73 i Inftitudonum Moralium.
73 6
pie,&religiose Deum coluitiquod tempus fuit fecundum
Hebraeos,annorum feptemdecim,&fdrfafils fuit etiam vi
ginti,v'cl vigintiquinque annorum.Mortuis vero feniori-
bus, populus Ifraeliticus cgpic Dei leges contemnere, Sc
corrumpere.quaretradituseftinpopeftatem praednffi re
gis Chufan,fortallis anno Othonielisio. vel oftt»
annis regis eiufdem tyrannide oppresus eft, aqua per O-
thonielem multis ante annis Indicis officio fungentem
liberatus eft.
Anni duodeuiginti quibus Hebraei fcruierunt Elon re
gi Moabitarumlud.3.computandifunt in annisoftogin
ta,quibus ludasorum rempublicam Aiod adminiftrauic.
ludie.3.
Sangar quidam exiftimant Ifraelem iudica(Te,ideft,He
brsorum rempublicam gubcrnaffeicommuniseftomniu.
Hebreorum.fententia.Iudiqem nonfuiffe; meminifieta-
men eius Scripturam tanquam clariflimi viri.quippequi
multam hoftium ftrage ediderat extremis annis Aiod in
dicis. ludie 3. ad line iegimus;Poft hunc nempe Aiod fuit
Sangarfilius Anath, quafidicatScriptura, vltimis huius
Iu dicis diebus vixit clariffimus ille vir Sangar, qui pro
Ifraele fortiter pugnas,fcxcentos homines interfecftvo-
mere,Chalda;usftimuIoboum:& itaipfe quoq; defendit
Ifraelem Eufebius no numerat in Chronico.fedSuIpirius
recenfetinterludices.ficetcoeteri Latini ;quodfi ludex
forte fuit,eodem anno,quo mortuus eft Aiod cepit Ifrae-
liticam rempublicam adminiftrare, & eodem annoobijf
fe creditur,fiquidem nullos ei annos tribuit Scriptura .
Anni viginti,quibus feruierunt Hebraei labin regi Cha-
naan.Iud!f comprehedunt fub annis quadraginta,quib.
, . s, Debbora vnacumBaracrem Ifraeliticam gubernauit.
Euiep.oc Anni feptem,quibusHebrafi fnb poteftate Madianita-
Haebne. rulT} f lier u t iud.8. censetur in annis quadraginta .quibus
Gedeon iudicauit Sic Hebraei,&Eu febius.
Anni duodeuiginti quibus fubiefti fuerunt Hebr^i A m
moniris,& Philiftinis,numeraturinannisviginti duobus
Indicis lair, vfquead fecundum annum ludicis lephte,
qui fecundo fui principatus anno Ammonitis bello vidfis
Ifraelemliberauit.lud.il. _ 1
Anni quadraginta,quibus IfraeliQ feruifie dicuntur,
lud. 13 .Philiftinis,numerandi funt in hunc modum: Inte
gris viginti annisquibusSamfon iudicauit, feruierunt,&
ideo Scriptura de eo non dicit,quod populum fuum He-
breum ab hoftibus liberauerit, ficut de cateris Indicibus
dicit. Fuit igitur Refpublica Hebrerorum toto tempore,
quoSamfpnprffuitjbelloa Philiftcis vesatus:reliqui vi
ginti anni, quibus Hebrci fuerunt a Philiftinis opprefli,
pertinent ad,tempora quibus Heli populum gubernauit:.
Non eft igitur curSamfonem enumero ludicum expun
gamus,vti expungit Andreas Mafiusin Commen.in libru
lofue viginti eius annosquibus Ifraelem iudicafie memo
ratur,attribuens principatui Heli indicis neq; eft.cur di-
catCanusli 1 i.de IocisTheolog.c.?.ad 12..argumentum
pdiilosquadraginta annos,quibus Hebrei Philiftinis fer-
uierunt.cum annis alicuius ludicis cdputari non pofiema
redtifiime numerantur in viginti annis, quibus Samfon
populum iudicauit.nec eum a feruituteliberaiut.Etpro-
A opisiio quam habent Eufebius, &SuIpitms,SamueIis m-
nos comprehendi fub annis .quibus Saul regnauit .Sault
autem Paulas tribuit in A«7tis Apoftolomin quadraginta
annos. Teftantur Hebrati, Saniem poft Samuelem vixifle
menfibusquatuor;fednoftrorumplerique fentiuntduo
bus duntaxat annis vixiffe.
Quinto Quxriturqaopa£lo intelligitur locus ille r,
Reg. 13. Filius vnuts anni erat Saul, cum regnare canifiet.
duobus annis regnauit fnperlfrael,& elegit fibiSau! tria
millia Canusli.de locis theolo.i t.c.5.adn.cefet,nume
rum hoc loco ede deprauatum vitio fcriptoriim,& legen
dum effeiFilius vigmtiunius anni erat Saul, cum regnare
coepiffet. Sedeerte verifimile non eft omnes codiccseffc
corruptos,hebrasos,graecos,& latinosjomnes enimeonfem
tiunt,& habent; Fili lis vnius anni erat Saul. Chaldxuspa.
raphraftes interpretatur hunc locum, fubinteliigens Par
ticulam,quali,qua? per eclipfim foiet fzpe inhebrxo de-
efie;Ica vc fenfus fit;Erat Saul,cum regnare cc pilfet.qna-
fi filius vnius anni , hoc eft erat virlimplex innocens
B quafi puerulus vnius anni Quida exponit ftc, filius vnius
anni erat Saul.cum regnare cepiflec.hoceft,cum renate
c^pit,habebat iam filium vnius anni.Mihi non placet h?c
fehtentia.Fortaflxshuius loci fenfus eft. Tranfadlus iam
erat vnus annus ab eledlione.dequa 1 Reg, ■«> cu regnare
Ccepit Saul. Filius vnius anni erat Saul moreHebrxonim,
cum dicitur filius top, vel tot annorum , eft perinde ac fi
diceretur vir erat vnius anni Saul abele(ftione,qua fuerac
per Samuelem infla Dei creatus,& vnthis in Rege vir in
quam erat vnius anni.ex quo regni admini/lratmuS fufea
pit.Ideftexa&us iam erat vnus annus, ex quo gubernacul
la regni fufceperat-fduobus autem annis regnauit ftiper
Ifrael;]hoceft . Preteriemnt deinde duo aHj anniregni
eius.[Et elegit fibi Saul tria milHa]idcft,Tercioanno,q'u(j
iam erat regnum eius confirmatu m,elegit fibi tria milW
fatellicum, ad fui corporis cuftodia . Cur dices, feriptur^
tanto verborum circuitu hanc hiftoriam narrauit? voluit
nimiru feriptura tria tepora diftinguere,ex quoSaul ele
gius eft rex.fed nondum bene Jh regno confirmatus. Dein
- de initio fecundi anni coepit eius regnum cofirmariamdu-
vnus,& alter annus,preterierant inchoati regni,& confir
mari.Et hoceft,quoddf:Filius vnius anni erat Saul, cum:
regnare capifiet;& duobus annis regnauit. Et poftea ter
tio anno,vtpote ia cofirmatus in regno,elegit fatellites,
corpus eius cuftodiret. Aut et fortaftis non inepte fic. Exa,
«fltis era: vnus annus,ex quoeledtus fuerat rex;& initiofe
cudi anni c?pitcdfirmari:& trafierut duo alij anni ab hac
cofirmatipnein regno. Et quarto anno firmato, &ftabill-
to ia regno , elegit fibi fatellites fui corporiscuftodes.
Sexto Queritur, quomodo trecenti illi anni.de quibus
Indicum 11 prxdidfis annis ludicum confentiant? Scien
dum eft , lud, 1 i.Iepthedixifle, trecentos annos fluxiffea..
regnis Seon , & Og occupat is, vfquead fuum dominatum:
at videnturfoliim interfluxifle anni ducenti feptuaginta.
Hoc argumento conuidti quidam cenfent,annos interre-
gnorumnumerandosnon elfe in annis ludicum priorum,
vel pofteriorum.fed feorfim ac perfe, vc conficiant fum-
mam trecentorii annorum q, pofuic.Iepthe.AIij vero exi-
inde In primis viginti annis Heli in Philiftijro poteftate D ftimant,annos inter regnorum in libro ludicum politos c6
manferunt Hebrxi.
Tertio Quxritur, hiftoria Idoli Micha?, quse refertur
ludicum c 17. & 18 Icem.Conftupracio vxoris Ieuic$,&:
c^des vniuerfe fere tribus Benia mitic£,qu£ cap. 19 & 20.
eiufdem libri memoratur,quo tepore, & fub quo ludice,
contigerit?Hebrci,&Iofcphus arbitrantur eaola accidif
fetpe magiftratusOthonielissac proindequatuor vltima
capita libri ludicum fequi deberent iuxta eorum fniam
proxime fecundum caput eiufdem libri. Sed mihi proba
bilius vf quod ali j tradiderunt, ea accidifle eotpe , quod
jnter principatu m Samfonis, & Prxfefturam Heli facer-
dotisinterceflit:& reifo ordine ad finem libri ponuntur.
Quarto Quaeritur, an illi anni, quibus Samuel iudica-
uir,(;mul iungi debeant cum annis,quibusSaul regnauit?
HebraeiSamueli feorfim attnbuut annos vndecim,'& Sau.
Ii annos duosjquia 1 Reg. 13 .legitur.Duobus autem apnis
regnauit fu per Ifrael lofephus tribuit Samueli folipoft
obitum Heli,annos duodecim,& ei vin cum Sauleannos
decem,& odo,&Sauli poft Samuelem annos dece, Et ita
omnes anni funt quadraginta. Communis eft Latinorum
prehendi deberefub annis ludicum praecedentium,vel fe
quentiumdd vero quod dicit lepthe, locu m habere,qui_a.
iam fere trecenti anni praeterierant,nam fluxerant duce-
ti feptuaginta;& minorem numerum feptuaginta anno
rum ftimpfit,vt fieri foiet,pronumero completo centum
annor;& ideo reile dixit:Sero venis ac poftulas,cu ia elap
15 fuerint anni trecenti:Nam profedfto fi anni interregnorii
feorfim, & perfe numerentur, plures colligentur, quam
quadringenti ofloginta,quos Scriptura ponit 3.Reg.6
Septimo Quxritur, quemadmodiim imius ^tatisanni
confentiantcueo.quod Paulusait Adt. 13.Er fortediftri-
buit eis terram eorum,quafi poft quadringentos,&quin-
quaginta annos.Quidam opinantur eum locum Aiftorum
efie corruptum negligentia librariorum,& legendum effc
poft trecentos quinquaginta annos, vc fenfus eius loci fit;
Et per quadraginta annorum tempus, mores eorum fuftt
nuit in defer:o;Et poft fequantur illa verba ; Et poft haec
dedit Indices vfquead Samuel prophetam, poftea legan
tur illa;Et deftrucns Gentes feptem in terra Chanaan,fof
te diftribuiteis terram eorum,quafi poft 3 5o.annos. Ac fi
dicciet