I04P io<o 
IOANNIS AZOR 
LORCITANI 
E SOCIETATEIESV 
INSTITVTIONVM 
MORALIVM 
LIBER NONVS. 
DE SPE, CHARITATE, ET RELIGIONE IN DEVM. 
jQuid de Spe, ^virtute nempe Theologica tenendum fit. 
Caput Turnum, 
RineipioQuKritur, Quot mo 
dis accipiatur SpeslRefpddco, 
duobus:,Primo , vt pertinet ad 
appetitum fenfus, & ftc e£i af- 
feffio quaedam animi,qua bo 
na futura, ardua, & difficilia 
ex certa quadam fiducia cupi 
mus,& expediamus: Vt enim 
timor,eft mali futuri; Sic fpes, 
boni futuri expcdlario . Altero 
modo accipit Spes, vtfpedlat 
ad appetitum rationis,quae eft voluntasi&tunc, autfu- 
miturpro re’pfa,quam fperamusjde qua Apoftolus.Ex- 
pedlantes,inquit,beatam fpcm;&Spes,qua: videtur, no 
eftfpcs. Autproadlu fperandi, de quo idem Apoftolus: 
Tit.i. fpegaudeces:rurfus. Spe falui fadli fumus. Aut pro habi 
Rorn.8. tu,quoad fperandumfumuspropenfi.Quandoelt adtus 
Infra ii. voluntatis,accipitur etiam dupliciter.Primo , fufius, & 
Supra8. latius,prout eft cuiuslibet boni,fiue cadeftis,& £tcrni,fi- 
ueterreni,& caduci,difficilis,& ardui, & futuri expedla- B 
tio;Deinde ftridlius;& prcflhis,vt eft defiderium cum cer 
ta fiducia futurorubonorum coeleftiu, &auernoru,vide 
licet diuinae gratiae,& gloris,& aliorum, quae fune nobis 
aDeopromiffa. 
Secundo queritur, An fpes.vt eft habitus, fit vere, & 
proprid virtus. Duran in 3 .d.id.qusft. 1.quemadmodu 
cenfet.in 3 .d.zj q.6.Fide noneffe proprie virtute; fic et 
nec Spem.Id probat,quia virtus proprie fu rapta, afficit 
nomine,cuiineft,(impliciter,eumq. ad optima adludi- 
^gtt,ornat,acpcrficit.-nimiru fieft virtusrdnis,&men 
tis,dirigit homine ad veru,certfi,claru,& euidens :Si eft 
^irtus appetitus,ad bonfqquod habetur.A^ queadmodii 
idcs eft veri,quod non clare, fed obfcure cognofcif ,ica 
«tiaSpes,eft boni,quod non habeturrergo nec Fides, nec 
pessut virtutes,fiue fint a Charitace feiudbe.quasTheo 
°8 l informes appeilantffiuecuCharitatecdnesa;,qua* 
A virtutes,viuas,&: formatas vocant,Ait tamen Durandus 
Spem effe virtute late fumptam,vt virtus vocatur, quili 
bet haoitus laudabilis nos ad bonum mouens, ac ducens 
Caiet.z.i.q.iy a.i.exiftimatSpc finecharitate nd efte 
proprie,&; fimplicitcrvirtutem,fed cum charitate con- 
iuudlam vcr6effe,& proprie virtutem.Alij SandliTho- 
ms difcipnli cenfent fpem abfqve charitate efte quidem 
proprici virtutem,fed non Stripliciter; cum charitate ta 
men elfe,& proprie,& fimpliciter virtutem: quonia nul 
la, inquiunt,fine charitate poteft virtusfimplicitcrconfi 
flere, cum omnium virtutu charitas fit forma, & veluti 
anima.& vita .Verior tn eft eorum fententia, qui putat 
Spem elfe vere,proprie,& ftmpliciter virtutem, perfua 
fubftantiam,&nauiram,fiuefi:cum charitate (ociata, 
flueab illadifiundla dneque enim ad virtutem requirit 
vt hominemreferat,& dirigat ad adtu m fi mpliciter opti 
mum,fed ad adtum optimum, que potcft:Et ideoFides 
diuina,eft virtus,quia femper eft veri: fides, humana no 
item, quia poteft elfe falfi. Spes quoque diuinaj, eft pro 
prie virtus,quia femper eft boni;&quacenus Dei promif 
fis,& eius gratia,& charitate innixa fulcitur, fummum 
bonum,quod fibi propofitum habet,& quod edeupifeir, 
quod expediat,&in quod intendit, certo confcquitur,JIi 
cetcdfccutione eius homo per peccatum impediar.Spes 
vero humana,adtus,vel habitus effe quidS poteft, virtus 
effe non poteft,quia non femper eft boni.Na malum, qff 
opinione hominum putatur bonum,aliquadofperat,nec 
certo femper fuum,quod optat,& expediat bonuadipi- 
fcitunCharitas aute non eft virtutum intrinfeca forma, 
fed extrinefea,qus facit,vt ftudia,& opera noftra bona, 
vitam sternam mereantur. 
Tertio qusritur,An Spes fit virtusThcoIogicalRefpo 
deo,camtribus decaufis virtutem Theologicam dici, 
vt docet Scot-3 ,dift.z6.q. i.verfic.Refpondco ,non om 
nis . Primo ,quia circa Deum verfatur , tanquam circa 
rem,& materiam fibi proxime obi«dt»m. Deinde, quia 
Deo