Full text: Continens Tractatus de Beatudine, de Actibus humanis, eorumque Moralitate, de Virtutibus ac Donis, de Vitiis ac Peccatis, & de Legibus, nec-non Dissertationem Theologicam de Probabilitate (3)

DE LEGE NATVRALI. ji/ 
5.11. 
Reliduntur tres prima fententia, & «juartq 
fiathitur. 
D ico primo : Lex naturalis non confiftit in 
ipfa natura rationali, quatenus ratione fu® 
clienti® talis eft, ut aliqu® adtiones fint illi mo- 
raliccrconvenientes & honeft® , ali® repugnan 
tes & indecentes. 
4' Probatur primo : Lex naturalis eft vere & 
proprie lex, omnes enim Philofophi & Theo 
logi loquuntur de illa tanquam de vera &pro- 
pria lege: Sed ipfa natura rationalis prscise fum- 
pta, non poteft dici vere & proprie lex : Ergo lex 
naturalis in ea confiftere nequit. Major con- 
ftat, Minor probatur. Lex eft aliquid rationis, 
id eft adhis intelledtus pradlici, aut aliquid con- 
ftitutum peripfum , ut difp. i. art. 1. ex D. Tho- 
ma oftendimus: Sed natura rationalis non eft ac. 
tus intelledlus, aut aliquid conditurum per ip 
fum : Ergo natura rationalis pratcisc fumpta, non 
poteft dici vere tk proprie lex. 
5' Probatur fecundo : EfFedlus legis naturalis > 
quales funt dirigere, illuminare , obligare, & 
efle regulam humanarum adtionum, immediate 
proveniunt a didtamine rationis : Ergo non in 
ipfa natura rationali, fed in diftamine rationis, 
confifl-k lex naturalis. Confequentia patet, quia 
in illo eflentialiter confiftit lex, quod immedia 
te tribuit proprios efFedtus legis. Antecedens 
vero probatur , nam ante diftamen rationis, 
quo indicatur vel ©ftenditur aliquid efte bonum 
vel malum, non obligatur homo moraliter, nec 
ejus operationes diriguntur aut regulantur in ef- 
fe moris, ut de fe patet, & conflat in his qui ufu 
rationis carent. 
Probatur tertio : Lex debet diftingui ab eo cui 
imponitur, ficut id quod obligat, ab eo quod 
obligatur: Sed natura rationalis , ctim fit ipfa ef- 
fentia & natura hominis, non diftinguitur ab 
homine : Ergo non poteft efte lex naturalis ref- 
pedlu illius. 
f. Demum probari poteft conclufio, deftruendo 
praecipuum fundamentum adverfie fententi® : 
Idcirco enim Vazquez & Moeratius legem natu 
ralem in ipfa natura rationali confiftere volunt, 
uia (inquiunt} ipfa natura rationalis eft fun- 
amentum Sc menfuralegis naturalis, & hone- 
flatis ipfius, quatenus quacumque pr®cipitaut 
prohibet lex naturalis, per fe decent aut dede 
cent naturam rationalem : Sed haec ratio nulla 
eft : Ergo ruit praecipuum fundamentum adverfie 
lententi®. Minor probatur , quia quidquid eft 
fundamentum & menfura legis aut honeftatis, 
non eft proptetea lex ; nam v.g. fxlicitas publi 
ca eft menfura & fundamentum legum humana 
rum, neque propterba eft ipf® leges humanae» 
Indigentia pauperum eft fundamentum & men 
fura legis aut prxcepti faciendi eleemofynam , 
fed non propterea eft ipfa lex. Addo quod , fi na 
tura rationalis eflet lex aftuum noftrorum , eo 
quod illam decent, fequeretur pari modo natu 
ram divinam efte legem adtnum divinorum libe 
rorum , quia pariter tales adtus illam decent: 
Sed hoc dici nequit, cum nullus Patrum vel Do- 
diorum ficloquatur :Ergo nec illud. 
Dico fecundo, lex naturalis non eft ipfumlu 
men intelledluale in adlu primo, feu visdifcer- 
nendi honefta & turpia. H®c conci ufiopatet ex 
di&is in pr®cedenti, oftendimus enim legem na- 
Tom. III. 
A turalem confiftere in ordinatione feu diocamine 
rationis: At ordinatio feu didtamen rationisjnon 
eft ipfum lumen intelledtuale in aftu primo , fed 
adtus fecundus potenti® intelle&iv® : Ergo lex 
naturalis non eft ipfum lumen intelledtuale in 
adtu primo, feu vis difcernendi honefta & tur 
pia. Addo quod, Deus habet lumen fibi conna- 
turale, quo perfedtiffimecognofcit quxcumque 
honefta & turpia, & tamen non habet legem 
proprid didtam : Ergo tale lumen habituale non 
eft proprie lex naturalis: fi enim eftet lex natura 
lis refpedtu noftri, eftet etiam refpedtu Dei. 
Dico tertio, lex naturalis non confiftit indi- 
B dtamine & judicio foltim oftenfivo boni & mali, 
fed etiam pr®ceptivo, nimirum in adtu imperij 
ad ea qu® tali lege pr®fcripta funt obligantis. 
Probatur primo : Lex naturalis eft vere & pro - q, 
pric lex, omnes enim Philofophi & Theologi, 
ut fupra dicebamus, de ea ut de vera & propria 
lege loquuntur: Ergo non confiftit in judicio fo 
lum oftenfivo boni & mali, fed etiam pr®cepti- 
vo. Confequentia patet, tum quia de ratione 
legis vere & proprie didi® eft pr®cipere, cum fic 
adtus prudenti®, qu® pr®ceptiva eft5unde illa 
confiftit formaliter in adtu imperij , ut difp. i» 
art. 1. declaravimus. Tum etiam, quia lex vere 
& proprie didta, eft regula & menfura bonitatis 
aut maliti® moralis adjtus humani, ut docet D. 
q Thomas fupra qu®ft.90. art. 1» Sed judicium fo 
lum oftenfivum boni & mali, non poteft efte re 
gula & menfura bonitatis aut maliti® mo 
ralis adtus humani ; quia fupponit bonitatem 
Sc malitiam aditis humani, Sc tantum indicat il 
lam ; regula autem & menfura alicnjns regulati 
Sc menfurati, non poteft fupponere redtitudinem 
Sc commenfurationem cum illo ,aut obliquita 
tem ScdifFormitatem cum talis redtirudo 8c obit' 
quitas dependeant a regula & menfura:Ergo &cc. 
Confirmatur primo : Quando homo peccat IO» 
contra legem humanam, pr®cedit judicium often 
fivum maliti® illius aditis, & tamen hujnfmodi 
judicium non habet rationem legis, ut de fe con 
flat: Ergo fimiliter quando peccat contra legem 
D naturalem, licet pr®cedat judicium oftenfivum 
maliti® illiusadtus, tamen tale judicium , utpr®- 
cisc& formalilfime loquendo folum eft oftenfi 
vum illius maliti®, non habet rationem legis. 
Confirmatur fecundo : Deus habet judicium u 4 
oftenfivum eorum qu® decent aut dedecent fuam 
naturam, contra quod ipfe non poteft operari, 
Sc tamen non habetlegem proprie didtam : Ergo 
fi lex naturalis fit vere Sc proprie lex , non poteft 
confiftere formaliter in didlarnine & judicio fo 
lum oftenfivo boni Sc mali,feu eorum qu$ decent 
aut dedecent hominis naturam. 
Probaturfecundo conclufio: Lex naturalis ni- u, 
Iiil aliud eft, quam participatio legis ®tern®in 
E creatura rationali, ut docet D. Thomas fupra 
qu®ft.9i.arr. 1. Ergo non confiftit in didlamine 
Sc judicio folum oftenfivo boni Sc mali,fed etiam 
pr®ceptivo.Confequentia patet, quia lex ®terna, 
prout fic, eft pr®ceptiva : Ergo id quod per mo 
dum legis participat illam, participat eflentialiter 
vim pr®cipiendi. 
§. HI. 
V 
Solvuntur objeHiones. 
O Bjicies primo contra primam conclufio- 
nem:Sunt aliqu® operationes ita intrinleci 
V uu iij
	        
Waiting...

Note to user

Dear user,

In response to current developments in the web technology used by the Goobi viewer, the software no longer supports your browser.

Please use one of the following browsers to display this page correctly.

Thank you.