<557
Liber Sextus.
<558
ptis, quo reflabatur offerens gratum animum fuumerga A nullumcorporis membrum deeffet,&in quo nihil defor-
Deuin,& totum, quod referuabatur in vfum Sacerdotum,
«di debebat eodem die,quoofferebatur:& hocfacrificium
pafliminfacris litteris, laudisfacrificium vocatur , quod
fponte fua jquifque offerre confueuerat. Aut offerebatur
adDiuinaiti opem impetrandam, rationealicuius beneS
cijob:inendi,votiua,vel fpontaneaoblatione. Ettotum,
quod cedebat in Sacerdotum efcam, comedi poterat, vel
eodem die, vel proximd fcquenti irefcruari tamen in ter
tium diem nequibat. Leuit.7.
Htlsth (Quartumgenus facrificij Hebraeis vocatur Hatath.quod
latinus interpres reddit Hofliam pro peccato , erataial,
quod mactabatur pro peccato alicuius fdenter admiffo,
cuius vna pars igni abfumebatur, altera feruabatur in ci
bum Sacerdotis offerentis , quando erat hoftia immolata
pro peccato Principis, vel priuati hominis: nam erat vnu
facrificium , quod offerebatur pro peccato fummi Sacer
rimis: alterum pro peccato Principis, vel Magiftratus; ter
tium pro peccato totius populi quartum pro peccato pri
natorum hominum, vt poftea dicam.
Quintum genus facnficij df Hebraice Afam, quod lati-
Af»m. nus interpres Leuitici feptimo, transfert inHoftiampro
deliClo: hoc eft, animal immolatum pro peccato alicuius
non fcienter,fed per errorem, vel imprudentiam commif-
fo: Cuius facrifici; vnam partem deuoiabacignisj: alteram
vero libi in cibum Sacerdotes Tumebant.
His omnibus factificijs commu ne nomen erat Hebraica
, Corban, quod latinus interpres fempervertir,fiue indo-
num,fiue in oblationem: lignificat.n. generarim, tum fa-
crificia prsdifta.tum reliquas quaslibet oblationes, etiali
circa materiam ipfara, quae offertur, nulla atlio facra fie
ret. Vnde cum in Scripturis i unguntur facrificium, & rau
sos, vel facrificium, & oblatio, priori vocabulo,fignifica-
tur oblatio rei,per aliquam adllonem facram mutatx, ne-
pe,vel contritas,vel ma&atx,vel exuftx; vel cum alio cd-
niiftae,vel aliquoconfperfx liquore; velfaletpofteriori vo
cabulo fignincatur oblatio rei nullaratione mutatx, quia
nihil in ea per adfionem facram fiebat
mecernerecunhoc eft cui nullum corporis vitiumineffet.
nam quod Deo offertur,vt ipfa naturalis ratio poftulat,de
bet effc perfetlum,& optimum,quodque nulla reprehen-
fione notari queat.
Manu capiti viiftimx imponebatis, qui offerebat, quafi
deprecareturiram Dei, peteretq; 116 in fuum,fed in caput
viiiimx totam conuerteret. Hoc item animal exdebacur,
vel de bobus,.f.vitilus: vel de ouibus,vtagiuis, vel er ca
pris,hoedus,vt coftat Leuit.i .Agnusautem.vel hocdus,an-
niculusdebebatefle.vitulus maior effc poterat tefte lofe-
pho Anniculus intelligitur, qui annum non excefferat.
Ignis,quo vitftinix,vel quaelibet aliae res oblata? ado-
lebantur, facer erat,qui mirabiliter de calo datus fuerat
Leuitici 9.neque enim facrificia Deo accepta fuiffent,nifi
igne csclitusdimiflo abfutrpta:ficut nec opera noftragra
ta^ accepta funt Deo nifi igneDiuinx charitatis fuccen-
fa atque inflammata.
Pellis immolati animalis Leuitici 7. ad Sacerdote per-
B tinebat, in eum finem fcilicec, vt ex ea veftimenti genus
conficeretur; neque enim pellis erat ad facrificium apta,
fed ad veftesconficiendas.Ec fanguis fundebaturp crepidi
nem altans holocauftorum,& decurrebat per parietes ip-
fius altaris,quo nimirum fignificabatur,peccatis Deum of
fenfum fuiffe, & ideo tnenfam eius.quod erat altare,pol -
luta peccatis hoftixfanguinemundari, quae alioqui no-
Ilrofanguinepurgar deberet, Offerebanturquoq; ex vo
lucribus mundis, vel d use turtures, vel duo pulli columba
rum 1 , vt pauperes quibus facultas non erat offerendi viculu
vel agnum,vel hoedum , haberent, quodofferre poffent.
Porro turtures , non pulli turturum;& ex columbis, non
columbae,fed pulli columbarum offerebantur;quoniam in
turturibus pluris fiunt, &aptioresiudicanturgrandiores,
quam pulli.contra in columbis,fuauiores,& meliores funt
pulli.
Cineres madatx v&imx, qui ex facrificijsin imo
altarijfubfederatjigniiterum exurebantur,ne aliqua car
nis, vel adipis particula relinqueretur, fed incinerespem-
Secundo quaeritur,Quot genera animalium, infacrificijs c tus redigeretur,&in locum mundiffimumextra caftrajpij
ludaicisofferebantur? Refpondeo;exquadrupedib. mun
dis tria tm genera animalium facrifican lege potuilfe : fa
crificia etenim offerebantur ex bobus, vel ex ouibus, vel
ex caprisivel ex volucribus vero mundis, duo tm genera
erant facrifici js apta: aut enim turtures, aut pulli colum
barum offerebantur , voluit vero Deus facrificia offeiri ex
animantibus,mundis quidem,& qux funt ncftris vfib. de
putata^ ex quibus multa ad vitam noftra neccffaria per-
cipimus;vidclicet,vt ex his,qux ad vitae vfus habemus, ali
quid detraheremus,& Deo referuaremus, voluit etiam, vt
ex prsdidlis quadrupedibus, vel volucribus facrificia of
ferrentur, vt tum pauperes, tum diuites facrificia poffent
offerreihabent.n.etiam pauperes,vel boues, veloues, vel
tapras, vel turtures, vel columbas: voluit itidem Deus ea
animalia immolari, qux in poteftate hominum effent, &
qua»facilius pararcntur;& ad.fignificandumaliquidaliud
edent aptiora, & qua effent pariter mit iota,& vtiliora cx
teris.
Sedcur edixit Deus oblationem animalium ? vtintclli- j} fje voluntatis plusminusve , hoc eft, maiera, vel f
geremu$,fanguine animalium immolatorum, quo pecca- "" * ’ "
ia hominum expiantur, vitam noftram redimi; peccata fi
quidem cum grauia funt, mertem promerentur: animalia
itaquemadlabantur, quorum morte offerentes fuam vita
redimebant: &ideoexquadrupedibus, quae madlabantur
animantibus; Deus fibi fanguinem referuauit, quia fangui
ue peccata expiabantur. Itera,adipem referuauit fibi,quo
commodius viilimx carnes igne facro cremarentunadeps
enim pinguis eft , &prop:erea optimum eft ignisalimen-
tum, & efca,quo adoleri vidlimam oportebat. Porro,vo
lucres non diuidebancur, vt reliqux vidlimae, quia parux
erant, & ideo commodi fecari non poterantmec volucris,
Leuit. 1. ferro jugulabatur,vel exdebacur, fed vegue . Pro
eo,quod Hieronymus vertit: Et retortoad collum capite,
acrupto vulneris loco,; in hcbrxo habetur: f Et vnguefe-
cabit caput eius,aut etiam retorquebit.] fic enim volucres
«ccidifolent.
Tertio quxritur, quifnara ritus in holocaufto offeren
do (olebat adhiberi legis praeferipeo ? In primis, vidlima,
immaculata effe debebat, hoc eft,animal integrum,cui
Inft. Mora 1. Pars 1,
ciebantur,quia,quae ex facris vidlimisfupererant, noluit
Deus vt in profanos vfus conuerterentur, vel ab immun
dis conculcarentur. Eodem ritu ex volucribus immolatis
vefica turturis,vt immunda,& plumae.quia facrificio inuti
les erant,reponebanturin eodem loco in quo cineres fer-
uabantur; Auem vero cum alis confringebat Sacerdos, nec
partem vnam feparabat abaltera ,fed fimul cum alis ftiis
adolebat facro igni in altari holocauftorum fic enim auis
folet tota fimul cremari,no fe&a nequediuifa, vt reliqui
animalia igni torrentur,fiue aduruntur.
Quarto quaeritur,qui rituseffetin hoftia pacifica; Po
terat haec hoftia < fferriex bobus; itemex ouibus, vel ca
pris eodem ritu,quo ex bobus, licebat offerre! marem, vel
fex minam,quia cum non effet neceffarium,vc erat facrifi
ci um pro peccato, vel delidio,fed voluntarium ,nec totu.
in Dei cultum,& honorem fieret,vt holocauftum,fcd pri-
uatam etiam offerentis vttlitatem refpiceret,eius arbitrio
relinquebatur, vtpro ftudio, &affedfu pix , & rehgio-
_ 'usminusve , hoc eft,marem, vel f" mi
nam offerret . Aues non offerebantur, quia neceffenon
erat , vtpauperesad facrificium animalia datent, cum
poffent ex rebusinanimisofferre.nam vt conftatLeuit.7.
poterant offerri panes ex limilaoleo confperfi , id eft,
commixti.
Item Leuit. s.prxcipitur. Omnis oblatio, qux offertur
Domino abfque fermento fiet. ] Quidam exiftimat, hoc
in vniuerfutn efie prxfcnptum ita vtfuerit generale piae -
fcriptum,fiue mandatum .Cxterum iuxta fnbitdfain ma
teriam, hocin loco debet intelligi: placemx (iquidem,fi
ue maiores, fiue minores, aut in clibano, hoc eft fornace
co<ftx,aucin farraginefrifl*, autincraticuli vftulatx,
azymx elfe debebant,nam ab his folet abelfe fermentum,
nS eas corrumpat; alioqui apud ludxos quotidiani panes
quibus vefcebantur,ex quibus primitias,& decimas offere
bant,fermentati erant. Exdem infuper placentx Leuit. 1.
abfque meile, ex legis praeferiptoofferebantur,quoniam
facro igni adoleri debebant: ac non commodfi igni mei
exuri tur, & ideo ibidem habetur Omnis oblatio,qux of
fertur Domino abfque fermento fiet ,nec quicquam fer-
E e 3 menti
