant ne eorum
confilio,Sc opera ipfte Eccleliae deftituantur. Sed serte
Panormitanus non fatis firme concludit, ob id Canoni
cos cogi pofle Subdiaconatum fufcipere, nifi alioqui vr*
geat Ecclefia: vtilitas, vel neceffitas poftulet.
Nono quteritur , An qui promouentur ad Beneficia,
compeliiqueant audforitateEpifcoporum , vtiurein- J)
rando promittant fe in Ecclefijs , quorum Beneficia
accipiunt,perpetuo commoraturos , aut ea Beneficia
citra ipforum , vel fucceflbrum aflenfum non dimiflu-
ros, vel cum alijs non permutaturos, vel aliorum gra
tia non depolituros ! Refpondeo , dubitari uon pofle,
quin aliqui hac in parte Beneficijs abutantur, dum Be
neficia accipiunt , vtca ftatim alterius gratia dimit
tant, feruata libi per Romani Pontificis audtoritatem
certa fmdfuum penfibne, vei vtcurn alijs pinguioribus
Beneficijs permutent, Ex quo fadhim eft, vt Antiftites
foleant,cum Beneficia in Clericos conferunt, ab eis iuf-
iurandum exigere , quo polliceantur fe abfque eorum
confenfu Beneficia non dimifluros, quod quidem iuf-
iurandum non folum licitum , Sc honeftum , fed etiam
maxime iuftum eft : praefertim quando Beneficium cu
ram animarum habet, vel requirit, vt Beneficiarius in £
Ecclefia aflidue commoretur, Sc refideat. Neque enim
fimplicitcr Clericus iure compellitur, fed ea conditio
ne,vtli velit Beneficium habere,iuret fe idfadlurum >
fin minus , cedat Beneficio. Iure enim Ecclefia confert
fua bona , eo padto, Sc conditione, vtqui accipere vo
lunt , id ptaftent, ac iurent: praefertim cum damno afr
ficiantur Ecclefia: eo quod libere a Beneficiarijs di
mittuntur. Deinde , quia id iurare Beneficiarius cogi
tur, quod Beneficium iure communi requirit. Nam in
cap.Sandtorum,dift.7o.dicitun Et in qua Ecclefia quili
bet intitulatus eft , in ea perpetuo perfeueret. Nec ta
men inde fit, vtfi lapfu temporis iufta: fubfint caufas
dimittendi Beneficii, lufiuraadum feruare Clericus co
gatur,neque enim iufiurandum cum caritate, aut cius
A juftitia pugnat , & in iureiurando” generales conditio,
nes tacite continentur; videlicet 15 res eundem flatum
retineat: fi faluti Sc vitae res non ohfk.Si maiorisalicu.
ius boni ratio quid diuerfum,'aut etiam contrarium ne
poftulet. Gloflk communi confenfu recepta.
De pluralitate quam 'vocant 'Beneficio
rumifacris Bccleftce Qanonihus in
ter slttla. Cap. JC.
l ' ; 3
S Ciendum eft eum., qui certum aliquod Beneficium
obtinet,aliud habere fimulnon pofle , habens enim
certum vnum Beneficium , iure ipfo indignus eft ad alf
terum obtinendum.c Cum adeo.de referip.c. Super in-
B ordinata,dePr^b.c Conquerente.de Cleric.non refid.&
Gloflain c.Super inordinata.de Pr^b.communi confen
fu approbata. Proinde inter impedimenta Canonica,
quibus aliquis Beneficij capax non eft, vnum illud cen-
fetur.cum quis videlicet Beneficium vnum adeptus fit.
Atque ob eam caufam agendum |mihi hoc loco elide
pluralitate Beneficiorum , quam paffim Canones dete-
flantur,& damnant. De hac re agit Rebuffus in praxi
Beneficiorum par.z.titu. De difpenfat.adpluraBeiiefh
cia.Extat tradlams Io. Lignani De pluralitate Benefi
ciorum , Et Alphonfus HojedaHifpanus,edidit tradh-
tum.de Bencficiornm incompatibilitate.
Primo quaritur , An inter Beneficia aliqua fint talia
■qu* iure fociabiIia,hoc eft,compatibilia,vt vocant,noa
cenfeantur;alia vero uifociabilia, id eft, ineo impatibilia
habeanturlRatio dubitandi eft.quia iura videntur pro*
C hibere generarim,quo minus quis plura Beneficia limul
habeatiergo non funt aliqua certa, de quibus dici que-
at ea eflfe eompatibiliapta vt fimul haberi iure ipfopof-
fint.Hanc quxftionem propofmt Glofla m cap. Gratia,
de referi.in fexto,verfic De iure teneri, Sc Abb.in capit.
Cum tam dudum,de praeb.hu 6.&c in ca.Extirpandi,ds
Pr^b.inrep. Sc$.Qui vero,nu.17.Sc feqq.
Dubitari non poteft : quin ius aliqua Beneficia in-
conrpatibilia efle dicat, qua: fimul nequeant iure polfi-
deri.nam in ca.Gratia, de refcript.in Sexto,fic habetur;
Vtrumque tamen fi. taha fint Beneficia, quae fimul ne
queant de iure teneri. Et Clem.Gratia: de refeript. fic
eft ; Ahud Beneficium pacifice affequaris, quod, iimui
dc iure cum dignitate, vel Beneficio virtute didtq gra
ti 5 tibi debito retinere non polles. Et inConcilio Tri-
dent,feffi7.cap,4. De reformat. Quicumque de cutero
plura curata , aut alias incompatibiha Beneficia.Eccl&*
ftaftica recipere,ac fimul retinere prafumpferit. Et re
liqua. Ergo Concilium vt certum ponit,aliqua.efle Be
neficia iurefociabilia ,fiuecompatibiha, aliainconip»-
tibilia,fiue infociabilia.^Et certe compatibilia Benefici»
dicunturqu? uel iure communi,uel faltem confuewdi-
ne limul haberi queunt; incompatibilia vero, oue nee
iure , nec confuetudine fimul quis habere poteft, ut es
dicendis patebit.
Ea igitur Beneficia fimul haberi iure nequeunt, q«*
non folum iure communi, fed etiam confuetudine, IU-
tuto, autfundatione requirunt, vt Bencficiarij infm*
Ecclefijs commorentur , atque refideanr,quare ratione
huius oneris,muneris,& officii,Beneficia in iure incom-
patibilia appellantur , itant in compati bili a fint , qnu
a,ffiduam in Ecclefia Bencficiarij prqfentiam requirunt-
Tales funt omnes parochiales Ecdefif , & alia Be
neficia, quq curam animarum in foro contentiofoha-
bent.c.Quia in tantum,de Pr^ben.capit. Gratia, de re
fcript.in fexto. Clem,GratieiDe refcnpt Omnia item
Beneficia, qug officia, pcrfonams,& dignitates vocan
tur capit.Quia nonnulli,de Cler.non relid Canonicam*
itidem , Sc Portiones in Ecclefijs Cathedralibus. ucl
CoUegiatisd^cularibuSjvel Regularibus,ca. Qu.ia non
nulli citato. . ,
Acvt lingula numeremus , talia Beneficia funt dus
Eccleliq Cathedrales Metropolitan^ , Patriarchale 5 •
Parochiales , Dignitates , Officia . Perfonatus A
batiie, Prioratus , Prcpofitur^ , Decanatus , Aicl '
diaconatus , Archipresbyteratus , Sc cetera 011111
Bsaefieia , quq Dignitatem , vel curam aoU ^| 1
