847 Intentionum Moralium. 848'
tat alterum ad malum, feci ad bonum , Probat etiam a fi- A
niili: na fas nobis eft mutuum petere ab co,;quem fcimus
non nifi ad vfuram daturum . Item iure quis Sacramenta
petita Parocho,quem probabiliternouit ndpi.ficqm pec
cato facramenta miniftraturum.Tuta cofcicmia petimus
a Pagano itifiurandum, quem nouimus per falfos deos i li
raturum, item meretrici domum iure quis locat ad habi
tandum dure quis vendit rentfuam a!teri, quamu isnoue-
rit ea re i! Ium perperam vfurum. Sed htcc exempla folum
probant nos non peccare, cum rem petimus abalteroper
fe bonam, vel indifferentem,qua i Ile fi velit, bene vti po-
teftjnon tamen fi rem per fe maiam petamus, & qua alter
bene vti non poteft.Non item non peccamus,fi in bonis iu
re noftro vtinuir,quamuis nouerimus aliosdeprauato fug
voluntatis affedlu peccaturos. At cum inuitamus ad cer
nam fimpliciterakerum, quem certo, ycl probabiliter
credimus contra ieiuniumfa(fturum,non inuitamus ad re
bonam,& qua ille fi velit,vti bene poflitp& ideo meo iudf
cio non fumus a peccato liberi.
Duodecimo qusritur,An pater familias miniftranscoe
namfuasfamilia:,vt filijs,famulis,feruis,cum tamen ieiu-
nium illi feruare deberent, lethale peccatum admittat?
Duaefententias funt; vna {impliciter ait, eum grauiterpec
care.Medina Tradf. de Ieiunio,Qua;ftione de his, per quae
ieiunium foluituf.Mai 4 dift.i5.quaefl;.4-5’ < iubitatur. Al
tera docet'non femper peccare.Dicendum exiftimo in pri
rois,eum lethaliter peccare, fi in dieieiunijcompellat fa-
miliam,qua; ieiunium agere debet,ad opera, qua: cum ie.
iunio flare non poliunt, fi in alium diem differri commo
de queunt Sid Gabr.i. dift-17-art.3.Deinde paterfami-
lias debet,fi commode poteft,miniftrare & prsbere fami
liae alimenta commoda, & licita fiueiure permiffa in die
ieiunij,vt ita familia fuftcntetur,& fimul ieiunium ferua-
re queat:debet enim impedimenta remonere,& curare,ne
familia debitum ieiunium omittat aut violet cibis prohi
bitis vtendo Maidococbato. Verum noncogiturvllo prte
cepto familiam per vim compellere ad ieiunii feruanda : q
fed tamquam bonus pater aut dominus lege charitacis, 8c
corredlionis fraterne cogitur familiam monere,& curare,
vt ieiunia indidia ab Hcclefia feruer,& debet eos cibos tan
lum minift rare, qui in diebus ieiuniorum iure aut confue
tudinepraeferipta permittuntur.Ledeftn.in quarto Par. 2.
q, ly.art d.dub.4.
Decimotertio queritur,An peccet qui in diebus ieiunio
rum cibos prohibitos venales exponunt? Refpondeo,Ma-
giftratuum effe prohibere, ne tales cibi venales ex ponan
tur,vt fic multorum peccata deuitentur- An vero peccent
priuatihomines qui huiufmodi '^ibos vendunt occulte,
dux funt opiniones Prima negat ta ratione,quod non vi
deantur fimul operari cum ijs,qui mala fide emunt,quip-
pe qui deprauato voluntatis affedtn peccant. Deinde mul
t i funt,quibus fas efl praqdidlos emere cibos, nec vendito
res vlla lege coguntur explorare emptorum caufas, emat
ne iure, an contra ius. Praeterea nemo malus credi poteft,
nifi id certo & euidenterconftiterit:ergo fi venditor certo
non nouerit emptorum in emendo peccata, vendendonon q
peccat. Oppofitum affirmat opinio fecunda, tum quia in
de multorum peccatorum occafiones oriuntur,ea enim da
taoccafione multi ieiunia foluunt,ac violant, & lege cha
ritatisdebetquifq; alium monere,& impedire,ne peccet:
item quia occafionem peccandi debet quifq; precidere.&
haec opinio videtur quibufdam effe probabilior & verior.
Nam ideo R ^publica vetat,ne tales cibi publice vendan-
tur.Dicendum exiftimo: Si quispriuatim, &occulte ven
dat,non videtur peccare,fi nefciat.vtrum bona fide,
an mala emptor emat: fecus tamen eft , fi pro
babiliter nouerit, aut dubitauerit empto
rem emendo peccare . Nemojmalus
exiftimatur & creditur, nifi
certo vel probabiliter con-
ftiterit eum ma
lum effe.
Ghw nam alia in diebus ieiuniorum (int ture
Canonico & Cmli. prohibita.
Cap. XXL
P Rimd qnaEritu-f,An etiam fint alia, quae olim IiisCa
nonicum.vel ciuile vetuerit in diebus iejjiniorfi? Rei
fpondeo,aliaefie,ca nempequxfequuntur. Nam in
Concilio Laodiceno can.5,1 .& refertur cap. Noifoportet
de Confecrationedift 33 .qnaft.4, eft conflitutum fic: Nd
oportet in Quadragefima, Martyrum natalicia celebrari,'
fed eorum in Sabbato & Dominica tantum memoria fiat.
Idem habetur in cap non licet,eadem diftiiidtionej&Qiiie
ftione ex Synodis Graecanicis, quas Martinus Bracarenfii:
Epifcopus collegit.Olim Ecclefia latina hunc motem fer-
. uauitjEt maxime Ambrofius in Ecclefia Med.iblan.enfi.Vii
de Epifcopi Hifpanienfes diem feftnm Annuntiationis do
minies tranftulerunt in diem ig Decembris, vt habetur
in ConcibToletano 9.anno falutis humante65.5. Se Taura
anniuerfariaB.Ambrofij celebritas colitur non in die obi
tus eius, is enim incidit in Quadragefima, quarta die Apr. :
ordinatio vero eius in Menfem Decembrem feptimndiN
DiesquoqjfeftusS. Benedidti olim agebatur in men.fe.Iu-
lio,non Aprili.Nunc vero huiufmodi Canon non eft viV)
confueeudine in Ecclefia receptus.
Secundo quaeritur, An in diebus ieiuniorum iudiciales
adfusfint iure Ciuili,autlCanonicoprohibiti? Refpondeo
in 1.quadraginta, c.de ferijs, Imperatores Valentinianus,
Valens,& Gratianus ita lege lata fanxerunt; Qi.ulragin-
tadiebusqui aufpiciocgremonjaruni pafchalctepus an.
ticipiat,omniscognitio inhibeatur criminalium qusftib
oumiHaec tamen lex,iam confuetudine eft abrogata.
Tertio quaeritur, An nuptiae fint in diebus iei u uiorii pro'
hibita?Rhdeo,in Synodo Laodicenacan.32.qui Canon rc
fertur in c.Nd oportet 3 ^ .q 4.11atutum effe, ne in Quadra
gefima,aut nuptis,autquelibet natalicia celebrentur.Na
talicia Synodus intcljjgit dies natales Principum,ve! vi. 10
rum infignium,in quibus Epula:,&conuiuia fieri folent.
Nuptias vero accipit, prout-.fi gnificat folemnes eas,quas
Theologi Nuptiarum benecl-i ditiones appellant,quib. con
iti ges in Sacris aedibus a Sacerdote inter Miffarum folema
facrari folent-Eode medo intelligitur quod refpondit Ni
colaus I ad confulta Bulgarorum, & habetur in cnec vito
re,3 3 .q.4.vbi df.Nec yxore ducere,nec cqnuiua facere ia
Quadragefimali tpe conuenire poffe vllo modo arbitror.
Huc accedit q> ex concilio Hyberniefi in eadfidift &q.nu
perallata c.non oportet,refertur,nimirum-Non oporteta
Septuagefima vfq; in Odiaua Pafchac,& tribus hebdoma
dibus ante feftiuitatem S.Ioannis Baptifta:,&r ab Aduentu
Dhi vfq; poft Epiphania,nuptias celebrare: q> fi fadtu fue
rit feparencur. Hoc Decretum contineturec inc [capella-
nusde ferijs.Quaeres, cur his tribus tpibus fint folenes nu
ptiae prohibitae? Quidam refpondent id fadtum effe, quod
olim ter in anno diuinam Euchariftiam Chriftiani perci
peret,in Natalinepe Domini,& in Pafchate,&in Penteco
fte: qua propter, vt multo tempore fe ad tam falutaris,&
diuini cibi fumpeionem praepararent, lege cautum eft,n5
his tribus temporibus fierent folemnes nuptis. Ego tame
probabileexiftimo, incerdidtas fuiffe nuptias_££ triplex
publicum,& folemne ieiunium, quod tribus hifce tepori
bus fufeipi quotannis, ac feritari folebat. Pri nid deputa-
banturnoucm hebdomadae ante Pafcha, ea, quam lupra*
dixi,ratione.Deinde confecrabanturtres hebdomada.’ an
te diem Natalem fandli IoannisBaptifta;,qutE inchoaban
turiuxta multorum ritum & morem , tribus diebusante
feftum Dominics refurredlionis. Qygrein prsdidftqCa
none tres hebdomadae ante Natalem diemS. loannisBa-
ptiftae non intelliguntur proximd praecedentes ipfum die
feftum, fed curo interuallo trium aliarum hebdomadarii;
nam accipiuntur tres hebdomadae, vna , in quam incidit
Dominica afcefio,& triduu m Rogationum;Secunda,qua:
proxime praecedit Pentecoften : tertia,eft ipfa Pentecofi.es
hebdomada.Nam triduo Rogationum ieiunium celema-
tur,& poft-Domini in coelos aicenfum,mulci ieiunium age
bant vfq;ad Pentecoften,vt implerent illudg»dixit Ch* 1
ftus.Tunc iejunabuutj cumaufertturSpbiriusabeis: «> n
hebdo-