Liber Quartus.
4o5
!>r«erea ex eo;(Si cum adhuc inimicieffemus, reconci- J
)iati fumus Deo per ipfum) & reliq.
Jn^uo ftta [it peccati originalis vis ratio, &•
natura, fap. XXVI,
P Rimo Qufritur,in quo lita fit peccati originis ro?B,
Auguftini tempore , & Scholafticorfi aetate femper
difficiles explicatus habuit controuerlia de pecca
ti originalis rone,& natura.Apud Theologos fuerunt qda
opiniones falfx,& inter Haereticos quxdam fententiae ld-
geafide alienae. Prima fuit Theologorum fententia aflere
tium efle morbidam qualitatem in anima genita ab alia,
qualitate morbida corporis, liue carnis. Ponit enim haec
opinio duas morbidas qualitates, vnam in carne, quaeco
muni feminis propagatione genus, & originem ducit ab
Adamo,in cuius itidem carne fuit alia genita,vel a vene
nato flatu ferpentis,vel ab efca fibi interdidla,perinde ac
fi frudlusille venenatus extiterit. Corpus icaq» Ad? infe
rum genuit pofteros fecundu carnem infedlos,morbida
qiialitate.-fedhanc carnis qualitatem non efffe peccatum,
cuius caro capax non eft,efle tamen aliam morbida qua
litatem in ala generatam ab ea,quae eft in carne, & hanc
efleproprie peccatum originis: ita Henric.quodli.primo
q.ir. Ocham quodl-z.quaeft.11. & quodhb. x. quaeft.i x.
Gregorius fecundo diftindlione 3 o qu.fecunda Gab.x.d.
30.q.i,artic.i.& 13 .Magis. 2 d.3 x.Alex p.2. quaeft xof.
mem.4, dicentes animam infici ex carne, fi cut li<l ll0rc &
infunditur in vafculum immundum, indd polluitur atq;
corrumpitur, quod ex Auguftino haufilfe videntur dicen
telib.4.hypognofti,poft initium,vel non longe ab initio.
Sicut nunc in peccatore flatu peftifero ferpetis venenum
infligitur,& per illud moricopellitur; fic tunc traudife-
10 flatu diaboli venenofa, & peftiferalibido inflidlaeft,
& per illa peccatu m & mors. Et contra Pelagium difpu-
tans,aliqn aitdib.de nupt. & concup. x.c. 2 f .peccatu ori
ginis efle affedlionem quadam mal? qualitatis,qualis eft
languormon enim,inquit fubftantialiter manet ficut ali
quod corpus, aut fpiritus,fed affedtioeftquxdam mate
qualitatis ficut languor. Alibi contra lulianum lib.f.c.p
Uribit animam in carne vitiari, ficut liquor mundus in
vafe polluto vitiatur,& alibi ait, animam ex carne pdlifx
cotrahere. Et lib. 1.de bapt.paruu.c.p.ait,occulta etiam
tabe carnalis concupifcentte fuae, tabificauit infeoesdc
fuaftirpe venturos,& lib.d.contraIulian.ca.7.8.9'& 10.
fiepd dicit pctm originis non efle fubftantiam , fed qua
litatem feuaffedlionem malam.Sedh?c opinio quamuis
in Auguftino fundamentum habere videatur, communi
tamelheologorum confenfu iam pridem e fcholis eft e-
ie£la,&explofa; Primuquiadifficile explicari,aut defe-
di pot,quo, & a quo hec qualitas fit genita in carne pri
mi parentis .Deinde, eft etiam per difficile explicatu,quo
padto anima,qua: fpiritualis eft,infici queat tadlu carnis
corporisue;& qua rone qualitas carnis, qu? tota eft cor
poralis,gignat in anima,quae fpiritus eft,qualitatem fpi-
ritalem. Pr?terea,vix intelligi pdt, illam qualitatem no
fieri maiorem,aut minorem,nunquamq; interire,cum ea
tu fit qualitas corporalis. Demu m quia quaecunq; depec
cato originis dicuntur, com mode, & dilucide percipi,ac
defendiqueutabfqihuiufmodi qualitate morbida. Sicut
enim indomita bellua ruptis vinculis foeuit vehemen--
tiusjaut nauis amiflo gubernaculo hac, & illae procellis
agitata trahitur; fichomo amiffa originali iufticia,in to
tum corruptus, innumeris fenfus, & appetitus affectibus
concutitur,commouetur,perturbatur, iadatur.
Secunda fententia docet peccatum originis efle reatum
quo propter primi parentis peccatum , genushumanum
cogitur poenam perferre,exclufum a regno cylefti in per
petuum, nifi illud Dei gratia remittatur, fic Altifiodor.
ituum.lib.x.traCl. 28.c.2.Dur.2.d.3o.q. z.tk 3.Maior.2.
dift.3 x.q.x.art.x.Et probant ex Auguftino,qui multis in
locis contra Pelagium videtur docuifle peccatu originis
eflereatum;nimirum primo libr. RetraClationum c.13.
«4.item lib x,deNupt.& concup.ca.uS.dt 31.quibus lo-
cis ocet peccatum originis remitti,quado reatus dimit-
'r.tandm vero manere, quandiu manet reatus poenae:
&poft baptifmum manere quidem coctipifcetiamaChi ,
fed non reatu , &tunc peccatum auferri. A mbrofius Ca-
tharinus in opufc.depeccat.origin ait huiufmodi fenten
tiam efle errorem, quia Reatus no eft culpa, aut peccatu
proprie,fed eft obligatio, qua quis p peccatu, fe Deoob-
ftrinxit ad p?namdebitam perfoluedam.Deinde, reatus
boni rationem habet, & ad iuftitiam pertinet: nam qui
peccant, hoc ipfo fe obligant Deo ad panas pro peccatis
luendas. Prxtcrea, paruulus reus eft panx, ergo aliquo
peccato tenetur,autnullo.-Si nullo,igitur addi<S 5 ,& fub-
iedlus eftpfnf fine culpa ,q>eftabfurdum;fi aliquo,ergo
prior eft in paruulo ro peccati,quam reatus.Ad extremu
per leges diuinitus latas panis fubijcimur,quia delinqui
mus,ergo pdlm,non in eo confiftere pot, q> quis fit panis
obnoxius.CxterumMagifterin Secundod 30.cum dixif
fet hanc efle aliquorum Doctorum fententia, eam mini
me damnat. Et certe quamuis ta feuere condemnandi
non fit,communi tamen DoClorum confenfu refellitur.
Tertia opinio eft afferentium originis peccatu efle co-
cupifcentiam mali,fic Hugo fandi ViCloris in tomo ter
tio de facramentisChnftiante fidei lib 1. par.7cap.iy.&
28. & Magifter in fecundo d. 30 cuius fententiae videtur
Auguftin fuitfe multis in locis contra Pelagi anos difpu-
tans pr?fertim in lib. 1.de pecc.mer.c. xd.lib z.denup.Sc
concup c.if.lib.f.contralulian C.3.& lib.x.retraClcap.
15. aitconcupifcentia eft reatus originalis peccati . Ani-
maduertendu m tamen debe mus,dupliciter in nobis con-
cupifeentiam accipi;vno modo,vt eft quaedam propenfio
ad malum,ex parte inferiorum facultatum Appetitus,&
fenfus:& hanc concupifcentiam horum opinio vult po
tius efle p?nam,quam pCtm;quippe qu? cupiditas corpo
ris,& corpus peccati capax non eft. Altero modo fumi-
tur concupifcentia,prout eft ad malum propenfio,ex par
te voluntatis,& mentis;& hac aiunt efle peccatum origi
nis.Peccatum.n. in voluntate fedem habet,& huiufmodi
concupifcentia eft aliquid mali,quod voluntati,& menti
inhaeret quo tii carere deberet.Quam fententiam multis
argumetis refellunt Pighi.in opuTc de pecc. orig.Cathar.
in opufc.depecc.orig. Sotus Ii.1.de Natur. & Gratia c.8.
& p.Primo,quia hxc edeupifeentia eft naturalis, & eflet
in hoie,qui cum folisnaturae viribus,&:dotibus condere-
tur.Deinde.quia poft baptifmum manet in hoie,& th pec
catum originis per falutarem Baptifmatis aquam puni
tu; aboletur. Accedit,quod concupifcentia folum habet
rationem poenae,non culpae. Poftremo, quia peccatum oe
eft aClus,nimirumdiClum,fa£lum vel concupitum con
tra rationemifed concupifcentia non eft aditis,fed quaeda
tantum ad malum procliuitas: quae eft quaedam naturae
conditio , & primi peccati pa-na, & effedlus, non tamen
peccatum, & culpa: hoc poftremum argumentum infir
mum eftmec extera magnam vim habent.
Quarta opinio peccatum originis, ait efle priuatione
iuftitte origmalis.Sic Anfelmus lib. 1. de conceptu Virgi
nali cap.22.26.27 .& 28. Ex quo fumpferuntScholaftici
Scotus,Ocham,Baflolis,Gabnel,&Maior, in 2, .dift.3 o.&
3 1. & Marfil.2.q. i9.arc.3 .dub x.propofit- 4. & 5 Eam tii
refellunt Catharinus,& Sotus,multis argumentis, quorCt
aliqua fatis firma 116 funt. Primo,quia per facrum Bapti
1 fma nequaquam rellituitur iuftitia originalis, & tn pec
catum originale per Baptifmum eluitur, ergo confiftere
non poteft in eo,quod in paruulis poft baptifmum perma.
net:at in illis iuftiti? originalis priuatioperfeuerat.Dein
de, fiquisfola natura pr?ditus a Deo procrearetur care
ret illa originali iuftitia , & tamen peccato originis non
eflet infedtus. Adde, quod ipfa iuftitte originalis abfen-
tia,poenae rdnem habet,non peccati.Deus.n.obdelidlum
Adx pofteros iuftitia originali priuauit,orbauitque dato
munere . Ad hxc quia priuatioiuftitix originalis non eft
adlus contra ronem, ergo non eft peccatum, quod eft di-
dlum,concupitum,vel fadtum contra legem Dei. Poftre-
mdjhniufmodipriuationon fuit in Adamo voliitaria.-vo
luit quidem ille frudlu fibi interdidlo vefcitfed nec in fe,
nec in pofteris voluit priuationemiuftiti*.
Quinta opinio eft afferentium peccatum originis rone
formae efle priuationem iuftitteoriginalis, ratione mate
nx efle concupifcentiam. SicS.Th.i.2.q. 8 z.ar. 3. Albert.
z.d.3o.&3 x.Alex par.x.q. xof.m.i.arj Bonau.Aegid &
Ricar.2.d.3o.&:3 i.quae opinio fimul coni ungit tertia, &
quartam
