514
Inftitutionum oralium. Pars 11,
A
Quinam Beneficiarii pojfint beneficia reftgnare.
Cap. XX.
P Rimo quaeritur. Num Clericus pofiit per procura.
torem beneficium deponere , item cum Clericus
fuum beneficium refignat non per feipfum,fed per pro»
curatorem,vbinam beneficium vacare dicatur? Refpon
deo, ex communi omnium fententia quam habet Re-
buff.in 3.parte , de procuratoribus ad refig. conftitutis,
num.primo,& fequentibus, pofle per procuratorem reli
gnare,vt colligitur ex Clem. i.de renunt. Et cum qus-
ritur vbinam beneficium vacet,an vbi illud Procurator
dimittit,an vero vbi commoratur is, qui ad remandan
dum conftituit Procuratorem?Refpondeo,vbi Procura
tor beneficio cedit, ibi beneficium vacare, Glofla iu g
GIem.i-.Vt lite pendente,Archidiaconus. cap.i.de prae-
ben.infexto.Rebuf.in 3.p.tit.deProcurat.adrcfign.com
ftit.nume. 28. nam in refignatione Procurator non nun-
dum minifterium praeftat: nec enim dicit.renunciat.N.
fejl ego procuratorio nomine renuncio.
Secundo quaeritur , An fi Caius Clericus Titium
Procuratorem eligat,& deinde Titius nominet Caij be
neficium deponat.valeat rcnunciatio, fi Titius dimittat
poftquam a Caio fuerat reuocatus ? Refpondeo, cum
diftindlion e. Aut Titius procurator beneficium dimifit
certior fadlus de renunciationc,'aut fecus. Si primum,
rcnunciatio nullius eft mome nti 5 fi fecundum, rata eft
& firma rcnunciatio,vt confiat ex Clem. 1. De renun
tiat , valent enim a£la per Procuratorem qu amuis au
ctoritate Domini reuocatum, quandocumque procura
tori reuocatio ignota eft. q
Tertio qnaeritunAn ad deponendum beneficium fuf-
ficiat,fi procurator eledlus,laicus fit,An potius Clericus
effe debeat ? Hanc quaeftioncm inferius diluemus. In
prtefenti loco breuiter refpondeo cum Rebuffo loco ci
tato n. 17. laicum ad id muneris fuificcre, quamuis Col-
ledl.capitu.z.de rer.permutat.diccre videatur Clericum
cfle debereffed id nullo iure probat. Quires,An ad di
mittendum beneficium , polfit Monachus, vci quibus
«lias Religiofus procurator inftitui. Hanc etiam quae-
ftionem infra difloluemus; illud mterim , refpondentes,
pofle,vt ait Rebuffus loco citato.num. 1 ?.ex Abbatis ta
iuen,vel Superioris confenfu s eo quod Monachi volun
tas ratione voti in Religione fadli, fit Abbati fubiedta.
At vero rcnunciatio rata eft,& firma,etia fi fuerit citra
Abbatis confenfum fadiamam etfi peccet Monachus id
faciens abfque Superioris confenfu , fadlum tamen non -q
eft ipfo iure irritum , & inane.
Quarto quaeritur, Quinam pofiint beneficia refigna-
re ? Refpondeo , in vniuerfum quotquot beneficium
habentjdummodo tamen coram Ordinario legitime bc
neficium dimittant. Sed dubia eft quasftionis , An qui
Parochialem Eccleiiam adeptus intra annum Sacerdos
fadtus non eft,fuo pofiit cedere beneficio vltimo die an
ni,vel eo tempore , quo intra annum facerdos fieri iam
non poteft. Nonnulli negant, quia alioqui pofiet Paro»
chialis Ecclefia perpetuo obtineri, tametfi nullus intra
annum crearetur Sacerdos. Vtfl Titius eam deferat
extremo die anni,& conferatnr , Caio, qui & ipfe intra
annum ad Sacerdotium non promotuspoftremd die il
lius anni eam dimittit,& datur Scio, qui fimiliter intra
idem fpatium temporis Sacerdos non fadlus in vltimo
die fe abdicat ea. Deinde quia alioqui Titius tuta con- -p
fcienda m fraudem legis differret vlque ad extremum 11
anni diem. Accedit his, quod Titius eo ipfo quo non
poteft ad Sacerdotium promoueri, priuatus eft Eccle
fia Parochiahffruftra enim expediatur euentus,qui iam
non poteft accidere.l.Aliquando.ff. Ad Senatus conful-
tum Vdleianum . Verum probabilior eft oppofitafen-
tentia eorum,qui allerunt, eum pofle tuta confcientia
fe beneficia abdicare, & renuntiationem valere. Sic
QIdradusconfil.2*3. Caffadorusdecif. 4. Archi
diaconus in capitu.Cum ex eo,de eledi.infexto.nam in
cap Commiffa de eledt.in fexto, aperte dicitur,Ecclefia
Parochialem non vacare nili anno elapfoicrgo ante an-
pum elaplum Clericus poteft , quod adhuc obtinet be-
sefiaum dimittere.Vnde Ancharanus, & Geminiauus
in eod.c Commifik,docent,vbi panaconftttuiturin ali-
que,fi quippia intra certu tempus non fecerit,no cotra'
hitur ante tempus illud penitus elapfum, vt fi caufa de
finienda committatur alicui intra certos dies,intra quos
fi definita non fuerit , ad Superiorem remittatur, ne
quit remitti etiam vltimo die, quo iam amplius definiti
nequit. Cum etiam alicui fas eft intra annum appel
lare contra,eum agi non poteft,etiam extremo, die quJ
iam appellare non pofiit. Pari ratione cum praeceptum
eft alicui, vt infra tres dies fe in indicio fiftat, alioqui i
quolibet impune pofiit occidi , nequit intra eos dies
interfici impune, etiamli duobus diebus elapfis, in ter
tio ad indicium venire non pofiit. Ad obiedtaverore-
fpondeo.ea nihil eflicere , quia ius ipfum permittit, vt
ctiamfi vltimo die Sacerdotium capeflere nequeat, il
lud obtineat vfque ad anni exitum, vt conftat ex capit.
Commifla,citato.
Quinto quaeritur . An Clerico infirmo liceat benefi
cium refignare , fic,vt refignatio rata fit,& firma ? Re
fpondeo,licere,iure communi Abbas in capitu. 1. & in
cap.Lefliojde renuntiat.nam iura infirmis, etiam mor-
ti vicinis ceteros adlus legitimos permittunt : poteft
enim infirmus tranfigere. 1. Sana mente. C. de Tranfa-
dlio.Poteft teftamentum condere.l. Senium.ff. Quite-
ftam en tum,facere poflint,matrimonium contrahere,vt
docet communis opinio ; tanquam teftis examinari.
Item Papa in mortis arttculo conftitutus poteft affus
legitimos facere,beneficia conferre,leges condere, fa
cultates,& priuilegia condere.vfu tamen Curia Roma
na non admittuntur refignationes beneficiorum fadt*
ab infirmis, nifi fadda refignatione, diebus viginti fu.
peruixennt.
Sexto quasritur , An qui vult Religiofum inftitutura
complcdli,pofiit beneficium dimitterelRefpondetcom
munis omnium opinio pofle iure antiquo communi,
quo etiam iure refignatio valet. At dubias qu*ftionit
eft,an Nouitius dum in probatione verfatur, pofiitir*
beneficium dimittere,vt valeat,id quod facit Gemima-
nus in cap.Beneficium,de Rcgulari.in fexto,docet lice
re Nouitio.febeneficio abdicare, &fubfiftere,refigna»
tionem.vtrumque probat,quia cum adhuc fit Nouitius,
cius voluntas nondum plene eft Abbati fubiedla , ac
proinde poteft, fine eius confenfu beneficium dimitte
re': Refignatio vero, inquit, rata eft,quia nullus in iur*
itmenitur Ganon,qui eam irritam efficiat.
Ceterum in Concilio Tridentino feff.iCcapitu.idcie
Regularibus dicitur : Nulla quoque renunciatio, aut
obligatio antea fadla, etiam cum iuramento, vel in fa-
uorem cuiufcumque caufas praeualeat, nifi cum licen
tia Epifcopi, fiue eius Vicarij, fiat intra duos menfe*
proximos ante profeffionem , ac non alias intelligatur
effedlum fuum fortiri,nififecutaprofeffione: aliter vero
fadt a, eti am cum huius fauoris exprefla renunciationc
etiam iurata, fit irrita , & nullius effedlus.quod Decre
tum habet locum etiam in renunciationc benefici),
nam Concilium generarim ait : Nulla quoque renun
ciatio , aut obligatio, &c. Ergo fieri poteft renuncia
tio abfque Superiorum confenfu , fed non nifi intra
duos menfes proximos ante profeffionem ,& confcio
Epifcopo,vel cius Vicario, & fadla renunciationc Epi-
fcopusnon poteft beneficium conferre , nifi eniifiapro-
feflione, ut facra Cardinalium Congregatio declarauii:
quamuis Bonifacius in capitu. beneficium de Regulari,
in fexto, definierat beneficium Nomtijante probatio
nis annum elapfum, nulli conferendum , nifi ad id ip*
fius Nouitij confenfus accedat. Rogabis , An praeni*
dium Concilij decretum in eo locum habeat,qui fuum
beneficium refignauit ante ingreffum in Religionem,
habens m animo Religiofam vitam capcffere ? Sacr»
Cardinalium Congregatio declarauit, locum habere,
quia videtur renunciatio in fraudem decreti fadta : Si
hoc,quando talis Clericus nihil aliud habet vnde vius*
re,queat vel quando iure, & ratione illius benefici) ei*
ad Ordines pnmotus.
Septimo quasritur, An Clericus, qui nihil habet vn
de fuftentetur,nifi,ex beneficio , illud dimittere queat 1
Refpondeo , in hunc modum , aut eft tantum minori
bus Ordinibus initiatus, aut facris, fi primum, P ocel *
beneficium deponere ,cum, polfic ad nuptias tranare,»
