1657 Liber Nonus. • 1058
/pondeOjSpel preceptum habere fiiam vim,cum pgnite- .
precepto, & lege cdpellimur ad anteadloe vitae pecca
ta decertanda,ve) ad amandum Deum fuperoia, Neque
<n jmquisde peccatis dolere, aut Deum ante oia dilige
re noteft.vt oportet fine fpe veniae impetrandae, aut fun-
jnlicitcr abfq; fpe.Qua:res,an homo poft obtenta Dei gra
tiaA' ven> * peccatorii,aliquo certo tpe debeat fpei adiu
«licere,& an abfolute,& (impliciter fit datum praeceptu
quo fpei adlum praedare cogamur, fit qh nulla alia lege
debemus opus alicuius alterius virtutis efficere? Rhdeo,
Spei praceptumeffenobis diuinitus impolitum tanqua
remedium ad peccatorum veniam confequenda, & Det
gratiam,& charitatem iropetradam;& proinde hoc pro
repto,& lege tenemur ijs tpibus,in quib. oportet nos re
conciliari Deo, quem pcrpeccatum offendimus,jin cuius
iram incidimus, a cuius gratia, & amicitia cecidimus.
Alijs vero temporibus difficile eftdefinire praecise,quan
donam fpei adlum praedare debeamus,nili cum fpes no-
fira rcncatur.-runc enim,ne defperemus,fpern noftra cor
roborare,& firmare compellimur. Itero, femper eo aio
«ffedcbcmus,lnecontra fpem aliquid perpetremus.
Septimo quaeritur, Quot genera peccatorQ aduerfent
fpei? Rhdeo,eaqia ad quatuor,aut ad fummum,ad quin
que capita reuocari Primueft,cum quis abijcitfpg beati
tudinis cterna?,vel gratim,aut venia peccatorum,aut vi
ta melioris.Et hoc eft defperationis crimen. Alterueft,
cumquis fibi,hoccft,fuae induftriae labori, viribus,& me
ntisqutppiam boni tribuit,qd Deo acceptii non referat:
qdjprscfumptionis peccatu,hoc eft,arrogantis,Theolo-
givocant.Tertium efqcuquis fpe fua ex toto, vel ex par
tt in aliquo bono creato conftituit tanqua in praefidio,&
remedio,qd g fe folft ad falutc adiptfcenda fufficeret No
enim prohibemur in hoibus,aut alijs procreatis reb. fpe
collocare,tanqua in ijs, qusenox vna eum Dei auxilio i u-
«enqatq; promoueant ad fine vltimum confequendum,
Qiiantu eft,cu qs in reb. aduerfis fpe in Deo no ponit: cu
quis ite fuse vuse emendation£differendo,& ,pcraftinan-
doadfin«vitq reijcief in hoc.n, licet quis lethale crimS
nons£peradmittat;leuiustn fepe delinquimus: nifitps
®ccurrat,quo malefadla detertari per p^nitentia debea
mus.,Quartu ert,cuinquis Dei boniiatg tentat; qd facit,
cum a Deo pctit,vt res al tqua fiat extra curfum,& ordi
ni reru,hoc eft, infolito,fiue non Confueto naturae modo,
& ordine .Qaarcciufmodi peccatu ex genere, & natura
fua lethale clbpetcre nimiru miracula, & naturalisordi-
nis mutatione abfq; iufta ca, & legitima. Fas cn nobis eft
precari Deu m,vt fuam nobis voluntati declaret,quauis
occultam ; fi tn bene petamus,vt eam fcilicet cdmodius
a(fequamur,& ne eum aliquando offendamus.
Offa ud quaeritur, An ficui Deus patefecerit eum per.
petuo damnatu iri, immunis, & liber fit alTomni lcge,&
pracepto fperadt peccatorum veniam ,& vitaqternam?
Huic qaaftioni plene fatisfecimus.lib.i.ca.vlc.q.j.
De Charitate in 'Detm,
Cap t ili,
P Rimum illud inqonfi venit, Ancbaritasin Deu fit
vere,& ,ppric amicitia hois ad Dcfi i Rudet S.Thq.
1 i.q.ij .a. 1. effe amicitia. Et certe id ex feripturis
aperte colligit.loan.15.ait Chriftus difcipulis: Nodica
vos feruos, fed amicos; paulo pofl: Vosamici meieftis
lac.i.Abraadf Dei amicus.Sap.7. Infinit^thefauruseft
horninibiis:quo q vfi funt, participes fadli funt amicitia:
Dei. Re Pfal.13 8. Nimis honorati funt amici tui,Deus.
Ka amicitia tria requirit, & continet, vrcoftatex Arift.
lib.S.Eth.c.3.& 4 pritnu eft certa quoruda bonoru coio,
inqua tanqua in funda mento fulcit, vt amicitia codifci
puloru,cdfanguineorum,c6nnilitonu,c6ciuium,&fimi-
lium.Eft.n. hots amicitia,focietas in bonoaliquo contra
fla.Si in bono vrili,vel Jucundo,[amicitiae nomen no me
ret ;qui,n.ca veilitatis amicitias fequuntur,fuis cdmodis
quivoluptatis ca, amore fua ipforu voluptate metiunf,
Kdamicos diligunt.quia boni fint, fedquia vtiles,&iu-
cundi,n6amicu diligunt,fed quqftu,& voluptate Debet
ijif amicitia in honeiftate,& virtute coflitui* Alterueft,
Moral. Pan 1.
vt fit interaequales.-non.n.amicitia eftfilij ad patre, aut
feni i ad dnum,aut ciuium ad rege Tertium eft, vt amici
tiafit amorbeneuoletim.nococupifcentim.-amicusenim
amicum diligit gg ipfum,no £4 fe. Hinc efficitur,vt in
ter amicos fit reciproca bencuoJetia,dcbariras;inun!us
quida amor, fe etenim mutuoamore amici profequun-
tur,& fecum viciffim fua bona communicant.
Vnum igif impedire videt, quo minuscharitas in Deu
Iit a mrcitia hois ad ipfum, q. homo, &■ De 9 inter fe pares
non funt, fed infinitispartfb. diftant. Ceterum inhoceft
Dei cbaritas;vt iuftosnd tanqua feruos,fed tanqua ami
cos amate voluerit,fedfuoru cofilioru,& botionipartici
pes effecerit,cum quib. fua bona coicat.Deinde obijeies;
quona patfto charitas poffit effe interhoiem,& Deu,& in
ter ipfoshoiesamicitia ; cu Deushoiesdiligat, & amer,
et fi no reclamet abeis.amat.n.ogs, & tn hoies improbi,
& ingrati Deum minime diligunt, nec tm, vel minimum
ftudent reddere amore amati.amicitia vero mutuo ami
corum amoreconfiat, pendet,&cdferuat. Itfi, J pbi hoies
amat ex charitate perditos,& improbos,licet nd redame
tur abeis. Rhdeo,amorg efits,<j tum beneuole,tum ami
ce diligit,fiefe habere,q- vterq; eft amor,quid vinis alte
rum diligit pp ipfum,non aut ppfe.-amor vero amicitiq
addit mutuu refpedtum,&ordine bcneuolencic vniusad
alterum.Poflum1 itaq; ego te a mare amore bauoIerie,ta-
meifindru mihi in amore rndeas. Quo fit vtex charita-
tcdiligamus inimicos,& nefarios,ac pditos hoies:qa nd
eos diligi mus ob emolumentum,&cdmodum,ac boiui m
noftrum, Cedggipfos’. Sic Deusex charitate diligitoes
hoies,amore.f, bhuolfitiq,licet ipfum hoies nd redam£t.
Quare cum mutua intercedit bcnetiolentia , A charitas
inter hoiem,& Deum,eft,& vocat amicitia.Si vero alter
eorum ametalteru,&nd:redamef,amoreft charitatis,&
bcneuolentise,quauis amicitie mutuus refpcdlusnon fit.
Cu igit amofcharitatisdf effeamicitia?, intelligit cu ea
cdditione,fi redamate habeat; fin minus, nd ob id definit
effe charitatis,qa eft a\nor beneuoieti?,ud edeupifedtia?.
Vh qsfeipfum pdt charitate diligerc,& hois ad fe ipfum
charitas,& beneuoleutia cft,amicitia non item.
Poftremd obiicies,Dcu$ eos, quos diligit,gp fe diligit,
ergo nd ex charitate. Rndco, amorem Dei erga hoies,&
Angelos,differre abamore hominis in alterum,quod ho-
mo,cum alterum diligit ex charitate , & beneuolcntia,
non ex le mduetur ad illum amandum,fed ex bono,quod
cernit in illo, q<Tquando refert in emolu mentum, & cd-
rnodum fuum,illum diligiramorc c6cupifcentiae:qft ve
rd non refert in fe,fed alterum amat pp ipfum, eum dili
git amore berieuoIentia:,& amicitis, qa diligit cum fine
fuoemolumento,& cdmodo. At vero Deuscii nos amat,
non mouetur ex b<mo,qd cernat,vel inueniat in nobis.ni
hilcnim boni habemus,nifi acceptuma Deo,fed fua gra
tuita bonitate,& voluntatenosdiligit: amat igitur,quia
vult. Et hoc eft quoddf, cum nihil a mare, nifi pp fe.hoc
eft,nihil effe boni per fe extra Deum, qff tplnm ad a man
dum alliciat,ac moneat. Nihilominus tamen diligesnos
charitate fua,bonum qff nobis impertiuit,in nullum fuu
csmodum refert;& ^>pterea nd diligit amore edeupifee-
tise, quia vere nos amat fine aliquo fuo emolumento, &
cdmodo:amore edeupifeentise bonum,qd amamus,in no
ftra cdmoda dirigimus, fed amae nos Deus pp cdmodfi,
& bouunf no,nimirum, vt boni,aut meliores reddamur.
Secundo quaeritur , An duplex fit amor homiuis erga
Deu,naturalis fcilicet,& fupcrnaturaiislS.Th. 1.» q. 113
ar.3. & alij veteres Theologi vident diftinguereduplicc
beneuolcntia hominis in Deum : vna, naturalem appel
lant,qua ipfiuii diligimus,vt naturae,& omnium natura
lium bonorumaudlore,& finem:altera,fupernaturalem
qua ipfum diligimus, vt vltimum finem , & vt largitore,
& audtorem gloriae c$leftis,& gratif.Alij arbitrant,vna
effe dumtaxat beneuolentiam, & charitatem hominis in
Deum, qua ipfum amamus propter ipfum, & nequaqua
propter nosxuius amoris,feu beneuolenti? ratio,tauqua
rem fibi obiedtam habet omnem Dei bonitatem, qua eft
in feipfo,& propter fcipfum bonus.Ita vt Deus diligatur
aequd vnus,ac trin us,& fi mul,vt eft audior,& fin is natu-
rs,& natural ium bonorum, & vt eft audior, & finisglo-
ris,& gratiae. I orrd in Conftitutione Pij V. & Gregonj
XIII. qua certtepropofitionescuiufdam , Louanicn-
Y Y fis