DE LEGE POENALI. 
557 
38. 
39- 
<40. 
41. 
ct\m fententia fit applicatio illius legis,quam be- J 
nigne elle interpretandam, eft communis animi 
conceptio , & difpofitio juris: Ergo non cenetur 
reus ad exequendam illam pennam in feipfo, cu 
jus exeeutio commodius fit a. judice vel miniftris, 
ied fufficit effle paratum ad illam fuftinendam , 
quando infligetur ab illis. Patet confequentia, 
nam alias non benigne fed dQriffime interpreta- 
remut fencentiam illam. 
Dico fecundo, non poteft obligari reus a judice 
per ftiam fententiam , ut fibi inferar pcenam ad 
cujus exeeutionem requiritur aclio violenta: v.g. 
non poteft obligari ut feipfum occidat, vel muti 
let, aut fuis manibus fumat venenum, vel pereat 
inedia , tametfi cibi illi offerantur. £ 
Probatur: Nam etfi perna mortis, vel inedia, 
vel alia fimilis, fecundum fe non fit inhumana, 
fedmultotiesjuftiffima & mitis, attenta crimi 
num gravitate; ifte tamen modus execucionis, 
fcilicet quod propriis manibus reus fibi inferat 
mortem ,inhumanus eft & crudelitate plenus; 
nihil enim magis abhorret natura , cui naturalis 
eft vita: confervatio ,quam manus violentas fibi 
inferre ufque ad internecionem .• Ergo judex flua 
fententia non poteft ad id obligare. Nec eft par 
ratio dequibufdam aditionibus, qua: remote tan 
tum ad ipfius rei mortem cooperatur,ut patibu 
lum afeendere, extenderelinguamamputandam, 
collum denudare, illudve carnifici truncandum ^ 
offerre; nam tales aditiones ex fe & ex natura fua 
indifferentes funt, neque inhumana: & crudeles 
redduntur, quin potius commodiores & lauda 
biliores , fiabipfo reo exeeutioni mandentur. 
Ex his intelliges, quod fient ex amore naturali 
erga parentes, tenemur non inferre illis mor 
tem, quamvis ad eam jufte damnati elTent, & 
exeeutio fententia: nobis committeretur acpras- 
eiperetur a judice ; ita neque erga nos ipfospof- 
fumus licite illam exequi. Ac ne quidem ad vitan 
dam mortem acerbiorem, licitum eft fibi vel illis 
mortem mitiorem confcifcere abfeiffione vena:, 
quamvis a judice oblata , vel alio quopiam mo 
do ; quia jure & prxeepto naturali prohibitum ^ 
eft, proprixoccifioni pofitive cooperari. 
Intelliges etiam, fallam efteac erroneam Tam- 
burini & aliorum recentiorum Cafuiftarum fen 
tentiam, qux a (Terit jufte damnatum ut fame pe 
reat , pofle oblatum panem refpuere. Nam ut re 
dite difeurrit S. Thomas i. i. quxft. 69. art. 4.ad 
a. Nullus ita condemnatur quod ipfe fibi inferat 
mortem , fed quod ipfe mortem patiatur; & ideo 
tum tenetur facere id unde mors fequatur ,tenetur 
tamen non refflere agenti quin patiatur quodju- 
flum eft eumpati.Sicut etiam fli aliquis fit condem 
natus ut fame moriatur } non peccatj fi cibum fibi 
occulte miniftratum fumat, quia non furnere , ejfet 
feipfum occidere. Qux ultima verba probant, ta- ^ 
liter condemnatum , non modo pofle, fed & te 
neri , cibum fibi oblatum furnere , quia nulli fas 
eft feipfum occidere. De quo fufius in diftertatio- 
ne de probabilicace art.§. 2. num. toy. 
Dico tertio, poteft judex fua fententia obligare 
reum ut fibi inferat pcenam,ad cujus exeeutio- 
nem requiritur adtio , qux commodius exercetur 
a judice vel ejus miniftris, dummodo talis adtio 
violenta non fit. 
Probatur,quia hoc nihil continet crudelitatis , 
& fit in domibus religiofis, & in ofhcio fandtx 
inquifitionis ,in quo interdum reis prxeipitur, ut 
fuis manibus fumant difciplinam, feu levem ali 
quam & non ignominiofam flagellationem , 
Tom. III. 
. quam folent multi fponte fufeipere 4 ad carnis 
macerationem. 
§. I I. 
Corollaria pracedentis doFlrirnt. 
E X didtis colligitur, judices inferiores teneri 
in confcientia iis qui legem tranfgrediuntur, 
poenam lege taxatam imponere. Judex enim 
ad hoc politus eft a republica, ut per legum ob 
servantiam & cuftodiam,illam in pace & concor 
dia confervet: Ergo contra fuum officium ageret, 
fi legum tranfgreffores debita poena non puniret; 
efflet enim Reipublicx infidelis, anfamque daret 
ur paffim vitia & delicSba cum publico detrimento 
communitatis graflarentur. 
Confirmatur, quia alioqui leges nullam vim ha 
berent, nifi teneretur judex poenam imponere, 
faltem quando non tenetur reus ance fencentiam 
judicis eam fubire, quod ut plurimum continge 
re, ex ante didis perfpicuum relinquitur. 
Dixi Judices inferiores, quia legiflator, ex com 
muni fententia, poteft pcenam remittere trans- 
grelfori ;cum obligatio , fi quam habet ad poe 
nam imponendam ,oriatur ex fua lege, qua ta 
men non tenetur. Verum cum ille poteftateq nam 
habet condendi leges , & puniendi tranfgreflores 
earum , uti debear in bonum Reipublicx, non 
erit liber a culpa, fi reo fine caufa rationabili pce 
nam lege ftatutam condonet, cum talis impunitas 
in perniciem Reipublicx vergere foleat. 
Dixi etiam, judices inferiores teneri pcenam 
lege taxatam imponere,quia non poteft judex 
inferior pro fuo arbitratu poenam lege taxatam 
moderari, fed eam jnxra legem renetur impo 
nere, ut patet ex cap. Jn ijlis, dift. 4. ubi Ponti 
fex fic loquitur: Jn i/lis temporalibus legibus, 
quanquam de his homines judicent, cum eas injli- 
tuunt; tamen cum fuerint in fli tuta & firmata, non 
licebit judici de ipfis judicare , fed fecunditm 
ipfias. 
Ratio etiam fufFragatur: Judex enim non habet 
poteftatem in lege difpenfandi, nifi fit fupremus: 
Sed moderari poenam in lege pofitam, eft aliquo 
modo in legedifpenfare, fi non in toto, faltem in 
parte: Ergo non poteft judex inferior pcenam 
lege taxaram minuere, vel moderari, fed debet 
poenam lege ftatutam imponere ; prxfertim , fi 
poena fit pecuniaria , qua: interdum applicatur 
parti lxfx,velfifco , Vel aliis quibus jus aliquod 
per legem acquiritur; tunc enim poena: diminu- 
tio , in praejudicium tertii vergerer. 
Quaeres, au leges quibus tributa imponuntur, 
fintpure pcenales? 
Refpondeo negative ,quia tributa non funt 
poena; communiter , neque fuppotiunt culpam 
qux illis vindicetur ,fed funt fubfidia quaedam 
a populo debita Regibus ad onera muneris fui 
fuftinenda. Nec obftat quod illa onerent fubdi- 
tos,Cum diferimen fit inter id quod eft onerofum, 
&quod eft poenale. Dixi, communiter, quia in 
terdum tributum poteft in pcenam flatui,poteft 
enim Rex punire civitatem vel regnum a quo 
injuriam accepit , impofitione alicujus tributi, 
Unde Deuteron. 10. dicitur: Si quando acceferis 
ad expugnandam civitatem , offeres ei primum 
pacem. Si receperit, & aperuerit tibi portas , cun- 
Eltu populus, qui in eaejl , fialvabitur ,& ferviet 
tibi fub tributo. 
Dividitur autem tributum in tres fpecies,nempe 
in reale, perfonale , & mixtum. Reale eft illud 
A A aa iij 
4.1.' 
43* 
44, 
4J* 
46« 
47*