4S +
dum fi quis metiendo diceret fc effejcognatum Titij, A
& ob id extorqueret aliquid ab ipfo Titio, quod illi do
naret tanquam cognato , donatio minime; fubfifteret,
quia Titius voluntarie non donaret; ita fi Epifcopus
beneficium dediffec Titio pauperi, alioqui fi diuitetn
cum putaret, minime daturus, donattonon valeret.
Secus tamen , fi Epifcopus cum Titio beneficium con
fert,dat tanquam digno,& idoneo, quamuis deceptus ,
putet efle pauperem,tunc enim donatio fubfiftit, quia
eft beneficium collatum Titio , vt digno , non vt pau
peri, quamuis putato pnuperi. Oppones; fiquiselee-
mofyn* largitionem impetret, morbum , vel inopiam,
finuilans, valet eleemofyn* donatio : ergo & impetra
tio beneficij paupertate fi£fa ? Refpondeo, non efle
«andem rationem de elecmofyna, qu* eft de benefi-
eiomam licet quis ob inopiam, vel *gritudmem puta
tam , eleemofynam eroget, abfolute tamen gratis , & g
liheraliter donat ftudio virtutis , & Deicaufaiat bene
ficium aliquando dari ^poteft ab Ordinario caufa pau
pertatis in Clericoiquas fi fidta fuerit,& fimulata, vitiat
donationem.
Nono qu*ritur , An aetas Mandatarij fit exprimen
da, vt mandatum Apoftolicum viribus fubfiftat ? hoc
eft, An quando litteras Papa] concedit, quibus praeci
pit,vt Ordinarius , vel Executor a fe conftitutus benefi
cium Titio Clerico det , Titius Mandatanus eo tem
pore debeat eam aetatem habere,quam beneficium po
milat? Refpondeo,in cap.Si eo tempore,de refeript. m
festo,fic efleconftitutum ; Si eo tempore quoj tibi be
neficiorum cura, vel fine: cura mandauimus prouideri
»d obtinendum curatum beneficium, idoneam non ha
bebas attatem , tibi licet nunc legitimas efFedf us fit asta
tis , audloriratc litterarum huiufmodi, cum tempore q
datas ipfarum adhuc non efles idoneus, de beneficiocu-
ram animarum habente; nequaquam poterit prouide
ri.Beneficium autem fine cura, cum ad id fufficientem
tunc *tatem haberes, per eas litteras licite poteris ob
tinere .
Decimo quaeriturgcncratim, An vt mandatum Apo
ftolicum fit ratum, & firmum , oporteat, vt Clericus ,
cuius gratia Papafcribit, capax iit benefici; ,quo tem*
pore litteras dat£ a Papa impetrantur,an vero fufficiat;
capacem efle befteficij quando vacabit,& ei cdferetur ?
Tresfuntopiniones latcrluris Pontifici) confultos Pri
ma cenfet, Mandatarium debere efle capacem,cum a
Papa datas littcr^ impetrantur ,fic Glofla, Archidiaco-
nus,Baldus,Oidradus,Lapus,Paulus. Francus,AretinuSj
& alij m cap.Si eo tempore dc refeript. jn <5.inde permo
ti,quod id conftitutum efle videatur in capite. Si eo te- D
pore,modo citato,& in cap.poftulafti. de refeript.
Altera opimo docet fufficere, fi Mandatarius Cleri
cus fit benefici) capax,cu dies vacationis inciderit, quo
tempore eft confercndum.Italoannes Monachus , An-
tomus,Ancharanus.Geminianus,Romanus,& Felynus,
& alij,qui vmco etiam argumento ducuntur ex cap.Ei,
cui prouideri,de prasb.in iexto,vbi fic dicitur .• Ei, cui
prouideri mandatur fimplicitcr de praebenda proxime
vacatura,facerdotalis prasbenda conferri jnon poteft, fi
nondum in astate tali exiftat, vt quod poflit ad facerdot
tium promoneri,fcd aliam expectari debebit.
Tertia opinio leniit, Mandatarium debere efle capa
cem vtroque tempore, videlicet, & quo tempore litte*
rx impetrantur a Papa.- & cum beneficium vacans ei
conceditur,Sic Imola,&quidam ali)., quoniam vtrum-
que tempus mre ipfo requiritur. N am ex cap.Si eo tem- E
pore,neccfle eft, vt Mandatarius fit capax tempore im
petratarum iitterarum:& conftitutio m cap.'Ei,cui re
quiritat fit capax tempore quo vacans beneficium co-
fertur. Hxcfane quasllio eft difficilis, eo quod duo fu.
pra citata Capita fecum pugnare videantur; vnde lu
ris Pontifici) periti in hac antimonia diiloluenda , &
concilianda plurimum laborarunt. loannes Andreas,
Panormitanus,ImoIa,& Felynus conciliant in huc mo.
dum : Quando a Papa impetrat quis litteras, fibi vt be
neficium conferatur; aut illud beneficium eft anima
rum curae coniumftum , & tunc Mandatanus debet efle
«apax quo tempore litteras impetrat , iuxta id quod
habetur in capitu.Si eo tcmpore:autbeneficium, libe
rum eft omni cura animarum, & tunc fufficit, vt-Man»
Injlltutionuin MorAltum. Pdrsll,
datarius fit capax,cum dies vacationis occurret, & be»
neficium accipiet iuxta id , quod eft contentum in cap.
Ei cui. Casterum probabilius mihi videtur, quod alij*
docuerunt, primum quidem neccfle non efle, vt quan
do mandatum Apoftolicum datur , Mandatarius fit
capax benefici), fi mandatum datur de beneficio vaca
turo. Nam m cap.Ei cui,adfinein, expreffim dicitur :
facerdotalis praebenda conferri non poteft, fi nondum
in aetate tali exiftat , vt poflit ad facerdotium promo
neri,fed aliam experture debebit: ergo fi vi dati man
dati , ins habet aliam expeMandi, quia nondum asta,
tem habet,non eft igitur neceflc, vtfit capax quo,'tem-
pore mandatum Apoftolicum accepit. Prastereadua
utpra citata capita , fi eo tempore, & ei cui, hunc in
modum commode conueniunt. Nam in cap.Si eo tem,
pore, Pontificia conftitutio loquitur de mandato Apo-
ftolico , quod datur de beneficio iam eo tempore va
cante , vel de mandato, quod datur abfolute, & fim-
pliciter, non expreflb tempore praefenti, aut futuro ;
vel de mandato, quod datur de beneficio iam vacanti,
vel in fubfidium eius, de beneficio proxime vacaturo :
& tunc quomodocun que detur eiufmodi mandatum,
requirit, vt Mandatarius tempore impetrati mandati
fit capax benefici); ac proinde eam aetatem haberc|de.
bet, quam beneficium mre depofeit, ex quofepe fic,
vt beneficium cur* animarum coniundfum Mandata-
rius mre habere non poflit; & tamen beneficium fim-
plex obtinere queat,vt m praediato capite dicitur. Qui
nimirum tempore grati* impetrat* ad hoc benefieri,
legitimam aetatem habet, ad illudnonirem. Atverd
incapitu. Ei cui , fermo eft de mandato Apoftolico ,
quod dirigitur ad beneficia proxime vacatura; & tunc
fuflScit;vt Mandatarius fit capax benefici), quo tempo
re vacabit, <k. ei conferetur. Quare non neccfle eft,
quo tempore litteras impetrat , legitimam kabeat
aetatem , fed tempore , quo vacaturum beneficium
accipiet. Obijcies , fi quo tempore huiufmodi litte.
r* , vel mandata dantur a Papa, is , cuius gratia dan-
tur, fit excommunicationis , interdicti, vel fufpen-
fionis vinculo adftriblus , nullius momenti, funt: era
go habetur ratio temporis datarum litterarum 1 R>
fpondeo , in hac qu*ftioneme non loqui de impedi
mento excommunicationis , fufpenfionis, vel mter-
dibti, quoniam ab his eenfuris, & panis neceflc eft
fit immunis , & liber , is qui litteras Apoftolicas im
petrat iuftiti*, vel grati* : ac propterea folentRo-
mani Pontifices initio huiufmodi litterarum, ab ho*
vinculo foluere eos, quorum gratia referipta , & man
data dant.
Vndecimo qu*ritur, An debeat exprimi conditio,"-
ue qualitas benefici), quod quis a Papa fupplici peti
tione,& precibus impetrat? Refpondeo,cum Abbate,
Felyno,& loanne Calderino in c poftulafti. dereferip.
hanc exprimi oportere,fi fic in Ture notabi1is;vtputa, S
beneficio ineft cura animarum,c. Cum in illis,de prsb.
in 6.Cum' item beneficium,affiduam Bencficiarij in Ec
elefia pr*fentiam requirat; item fi Beneficium digni
tate fit pr*ditum , vt conliac ex cap.Ad aures,de prab.
Quid fi dices , Papa motu proprio, &non precibus
alicuius, beneficium conferat; an fi mentionem non
faciat dc beneficio , cui cura animarum ineft, valeant
litter* Apoftolic* ? quod perinde eft , ac fi quaras, An
benefici) conditio in mandatis Apoftolicis motu p r< ?*
priodatisomifla&tacita,ipfaslitteras vitiet, & ft r, ‘
tas efficiat ? caufam dubitandi affert id , quod habe
tur in capic.Si motu proprio, de pr*bend.in fexto , &
Clemen. Si Romanus eodem titulo. motus proprius
litteras Apoftolicas ab omni fubrepsione liberat. Re-
fpondet Abbas loannem Andream fecutus, non vale
re, non quia motus proprius fubreptionem non ex
cludat, fed quia voluntas Romani Pontificis non con
flat , argumento ex cap. Cum in illis,& capi tu. Is cui >
de pr*bendis in fexto , & motus proprius non confir
mat gratiam contra voluntatem concedentis , ne
cum detrimento iuris alteri quaafiti : ac propterc^
non valet gratia Pontificis etiam motu proprio con
firmata, fi beneficium ad patronum laicum fpectat,
nulla eft fafta mentio lurifpatronatus , qn° d laic
tabet. „
Casteria»
