68/ InfHtudonum Moralium.
688
iqifod fabulofnm mihi videtur. Hinc eft, vt toties in feri- A
ptura Dominus fuper Cherubinfcderc dicatur.Qui fedes
Pfal/S?- inqt,Dauid,fiiperCherubin,manifeftare cora Ephraim,
Beniamin.Manalfe . Idem quoque,Dominus regnauit,
irafeantur populi. Qui fedes fuper Cherubin, moneatur
Pfal.98 . terra.Eandem ob caufam currus, in quo gloria Dei appa
ruit,vc narrat EzechieI,'trahebatur ab animalibus,ideft,
a Cherubinis fub forma animalium.
mzcc.io, NeG dubitandum eft, hofce Cherubinos,c?leftes fpin-
tus referre,feci forma his corporea eft affi£ta,vc cerni pof
fent: funt enimfua natura incorporei, & fpirituales,nec
videri corporis oculis queunt, quemadmodum etiam a-
pnd nos Angeli depinguntur; Et fient nos, tales Angelos
pingimus,quales fignificari,& intelligi volumus: fic etia
Mofes,& Salomon tales Cherubinos fecerunt, no quales
calefies illi fpiritus funt, fed qualesa nobis intelligi vo
luerunt.Pingimus Angelos iuuenes,venuftos , alatos, vc
15grtificemuseosfemper arate vigere , nulla temporum
astatefenefeere, mirabili natura perfedtione,& nobilita
te proditos fummaceleritate quocumq; velint fc moue-
re.Ita Moles Cherubinos effinxit, vultu quide hominem
referentes,vteorum caleftium fpirituum ronem,mente,
confilium, & prudentiam fignificaret.Quodficumboui-
nispedibus effingebantur, vt quidam putarunt, id ideo
erat.vteoru labor indefeffus,&conflans femper ac firma
virtusinDei mandatis exequendis denotaretur; velutt
etiam in pedforc leonico,eorum robur, &fortitudo:& in
alis aquilaru,celeritas defignabat, fi tales infculpebant.
De sAlim thymiamatis. (fap. XLVU
P Rimo quaeritur,quale,&- quantum fuerit Thymiama
tis altare?De hoc Altari ita legimus. Facies quoque
Eso. 30. altare: (ait Dominus ad Mofen) ad addendum thymia
ma,de Hgnis fetim,habeus cubitum longitudinis, & alte
nim Iatitudinis(id eft, quadrarum,&duos cubitos in al
titudine : cornua ex ipfo procedent. Hoc altare, maius C
cfieno debuit.-nequeenim fadfum fuit ad vidiimasin eo
immolandas,fed ad incendedos odores folummodo.Mox
ibidem fubijcit Scriptura:Vcftiescj; illud auro puriffimo
tam craticulam eius quam parietes per circuitum,&cor
mia.Craticulam vocat tedfum eiusjeratenim altare ca
num,& fuper hoc tedfum odores imponebatur. Cornua,
quidam interpretatur radiosquofdam furfum eredtos in
modum obelifei fuper quatuoraltaris angulos,ita vt fur
gerent c qua tuor lignis,qua» altare ipfum luftinebant.Ta
fe fuit altare Thymiamatis, quod fecit Mofes inTabcr-
naculo.
Secundo Quaeritur,An praster hoc Altare, Salomon fe
cerit alteru in templo.Ratio dubitationiseft,quia in Hi
floria Regum,ita legimus: Fecitq; Salomon oia vafain
t> e a.7. d orno Domini,altare aureum , & menfarmAbulenfis pu-
’’ b '' ‘ tat,alteru m altare a Salomone fadfum fuifle ex cedroxu
tamen altare a Mofe fadlum, fuerit ex lignis fetim. Alij
opinantur,idem Altare fuifle,fed a Salomone magnifice
tiusornatum Non enim diciturSalomon altare feciffe ex q
j,Reg.d. cedro,fed altare veftiuiffe cedro,quod autem veftitur,no
fit,quia ante iatn erat fed tegitur. Et paulo poli legimus
fed,& totum altare oraculi texit auro.]Cum itaq; Salo
mon feciffe perhibetur aureum aicareiid verum eft,qua
tenus id auro veftituit,no nonum extrusit, fed amplius,
& grandius effecit, & ornauit magnificentius.
Tertio Quaeritur,quo in loco Tabernaculi Altare Thy
miamatis erat?Duy funt opiniones. Nam Origenes hom.
9 in Leuit.Auguft.q.173 .in librum Exod.&quidam alij,
vt aitTheophy ladtus.c.9,in epift.ad Hebrxos.putat fuif
3-RCg.6. f e in parte interiori, quod Sandfum Sandtorum appella-
Exo.30. batur.Legimusenim in Regum hiftoriaffed altare oracu
li(hoc eft,Sandta Sandtorum) texit auro, & in Exodo:Et
tt v deprecabitur Aaron fuper cornua eius femel per annum
’ 9 ' infanguineoatquifummus S.acerdosfemel fingulis annis
inSandtum Sanctorum ingrediebatur. Huc accedit Pau-
jofep.j, li teftimonium ad Hebraeos feribent is, iuSandloSandto-
li,Antia'. ruiv - aureum turibulum fuiJfe,Sed lofephus loqueus de-
C ap j. 1 exteriori parte Tabernaculi,in qua erat menfa,&Cande
labrum : Inter hoc inquit, & mcnfamfita erat arcula
faffu m igatoria.Et alibi, de Templo fermonem habes c5
de Menfa, & Candelabrodixiffet,fubijcit ha:c:Medium
autem i ntervtrumque locum obtinebat altare illud au Li.S.c.ij
reu m haec omnia continebat anterior illa tepl i pars qua.
draginta cubitos longa, Et poft; candelabrum autem,&
Mentam,& altare aureum flat uerunt in templo ante adi
tum eifdem locis,in quibus in Tabernaculo prius fita fuc
runt.Ita lofephus.
IdemquoquefenferuntTheophy.c.p.inEpift adHeb,
Be.in li.detempIo.c.u.S.Th. i.i.q. 102.a.4.ad 6 Audior,
in hift Scholaft.c 67 de hiftoria Exodi. LyraExo 30 &HX0.40.
3-Reg.6.&adHebr. 9 Abulenfis.q.d in c jo.Exod. &q.
i6.inc.<5.1i.3.Reg.Et hocvf ex iplis factis litteris colli
gi. Nam Mof es altare ponit inter menfam,& candelabtih
pofuit inquit,Scriptura,&; menfa m in Tabernaculo tefti
monij ad plagam Septentrionalem extra velum; pofuit,
& candelabrum in Tabernaculo Teftimonij e regione me
fse: pofuit,& altare aureum fub tedfo teftimoni; cotra ve
lura.Et paulo ante;Candelabrum( att Dominus) flabit
jjcum lucernis fu is, &; altare aureum, in quo adoletur ince
fum,coram Arca tefti monij :Et alibi: Affumptoq;thuri-
bulo,quodde pennis altaris impleuerit,& hauries manu
compofitum thymiama in inccnfum, intra velum intra-
. bitinSandfa Sandtorum. Et deinde, cum autemexient
ad altare,quod cora Duo eft,oret profe,& reliqua. Ergo
exibat fummusSacerdoseSandloSandtorum ,&adalta
re Thy miamatis redibat fitum in parte exteriore e regio
ne Arcae Teftc.B.Luca . Zacharias pater lohannisBapti-
flf obtulit incenium in altari thymiamatis, qui therat^
vnus de minoribus Sacerdotibus,quia erat de vice Abia. ' *
cdtaua forte facerdotu; de qbus in libro Paralipomeno:
&quia forte exijt,vt incenfum poneret Summus autSa- i.para.i
cerdos cum vnus eflet,no forte miniftrabat,fed iure fuo.
Sed quo modo hoc Altare dicitur,Altare oraculi? Re-
fpondeojita dici,non quodinSandto Sandtorum e(kt,qd 3,Reg.S.
oraculum vocabatur;fedquiainvfibusoraculi fernie-
bat,cum in eo adederetur incenfum,& inde odores ad oia
culum peruenirent.
I Tertio Quaeritur,quo in loco Tabernaculi aureum thu
ribul um poneretur?Nonnu!li opinatur, in SandloSandto-
ruafleruari foJitu,quofummus Sacerdos femel in anno
ingreffurus inde illudfumebat,& exies, in Thymiamatis
altari incefum adolebat.Alij vero probabilius exiftimat
in ipfoaltariThymiamatis reponi. Necobftat didlum „ , ,
Apoftoli,Sandtu Sandtorum habuilfe Arca,& Thuribulu
aureum : nimirum id dixit ille,non quod in eoaiferuarc-
tur,fedquod illius minifterio,& vfuideferuiret.
De menfa, & Panibuspropofitionis,
(fap. XLVU.
P
Rimo quaeritur,quanta: magnitudinisfuerit Mefa
panum propofitionis $ Legimus in Exodo dominii
prascepiffe, vt fieret Menfa e lignis feti m,longa duo Exo. iU
bus cubitis, lata vno, alta cum pedibus adiunctis,
quantum cubitus cum dimidio tollitur,& vndiq; dudti-
lisauri laminis contedta.Magnitudo fuit tanta, quata,&
panti numerus in ea ponendorum exigebat.Circundabat
fuperne limbo aureo,& claufura item aurea,qua latinus
interpres reddit coronam interrafile: cui deinde claufu-
iy,fiuecoronj : coronula aurea imponebat ad ornatu,
vtakioreffet ipfaclaufura, fiuecorona,quo panesibi p-
pofiti tutius,& commodius continerentur,ne deciderent
e menfa.Illacorona forma referebat,&palmo
vno,hoccft,quatuordigitis lata erat, craffa vero, quan.
tum coronam,fiue coronidem fuperdudfam ferre pollet.
Qiiatuor pedibus hzc menfa fulciebatimquibus qua-
tuor erat armillc,fiue annui i addit i,in quos vedtes lignei
inferebantur ad menfa m tollendam,& commodius afpor
tandam . Annuli aucem illi fub claufura,non magis,qua
claufura ipfa cum coronide prominebat. Vedles erant ex
-ligno fetimiauroeoquedudfili cooperti,qui tantum im
mittebantur in angulos,fiue armillas,cum Mefa eiiet mo
uenda,& alio transfereda.Menfa: vfus erat ad panes per
petuo continendos. lugisconuiuij fymbolum erat, quo
typice fignificabat, Sc profitcbatlfraeliticus populus fe
perpetuo
