j hftkut Ionum oralium
A
Annali pojpjjor, Cap, X X XIV,
P kxter ea quinque refcripta Pontificia hadfenus
. commemorata& explicata,quibus beneficia con-
feruantur; funt etiam dua Regulas Cancellaria;, qui
bus poflefibreS beneficiorum tuentur & feruant fe in
eorum pacifica & quieta poffeflione : quarum vna , de
Annali, altera de Triennali pofleflbre, nomen fortita
eft; de quibus lingulis breuiter pauca pcrftringam .
Regula de Annali pofleflbre fic habet: C Item SanbliiT.
D.N- Vt improbi lites exquirentium motus, repri
mantur, voluit, ftatuit, & ordinauit, quod quicumque
beneficium Ecelefiafticum tunc per annum immedia
te procedentem pacifice pofleffum , &quod certo mo
do vacare praetendit, deinceps impetrauerit: nomen, -g
gradum, & nobilitatem pofleflbris ciufdem , & quot
annis ipfe pofledit, & fpecificam , & determinatam,ex
qua clare conflare poflit , quod nullum ipfi pqlfeflbri
in ciitSlo beneficio ius competat, caufam in nuiufmo-
di impetratione exprimere , & infra fex menfes ipfum
poflelforeni ad iudicium euocari facere, caufamq; ex
tuncdefuper infra annum vique ad fententiam defini-
tiuam inclufiiie profeqm debeat & teneatur . Alioqui
impetratio prsedi<fla,& quacumque indelecuta,nullius
exiftant firmitatis: Et idem impetrans, de damnis &
in tere (fs.poffefibre ra prodictum propterea contingen
tibus , ei Satisfacere . Et fi pofleflbrem ipfum friuole,
ac indebite moleftalle repertus extiterit , quinquagin
ta florenos auri perfolueve Camerte Apoftolic-c fit ad-
ftribtus,nec.alius quam pramiflse vacationis modus,
etiam per literasfi neutri , fi nulli, aut fubrogationis.,
vel alias fibi quoad hac , vt huiufmodi beneficium ea £
vice confequi, vel obtinere valeat, quomonolihet fut-
frageuir .- illudque nullatenus inantea litigiofum pro-
pterea ccnfeatur. Hucufquc funt Regula; verba . Cu
ius Regula; explanatores funt prater aubtorem Glofla
antiquum, Gomezius,Rebuffus,Mandofius,& quadam
ex parte Cafiadorus,& tlaminius Parilius lib.3. de Re-
lignanonibus beneficiorum, quaft. 5. Aubtor primus
huius Regula fuifie perhibetur Eugenius IV. quam
qui pofteafuccclTere Pontifices,paucis quibufdam adie
«ilis, feruari mandarUnt.
Circa hanc Regulam. Primo quatitur, Cur fit con
dita ? Id patet ex ipliufnict Regulas initio: Vt im
probi, inquit,conatus & motus lites alijs exquirentium
reprimerentur. Deinde , vtcertior fieret Pontifex de
conditione Amodo benefici j, cum ab eo beneficium
quod alius pofiidet, impetratur. Ad hac,ne beneficio- D
■rum pofleflores inique vexarentur. Ppltremo , ne pof-
feffiones ipfa efieat dubiae & incertae.
Secundo quaeritur. An hac Regula potius fit in gra
tiam & fauorem annalis pofleflbris, An vero in odium
&pctnam impetrantium inique beneficia annalium
.pofie(fotum . Cafiadorus & Gomezius volunt editam
fuifie eam Regulam odio impetrantium ;■ ac proinde
• rellringendam ; Mandofius vero , boni publici caufa
& Annalium pofleflorum , aflent inftitucam i proin-
deq; latiffime clfe interpretandam; fane nihil impe
dit , quo minus vtrumque eum finem & caufam iam
expqfitam amplectamur ; Gratiam videlicet Anna
lium pofleflorum-.; & Odium inique beneficia impe-
trapetum . Leges enim & lura aliquando fauorem , <Sc ^
akquando odium continent comparatione diuerfo-
rum . Ecce ( vt exemplis agam ) Macedoniauum Se-
natufconfultum , fauet filijs familias mutuam pecu
niam accipientibus ; fimul & odiofum eft creditori
bus mutuam pecuniam dantibus filijs familias. Vel-
leianum item Senatufconfultum videtuf efle fadfuin
fetminarum gratia & fauore , quamuis odium conti
neat eorum , qui eas pro fideiufloribus accipiunt. Simi
liter,ftatucum, quotnalcali famili as excludunt, &fa-
uet mafculis, eftq; pro bonis hareditarijs in familia
confemaudis, idemq; pariter eft ipfis fa-miais odio
fum. Ea item lex, qua permittuntur publice proferi-
pti impune occidi, & fauet communi Reipublica tran
quillitati defaluti, & eft etiam in odium nefariorum
hominum : acpromdc qua parte fauet bono publico
. Pars 11,
ample interp ret amUr, cum etiam trahatur ad eum,
qui iftiufmodi Perditos homines interfecerit, pecunijs
ad id receptis,ac etiam per infidias & proditionem.Idi
prorfus de hac Regula fodicandum. nam quatenus An
nalibus poflelforibus fauet, pleniffimum admittit intel-
lefluni; at vero quatenus odiofa eft impetrantibus,ho
lum beneficia pofleflorum ex parte reftringit.
Tertio quaeritur , An eo ipfo quo quis Annali pof-
felfori litem incendit, litigator habeatur iniquus ? Go
mezius affirmat, at Mandofius negat; nifi condemna
tus fuerit tanquam non feruans praferipta in hac Re
gula: & hoc videtur efle vero finiilius, non enim eft
iniquus litigator, quod litem incendat , fed quod di-
(fiam Regulam in lite non feruet.
Quarto quaeritur , An huic Regula lociis fit in quoli
bet Beneficio? Affirmat communis fententia,fiue bene
ficium fit cura animarum annexum, liue fimplex ,fiue
dignitas,aut perfonatus,fiue Regulare,fiue faculare, li
ue Manuale,nue lure patronatus aftebtum. Sednuquid
ad beneficium etiam alteri vnitum hac Regula poteft
extendi? Vt fi Titrusfgratia exempli ) impetret benefi
cium vnitum,& a Caio per atinum quiete pofleffum,id
vnitum effe negauerit,etiam poteft extendi.Nec obftat;
beneficium vnitum , eflefuppreffum & excinblum, ac
proinde amittere benefici) nomen ; quia quod ad hanc
regulam attinet,fatis fit,fffitbeneficfom vnitum.Atcd-
tra ( dicat aliquis) Caius pofleflbr vnici benefici) iuris
remedium habet, ffquidem poteft excipere contra Ti
tium .beneficium efle vnitum,cuius rei ipfe Tinus men
tionem non fecerit? Refpondecfi.Caium contra Titium
pofle duplici fe remedio tueri atque defendere : & la
ris , excipiendo beneficium efle vnitum; & huius Re
gule , excipiendo fe per annum beneficium pacifici
pofledifle . Deinde quis interroget,An annalis poffeffor
benefici) referuati firmum fibi ab hac Regula patroci
nium petat? Gomezius & Mandofius infolutam hanc
quaftionem reliquerunt; non temere tamen quifpiaiu
affirmauerit, huic beneficiario Regulam patrocinari.
Sufficit enim , beneficium quamuis referuatum, anni
fpacio pacifice ab illo fuiffe pofleffum : nec opus eft,
vt annalis pofleflbr fit benefici; capax , & Regula qui-
ttinis Annali fauet pofielfbn, ample eft interpretanda,
Quinto queritur, An haec Regula defendat Anna
les pofleflores , quamuis ipfo iure beneficijs priua-
tos, &prorfus ad beneficia ineptos ? Gomezius qux-
ftionejo armat; idem vero qumft. Jz. negat huius
Regulas beneficio Haereticos pofle gaudere., quamuif
per annum beneficia quiete poflederint. Rurfus qus-
ftione iExcludit a Regula eos , qui funt beneficijs
prmati , obpenfiones ab cis minime folncas. Qnafl,
5 x. excipit etiam eos , qui tametfi per annum benefi
cia fine lite poflederint , eft tamen notorium eos titu
lo carere. Sed ego certe non video , cur Harretici , &
csteri omnes ob crimen aliquod ab ipfis admiffiim,
ipfo iure beneficijs fpoliati fe huius Regulx clypeo
noutute defendant ac protegant , excipiendo contra
cos, qui ipforum beneficia impetrarunt,fe per annum,
pacifica beneficia poflbdifle. Nimirum , Annali poflef-
fori nullum haec Regula ius A titulum in beneficio
tribuit , nec cum peccato liberat, quo beneficium li
ne titulo poflidet: Sed folum dat ius excipiendi con
tra aduerfarium , quod eius beneficium petierit atque
impetrauerit, ijs, quae in hac Regula praeferibuntur,
minime feruatis . Vade Rebuffus loco citato Glolfa
3,contra Gomezium difpntaus; Si Haereticas, vel Si-
nioniacus, inquit , vel alius quilibet beneficiorum
impios, vel beneficio iure ipfo priuatus , beneficium
per annum poflederit, & ego velim illud impetrare ;,
neceffe eft, vt exprimam nomeu poflefibris, gradum ,
nobilitatem , Sc. quot annis ipfe poflederit, & extevi
quae praecipiuntur in Regula; alioqui nulla eft impe
tratio. Non quod Annalis pofleflbr ha-reticus vllum
in beneficio ius habeat, fed quod , mea impetratio
fubreptitiafit, eo quod aliquid omiferim > fl 110 ^ R< :-"
gulaiubetexprimi. EtMaudofiusait: In Annali pol
le flor e longe minor pofleffio requiritur , qui m *?
triennali ppflcflbre : quoniam iit hoc necelianus ei
titulus, faltem probabilis &vcriiimilis , quem
ratum appellant.- Et opus item eft vt ipk P ol t °
fit
