DE EFFECTIBVS PECCATI.
18.
?,C).
p.
31.
Vifp. 2
*n. 3.
V-
ii-
tur ab a diu peccati proterito, fcd ex aliquo ter
mino intrinleco ab ipfo in anima peccatoris re
lido, Sc in ipfa habicualiter permanente, donec
per gratiam juftificantem tollatur.
Confirmatur a fimili: Ita fc habet quoad pra:-
fens denominatio peccatoris Sc injufti ad for
mam ex qua oritur, ficut oppofita denominatio
jufti Sc fandli ad formam unde fumitur : Sed hxc
fecunda denominatio, exeo quod exprimit fla
tum fubjcdli, Sc modum elfendi in illo fixum Sc
permanentem, nequit defumi ab aliqua opera
tione vel a diu fecundo, quantumvis optimo Sc
perfedlo, fcd folum a gratia juflificante , qu£E eft
forma habitualis Sc permanens: Ergo neque illa
prima poterit ob eandem rationem defumi ab
adtu pravo & peccaminofo, fed folum ab aliqua
ratione , qux iit habitualis Sc permanens, qualis
eft gratia: privatio.
Confirmatur amplius : Ab habitu vel forma
permanente non poteil fumi immediate deno
minatio exprimens tendentiam Sc motum, uti eft
denominatio peccantis, vel denominatio meren
tis : Ergo neque ab eo quod eft tendentia Sc mo
rus, ficut fune peccatum adluale, Sc adtus chari-
tatis , fumi poterunt denominationes exprimen
tes perrrianentiam Sc flatum,uti exprimunt de
nominatio peccatoris, Sc denominatio jufti.
Dico tertio, maculam peccati, fcu peccatum
habituale, non efle habitum inclinantem volun
tatem ad bonum commutabile ut ad ultimum
finem.
Probatur primo, ex D. Thoma in 4. dift. 18.
qu.i. art. z. in fed contra, ubi fic difeurrit : Ex
peccato non remanet pofitive aliquid in anima,
nifi difpojitio vel habitus, qua conjequuntur pec-
catum ex parte aedus, ex quo aliquid ponit: Sed
maciilanen eft difpojitio ex attu caufata, nec ha
bitus ■, quod patet ex hoc quod difpoftio & habitus
poffunt fine gratia definii per contrariam confiue-
tudinem.,,. macula autem fine gratia non aufer
tur : Ergo macula non ponit aliquid pofitive in
anima. Addo quod per juftificationem tollitur
omnino macula,& tamen non tolluntur omnino
prava: difpofitiones Sc habitus vitiofi : Ergo ma
cula non eft prava aliqua difpofitio vel habitus.
Probatur fecundo : Finis ultimus peccatoris
eft bonum proprium Sc privatum ipfius, ut pate
bit difputatione fequenti: At circa bonum pro
prium Sc privatum nullus conftituitur habitus,
cum voluntas, utpote inclinatio totius fuppofi-
ti, fit circa tale bonum per fcipfam fufficienter
determinata, ut in tradlatu de virtutibus often-
fum eft: Ergo macula peccati non poteft confi-
ftere in habitu inclinante voluntatem ad bonum
commutabile ut ad ultimum finem.
Probatur tertio : Habitus convertens volunta
tem ad ultimum finem, debet illam fibi fecun
dum omnes inclinationes &affedus fubjicere,
camque adaequate & totaliter tali fini fubordi-
nare; cum ratio ultimi finis fine tali fubjedione
& fubordinationc falvari nequeat : Sed nullus
habitus a voluntate produdus poteftid praeda
re, cum fic minoris & inferioris virtutis quam
ipfa voluntas, ficut omnis effectus a’quivocus
eft inferior fua causa: Ergo macula peccati non
poteft confidere in habitu a voluntate produdo,
ipfam inclinante fcu convertente ad creaturam
tanquam ad ultimum finem.
Confirmatur: Idcirco habitus charitatis po
teft convertere noftram voluntatem ad Deum
ficut ad finem ultimum, quia cum non fit ejus
Tom. III.
4S?
-A effedus, neque virtute aut adibus ejus acquifi-
tus, fcd participatio voluntatis divinae, Sc a Deo
infufus , eft omnino fuperior ipfa voluntate,
quam convertit, Sc hac ratione poteft eam fibi,
& Deo ut ultimo fini adaequate fubjicere: Ergo
cum habitui malo hxc fuperioritas refpcdu vo
luntatis peccantis nullo ex capite poflit accide
re , non eft quo pado eam plene fibi fubjiciat, Sc
ad creaturam tanquam ad finem ultimum incli
net Sc convertat.
Denique fuadetur conclufio : Habitus non
generantur, nec deftruuntur,nifi per plurcs adus
repetitos , ut communiter docent Philofophi:
Sed macula peccati per unicum adum peccami-
nofum caufatur in anima, Sc pe r unicum chari-
P tatis Sc contritionis adum deletur: Ergo non eft
habitus.
Dico ultimo, maculam peccati mortalis, feu
peccatum habituale, quatenus eft morale , elfe
privationem nitoris gratia: fandificantis, cum
refpedu ad adum peccati prascedentem , a quo
caufatur. Iraexprefse docet S. Thomas variis in
locis: Nam hicqu.86. art. 1. ad5.fic ait: Ma
cula non eft aliquid pofitive in anima, nec figni-
ficat privationem folam , fcd fignificat privatio
nem quandam nitoris anima in ordine ad fuam
caufiam, qua eft peccatum : & ideo diiterfa pec
cata diverfds maculas inducunt. Et eft firnile dc
umbra, qua eft privatio luminis ex objedo alicu-
jus corporis , & fecundum diverfitatem corpo-
(3 rum 0i 1 edorum diverfifleantur umbra. Et in 4.
dift. 18. qu. 1. art. z. Ipfa macula (inquit) quan
tum in fie eft, nihil ponit de effentia fua nifi. priva
tionem gratia ,fed ponit ut caufiam obftaculum pec
cati , quod obftat ad gratia receptionem,&propter
hoc etiam macula, tenebra dicitur. Item qu. 3. de
potent.art.fi. ad Z5. fic habet : Dicendum quod
maculain anima non ponit naturam aliquam ,fied
folum gratia privationem, tamen cum refpcdu ad
alium peccatipracedentem , qui hu jus privationis
caufa fuit, vel effepotuit. Ex quibus locis non fo
lum habemus quod macula nihil pofitivum di
cat j fed etiam quod fit privatio gratia: cum con-
notationc ad fuam caufam , fcilicet peccatum
D adluale prxceders: fi enim effer privatio fine
prxdido ordine, cum omnia peccata conveniant
exparte averfionis & privationis gratia:, fcquc-
retur quod omnium peccatorum effer una macu
la, quod eft abfurdum : tot enim funt maculae,
quot peccata adualia qux committuntur, ut
infra dicemus.
Poteft etiam fuaderi conclufio ratione : Primo
quia id quod primo Sc per fc excluditur per jufti-
cationem , eft macula peccati, feu peccatum ha
bituale ; cum juftificatio impij fit remiffio pecca
torum, ut oflendit D. Thomas infra qu.113. art,
1. Sed quod primo Sc per fe per juftificationem
excluditur, eft privatio gratis , cum ejus infufio
g fit terminus ad quem juftificationis, ut Theologi
docent in tradlatu de gratia, unde S. Dodlor ibi
dem art. z. ait quod non pojfet intelligi remifiio
Culpa , fi non ad effet infufio gratia : Ergo macula
peccati,fcu peccatum habituale, in privatione
nitoris gratis fandificantis confiflit.
Probatur fecundo : Per illud homo conftitui
debet peccator Sc injuftus habirualiter , cujus
oppofitum conftituit illum habitualiter fandum
& juftum ; cum denominationes oppofita: a for
mis feu rationibus oppofitis petenda: fint: Sed
gratia fandificans immediate conftituit homi
nem fandum Sc juftum habitualiter: Ergo ejus
M mm
34*
35*
57"