fullscreen: Continens Tractatus de Beatudine, de Actibus humanis, eorumque Moralitate, de Virtutibus ac Donis, de Vitiis ac Peccatis, & de Legibus, nec-non Dissertationem Theologicam de Probabilitate (3)

DISPVTATIO SECVNDA 
37® 
ratione differunt praecepta juris divini & huma- A 
ni, naturalis Si politivi, ecclefiaftici & civilis: 
fecundo ex parte objedti, feu rei praeceptae; fi- 
cut diftinguntur praecepta quae dantur deadti- 
bus diverfarum virtutum , aut de adibus ejuf 
dem virtutis fpecie diverlis. Hoc praemitto, fit 
§. 1. 
'Duplici conclufione difficultaspropofta refolvitur. 
D ico primo, diftindionem fpecificam pec 
catorum fumiexobjcdo in quod tendunt, 
non vero ex praeceptis quibus opponuntur; fiib- 
indeque diftindionem praeceptorum ex parte 
principi; , aut praecipientis , non diverfificare 
peccata, neque multiplicare malitias. Ita D. g 
Thomas hic art. i. ubi fic concludit: Cnde fequi- 
tur quod peccata proprie diftinguantur fpecie fe 
cundum objcSta. 
Probatur primo ratione fundamentali. Pecca 
ta in ratione peccati, feu mali moralis, confti- 
tuuntur per ordinem Si habitudinem tranfeen- 
dentalem adobjedum utdiflonum regulis mo 
rum,ut difputatione fequenti oftendemus : Ergo 
etiam diftinguntur Si diverfificantur fpecie ex 
ordine Si habitudine quam dicunt ad objeda 
fpecie diverfa. Confequentia p'atet, quia juxta 
Philofophos idem eft conftitutivum Si diftindi— 
vum rei, v. g. rationalitas qua: conftituit ho 
minem , ipfumdiftinguit ab aliis animalibus. 
Confirmatur & magis illuftratur haec ratio: 
Peccata conftituuntur Si diftinguntur per id 
quodfe tenet exparte converiionis , nOn vero 
per illud quod fe tenet ex parte averfionis : 
Atqui peccata non refpiciunt , neque attin 
gunt pnecepta ex parte converfionis,fed ex parte 
averfionis , bene tamen objeda : Ergo &c. Mi 
nor eft evidens : nam ille qui peccat non con 
vertitur ad legem vel praeceptum, fed ad obje- 
dum contrarium legi, Si prohibitum pet illam; 
a lege vero Si ab ejus praecepto feparatur Si 
avertitur; ficut qui convertitur ad unum con 
trarium , avertitur & recedit ab alio. Major 
vero fuadetur : Primo quia fpecificatio rei, fub- 
indeque ejus diftindio ab omnibus aliis , debet 
attendi fecundum illud quod eft in ea per fe 
intentum &c a natura , & ab operante , & non 
fecundum illud quod eft in ea per accidens : 
Sed ea qua? in peccato fe tenent ex parte con- 
verfionis, per le a peccante intenduntur ; ea ve 
ro qua: fe tenent ex parte averfionis , intendun 
tur foliim per accidens , cum nemo intendens 
ad malum operetur , ut ait Dionyfius cap. 4. de 
divinis nominibus : Ergo Sic. Secundo proba 
tur Major : quia motus non fpccificantur, ne 
que diftinguntur. ex termino a quo, fed ex ter 
mino ad quem , ut docetur in Phyfica ; Si ideo 
licet terminus a quo fpecie differat , fi tamen 
terminus ad quem ejufdem fit rationis , motus 
funt ejufdem fpeciei : Sed ea qua; in peccato fe 
tenent ex parte averfionis , fe habent per mo- E 
dum termini a quo , quae vero fe tenent ex par 
te converfionis , per modum termini ad quem , 
ut patet: Ergo peccata conftituuntur & diftin 
guntur per id quod fe tenet ex parte converfio 
nis , non vero per illud quod fe tenet ex parte 
averfionis. 
Probatur fecundo conclufio, Sc magis adhuc 
offenditur, diftindtionem peccatorum non fu 
mi ex diverfitate praeceptorum, quando illa fe 
tenet foliim dx parte principii, aut praecipien- 
tis. Furtum prohibetur de farfto lege divini Si 
humana, Sc tamen non eft nili unicum pecca 
tum. Item in Decalogo furtum Si adulterium 
prohibentur praeceptis , qua; diverfa funt ab 
eis, quibus prohibetur interius defiderium fu 
randi & moechandi ;& tamen non idcirco dif 
ferunt fpecie defiderium furandi, Si furtum, ne 
que adulterium & defiderium adulterandi, ciim 
adtus exterior non addat malitiam fpecie diver- 
fam interiori : Ergo diverfitas praeceptorum, 
quxfc tenet foliim ex parte principij aut prae- 
cipicntis , non fufficit ad diftinguenda peccata. 
Dico fecundo , diffinitionem praeceptorum 
ex parte rei prohibita;, vel ex parte motivi pro 
hibendi, inferre diffinitionem fpecificam inter 
peccata. 
Haec aflertio patet ex diitis in praecedenti: 17, 
Nam quoties piaeccpta differunt ex parte rei 
prohibita;, vel ex parte motivi prohibendi, 
peccata illis oppofita habent diftindtum obje- 
dum, vel motivum : Ergo cum ab objeitis Si 
motivis peccata fpccificentur Si diftinguantur, 
confequens eft , ut praecepta ita diftinita infe 
rant fpecificam diffinitionem peccatorum. No 
mine autem ‘motivi intelligimus motivum pro 
ximum & intrinfccum , quod dicitur motivum 
praecepti Si operis , non vero motivum extrin- 
fecum operantis Si praecipientis : cum enim 
iftud motivum non cadat fub praecepto , nec 
praecepta ex vi fna illud refpiciant, ex ejus di- 
C verfitate non deducitur diverfitas fpecifica pec 
catorum , nifi forte peccans direite intenderet 
contra talia motiva operari. 
§. I I. 
Corollarium pracedentis dcElrina, 
X diitis inferes primo , quod violenta per- 1?. 
cuflio clerici, aut eftufio (anguinis in loco 
facro, duplicem induit fpeciem malitis , injufti- 
tia: fcilicet Si facrilegij: quia hujufmodi aitus 
jure naturali Si pofitivo prohibentur ex duplici 
motivo fpecie diverfo , nempe ex motivo jufti- 
tix , a jure naturali; & ex motivo Religionis, 
a jure pofitivo Ecclefiaftico. 
Inferes fecundo , quod fi Religiofi, qui cx vo- 17. 
D to tenentur abftincre a carnibus (ut R. P. Mini 
mi , qui quartum votum utendi perpetuo cibo 
quadragefimali emittunt) feria fexta, veltem- 
porequadragefimae, carnes comedant, duplex 
peccatum committunt, unum intemperantia:,& 
aliud facrilegij : quia hujufmodi aitus duplici 
praecepto diverfum motivum habente prohi 
betur; nempe praecepto Ecclefiaftico Si divi 
no, quorum primum eft ex motivo abftinentiae, 
fecundum ex motivo religionis. Idem cum 
proportione dicendum de Francifcanis , qui ex 
praecepto fuae regulae tenentur ad jejunandum 
feriis fextis : cum enim voveant obfervare re 
gulam , fi in aliqua fexta feria , in qua ex prae 
cepto Ecclefiae jejunare tenentur, non jejunent, 
duplici peccato mortali fpecie diverfo fe ob- 
ftringunt , quia peccant contra duplex prae 
ceptum habens motivum fpecie diverfum; mo 
tivum enim praecepti Ecclefiaftici eft moti 
vum abftinentiae ; motivum vero praecepti 
contenti in regula eft motivum religionis, 
quia hoc praeceptum non obligat, nifi ratione 
voti obedientiae , aut obfervandi regulam, in 
profeffioneemifli. Unde alii Religiofi, qui ta 
le votum non emittunt, fed regula more alte-
	        
Waiting...

Note to user

Dear user,

In response to current developments in the web technology used by the Goobi viewer, the software no longer supports your browser.

Please use one of the following browsers to display this page correctly.

Thank you.