Inflitutlonum ^Moralium, Pars II,
Mi# quaftiones de eadem Imperato- A
rk potejiate, diluuntur.
Cap. VII,
P Rimo qusritur, An Imperator ius aliquod habeat
in conferendis dignitatibus,& beneficijs Ecclefia-
Hicis \ Rcfpondeo, illum iure communi nullam au
ctoritatem nabere, vt colligitur ex capit. Cum adve-
rum,diftiniflione 9^.illis verbis: Ne ille ( fcilicetlm-
perator ) rebus diurnis pnefidere videretur, qui effet
fecularihus negocijs implicatus Et capitu. Conuenior
aj .qui-ft vlt.dicitur : Ea qu* diuina funt,Imperatori*
potcftati non funtfLibieila. item capitu.Duo funt, &
cap.fi linperator,diftin.96.Adfacerdotes Deus voluit, B
qu* in Ecclcfiaddponenda fune, pertinere,non ad f*-
culi poteftates. Et infra; Non a poteftatibus faeculi,
fed a Pontificibus, & facerdotibus omnipotens Deus
Chriftian* Religionis Clericos, Sc Sacerdotes volui:
ordinari , & diteuti. Item Imperator eft laicus, &
laici nullum ius habent m huiufmodi. capitu. Si quis
i6.qu*ftio.7.& duobus fequcntibus,& capit.Mcftana,
Sc cap Sacrofandla,de ele£lio.ltem,quamuis Impera
tor,vngatur,& confecretur,laicus tamen eft.
Secundo qusritur, An ex confuetudine poffit Impe
rator in his rebus fupraduflis iuris aliquid habere?.Re*
fbondeo,minime,capitu.Mefiana, Sc capitu. Sacrofan-
Ctade Eledl.id probat loannes Selua,in traCtatu de bo
neficijs par.i.q.ij .nu. 13. teftimonio loannis Andre*,
& Dominici in capit.r.de prsb.in fexto.Obijcies,con
fuetudine fieri polle, quod priuilegio Principis fieri fo- Q
let. Nam in l.Hoc iure,verf.Duftus aquae, ff.De aqua
quotidiana,& aeftiua,confuetudo longo temporis cur-
fu confirmata,priuilegio squiparatur ? Refpondeo,
sin duobus cafibus plus poffe pnuilegium , quam con-
fuctudinem longiflimam. etiam hominum memoriam
excedentem. Primo,quando quis non eft capax pote-
flatis, loannes Andreas , & Dominicus in capitu.i.de
prxben.in fexto.Innocent.cap.i.de Apofta. Antonius
in repctit.fuper capituIo_peruenit;de cenfibus. Abbas
in c.fuper quibufdam de verborum fignificationibus
in c.Nouit,de Iudicijs,& in ca. Quanto,de confuetud.
Baldus in l.Si folennibus, C. de Fide inftrumento,& in
c.Cum contingat,de Foro competcn.Felinus in ca.Di-
ledlo.de prasben. quos omnes Audlores refert loan.Sel
uain eodem tradi de beneficijs par.?.q 23.011111.13 At
laici capaces poteftatis fpintualis non funt. Secundus D
cafus eft, quando confuetudo a Iure improbatur, cap.
Cum fatis,ds offic. Archid loanes Andr.in c i.De Cle
rico tegrotan. in fexto.At iure damnatus.vt corruptela
confuetudo, qua laicus eligit Clericos Beneficiarios c.
Isjcffana.cap.cum terra cap.Quifquis, de eledt.
Quaeres, An Imperator ius habeat conferendi bene
ficia, quando per longiffimum tempus,cuius initium
longe eft ab hominum memoria , conferre folitus eft.
Sc fama etiam tcftatur illum lemper contuliffeIQuida
fentiunt,h*c dun,fifimul conueniunt,videlicet,fama
quas teftatur,hoc vel illud quempiam pofledifte, Sc te-
pus longiffimum, quo poflCidit,ius tribuere,& priuile-
gij locum habere etiam in ijs, quorum capaces non fu
nius:& probant teftimonio loannis Andre*, Sc Abba
tis in c.Cum Apoftolicas,De ijs,quae fiunt a Praela.fine
confenfu Capituli.Sed mihi hasc fententia non placet. £
Kam.vt tellantur Hoftienfis.& Archidiaconus, ( quos
citat Panormitanus in cap. cum Apoftolic* prsdidlo)
confuetudo, quamuis longiffimo tempore confirmata,
& fama,ius tribuere nequeunt 111 ijs, quorum capaces
non fumus.& loannes Andreas, Sc Abbas tantummo
do loquuntur de fpeciali cafu , videlicet de decimis,
quas laicus pofiederat per longiffimi temporis fpatiu,
& fama erat illuni eas poffedille ante Concilium Lug-
dunenfe Generale .• tunc enim laicus decimarum ius
acquifiuit,non quidem ex confuetudine, fed confenfu
Ecclefis,qua voluit vti eas ille poffideret, quia crede
retur Romani Pontificis priuilegio poifediffe.
lerdo quaeritur , Au Imperator vi praeferiptionis
poflit acquirere ius conferendi beneficia, vel eligen
di Clericos Beneficiarios, aut nominandi ,deffgnandi
Sc offerendi, Sc vtdici folet, praffentandi Clericos ad
beneficia ? Refpondeo,minime, quia fpiritualia laici
prasferibere,iure non poffunt, quoniam poffidere.ne-
queunt.Gloffa,& Doclores in capitu Caufam.qu* dc
praelcnpt In Laicos item iusfpirituale non cadit, cap.
Sacrofandla,& capitu.Meffana,de eledl- Sc loann. An
dreas, Panormitanus,Sc alij ibidem,cap.Bene quidem.
dift.99. Item ius patronatus in Ecclefia,qu* olim libe
ra fuit,vi prasfcnptionis acquiri a laicis non potcft.Ar
chidiac.in cap.hortamur.dift 71. Abbas in cap.quere-
lam,de eledl.&communis opinio, vt ait Couar.in re
gula.poffeffor mal* fidei.par.i.$.io.num.2.
Quarto qusritur , An Imperator eo ipfo , quo eft
Imperator,fit patronus Ecclefiarum Cathedralium in
locis Imperij confiftentium?Archidiaconus m c. Dile-
dlus.diftindl 63.dicit Reges effc patronos Ecclefiarum
Cathedralium , quae funt in regnis ipforum.Idem tra
dit Baldus in ca.Quantos de ludiciis :8c addit Baldus,
hoc facere pro Ducibus Alemani*. Cum Archidiaco-
no fentiunt Dominicus,& Cardinalis in prsdidto cap.
ledlis Faris.in tradi. De Syndicis in verbo , Ciiiitatis,
eap.i.ad finem. Vnde Archidiaconum, & Baldum fecu
tiMartinusLaudenfistradl.de Principibus quasft-74.
Antonius Cotfctus in tradl.de excell. Regis qu«ft.34.
Couarru. in Regula poffeffor malae fidei, par. 2.$. to,
nume.j Sc Caftaldusde Imperatore quaeft. too.nuni,
xo.dicunt: Reges, & Duces fimt patroni in Ecclefijs
Epifcopahbus,quae conftitutae funt in ipforum dicione.
Certe ego non video, quo iure Imperatores, Reges,
Principes.& alij Principes fint Ecclefiarum , qu» iure
patronatus funt liber*, Patroni,ita vt poffmt Clericos
nominare,defignare,& offerre, vt praeficiantur in eis
nifi id iuris, & priuilegij habeant ex fundatione , ex-
trudlione ,dotatione , aut quia dotem Ecclefiae auxe
rint , aut aedem facram collapfam refecerint, aut per
priuilegium Pontificium id obtinuerint: his enim de
caufis, non alijs, laici ius Patronatus ia Ecclefijs ac
quirunt. Id uero,quod Archidiaconus ,& Baldus di
xerunt, Reges effc patronos Ecclefiarum Cathedra-
liuKi, ego intelligo in eum fenfum: effe aduocatos,
Sc defenfores , fiue tutores . Sic enim interpretantur
Archidiaconum , & Baldum Nicolaus boerius libro
Decifionum quaeftio.3 i.part.z. Lambertinus de lura
patrona.lib.t.quaeftio i.Curtius de iure patron.qusft.
1. Sc Remundus Ruffus in lib. de Pontifice Maxim®
contra Molineum
Quinto qusritur, An ex priuilegio Romani Ponti
ficis Imperator poffit, ius aliquod habere 111 benefi
cijs conferendis ? Refpondeo, poffe, hoc enim habet
communis Dodftorum fententia, fic Innocen. Sc Ab
bas in cap QuantOjdeConfiietnd-Gloffaln cap. Bene
quidem,diftiaifl.9i5.Dodlores in capit.2. de mdic. Selua
dc benefic.par.i.quaBfl.7.nume.9 immotefte Specula
tore in titu.de pr*ben. vcrf.7. Imperator Pontificium
priuilegium habet. quod idem Speculator dicit , fc
vidiffe diplomate ccnfirmasum : ut in qualibet Ger
mani* Ecclefia' vnum Canonicum poflit defignarc,
nominare,& offerre , vt in fratrem , Sc Canonicum i
ceteris Clericis admittatur.
Sexto qu*ritur , An confuetudo nominandi , defi-
gnandi, & offerendi Clericos Ecclefijs praeficiendos,
quam nouic, Sc tolerat Romanus Pontifex , vim , Sc
robur habeat ? Quidam affirmant valere, cum Reges,
Imperatores; & alij Principes, id confuetudine, Sc
vfu faciunt : Sc probant teftimonio loannis Andre*
m additionibus ad Speculatorem, titu. De Legato f-
nunc tradlemus , veri', fed numquid Legatus , Sc in
titu.de pr*ben.$.i. ad finem , Sc Albericim i. Bene i
Zenone,C.De quadrien.pr*fcript.& Boerij in lib.De -
cilionum qu*ftio.3 i.par.i.fcd reueranon quoties fcit,
Sc tolerat Romanus Pontifex huiufmodi confueta*
dinem , ea vim habet .• aliquando enim Principes
fcientes quidpiam tolerant , quia id aut nequeunt ,
aut non nifi *gre , Sc difficulter impedire , Sc prohi
bere poffunt, fed potius conueniunt, & diffinlulant,
qulm tacite confentiant. Vnde in capit, lamdudum,
adfinem , de pr*ben. dicitur ; Multa per patientiam
tolerantur, qu* fi deducta fuerint m indicium , eli
gente