Theol. Sacram. I 
. Sporer Se£t III. 13 ] 
QQTERES IX. Quo ordini dicendus Jtnt Hora Canonica ? 
RESP, I. Eo ordine u: non fiat tranfppficio Horarum ; 
idque in Choro fub mortali , extra Chorum fub veniali , 
feclufo contemptu Sc fcandalo , Item ne fiat tranlpofitio 
partium ejuldem horae fimiliter fub veniali. Porro acceden 
te julla caufa, utrumque a peccato excufatur. Spor.n. 131. 
RESP. II- Incipere Officium fequentis diei , nondum fi 
nito Officio praecedentis, veniale ell juxta Suare^ , juxta 
alios nullum peccatum , praefertim accedente aliqua caufa 
jufta. Dicere autem fine jufta caufa matutinum poft Mi(- 
fam, ab antiquis habebatur mortale, a modernis veniale , 
vel nullum. 5por.nu.m-134 
QU TERES X. Qualis debeat effe continuitas Recitationis? 
RESP. I. Talis efte debet continuitas, ut una Hora coe 
pta ducatur ufque ad finem , fine notabili interruptione , 
vel interpofitione. Interrumpere autem notabiliter eamdem 
Horam line omni rationabili caula, ex fententia gravium 
13D. ell peccatum mortale cum obligatione repetendi prio 
rem partem interruptam, probabilius vero folum veniale ; 
cum adhuc dicatur totum Officium , nec appareat- gravis 
irreverentia . Porrp caufa rationabilis etiam venialem cul 
pam ablorbet. Spor. an. 135. 
RESP. II. Ablque omni culpa , & caufa potell feparari 
matutinum a laudibus, conformiter ad morem prifcum, & 
ex communi DD. Ide n probabiliter quidam fentiunt defe- 
paratione unius n ollum i ab alio ; & certe culpam venia 
lem excedere non potell, dummodo recitatio adhuc fiat in 
tra eumdem diem naturalem. Spor. n, 138. 
QUyEB r ES XI. Quo tempore fint recitanda Hora; Canonicce} 
RESP. I. Ex recepta modo confuetudme tempus totius 
Officii Divini incipiendi, ac finiendi ell a vefpere diei pro 
cedentis ufque ad mediam nollem diei illius, cujus ell Of 
ficium; quo tempore elapfo, celfat obligatio illius Officii , 
feu culpabiliter, feu inculpabiliter pmifti. Neque probabilis 
cenfetuf illa opjnio , quae dicit fatisfieri praecepto , fi ho 
diernum Officium paulo ante duodecimam notiis terminan 
tis incipiatur, <5c fine interruptione ufque ad abfolutionem 
illius etiam poft mediam nolftem pergatur. Qua autem Ho 
ra liceat matutinum anticipare, ex temporum varietate ju 
dicandum e ft- dp. n.H9- 
RESP. II. Tempus lingularum Horarum in particulari in 
Choro quidem fecundum confuetudinem cujufvis Ecclefise 
obfervandum eft fub mortali ; quod etli convenientilfirae 
etiam obfervetur in recitatione privata , non tamen fub 
tanta obligatione, fed fecundum quantitatem receffus a tem 
pore praefinito eft veniale, vel nullum peccatum, maxime, 
ii accedat aliqua rationabilis caufa, Spor. a num. 14?. 
QCJ.ERES XII. Quo loco, isr [tu Horae (int dicenda? 
RESP. I, Locus pro publica recitatione eft Ecclelia fub 
gravi praecepto, Clem-i.de Celeb.Mtff. pro privata , quivis 
locus honeftus, modo non fit impeditiyus attentionis necef- 
iariae. Spor.n. 
RESP. II. Situs fervandus in recitatione publica debet ef- 
fe conformis Rubricis; at non fub peccato . In recitatione 
privata eum convenit lervare fitum , qui congruentior eft. 
devotioni uniufcujufque. Spor. n. 149. 
QUAERES XIII, Qua fint cau[a excufantes a recitatione 
Horarum ? 
RESP. I. Caufas excufantes commode reducuntur ad qua- 
tuor; nempe impotentia, infirmitas, charitas , vel occupa 
tio gravis, difpenfatio legitima. Quantum ad Chorum ve 
ro, tres funt: infirmitas, necejfitas, utilitas Ecclefia. Spe 
rer num, 150. 
RESP. II, Omnis impotentia phyfica, vel moralis excu- 
fat a recitatione Horarum . In fpecie Oblivio inculpata , 
faltem refpellu unius aut alterius Horas. Inculpata Carentia 
Breviarii, Cacitas , nifi in quantum quis fcit memoriter . 
Metus gravis mali ex recitatione incurrendi. Sp. «.151. 
RESP. III. Infirmitas excufans debet ede vera, & gravis 
judicio Medici, vel alterius viri experti, ac maxime fupe- 
rioris, etiam potentis tunc difpenfare . In defellu autem 
horum omnium , ipfe infirmus male fe habens , & pejora 
timens, judicare poterit infirmitatem efte gravem. Quod fi 
penfatis omnibus, etiam per Medicum, alios, ipfum infir 
mum, dubium maneat, an recitatio Horarum Canonicarum 
fit nocitura nec ne, confultum eft petere difpenfationem ; 
quamvis Tamburinus cum aliis talem abfolute deobjiget, 
cum non folum ipfum nocumentum , fed etiam periculum 
nocumenti liberet ab obligatione . Tandem fola itinerario 
non eft caufa fufficicnter excufans , nifi accefferint etiam 
.aliae, puta infirmitas, negotia peragenda &c. Sp.». 15J. 
RESP. IV. Charitas tam propria fui, quam proximi tunc 
excufat, quando recitans vel ipfe deberet grave incommo-' 
dum incurrere, vel alteri magnum opus charitatisnegare. 
Occupatio vero excufat, quando eft omnino gravis & ne- 
ceftaria, vel multum utilis, quae abfque fcandalo, aut fuo 
yel aliorum detrimento omitti non polfit, nec compatiatur 
recitationem Officii in toto, yel in parte. Cafus evenire po- 
tell apud Concionatores, & Conleffarios. Et quidem occu 
pationes ejufmodi cum recitatione Horarum incpmpoffibiles 
licitum eft fulcipere voluntarie lemel vel iterum , at non 
permanenter & Habiliter, nili id exigeret bonum publicum. 
Spor. a n. 1(51. 
RESP. V. Difpenfatio legitima excufat , quas fafla eft 
vel ab ipfo fummo Pontifice tanquam Legislatore, vel ab 
Epifcopo, vel proprio Praelato Regulari . Illi tamen non 
poliunt per fe jure ordinario difpenfare , cum inferior ne 
queat relaxare legem luperioris; fed ex confuetqdine , & 
voluntate praefumpta Pontificis, non tamen , nifi ob jullam 
& rationabilem caufam , cura aliter Pontifex eis hanc fa 
cultatem non concedat , Eft autem jufta caufa in his dii - 
pepfandi quodlibet impedimentum excufans dubie , v. g. 
quando dubitatur , utrum infirmitas fit fufficiens ad cxcu- 
landum a recitatione Horarum. Spor.an.t6\ 
QUAERES XIV.. Utrum impeditus dicere Officium Jiatis 
horis, vel temporibus, teneatur anticipare, vel poft ea jup- 
plere ? 
RESP. I. Tenetur omnino ; quia praeceptum Horarum 
non urget praecife pro hac yel illa hora, led pro toto die; 
unde fi non potell Officium divinum recitui hac hora , 
debet recitari alia quacumque ejufdemdiei. Hinc fi volun 
tarie fis politurus impedimentum poft meridiem dicendi Ve- 
fperas cum Completorio , debebis recitare ante meridiem , 
Satis tamen probabile eft, quod fi prasfentias futurum im 
pedimentum involuntarium , e. g. paroxifraum febrilem , 
non tenearis anticipare, licet oppofitum fit tutius; quia fa 
cultas anticipandi videtur efte privilegium favoris , non 
vinculum neceflitatis. Certe vero non teneris hodie antici 
pare Matutinum, fi crallina praevideas te impediendum ab 
ejus recitatione; cum hodie nullo modo urgeat praeceptum 
de craftiijo Officio. 
RESP. II. Si non potuifti Matutinum dicere ante pran 
dium, teneris poft prandium ; quia tempus illud non ell im 
politum ad finiendam, fed folum ad non differendam obli 
gationem fine jufta caufa. Spor.an-tpo. 
QUAERES XV. Utrum impotens 'recitandi Officium to 
tum, potens autem refpeciu partis, teneatur illam recitare? 
RESP. I. Qui potens eft recitare partem aliquam five 
majorem, fi ve minorem Officii, etfi alia recitare nonpof- 
fit, tenetur illam recitare. Tum quia oppofitum fuit dam 
natum ab Innocentio XI. tum quia quasvis hora eft perfe 
Oratio Canonica diftiptla a ceteris, & fub praecepto im 
perata. Sporer a n, 174. 
RESP. II. Qui non poreft recitare partem notabilem ali- 
cujus Horas majoris vel minoris, non tenetur dicere alte 
ram partem ejufdem Horas; quia fublata parte notabili cef- 
fat efte fubftantjaliter Hora ; unde fi nequeas dicere pfal- 
mos , non teneris dicere Leiliones , 'Capitula , Antipho- 
nas , vel Orationes , etfi forte ad manum habeas ,- be 
ne tamen vice ve.rfa , ex probabiliori faltem fententia . 
Spor. n. 177• 
RESP. III. Si certus fis, te ob infirmitatem nonpoffe di 
cere totum Officium, fed dubites de parte aliqua notabili, 
an effet nocitura, non cenfeas te obligatum ; quia praece 
pta Ecclefias non obligant ita fcrupulofe. Spor, ».178. 
QUTERES XVI. Utrum impotens recitare /'olus, teneatur 
adhibere focium ? vel [impliciter impotens teneatur aliquid 
aliud recitare, aut alium fubflituere ? 
RESP. I. Tenetur aliquis.'praefertim beneficiatus, adhibe 
re focium adveniente impedimento,, fi alias fit folitus re 
citare cum focio, vel habere poftit focium, fe gratis, aut 
fponte offerentem. Quia obligatus ad finem,, etiam obli 
gatur ad media non nimis difficilia.. Imo tenetur etiam ta 
lem focium conducere, fi beneficium fit pingue, & fuffi- 
cientes adferat redditus; fecus, fi effet valde tenue , nec 
habere poftet aliquem, qui gratis cum ipfo vellet recitare, 
quia tunc excufaret moralis impotentia. Spor.an. 179. 
RESP. II. Impotens (impliciter ad Horas recitandas, con- 
fulto quidem facit, fi recitet alias preces, non tamen ad 
hoc obligatur , minus, ut fubllituat pro fe alium ; quia 
praeceptum Horarum eft de recitando Officio ab Ecclefia 
determinatum, & pcrfonale: & oppofitum nec textu, nec 
ratione probatur. Spor, n,184. Finis Recollellionis primas 
Sacramentalis. 
R £.