9
h
t
y W W p»
Itit. I.
piK 10.
4- S
Inftnumnum Ador alium. Tdrs II.
mittitur legatos a latere , hoc eft , Angelus ex curia /
<alefti,qui omnia rite componat ,vcl pacem,& concor
diam reducat, ne mundus in ftudia Pnncipum contra
ria diuifus intereat. Quinto; inter magnos Principes
non folet matrimonium celebrari fine aliquo exi
mio, & infigni paranympho . Triplex eratfpirituale
matrimonium contrahendum videlicet inter Deum,
& B. Virginem ; nam Spiritus fandius erat Virginem
in fponfam accepturus, inter Deum, & humanam na
turam ; quia proculdubio futurum erat, vt Filius Dei
eam mirabili incarnationis vinculo fibi coniungeret:
& inter Deum , & Ecclefiam Euangelicam , quoniam
Deus erat eam fibi infide, fpe , &charitate lingulari
copulaturus. Mittitur ergo e coelo paranymphus exi
mius & infignis, nimium Angelus,non qui|ibet,fed pri
mus fuae hierarchiae. Sexto decuit, vt mitteretur ad
Virginem omni peccati labe immanem , tic 'liberam g
Angelus, qui eft, puras, integra, & virginalis vita: cul
tor, & cullos.
Sexto quaeritur, Cur inter Angelos eledlus ellGa-
briel ad Incarnationis mylleriumB. Virgini nuncian-
dum ? Profedld conuer.it nomen cum officio , quod
fecit. Gabriel nimirum idem eft, quod fortitudo Dei.
Magnum reuera fuit fortitudinis opus perfuadere Vir
gini, qua- erat funimas ciiiufdam humilitatis, vt crede
ret,fe ad tantum dignitatisgradum diuinitus euedlam,
vteffet Dei mater futura. Magnum fuit perfuadere
ei, quas virginitatem Deo fandle vouerat, vt crederet
fe concepturam, & patituram filium faluo , 8c incolu
mi virginitatis pudore.Magnum fuit, ita cum B Virgi
ne negotium peragere i vt non foliim impetratum fue
rit,quod polluiabatur 1 ab ea, fcdid etiam obtentum , vt
illa feipfam offerret:'Ecce,inquit, ancilla Domini, fiat q
mihi fecundum verbum tuum . Deinde quid potentius
quam facere , vt homo fit Deus ? hoc enim facere, elt
infinitas,&diuinae potentia;,atque virtutis. Rcdle igi
tur Gabriel Angelus dicitur , qui venit nuneiatufus
fortiffinium Dei fadtum . Quid potentius, quam per
carnem infirmam, qiiam Diabolus per peccatum deie-
cerat,Inferorum potellates vinci, earum vafa, & fpo-
Jia diripi ? ha-c autem fecit Filius Dei humana carne
veftitus. Ergo merito fortitudo Dei appellatur Ange
lus,qm cll e ccelomiflus,vtta!e Opus nunciafct. Tcfta-
turGlofia Dan.g.Gabrielcm elfeduceni protlijs pra-fe-
dlum a Deo ; redlc ergo mittitur nuntiaturus bellum ,
quo erat Chriftus pugnaturus cum Diabolo , Peccato ,
Morte, atque Inferno . Item Gabriel idemfonat,quod
latine vir Deus : merito ergo mittitur Gabriel ad
nuntiandum Incarnationis myfterium,atque arcanum J)
a faeculis abfeonditum , quo futurum erat,ut Deus eflet
borrio, & homo Deus. Ad extremum Danicl. 9. Ga-
briel Angelus Danieli praedixerat tempus aduentus
Dominici tuturujacproinde redle mittitur ad n undan
dum Virginf,impletum elfe tempus;, quo Dominus fe-
cundiun carnem erat in eius uterum nenturus.
Septimo quasritur , ex quo Angelorum ordine fit
Gabnd millusad B; Virginem ? Elt ex ordine Archan-
gelorum , qui eft fecundus in infima hierarchia , quas
conftat Principatibus,Archangelisj& Angelis Irenasus
lib.l.cap.il.AmbrDf.lib^/deSpiritufandl-Ocap. 7- Au-
guft.ferm.14.de Natali Dom.Gregor.llOl1u34.in Euan
gelia , Hefychius hom. 1. deS. Deipara .S.Thomas 3-.
part.q.30. art.3.ad quartum. Quaeres, An fitfupremus
omnium Archangelomm * Eft. Ita Gregorius , Hefy
chius,& S.Thomas locis fupra citatis.. Quaeres etiam , E
An Michael fit illo fuperior ? Eft: Ita Fliefonym. Dan.
^.Ruper.lib. 5. in Apodaypfin cap. 1. quia Michael eft
cx ordine Principatuum , qui eft fupremus ordo in ul
tima hierarchia,fubquibusfuntArchangeli, & Angeli.
Praefuntautem Priirclpatus prouincijs, & regnis. Vnde
Dan.ro. legimus: Princeps regni Perfarum rellitit mihi
uiginti, & uno diebus. EtecceMichael unus de Prin
cipibus primis uenit in adiutorium meum.
His nihil obftat,quod Gabriel dicimr, non Archan-
gclus.fed Angelus, cum tamen fit ex ordine Archan-
gclorum , & Michael uocetur Archangelus in Eccle-
fiafticoofficio, tametfi cx ordine Principatuum fit.
Quia ficut ex omni hicrarchia & ordine fpiritus ca
lefies communi uocabulo appellati foient Angeli j
fic etiam Michael appellatur Archangelus", quamtiis
alioqui fit ex ordine Principatuum: quoniam omnes
Spiritus cctleftes fuperiores infimo Angelorum ordine,
communi uocabulo Arehangeli, hoc eft,primarij, &
principales Angeli dici conlueuernnt.
Odlauo quaeritur, In qua fpecie, & figiira apparuit
Virgini Gabriel Angelus? Creditur apparuiffe in fpc'-
ciehumana.S.Thomas.3.par.q.3o.art. 3. Decuitin hac
fpecie & figura vt Angelus appareret Virgini , quo
niam fic apparuerunt Angeli Abrahas,& lacob Patriar
chis,Danieli,Se Tobhc, & venfimile eft apparuiffe tan-
uam mu en em modcllum,decorum,& elegantem,can
idiliiinis quoque vellibus indutum. Sic enim appa-
ruifle Angelum quendam in Dominica refurredlionc
legimus.Hinc etiam eft,vt credatur voce humana loeu
tus,& vfus Hebr£Eofermone,quia ad Virginem, cx Hc
braeis parentibus natam, loquebatur.
Nono quaeritur, Quibus de caulis decuit, vtChri-
ftus Dominus conciperetur , &nafceretur ex Virgine?
Prasdidtum fuerat Ifaia? 7. Ecce Virgo concipiet, &
pariet filium , & vocabitur nomen eius Emmanuel.
Vbi FIebraicus textus habet nomen Alma; , quod fi-
gnificat Hebraeis puellam incorruptam, & viro inco
gnitam . Infuper idem nomen habet ante fe articulum
cmphaticum ( He : ) legitur enim Healma, vt figni-
ficaret Propheta fe non loqui de vulgari , fed dc pras-
ftantiffima, & maxime infigni quadam Virgine , tan-
quam ita loqueretur: Eccc illa Virgo tot,ac tantis figu
ris adumbrata concipiet, & parietalium . Miraculum
profedlo grande, infolitum & inauditum Prophetapra;
dixir;videlicet,qudd puella virgo,illasfo, & integro vir
ginitatis pudore eflet conceptura, & paritura filium v
alioqui enim , fi folum Propheta prodicebat virginem
puellam , fed nuptam viro , communi & folito natura
•curfu,& more couccptnram,&-parituram, nihil mira
bile pradixiliet. .
Obyciunt Hebraei, Quorfum Propheta regi Achaz
-figmtni dedit liberationis futura; a duobus regibus
■hollibus fuis, quorum armis oppugnabatur , quod ipfc
videre non poterat; fiquidem poft feptmgentos annos
■erat lignum illud euenturum . Chryfollomus apud
loannem dicit,lignum non elfe datum regi, fed domui
Dauid , qua; non foliim vfque ad Chriftum permanfu-
•raerat.iedietiam generatura ipfum Chriftum, & ideo
•dixit Propheta : Audite domus Dauid. Sic Chryfofto-
jmis-
Sed fidendam-eft nomen Hebraeum,quod Latinus
Interpres vertit ( lignum ) non folum fignificare fi-
gmim & indicium alterius rei, fed etiam miraculum ,
& quicquid praeter naturi’ ordinem lit. Senfus itaque
Prophcti eft : Quid defatigatis in lignis querendis
Prophetas, immo Deum ipfum , qui Prophetas; ad vos
mittere folet. Ecce Deus ipfe fafturus eft in medio
veftri, grande illud , &;ftupendum miraculum, quo
Virgo illa toties vmbris, & figuris pramundata conci-
piat,&pariat filium,qui vocabitur Emmanuel ,id eft ,
Nobifcum Deus..
Butynmi, & mei comedet, Periphrafis eft infantiae,
Sc pueritiae humana: 3 dixerat enim Propheta illum fi
lium futurum elfe Enianuelem,id eft , Deum inter ho-
mines3ide6fubiunxit:(Butyrum,& mei comcdct)quaff
dicat,erit tamen verus homo , quia erit vere puer , qui
ficut exteri pueri latlea,& dulcia appetet.& comedet,
acria verd,& acctofa faftidio habebit,& refpuct.
V t fciat reprobare malum, & eligere bonum . Par
ticula ( vt) non fignificat eo loco finem , fed confe-
cutionemu quali dicat,Dulcia comedet,acria,& amara
repudiabit: ita vt fciat puer vitare malum , .& eligere
bonum.. Vei particula ( vt) famitur Hebra; nvore pro
■coniundlione caufali,vtfenfus fit: Dulcia comedet,reij
ciet amara , quippe qui innata fibi prudentia fciet eli
gere boraim,&a ma-Io abhorrere.
Dicet.aliquts, Quomodo hzc cohaerent cum eo ,
quodilattm fobijcit Propheta , Quia antequam, fciat
puer reprobare malum , tk eligere bonum , derelin
quetur terra, quam tu dcteftans a facie duorum re
gum fuorum . Cohairet, quia fenfus eft ; Antequam
puer ille nalcatur,qui butyrum , &mcl more aliorum
puerorum gullabit, fennet terra auxilium eius: nam
ab ea
V»-7.