671 
Infthitlonum Moralium 
672 
Azymorum per dies o£lo continuos peragi ab Hebrxisfo A Deuteron. Quare decimaquarta dies erat profana, non 
. n r* I - T'» _ /• . ,JZ * ,. P ms- Atm-ov /Iprimnnninta rii^c fpfta ("acVH . In r!/arirv\-. 
litanucum tn Exod.i.Deut, \6. pta:ceptumfit,vc per dies 
feptem,panes azymi comedamur. Diuerfa eft fupputa- 
tio , fed vtraque veramam a die fefto primo azymorum, 
qui luna decimaquinta colebatur, vfque ad vigefima pri 
mam lunam numerantur feptem dies, fed a luna decima 
quarta,in qua agnus comedebatur cum azymis; panibus, 
vfque ad lunam vigefimamprimam, odio dies computan 
Mat.ifi tur • Atque hincetiam eft, vt Euangeliftae diem primum 
jyj ar ‘ azymorumlunamdecimamquartamappellent. Et primo 
Luc i 2 die azymorum,aiunt Matthaeus, & Marcus, quando Pa- 
fcha immolabant. Lucas vero, Venit autem dies azymo 
rum,in qua necelfe erat occidi Pafcha 
Sequitur in Textu; [Cum Ia£lucisagreftibus.]Hebrai- 
ca ledlio foliimhabet.[Curo amaritudinibus ]VndeLy- 
ranus,& alij iuniores non ladlucas agreftes, fed herbam 
quamlibet amaram intelligunt. Veriim Septuaginta ver 
terunt; [Cumladtucisagreftibus.] Ladlucam agreftem 
amaram guftui elfe, Diofcorides refert. Hoc nimiru her- 
Diof. 
lib z. 
«. 130 
facra;at decimaquinta dies erat fefta & facra. In decima- 
quarta ad vefperaui madlabatur typicus agnus, & edeba 
tur; die vero decimaquinrafoiemnitas azymorum coleba 
turJmmolatioagni Pafchalis decimaquarta die fiat, ve 
in memoria reuocaretur tranfitus Angeli percudentis prj 
mogenitos Aegyptiorum,& domos Hebraeorum imadias 
relinquatis,quod eariipoftes agni fanguine illiis eHent, 
Celebritasazymorum agebaturin recordationem fepiS 
dierum,inquibus poft immo!atione,&efum agni, panes 
azymos Hebraei comederunt. Et ideo in eode Leuit. c.2 j 
legimus Septem diebus azyma comedetis:dies primus e- 
rit vobis celeberrimus,fandlusque Omne opusferuile no 
facietis in eojfed offeretis facrificium in igne Dnifepifi 
diebus.Dies aut feptimus erit celebrior, &fandtior,nu!^ 
lumq; feruile opus facietis in eo.Erant igitur dies azymo 
rutri fepte,fi computentur i primo die fefto, qui celebra» 
batui decimaquinta luna,vfque ad lunam vigefimampri- 
mam.Erantodlo.fifuppetenturijit luna decimaquarta. 
barumgenusfignificabaramaritudinem , inquaHebrset B inqua madlabatur typicus agnus, & edebatur cum pani- 
' ' ' ‘ ' J ■■'■■■■ ’’ ’ busazymis. Es feptem igitur diebus azymorum, primus 
cratfolemnis&feftus,iu quo abftinebatut ab omni opere 
feruiti,excepcishis,qua:ad vefcendum pertinent, vtexprj 
miturExod.12.Dies prima erit fandta atque folemnis,& 
feptima dies eadem feftiuitate venerabilis Ergo nefas e- 
rat in ea die feruile opus fadlitare,ijs operibus exceptis, 
quae ad vefcendum fpedlant; qualia funt,ignem accende 
re,& cibos coquere.vel alia ratione & m do parare. 
Quod igitur feriptum eft Leu.23 .Dies feptimus erit ce 
lebrior,& fandlior; non intel!igitur,fi cum primo compa. 
retor,fed cum reliquis quinque inter primum,& vltimum 
snteriedlis: illi namque dies celebres quidem erant, 
folemnes ob facrificia, quae offerebantur in fingulis, fed' 
profani erant,non facri. Fiebant porro facrificia, mxtale 
gis prtefcriptum,Numer.28.Sed fecundus dieshochabe 
bat peculiare, quod legimus,Leu.23. Altero die Sabbati, 
id eft.dieazymorumfecundo (nam primus quiafeftuse- 
rat&facer, Sabbatum vocabatur) deferebant Hebrafiad 
Sacerdotem manipulos fpicarum,primitias meffis,Sacer 
dosque vnum eo rum coram Domino in alturo attolle 
bat,vt ipfi Deo,cui offerebant, effent grati & accepti. EC 
eodem die caedebatur agnus anniculus immaculatus ia 
ho!ocauftum,& offerebatur fimila, & vinum, vt eiufmo» 
di munus,facrificium, &vidtimam ornaret. 
verfati erant in Aegypto.i. duram imoperibus lateritijs 
feruientes fernitutem. vt memores priftmae calamitatis, 
& miferiat,vnde eruti fuerant, gratias agerent Deo libe 
ratori. 
^Non comedetis ex eo crudum quid, nec codtuaqna, 
fed affum tantum igni;] quamuis fugam & exitum ex Ae 
gypto Hebraei maturaturi era nt.noluir tamen Deus, vt ali 
quid crudum ex agno comederent, quia non erat ad cibu 
aptum; nec elixum,quia remoraretur eos. Obijcies illud 
ex Deuteronomio: Immolabis phafe vefpere adfolisoc- 
cafum,quando egreffus es de Aegypto, & coques & co- 
niedes.R.efpondeo,verbum Hebraicum,quod Latinus in- 
erpres reddidit,[coques,] effe ambiguum &anceps,S^» 
t fignificare verumque,coquere fcilicet&affare Vnde[co 
ques] eo in loco,idem eft quod [affabis.] 
«f Caput cum pedibus eius,& inteftinis vorabitis ] pen 
dent haec verba ex proximi praecedentibus, Non comede 
tisex eo crudum quid', nec codlumaqua, fed affum tm 
igni[&fequitur]caputcum pedibus eius & inteftinis vo-C 
rabitis,] fignificat: Nec pedes.nec caput abfeindetis, vt 
fieri folet,necaliter haec ad efcam parecisded fimiliter of 
faigne comburetis. Educebantur verointeftina, lauaban 
iur,& abluta ipfi agno imponebant,vt flammis torreren 
tur,& cum reliquo corpore ederentur. 
^Necremanebitex eoquicquam vfq; mane.Si quid re 
iiduum fuerit,igne comburetis.] Ideft offa & neruos igne 
ftatim confumite, ne quid fuperfi t in diem fequentem. 
Quod fi quippiam aliqua de caufa fuperfuerit, fine mora 
die'proximi fequenti comburite . Noluit Deus, vtexa- 
gno,qui fuerat nili confecratus,quicquaro remaneret, nfi 
vel ab hominibus conculcaretur,vel ab immundis anima 
tibus de uorarecur,foedareturvd. 
Sequitur: [Sic auttm comedetis iIIud:Renes veftros ac 
cingetis,& calceameta habebitis in pedibus, tenentes ba 
culos in manibus,& comedetis feftinantes. Eft.n.Phafe, 
i.Tranfitus Dni.] Singula mirS profedldad denotandum 
feftinatiouem valent Nimirum,iter fadlurusquifpia,prae 
cingit renes,aptat pedibus calceos, & baculum in manib. D 
fumit. CSfih eft oiura feni entia,Itantes comedere agnum 
Hebraeosconfueuifie: fed id, necin Hebraeo, nec in Grte- 
co.nec in Latino textu habetur Videtur efledefumptum 
ex illis verbis [Tenentes baculos in manibus,& comede, 
tis feftinantes.] 
De diebus fejlis ^Azymorum. 
Cap. XXXiV, 
I Euit .2 3. feriptum eft.. Hae funt ergo feriae 
Domini fanflae, quas celebrare debetis 
temporibus fuis. Menfc primo quartade 
cima diemenfisad vefperam Phafe Do 
mini eft, &quintadecimad e menfishu 
ius folemrbas azymorum Domini eft. 
, ' . Haec ibi, eadem prorfus,& eode mo- 
ao habentur in C.JJ.& 18 libri Numerorum,& 16. cap. 
De ludaovum Tentecofle. 
(ap. XXXV. 
Euit 23 legimus:Numerabitisergoabalteio 
die Sabbati,inquo obtuliftis manipulum prf 
mitiarum.feptem hebdomadas plenas vfqs 
ad alterum diem expletionis hebdomadae 
fcptimae.i. quinquaginta dies: & fic offere 
tis facrificium nonum Domino. In venera-" 
tione erat dies hic quinquagefimus,in recordationem vj 
legis diuinitus datg quinquagefimo die ab egreffu ex Ae- 
gyptoma eo die lege accepiffeHebraeos, ex Scripturis 
colligitur Exod 19 feriptum efLMenfe tertio egreffionis 
Ifrael de terra Aegypti. In die hac,i. in die fimiliter tertio 
ipfiusmenfis tettij.veneruncinfolitudinem Sinat;qm(i 
fumamus quindecim dies ex primo menfe, qui numera 
bantur a decimofexto die eius m€fis,& ex fecundo mfife 
viginti nouecfi trib. dieb.tertij menfis,fiuntquadragin- 
tafeptedies; quib, addatur alij tres.efficiuntquinquagini 
ta.Sed cur addfiturifti tres dies?Rndeo,cu df;Menfc ter 
tio egrefiionis Ifrael de terra Aegypti, in die hac veneruC 
in folitudinem Sinai,]di€ hanc fumit Scriptura pro eodS 
die.Ita vtfenfusfit. Veneruntmenfe tertio eodem die, 
hoc eft, tertia eiufde mefisdieiergo peruenerfit die qua- 
dragefimoprimo,& tertio deinde die fequeti,Mofes legS 
accepit.Ergo data eft lex die quinquagefimoab egreffu 
ex Aegypto. Quo fit, vt haec celebritas didla quoque fic 
hebdomadaifi <jaab altero die poftprimu feftQ die azy 
moru cdputabatur fepte hebdomadte pleua;,q quadtagto 
u noue dies cdficiunt,& die flatim proximd fequenti ca« 
lebritac