Full text: Physicæ Pars Prima (02)

"Phyf.cx Tars I. TraB. 1. Qutjl. 1. 
M- 
per intellectum exquifira & reperta in 
re, atque ab ipfa re evulfa feu abfira- 
cla . Ergo & forma quoque didla fub- 
fiantialis in fe non excedit terminos 
conceptus metaphyfici . 
Confirmatur. Ars imitatur naturam , 
ideoque hanc faltem per fnnilitudinem 
explicat. Sed fi in arte feu in artefa- 
<fiis , v, g. in machina nominem ma 
teriam , jam non explico rem , ex quo 
machina efl facta, nempe non lignum , 
non ferrum &c., fed folum innuo ab- 
fi r aci e fubjeftum artis, excerptum qui 
dem a re, fed non ipfam rem. Simi 
liter fi dicam formam , jam non ar 
tem , fed rationem artis abflraifle figni- 
fico. Ergo a pari cum in naturalibus 
corporibus dico fimpliciter materiam & 
formam , rationes rerum , fed non res 
ipfas, prout phyfice in fe funt, expri 
mo , ideoque conceptus tantum meta- 
phyficos abflraflos pronuncio . 
io. Probatur fecundo contra moder 
nos, quod fuppofito pratdiclo fenfu ma 
teria & forma fint vera principia . 
Naturaliter ex nihilo nihil fit , & 
quod fit , non poteft corrumpi in 
nihilum . Rurfus quod fit , neceffa- 
rio fit tale fubfiantialiter , & fi cor 
rumpitur , convertitur in aliud tale fub- 
ilantiale . Sed ex hoc jam ftatim ma 
teria & forma funt principia rerum na 
turalium fubflantialium . Ergo . Maj. 
exponitur . Nam generatio quaelibet, 
quae naturaliter habetur , nequit fieri 
ex nihilo , fed femper ex aliquo fit: 
& in hoc propterea differt a Dei crea 
tione, qui ex nihilo fecit omnia. Sed 
& corruptio feu diffolutio quaelibet non 
eil in nihilum , nam haec effiet annlhi- 
latlo , qua: fimiliter efl propria folius 
Dei. Praeterea quod generatur , fem 
per in aliqua determinata fpecie fit, 
& quod corrumpitur in aliam determi 
natam fpeciem tranfit . Exempla fub 
oculis funt in tot mixtorum natura 
lium generationibus & corruptionibus, 
quae afiidue fiunt in mundo. Nuncprob. 
Min. Si ex nihilo nihil fit, & fi quod 
corrumpitur , non tranfit in nihilum; 
ergo ell femper aliquod, ex quo fiunt 
omnia, & quod femper permanet, ut 
ex eo femper nova per corruptionem 
& generationem fiant: & hoc efl illud, 
quod propter hanc rationem vocatur 
materia . Non fecus ac in artefaflis li 
domus non fit ex nihilo , fi ex domo 
deftrudla fit turris, fi ex turri deflru- 
cla fit pyramis &c. neceflfario infertur, 
quod fit aliquod, ex quo illa fiant, & 
quod femper permaneat, tamquam ma 
teria illorum artefadlorum , nimirum 
lapides , faxa dcc. Propter quod ( ait 
Scotus 2. d. i2. q. r. §. Pofttio ) di 
cit Commentator , quod Tranfmutatio fe 
cit /cire Materiam . Sed 6c poffumus 
addere , quod & fecif fcire fimiliter 
formam . Nam fi femper remanet illa 
materia , & nunquam confpicitur ipfa 
fola pura materia, fed femper l'ubali 
qua determinata fubflantiali forma, feu 
fub aliqua fpecie; ergo necefie eft col 
ligere , quod in quolibet compofitona- 
turali cum materia fit necefiario for 
ma , non quidem femper una, fed ta 
men femper fubflantialis. 
Confirmatur ex compofito hominis, 
quod fatis habemus perfpicuum . E* 
quo enim efl compofitum homo, duas 
partes habet, nimirum corpus & ani 
mam , led ita ut corpus fit ejus mate 
ria , anima vero ejus forma . Ita au 
tem funt , quia anima informat , a- 
cluat, feu determinat in fua fpecie il 
lud corpus, quod de fe illa omnia non 
habet , fed tamen natum efl ad haben 
dum , feu efl in potentia ad illa. Er- 
go a pari , licet fecretiori modo , o- 
mnia compofita naturalia materiam ha 
bere debent , quam forma aliqua de 
terminet in certa fpecie , & in ea d>- 
flinguat ab aliis. 
Sed de materia ait Arifi. *• J ^ et ' 
fe*. io. omnes facile convenifle Phdo- 
lo-
	        
Waiting...

Note to user

Dear user,

In response to current developments in the web technology used by the Goobi viewer, the software no longer supports your browser.

Please use one of the following browsers to display this page correctly.

Thank you.