L O R C I T A N I
E SOCIETATE IESV
N S T ! TVTION V M
MORALI VM
LIBER SEXTVS
De lege Generali, Diurna Veteri, & Noua.
De Lege Naturali. £ap. i.
RIMO quaeritur, quidna lit lex A
naturalis \ quod eft quaerere, An
lex naturalis fr habitus rotmis,
an rdnisadlus i Rndeocu.STh,
i.2.q.94.Gab-i.d.j' q.i.art.i
Rica.3 d. 17 a i q.i. Sot li.z.de
iuft q 4.a.i.nonelfehabitu me
tis, fed adfum: quia eft qdam re
ddas ronis praefcriptio, qua quid
agendum, quid fugiendum,pr®-
cipitur,non qualitas ex adhbusfaepius repetitis compara
ta.Sed fciendum eft apud Theologos legem naturalem ali
quado dici naturale redf® ronis lumen,quod femper quafi
habitu oftendit,qu® funtagenda, qu® fugienda,&eft ipfa
hotsro,qua bona,& mala ^fpiciraus,&iudicamus;aliquan
do lex naturalis vocatur tota communio eorum fignorum,
fiue imaginu in mente impreftarum, quibus etiam quafi ha
biru agenda,& cauenda difcernimus,&; funt fpecies,& ima
gines referentes res bonas,& malas,agendas vel fugiendas:
aliquando lex naturalis eft ipfum redi® ronis pfcriptum,fi- B
ue iulTum : obijcies legem naturalem necobliuione deleri,
nec vetuftate temporisextingui,nec perpeccatumauferri,
nec vnquam animo euelli.ergo buiuftnodi lex noeftadlus.
Rf;deo,ideo legem naturae nunquam aboleri, quia manent
eius in mdte femina,& principia:eiufmodi autem principia
non tantum funt fimulgcra,&: imagines rerum agendarum,
fugiendarumcjue,h;EC,fi licet poft aditis maneant in noftris
mentibus impreffa , at tn vt primum nati furnus, vna cum
ipfa natura legem naturalem haufimus,& accepimus,quia
funtin nobisinfira huiufmodi legis femina , nimirum ipfa
mentis ratio, q fine vllo externi dodioris magifterio per-
fpicit,quid fit fadlitandum,quid fit eligendum.quidcauen
dum,quid amplediendum,&r TequedumiiSr hoc eft ntaurale
redi rationis lumen, quod fempermanet,quamms aliqua
ex parte ohfcuratur,vt dicam inferius.
Secunddquasritur, An lex naturabslege humana tolli,
reftringi,aut minui poffit?Iuriscmilis J ,&canomdincerpre
lumvidetureflcfentetia.lege naturae.iurehumano fcripto
poffe aliquando tolli, aut ex parte reftringi, contrahi, atqj
diminui.Inde probant,quia legis naturalis eft,nemini aufer
re quod fuu eftjat leges ciuiles vfacapionis,qua pfcriptio-
nemappellanqadimunt veroDno, quod fuum eft,& the®
leges Iure canonico funt approbat®,Secundo,luris natura
liseft,ne innocentem perimamusjat legibusciuilibus con-
flitutum eft, vt fecundu allegata,& probata reus in iudicio
condemnetur Vndefit, vtis.que Index priuatim nouit ef-
fe innocentem in iudicio tamen, qu® funtallcgata,& pro
bata reum efle conuincant.iufte non folum pecuniaria ps
oa muldtetur,fed etiam capite damnetur Terno, iure na
turali parentes filijs alimenta debent,& legitimam bonorii
portionem:Eodem item iure naturali filij debent parentet
alere tamen ius ciuile videamus f®p6 priuare filios,aut pa
rentes legitima hsreditatis portione, & debitis alimentis.
Quarto,iure naturali quifque natus eft liber, & tn legibus
humanisaliqui ferui redduntur ca.DeRedloribus.z6 q.r.
Raptor focminsfitferuusipfius.vel parentum.nifivelitfe
rcdimere:& c. Ad liberadum & c.Ita quorundam,de ludp-
js deferentes Saracenis arma , vel alia neceffaria ad oppu
gnandos Chriftianos,fiunt ferui capientium.Quinto,tefte
S.Th.z.z q.io.a.io.Ecclcfia habet ius,& poteftatepriuadi
Paganos nondum ad fide,&; religionem Chrifti conuerfos
omni imperio,iure,& dominio quod habent in eos qui fa-
cro baptifmate abluti Chrifto fe fe tradiderunt.Communis
eft Theologorum opinio , qhabetS.Th.i.z.q.94.a.? & fi
colligit ex Gratianod.5. $. Hsc.qusede priuiiegijs, verfi.
naturale iustlege naturalem necex toto,nec ex parte pof
fe lege humana abrogari atq;h®ccft veraopiniomam qd"
lex naturalis imperat, eft per fe bonumfid quod prohibet,
eft per fe malutrerum autem natur® , & fubftanti® neque
unt humana poteftate mutari.At qm id bonis &malisf®-
pd circunftanti® rerum variantur,ideo lex naturalis muta
ta materia videtur ex toto,vel ex parte mutari.
Nec obiedla, huic fentemi® quicquam officiunt;quo-
niaminijs omnibns,& alijsfimilibus,non lex naturalis.fed