ii2 Recoli. IX. fuper
Part. III. Supplem.
aliquid pro ferendo, vel lato falfo teftimonio, colligendum
eft ex didis Recoil.6. de 7. (frio. Prae. Dec.q.9-
QUAERES VII. Ad quid teneatur advocatus ?
E.ESP. Quatuor habere tenetur requifita. x. Peritiam, fr
diligentiam convenientem, alioquin ex genere fuo peccat mor
taliter, & fi Cliens damnum exinde patiatur , tenetur ad
reftitucionem. 2. Ju/litiam in exhibendo patrocinio i fi enim
fcienter caufam tueatur injufiam, peccat contra juftitiam,
& ad omne damnum inde veniens compenfandum obliga
tur parti adverfe . Alt Clienti , injuftitiae caufae fuae con
fido, ad nihil tenetur. Secus, fi eumdem in bona fide exi-
Ikntem, de injuftitiavel improbabilitate fuae caufe non ad
moneat; tunc enim eft caula damnorum; etiam ipliemer
gentium. Dubiae tamen, & probabilis caufae defenfionem
nemo prohibetur affurnere. s,.Fidelitatem in agitatione caufa,
contra quam, fimul & juftitiam graviter peccaret Advoca
tus, fi cum adverfa parte colluderet . Huc pertinet nimia
caufarum cum damno Clientum protradio, fi caufa iftius
fuerit Advocatus ob fuam negligentiam. Scire tamen debet
Advocatus, quod haec fidelitas iblum in licitis , non item
illicitis fit a fe obfervanda. 4. Exactionem ftipendii non ex-
cejfivi pro fuis laboribus, quod proin non durante lite, fed
ante, vel poft illam pacitcendum effiet . Aliquando etiam
tenetur Advocatus patrocinari gratis ex charitate , nempe
pro pauperibus in extrema, vel gravi neceftitateconftitutis.
Porro quae hic dida funt, etiam cum proportione de Pro
curatore , Notario,Secretario intelligenda veniunt. Sup.n,228,
QU -ERES VIII. Ad quid teneatur reus.
RESP. I. Prreter aliasdida, videtur, quod reusconvidus,
& propterea ad ultimumfupplicium condemnatus, led non
dum confeffus, urgendus tandem fit a Confeffario ad fa
tendum fuum crimen ; eo quod ulterior pertinax criminis
negatio ipfi reo nihil amplius proficiat, acculatori autem,
Teftibus, & Judici multum in lama nocere valeat. Con
trarium in hoc tenent alii. Sup. ».232.
RESP. II, Si denuntiavit innocentem , etfi vi tormento
rum coadus, tenetur ante fuam condemnationem , vel fi
tunc non fecerit, etiam poft illam revocare fuam falfam
denuntiationem coram Judice, etfi timeat, fe rurfus novis
tormentis fubjiciendum. Ratio eft; quia injuria gravis, qua
lis eft ifta innocenti in bonis famae, fortunas, forte & vi
tas illata vel inferenda, lemper tolli debet, quoad fieripo-
teft. Porro quid faciendam, fi feus nolit fe ad htec finere
perfuaderi. Vide in Sup. ».253.
RESP. III. Reus non tenetur , imo nec poteft revelare
complices criminis prorfus occultos, & nullis indiciis gra
vatos ; licet fi id vi tormentorum faciat, ordinarie non
peccet. Ratio autem refponfionis eft; quia nec Judex, re
gulariter loquendo poteft interrogare de fociis, nullo modo
gravatis, nec ad folam rei confeliioneol in i pios inquirere,
nifi crimen ex fua natura focium exigat, aut fint crimina
in publicam, vel ahcujus certa: perfonasperniciem tenden
tia . Sup. n. 234.
Porro, qualnam cautelas Confeffarius cum reis capitalis cri
minis obfervare debeat, cum ftridius contrahi non polfit,
lege. Sup, n.238.
RECOLLECTIONONA
S V P E R
SUPPLEMENTI
A. R. Pa RILIANI
De Cenfuris in Communi.
U/ERES I. Quid Jit cenfura fr quotuplex ?
RESP. 1. Centura eft Pcena fpiritualis , &
Medicinalis, per quam homini baptizato de
linquenti & contumaci, a poteftate Ecdefia-
ftica aufertur ufus quorumdam bonorum fpi-
ritualium externorum Ecdefiae , ad frangen
dam nimirum contumaciam. Ex quo inferes, cenfuram non
privare bonisfpiritualibus habitualibus, (ivepermanentibus,
v.g. gratia, charactere , poteftate Ordinis’&c. Sed folum
quibufdam externis, & publicis a itionibus, 1'pirituilem ef-
feitum habentibus v- g. Sacrificio, Adminiftratione & lu-
fceptione Sacramentorum , Indulgentiis , publicis Ecdefiae
fiuffragiis&c. quia iftorum, non illorum difpenfatrix eft Ec-
clefa. Quod fi privet aliquando etiam bonis corporalibus,
& temporalibus, v. g. convidu , & confortio humano, id
facit fecundario, & indirede , in quantum conducunt ad
bona fpirituaiia. Sup.an. 1.
RESP. II. Cenlura adaequate dividitur in tres fpecies, vi
delicet Excommunicationem, Sufpenfionem, & Interdictum,
conliat cxcap.20. de V.S. Et ex eo; quia cuilibet ex his com
petit definitio, & quaelibet eftdiftinda ab alia, ut patebit
ex dicendis. Unde Irregularitas, Cejjatio a Divinis, Depofi-
tio, fr Degradatio non iunt ceuluras; -tum quia cenfura eft
posna medicinalis, quas proin recedente delinquentis con
tumacia debet tolli; at irregularitas, depolitio , & degra
datio de fe iunt poenae perpetuas, 6c vindicativse, nec tol
luntur per abfolutionem, fed per difipenfiationem; tum quia
Celfatio a divinis proprie non eft poena, eo quod aequaliter
relpiciat innocentes, ac delinquentes, & potius imponatur
per modum ludus ob injuriam Ecclelias illatam.
RESP. 111. Cenfura ulterius ex parte caulae efficientis di
viditur in eam, qua; eft a fure, & in eam, quas edab ho
mine i & ex parte formas vero in illam , quae eft lata Sc
aliam, quas eft ferenda fententia. Centura a Jure eft, qug
per i piam legem infligitur, committentibus certum delicium;
ab homine , quae per Sententiam Judicis infligitur : Latae
lentendae, quas ipfo fado incurritur citra condemnationem
ulteriorem alicujus; ferendas fencentias, quae primum incur
ritur per Judicis lentendam condemnacoriam, ut patetexdi-
ftis in Recoli 2.0. Sup. an. 3.
QUAERES II. An , fr m quoftt poteftas ferendi cenfuras?
RESP. 1. Datur in Ecclelia poteftas terendi cenfutas, ut
DEC ALOG ALIS
KAZENBEKGER
in.
aliifque Pos ais Ecclefiafucis.
conflat ex perpetuou(11 &praxi, ab iplisApoftolorumtem
poribus; legitur enim de S. Paulo 1. Cor. 5. 1. Tim. 1. fr
Gal.i. quod ter aliquos Sathana tradiderit, id eft excom
munica verit, ut interpretantur SS. PP. Tandem Poteftatem-
flgnificant illa verba Chrifti Matt. 18. SiEcclefiam non au
dierit &c. unde fequitur, hanc poteftatem ortum fuum tra
here ab ipfo Jure divino, licet determinatio cenlurarum Iit
Juris hurr.ani Ecclefiaftici. Sup. «.7.
RESP. II. Poteftas ferendi cenfuras alia eft ordinaria,
alia delegatas, prior competit alicui ex vi lui officii, polte-
rior ex commilitone alterius, cujus vicem gerit. Jam pote
ftas ordinaria ferendi cenfuras eft in omnibus quafl &fo-
lis Praelatis Ecclefiafticis habentibus jurifdidionem Ecdelta-
Iticam fori externi non impeditam, adeoque relpedu totius
Ecdefiae in fummo Pontifice, & Conciliis Generalibus tan
tum ; in aliis vero folum refpedu fibi fubditorum in foro
externo, quales funt Epilcopi, & his Superiores; Legati a
latere. Cardinales in luis titulis. Vicarius Generalis Epifco-
pi, Concilia Provincialia , Abbates & Superiores Religio
num, non tantum Generales, & Provinciales , fed etiam
Locales, & in eorum abfentia Vicarii, nara hi omnesha-
bent in fuos jurifdidionem Hccleflafticam ordinariam fori
externi. Non eft autem in Parochis, utpote quibus infuos
Parochianos fola competit jurifdidio fori interni poeniten-
tialis: neque in Abbatilfis , quia jurifdiitionis Ecclefiafticas
funt incapaces; unde fi aliquando dicantur Tuas fubditas ,
vel etiam Clericos fibi fubjedos polfie ab officio, & Bene
ficio fufpendere, id non de fufpenfione , quae Iit cenfura,
fed de limplici prohibitione celebrandi, & fubtradionefru-
duum debet intelligi.
RESP. III. Poteftas delegata ferendi cenfuras eft in iis ,
quibus eft commiffa legitime ab habentibus poteftatem eas
ferendi ordinariam . Per ly legitime excluduntur illi, qui
funt incapaces talis commilfionis, vel Jure divino, ut non
baptizari, vel Jure humano tantum ut Laici, cum quibus
proin fummus Pontifex polfit in hoc difpenfare.
RESP. IV. Ut quis valide ferat cenfuram, requiritur, r.
poteftas legitima ferendi. 2. ut haec non fit impedita per
cenfuram, vel aliam prohibitionem Superioris. 3. juxta ali
quos, ut non fit metu injufte incuffo extorta. 4. ut easfe-
rens fit intra territorium luas jurifdiitionis, cum cenfura fit
adus jurildidioais contentiofie. Sup. a «.8.
QUAERES 111. Quodnam Jit fubjefium capax cenfurarumt
RESP. 1. Subjectum capax cenfurarum eft folus homo via
tor baptizatus. Doli feu rationiscapax, fubditus cenluran-
tis, & peccans intra territorium cenfurantis, Dicitur Ho-
PARTEM
De Genfuris, Irregularitatibus
sectio 1.