5 So DISPVTATIO
D V O DECIMA
fidei Trin^ catis, Incarnationis &c. Et lex gratis, A
propter efficaciam facramentorum , ut ait S.
Thomas quodlibeto ^.art. 15.
Demum lex amoris (eu charitatis appellatur,
quia, ut belle quidam ait, amor charitatis elt ve-
luti lex falica Chriftianifmi. Vel quia , ut dicit
Auguftinus , lib. adverfiis Adimantum cap, 17.
Hac eft brevi fima & apertiflirna differentia duo
rum teflamentorum , timor & amor. Addo quod ,
lex vetus cum terrore, nova promulgata e(t cum
amore ; coepit enim promulgari a Petro, ipfo die
Pentecoftes, quo Spiritus SandJus, cujus pecu
liare nomeneft amor, Apoftolis (efe infudit, &
in eorum cordibus Spiritum charitatis effudit,
juxta ilud Apoftoli ad Romanos j. (fharitas Dei p
diffufaeft in cordibus no/iris, per Spiritum San-
Bum, qui datus efl nobis. Ad quod refpiciens
Bernardus Hpiffc. 107. admirabundus exclamat:
O geminum, ipfumque frmifimum , erga nos
amoris argumentum [ Chrijlus moritur : meretur
ergo amari. Spiritus afficit, & facit amari, file
facit cur ametur, ifte ut ametur, file multam di-
leEHonem nobis commendat, ifledat. fnillocer-
nimus quod amemus , ab i flo fumimus unde ame
mus. Gnaritatis ergo ab ilio occa fio, ex i flo affetiio.
Articvlvs I.
c
Vtrum lex nova d Chriflo inflituta flt, & quibus
pr&ceptis ea conflet ?
C Alvinus in cap. 4. Epiftola: ad Galat. afferit
Chriftum nullam legem novam tuliffe, fed
folum a lege antiqua nos liberafte: Omiferabi-
lem , inquit , juflitiam ! O perniciofum errorem
pradicantium Chriflum tanquam novum legi flato
rem. Qjsafi veterem legem abrogaverit, ut novam
Chriflianis omnibus legem imponeret. Non fuit id
Chrifli officium ,fcut ipfe dixit. Non mifit Deus
flliurn fuum in mundum , ut judicet mundum, fed
ut falvetur mundus per tpfum. Et alio loco : Ego,
inquit,non judico quemquam. Non loabuitprofeSlo ^
Chriflus id operis ac muneris , ut novam infti-
tueret legem, fed ut ab hominum cervicibus fer-
vile illud legis jugum auferret. Ffoc Ulud eflqucd
Paulus clamat, Deum mi fiffe filium fuum fa-
Jlum fub lege, ut eos qui fub lege erant, redime
ret. Noflri vero novitii Theologi, divino adver-
fantes confilio, pro liberatore legislatorem , qui nos
in duriflimam tradat fervitutem , fufeipiendum
docent. Ut hic error explodatur, & vera atque
Catholica fententia declaretur,
Dico , Chrillus inftituit novam legem ad Chri-
7. ftianos pertinentem.
Probatur primo ex Scriptura , nam in veteri
teftamento promittitur Medias venturus ut le-
^iflator, & novam legem laturus: Jeremia: 31. ^
Ecce dies venient, dicit Dominus , & feriam do
mui Ifra'el,& domui Inda foedus novum, &c.
Dabo legem meam in vifceribus eorum. Qua: ver
ba de Chrifto, ejufque foedere & lege di&a ede
interpretatur Apoftolus ad Hebraeos 8. & 10.
Item ifaiae z. fic dicitur : Et erit in novifimis
diebus praparatus mons domus Domini in vertice
montium, & fluent ad eum omnes gentes, & ibunt
populi multi, & dicent : Venite & afleendamus
ad montem Domini, & ad domum Dei Jacob, &
docebit nos viasfuas , & ambulabimus in fe-
mitis ejus: quia de Sion exibit lex , & verbum
Dominide I erufatem.Qgx de Media, ejufque le-
ge didaelfe, ex ipfo textu maffifeftum eft. Etcap*
3.. de eodem Media fic ait ; Dominus judex no-
fler, Dominus legi fex nofler, Dominus rex no fler,
ipfe falvabit nos. Demum in Evangelio Chtidus
padirn loquitur de fualege : Joan. iq..ALanda-
ta mea fervate. Joan. 10.Si pracepta meaferva-
tteritis, manebitis in diletlione mea. Matth. zS.
Tocete eos fervare omnia quacunque mandavi vo
bis. Et Paulus 1. ad Corinth. 9. filis quifine le
ge erant, faUus fum tanquam fine lege e flem , cum
fine lege Dei non effern ,fed in lege effern Chrifli„
Et ad Hebraeos 1. confert inter Te Chriftum &
Moyfem , tanquam duos legi datores, alterum
veteris , alterum novi reflamenti ; & ait , (i
tranfgredores legis a Mofedata; punitifunt, mul
to magis tranfgrelfores legis a Chrifto punien
dos ede. Quapropter merito Tridentinum fed. 6.
can. zi.fic pronunciat: Siquis dixerit Chriflum
Jefum d Deo hominibus datum fuiffe ut Tfedem-
ptorem, cui fidant, non etiam ut Legislatorem cui
obediant, anathema fit. Qmbus verbis Calvini
error manifefte proferibitur.
Probatur fecundo conclufio : Ad providentiam
Regis pertinet ftatuereleges, ad regni conferva- ^
tionem , & Reipublica: tranquillitatem necef- "
farias vel utiles. Pertinetetiam ad providentiam
Summi Pontificis leges ferre in iis qna: ad cultum
Dei, & ad bonum Ecclefiae fpebtaht: Sed Chri-
ftus fuit Rex Ecclefiae & Summus Pontifex illius,
ut in Tra&atu de Incarnatione difp. zz. art.3.&
4. oftendemus: Ergo fuit etiam Legi dator , &
debuit utroque nomine leges Ecclefi^ neceffarias
vel utiles ftatuere , per quas ad finem propofi-
tum , qui eft falus aeterna, promoveri pofilt. Por
ro ficut regia dignitas convenit Chrifto cum lin
gulari excellentia , nulli alteri concefla , ut loco
citato declarabimus, ita & poteftas legiflativa.
Primo , quia fuit divina quodammodo, ratione
fuppofiti divini, unde jus ab eo conditum, vo
catur divinum (impliciter. Secundo , propter ex
cellentiam legum & praeceptorum , quae, ut dice
mus conclulione fequenti, triplicis generis funr.
Tertio, quia per talem poreftatem legem vete-
tem potuit abrogare. Demum, quia fuit amplid
fima in univerfum mundum : Matth. z8. Data
efl mihi omnis patefias in coelo & in terra. Euntes
ergo docete omnes gentes, &c.
Contra iftam conclufionem objici poteft illud
Joan .1. Lexper Afoyfem data efl .gratia autem
& veritas per Jefum Chriftum fati a efl , quo
fignificari videtur, Moyfem fuifte Legiflatorem,
non vero Chriftum , ipfumque nullam tulilTe le
gem , fedfolum gratiam & juftificationem nobis
promeruiffe.
Sed facile refpondetur , non ideo gratiam dici
per Chriftum faftam , legem vero per Moyfem
datanij quodChriftus nullam legem tulerit; fed
quia Moyfes dedit Judaeis nudam Legem fine gra
tia, id eft legem praecipientem, fed non juvan
tem ; Chriftus vero dedit nobis legem cum gra
tia, id eft legem praecipientem & adjuvantem.
Quam ob caufam vocatur abApoftolo lex fpi-
ritus, & a Chrifto jugum fuave & onus leve. Un
de Auguftinusferm.zz.de verbis Apoftoli : Hac
farcina f inquit) non efl pondus onerati, fed ala
volaturi: habent enim & aves pennarum fuarum
fareinas, portant illas in terra , portantur ab illis
in coelo ,&c. Et Bernardus Epift. 341 ad Mona
chos B. Bertini: Leve, ait, Salvatoris onus, quo
crefcitamplius,ee portabilius efl.Nonne & avicu
las levat, non onerat, pennarum, flve plumarum
