DE ESSENTIA BEAT1TVDINIS EORMALIS. 37
A
nalia fpedlant. Un4e cum beatitudo intelliga-
tur non folum curri ordine ad eflcntialia, fed
etiam ad notionalia quae Deus per illam videt,
non praeintelligitur illis; vel fi praeintelligitur,
non concipitur adaequate, fed inadaequate,nem
pe ut terminata ad objedlum veluti partiale &c
inadaequatum.
DISPVTATIO III.
De ejjenria beatltudinis formalis.
Hd quafiionem 3. D.Tboma.
P R^missis his quae ad beatitudinem
objedlivam pertinent, accedimus ad exa
minanda illa qua: fpedlant ab beatitudi
nem formalem.Sed quia plura ad illam fpedlantia
in tradlatu de vifione beatifica declarata fiunt,
in praftenti fiolum adducemus i^ue ibi defideran-
tur, ad materiam beatitudinis pertinentia.
Articvlvs Primvs.
Vtnm beatitudo formalis Jit aliqua operatio
creata, & d Beato elicita ?
P Artem negativam tenuere olim plureS
antiqui Theologi, qui circa eftentiam bea
titudinis formalis varie opinati fiunt. In primis
enim quidam afleruere hominem beatificari per
increatam vifionem Deifibi unitam. Quam opi
nionem quibufidam fiuo tempore placuiifie, ait
D .Bonaventura in 3. dift. 14. art. 1. fuiffeque pu
blice defenfam Parifiis , refert Gregorius in 3.
dift. 7. qu. z. Eam exprefise tenet Hugo de S. Vi-
dlore tomo 3. tradi, de fiapientia animae Chrifti,
ubi ait non aliter animas fapienres conftitui,
Deumque cognoficentes, nifi Dei cognitione bc
fiapientia; & de Deo loquens , ita concludit:
Ip/e cftfapientia qua cognofcimus sipfe amor quo
diligimus-, ipfe gaudium quo exultamus.
Secunda lententia docet quod beatitudo for
malis confiftic in illapfu quodam fpeciali Dei in
efientiam animae, ex quo manet fubftantialiter
fandlificata Sc deificata, & quodammodo tranfi-
formatur in ipfium Deum: ficut ferrum candens
in ignem, & diaphanum in lucem. Haec com
muniter tribui folet Henrico Gandavenfi quo-
Jib. 13. qu. iz.
Tertia, qua: eft D. Bonaventurae in 4. dift. 49.
qu. i. ad ultimum, aderit quod beatitudo for
malis confiftit fimul in habitu & operatione, &
principalius in habitu, quam in operatione.
Ultima,qute tribuitur Nominalibus, docet
quidem beatitudinem formalem in fiolaopera
tione confiftere,fed vult intelledlum beati ad
illam mere paftive fe habere , illam recipiendo
a Deo, qui fit illius unica & adaequata caufa
Cui fententiae favent quidam Recentiores, qui
etfi .negent beatum de fadlo ad propriam beati
tudinem comparari mere pafllve, affirmant ta
men non repugnare, quod per operationem a fe
non elicitam conftituatur beatus. Ita Valentia
in praefenti difp. t. qu. 3. pundto 1. Vega lib. 6. in
Trident. cap. 8. Algidius lib. 10. de beatitudine
qu.i. art. 4.
§. I
Rejicitur prima fententia.
D ico primo, homines increata Dei vifione t.
non beatificari.
Hanc conclufionem probat Vazquez ex Con
cilio Viennenfi in Clementina adnoftrum de ha:-
reticisjiibi definitur lumen gloria: creatum ne-
ceftariumefte ad videndum Deum: fi autem, in
quit, vifione increata videretur, non eftet necel-
farium lumen creatum. Valentia vero eam pro-
bat: quia ex oppofira fententia fequeretur Bea
tos comprehendere Deum-: haberent enim in
fe increatam Dei vifionem , qua: eft comprehen-
fiva illius.
Verum ha: rationes non fiunt efficaces : ad
primam enim facile refponderi poteft, Beatos
lumine gloris indigere , non ad eliciendam vi
fionem , fed ad difponendum intelledlum ut eam
recipiat. Ad fecundam vero,negari poteft feque-
la: quia increata Defi vifie poftet uniri intelledlui
creato , non adaequate , Jed inadsquate: ficut
de fadlo eflentia divina, ut gerens vices fpeciei
intelligibilis,inadsquate unitur intelledlui Bea
torum ; quia non unitur ut rcprsfentans om
nia qus ab intelledlu divino cognofcuntur,
fed tantum aliqua. His ergo rationibus prs-
q termifiis :
Probatur conclufio ratione fundamentali. ^
Beatitudo formalis eft operatio vitalis, qua Bea
tus in adtu fecundo vivit, ut patet exilloloan.
17. Hac efi vita sterna, ut cognofcant te Deum
verum: Sed implicat Beatum vivere in adlu fe
cundo per vifionem increatam Dei: Ergo impli
cat per illam conftitui formaliter Beatum. Ma
jor patet, Minor probatur primo. Implicat na
turam divinam , fub conceptu vits radicalis,
naturam creatam radicaliter viventem confti-
tuere; alias poftet lapidi uniri , illulnque red
dere viventem radicaliter: Ergo implicat etiam
quod fub conceptu vita: adtualis conftituat in-
tclledlum creatum viventem in adtu fecundo.
^ Confequentia patet, tum a paritate, tum etiam
quia adlus proprius vitalis alicujus natura: com
municari nequit, non communicata natura.
Secundo probatur eadem minor ratione a
priori: Vita adlualis debet convenire viventi ab
intrinfeco; vel per identitatem,qualiter contin-
. git in Deo , qui vivit in adtu fecundo per adtum
fibi omnino identificatum; vel per egrelfionem
effedlivam ab illo, qualiter contingit in vita
adluali creata: At divina intelledlio nequit in-
telledlui creato convenire ab intrinfeco , ullo
ex his modis; cum in utroque maxima irnper-
fedtio importetur : Ergo omnino repugnat in
telledlum creatum per illam conftitui viven-
E tcm -
Addo quod intelledlio eft adlio non folum vi
talis, fed etiam immanens : unde licet efte in-
trinfecam altero ex iftis modis non peteret ex
praecifo conceptu vitalis, id tamen ex conceptu
immanentis expofeeret; ut magis conflabit ex
infra dicendis , cum fententiam Nominalium
refellemus.
Dices , increatam Dei intelledlionem, neque 4,
per identitatem , neque per informationem uni
ri intelledtui creato, fed alio modo , ab utroque
diftindlo , fcilicet in efte intelligibili , abfque
eo quod illi per identitatem , aut per informa
tionem uniatur.
Sed contra primo : Ideb non cft neceftaria
E iij