Full text: In Qva De Tertio Et Qvarto Decalogi præcepto, ac perinde sequentes materiæ luculenter tractantur (2)

INSTrrVTIONVM 
MORALIVM 
PARS SECVNDA 
LIBER VNDECIMVS. 
DE REGIBVS, ET PRINCIPIBVS. 
DE \EGV M 0 2^1 G I <N B> OFFICIO, 
& poteftacce Qdput, Primum. 
X T A T Libellus Durandi, A 
in quo traftat de origine iu- 
rifdionis j & in quaeftione 
prima agit de origine Re 
gi* poteftatis. loannesPa- 
rifienfis Dominicanus , edi 
dit Traiiatum de Papali, Sc 
Regia poteftate, fed caute 
legendus eft, vtqui Impera 
toriam poteftatem contra 
pontificiam vbique defenderit capitu.i.agit de Regio 
Principatu. 
Primo quaeritur,Quo iure Reges fint inftituti ? Re- 
fpondco,eflc diftmguendum •• Aut enim fermo eft vni- 
uerfim , feu generarim de Regibus: aut fpeciatim de 
his,vel illis Regibus. S i generatim loquamur, Reges 
iure Gentium funt inftituti l.Ex hoc iure.ff. Dc iufti- g 
tia , & iure legimus lic . Iure gentium funt inflituta 
dominia,& regna conftituta. Vnde Cicero libro tertio 
de Legibus;fine Imperio, ait, nec domus vlla , nec ci 
uitas,nec gens, nec hominum vniuerfum genus ftare, 
nec rerum natura omnis,nec ipfe mundus poteft.Aug. 
lib.4.contra lulianum fic ait: capitu 12.Tullius hb 3. 
de Rtpubhca : An non,inquit, cernimus optimo cuiq; 
dominatum ab ipfanaturacum fumma vtilitate infi 
morum datumlArifto.lib j.Polit.ca. 4,dicitfic Homi 
nem ede natura ciuile animal expofuimus; ac proin 
de homines etiamfi ope mutua nihil indigeant , ta 
men nihilo fccius ad conuiblum efle proclines. Sed Sc 
publica quoque commoditas facit, vt homines in lo 
cum vnum conueniant, prout quifque poteft reile vi- 
uendi particeps e/Tc. S Thom lib. 1.de Regimine Prin- 
cipum c. 1.Naturale cft,inquit,homini, vt in focietate 
multorum viuat, & neccffe eft ede in hominibus, per 
quod multitudo regatur. Nam cum vnufquifque id , 
quod fibi eft congruum prouideat,multitudo in diuer- 
fadifpergitur,nifi fit qui boni communis curam gerat. 
Vnde Salomon,ait; Vbi non cft gubernator , didipabi- 
tur populus . Oportet igitur , vt prxter id quod mo 
net ad proprium bonum vniufcuiufque.fit etiam a hud 
quod moueat ad bonum commune multorum : pro 
pter quod & in omnibus,quae in vnum ordinantur,ali 
quid inuenitur, quod alia regat. Idem prorfus docet 
Acgid.Romanus tradl.de regim. Principum.lib.i par- 
, te 1.capitulo primo. Plato in Protagora : Congregati 
laflic.Moral.Pars^j. 
homines.- ait, fibi inuicem nocebant, fe inuicem in- 
turijs, Sc damnis afficiebant .• quare difperfi,iterum i 
feris lacerabantur . N ecede igitur fuit, vt congregati, 
in officio per vnius imperium continerentur. Vnde S. 
Thomasin Matthxum capitu.n.Tertia , inquit,com 
munitas eft regni , quae cft communitas confumma- 
ta . Quia enim nifi edet timor hoftium, non podet 
erfe vna ciuitas fubfiftere: ideo propter timorem 
oftium , necedana eft communitas plurium diuta- 
tum , qua: faciunt vnum Regnum . Chryfoftomus in 
capitulo 3. Ifaix Nihil vnquam eft intractabilius 
Rcpublica , qu* vacat principatu j quemadmodum 
neque periculofius quidquam eft: naui luo gubernato 
re deftituta. Idem ad populum Antiochenum ho- 
mil.6. St Principes de Ciuitatibus abftuleris,feris irra 
tionabilibus,fimilcm irrationabilem degemus vitam, 
inter nos mordentes, & nos deuorantes, pauperiorem 
potentior, manfuetiorem audacior. Seneca lib. 1.de 
clementia. Imperium eft vinculum,per quod Refpu- 
blica cohxret. & Ipiritus vitalis qua tot millia tra- 
huntmil ipfe per fe futura nifi onus, & praeda fi mens 
illa Imperij fubtrahatur. 
Eft Imperium virga illa Circaea, quatradlae ferae,ho 
minefque mitefeunt, quae feroces obedientes facit,vbi 
non cft hoc firmamentum,omnia ruunt, diffluunt oni 
nia vbi non eft hoc vinculum . 
Ex his igitur perfpicuum eft natura duce, regna efle 
conftituta,creatos Reges , vteflentahj alijs piiorcs; 
Sc pofteriores edent quipraffiderent, & qui fitbedcnt, 
111 imperarent,& qui parerent, ficuc igitur natura: in- 
inCtu homines congregati funt,& ita ciuitas cft con- 
ftitutaific plures duitates, natura duce,in vnam pro- 
uinciam conuenere,qua: fefe inuicem tuerentur,&: ita 
regna orta, & inftituta funt. Duran.lib.citato qux- 
ftio. 1. loannes Panfienfis Dominicanus traCtatu prae- 
diCto. capitu.i. 
Si vero fermo fit fpeciatim de his, vel illis Regibus, 
iure ciuili non naturali funt inftituti. Singulae enim 
duitates , vel prouinciae hos, vel illos Reges fibi de- 
kgeruntQueniadniodum ergo iure gentium funtyni- 
derse dominia diftincta,quod vero haec res fit mea,illa 
tua,humanis legibus fadtum eft: fic etiam generatim, 
quod regna fint,fine Reges, iure gentium fadhim eft ; 
quod vero hi, vel illi fint Reges, fecit electio populo 
rum, fine duitatum . 
K k k 3 Obijciffs,
	        
Waiting...

Note to user

Dear user,

In response to current developments in the web technology used by the Goobi viewer, the software no longer supports your browser.

Please use one of the following browsers to display this page correctly.

Thank you.