LIBER QVARTVS DE SVPERSTITIOSA
díuriferunt/utfecundolíbro docuímus:ín corpoream/ímaginariam/& mentalem
Phantafmatís vero nomen vigilanti íntelligentícg conuenít.Somniíum autem pro
infomnío:;& econtra poffe rn nó difficulter monftraretur/ quarenó íta ba
pulofehec nomína ponentur a nobís aduerfus eorum fignificatorum fuperftitio
nes dífputantíbus: illudg; Auguftini detempore ín confeffionibus dífferentis:
cum ín boc tumín plerifc alijs preeponendum arbitror. Pauca inguitfuntquae
proprie loquímur/ pluranon proprie:fed agnofcítur quíd velimus.lgítur(inullo
pacto acquíefcendum demoní:etíamfeaperte ín vígília monftranté£quáto minus
[ifomníjs infomnijs/ vífisve affuerít/cum ímpediti fenfus/& obtenebratit iudicii
per quíetem fit/quando etíam fi vera dícerent ín fomnís non íta capi internofcigs
poflent resípfeluti cumvigiles experrectíq; fenfus fuerínt/& iudiciumrationis li
erum atqj fíncerum.Solebat hocfierí ín templo Aefculapij ab Son peen ínz
(ani veraimittifomnía:qua de re Apollonium etíam fuum precepiifefcribit Phi
loftratus/& quí lacedemonijs preerantut ínquít Cícero ín pafiphae phano quod
eftín agro propterurbem fomniandi caufa recubabát:fed illud quís nobis obíjci
etconfonum víderí magis ut nocte dj ínterdíu:ut ín fomnís dj ivigília fupernatri
buantur homínibus moníta/& íd quídem auctore Aríftotelequi inlíbro de diui
patíone per fomnum pronuncíauerít nocturnum aera percípiedís vifis accómos
datioremeo qp filentior € pacatíor fit, Ego autem aduerfarium refellam eo ipfo
auctore qui denaturalíbus fomnijs:pon auté dedíuínís aut demonicis eoloqui;
tux loco.Inquítením fomnía ipfa fortuito temeraríecp íncídere quidocp/fed & eas
caufas effe pofTe actionum noftrarum & figna etíam futurorum euentuum cau
[as cum íd quod agunt egerunt aut acturífunt bomínes per Íomnía cotuentur
facta veluti vía & motu quopíam ex diurnis crebrifqy cogítationibus/ad eaipfap
quietem fpectanda contuendac:rurfumgy fieríut que vifa fpectatag; noctu funt
ínfomnis principia fint quodámodo rerum quz ínterdíu X fecundi vigilia moli
mur/mentefe ad eas fcilicet actíones accómodáte quarum fimulachra ín fomnís
verfauerit.Signa autem eífentíe ut per quz affectíones alíquae notantur; ea vero
tum precípue haberi ex motíone humorumquorum veluti figno & ín affectibus
& morbís corporum dijudícidis medíci utanturtabundantía ením vel phlegma
tís/ velcholere ex aque vifione deguftationeveaut ex ignís ímagínatione perfen
[ioned calorísconijci poffelindeq; plurímum cognitionem ipfam conferre & ad
falutem & adeuentus coniectatíionem, Morborum autemínitía plerumq/ficut&
alíarumrerum cttm paruafini/ paruíq; motus interdiu latere & exolefcere ínter
uentu & concurfatione maíorum/ noctís autem filentio valídíus ferre & perfentí
ríquoq ínfigníus ídcírco noctis tempus coníectatíonibus naturalium fomniori
accomodatíus & effe & haberi Somnía autem míttí a deo/quancf GCante Arífto
telé putauit, Plato forte Homerü fecutus fcríbenté Kosyap rao cKdNoo £c TiV
etíam poft eum credídit Auerrois.Ipfi tamen Aríftoteli non placuít/vel hís max?
me rationibus q» & bruta quoq; fomníant & ftolídum vulgus eram prefenfioné
futurorum hauríant per foporem & melancholíciqy & ecftatici tidem futura prz
uideantiid auté putat euenireg ftolidi ment cogitationibus vacuá habeàu &
multiplicibus acvarijs vífis ac motibus pulfent menlancholícor&t aními/ ex vno
cg ín alíud volucrímotu ponam íta ut contingat etíá ín futura incidere, Ecftat
rís auté ideo extraneos & peregrínos excípere motus q ín teftinís &pprrs non
infeftant pptereag fieriut fi deus mitteret fomnía no huiufmodi hoibus:fed fapí
entibus € vigilitibus mítteret; exiftímat adt jd4 fomníaquád no diuína/natura
iii cé demonía fed defoniog: díuínatioeípfa addubítauit plurimi & gde apnxíeut