166
5pitt3 IX. tjat bte§ in einem ad hoc crlaffenen 23rene nom 12. fyebruar 1866 an-
erfannt. Sie genannte 3citung veröffentlichte baSfelbe an ber Spige it>rc§ fpefteS
nont 28. SRärj 1866. Surj not Eröffnung be§ legten Äonjilä feg rieb fie: „28tr
finb jrpar nid)t bie Urheber ber päpftlic^cn (Sebanfen, nidjt unfere ^nfpirationen
finb e§, nad) benen ißiu§ IX. rebet nnb Ijanbelt, aber mir finb aßerbingg ba§
getreue @d)0 be§ römifdjen Stuljleg." (SßergL bie ^Beilage jur „91. 91. 3eitung"
uom 19. nnb 20. Ronember 1869, unb „Staat unb Äirdfc nadj 3eid;inung unb
9lbfid)t be§ Ultramontani§mu§" non Dr. Sfj. SBcber.) SDiefc Civiltä cattolica
fütjrt nun in iljrer Kummer nom 7. September 1895 au§: „Sa ber Sßapft lt n =
fei)Ibar fei [jinfidjtlid) ber Ri oral, fo fade and) ba§ gante ©ebiet ber ißpliti!
unter feine Unfetjtbarfeit, beim — roie bie ultramontane Ideologie lautet — Sßotitif
ift bie 9Inroenbung ber ÜJIoral auf bie fogiate Sätigfcit ber Regierungen unb auf
ba§ öffentliche Sehen be§ SSolteS." („SRerifaliSmitS je." non Dr. ©öij S. 88—84.)
Sie 9lu§Iaffung ber Civiltä cattolica nom 7. September 1895 (Quaderno
1085 S. 555) ift non ber ultramontancn ißreffe beftritten morben. Sie fei bc§*
halb im llrtept mitgeteilt:
,,la distinzione del capo politico dal capo religioso, per negargli ubbi-
dienza, e un errore enorme. Perche egli (ber Sßapft) e maestro supremo
della morale, messo da Dio, e la morale include an che le azioni
politiche. Sen gleichen ©ebanfengang roieberljolt bie Civiltä cattolica 1902,
Quaderno 1238 nom 18. Januar in bem 9IrtiM: l’autoritä della santa
sede nell’azione cattolica degl’Italiani : „Forseche non giudica egli (ber
ißapft) per uffizio suo, i principii morali, dacui necessariamente
dev’essere inform a*ta la politica? . . . E sei cattolici vogliono
essere, e parere cattolici forseche non hanno il debito di sotto-
mettersi anche in questo al Papa e di accettarne la sentenza?“
31ud) ifliuS IX. ftettt fict) im incfenttidjen auf benfelben Stanbpunft in feiner
RHofution nom 9. Ronember 1903 (amttidjc RuSgabe Pii IX Pont. Maximi
Acta, Romae ex Typographia Vaticana 1905 I S. 57): @r erklärt, er Ijabe
fid) non 9tmtg tue gen um Spoliti £ ju tiimmern. @r roiffe rooffl, baff manche
(ieran Slnftof nähmen, aber non feinem fieljramt in Sadjen bed ®tauben§ unb ber
Sitten tonne er bie poIitifd)cn 91ngelegenf)eiten butd)au§ nicht trennen.
„Pro munere autem tuendae veritatis christianaeque legis, Nostrum
necessitate erit: notiones illustrare et asserere maximarum rerum, sive
natura informatas, sive divinitus traditas, quas nunc obscuratas passim
atque obliteratas videmus; disciplinae, potestatis, iustitiae aequitatisque,
quae convelluntur hodie, principia firmare; universos singulos, neque solum
qui parent, sed et qui imperant, utpote omnes eodem prognatos Patre, in
privata publicaque vita, in genere etiam sociali et politico ad honestatis
normam regulamque dirigere. — Utique intelligimus nonnullis offensioni
fore, quod dicimus, curare Nos rem etiam politicam oportere.
Verum quisque aequus rerum iudex videt, Pontificem a magisterio, quod