r 
1 
r 
1 
1225 Liber Decimus. 1225 
tofiue notorio, nifi aliunde reftitueredebeat. Sic etiam j 
<l0cetRofd.Clericus3.num 1. 
De ijs, ex quibus confiant Horaria preces 
diurna noUurnaq\ Cap. X V. 
Q Vaeritur primo , quot & quibus tanquam partibus 
conftent preces Canonica? Refpondeo,tum in diur 
nis, tumin Nodurnis horis recitari Pfalmos,Can 
tica,Hymnos Antiphonas, Ledliones, Refponforiahrc- 
uia,Vcrfus, 5c Orationes. 
DE 'PSALMIS. 
Secundo quaritur,quam antiquus fit,& vnde acceptus 
recitandorum,& canendorum Pfal morum vfus in Eccle- 
£a Dei?Rcfpondeo,eum efle antiquilfimum,& ab Apofto 
lis acceptum,Paulus ad Ephef.5.& ad Coloflen.j. Imple 
mini,inquit,SpirituSandio, loquentes vobifmetipfis in 
Pfalmis,& Hy mnis,& Canticis fpiritualibus. Diony (ius 
Areopagita3 .e.De Ecclefiaftica HierarchiaiPfalmonun 
ait, eunda modulatio quae omnibus fere Sacerdotalibus 
myfterijs iniungitur, & fubftantia roni coheret, fummo 
omnium principaliq; myfteriodeeife no debet. Eundem 
Ecclefia morem pfallendi indicat Athanafius, Socrates, 
Theodoretus,Sozomenus,Ruffinus,atq; Nicephorus,quos 
omnes citat Francol. trad.de tempore Horar. Canonica, 
ca i.&Durantesde ritibus Eccl.Cath.li^.ca.ij.Legim’ 
jn Potificali Damafum inflituifle,vt Pfalmi die nodeq; 
peromnes Ecc'efias decantarentur,ex Chry foftomo, Am 
brofio.Hierony mo,Bafilio,quos refert Francol.trad.cita 
toca.3.planecolligitur,ftatis diebus femperdie,ac no- 
Pfalmos perEccIellascantari.Amalarius vero ita feri 
bit;Dum cantamus Pfalmos ftantes elfe folemus. In C6- 
cilioLaodicenpCan.fp.conftitutumeft.nc priuati Pfal 
ani in Ecclefia legantur,hoc eft,'ne praeter,centu quinqua 
ginta Pfalmos,qui Dauidiselfe dicuntur, alii recitentur, 
vthabetur Concilio Bracarenfi.i.Can.3o.&in Concilio 
fubMartino Bracarenfi Can.63 fuit.n.H^reticorum mos 
exemplo,& imitatione Eccleli? P falmos componere , & 
cantare,vt conftatex Tertulliano, Epiphanio, & Augufti 
no.PorrooesDauidis Pfalmos Ecclefia peroes dies Heb 
domadae apto,& diftindo ordine diftribuit.In Dominicis 
diebus ad tres nodurnas Vigilias recitantur Pfalmi de 
cade odo,duodecim ad primam vigiliam,tres adfecun- 
dam,& totidem ad tertiam , & loco Inuitatorij recitatur 
integer Pfal mus nonagefimus quartus, Venite exultemus 
Diio,ac proinde recitantur decem,& nouertf Pfalmi, & p 
Jingulos dies hebdomadae recitant duodecim, repetito se 
per,taqua Inuitatorio, eode nonagefimoquarto Pfalmo; 
qui omnes Pfalmi conficiunt numerum nonaginta vnius. 
Ad Matutinas Laudes,diebus Dominicis recitantur fex 
Pfalmimamrepetitur nonagefimusnonus .lubilate Deo 
omnis terra,qui recitatur in Sabbatis,&Matutinis vigi-- 
lijs,& lingulis diebus Hebdomada vnus Pfalmus,& itera 
turquinq; ex illis,qui dicuntur Dominicis dieb. & repe 
titur, quoq: PfalmusquinquagefimusiMifcrere mei Deus. 
Ex quo fit,vt Feria fecunda,duo Pfalmi recitentur, fingu 
hsquibufq; alijs hebdomada; ferijs vnus,ac proinde om T 
nes pfalmi,qui ad Matutina? Laudes pertotam Hebdo 
madam recitatur,funttredecim. Ad Vefpertinas, preces, 
tumDominicis diebus,tum cateris per Hebdomada die 
bus recitanturquinq; ita vt omnes connumerenturtrigin 
taquinq; Pfalmi.Ad Horam Completam recitantur tres, 
nam quartus,qui efl trigefimus, repetitur, quamuisnon 
mteger, qui plene df ad Matutinas vigilias in Feria fecti- 
da.Ad tertiam,Sextam,&Nonam, & ex parte ad Prima 
recitatur quotidie Pfalmus centefimus decimus odtauus; 
prirnum quadripertitus,deinde ad Primam bipertitus,& 
auTeniam,Sextam,& Nonam tripertitus.ita th,vt qua- 
hbet pars contineat trinos odlonarios verfus.Et ad Prima 
Praterea diebus Dominicis recitantur duo Pfalmi inte-- 
S'i,& lingulis Hebdomadae diebus,excepto Sabbato, reci 
t^cur alius Pfalmus integer. Ac proinde omnes Pfalmi, 
ialt. Moral. Pars x. 
ad Completam horam,Primam,Tertiam,Sextam, & No 
nam,recitantur,funtvndecim.Quare fi in fummam redi 
gas,nonaginta vnum.qui ad Nodturnas vigilias dicutur, 
&tredecim Matutinarum Laudum, &trigintaquinq; ve 
fpertinacum precum , & vndecim reliquarum Horarum, 
colliges centum,& quinquaginta Pfalmos. 
S Benedictus in Regula c. 18.aliterper Hebdomadam 
Pfalmos diftribuit .Sed tandem ait:Siue hoc, fi ue alio or 
dine Pfal mi d ifponantur,hoc omnino attedatur, vt omni 
hebdomada Pfalterium ex integro numero centu mquin- 
quagima Pfalmorum pfallatur,quia nimis inersdeuotio 
nisfuae feruitium oftendut Monachi,qui minus Pfalterio 
cum Canticis Ordinarijs per Septimana circulum pfal-- 
luntjCiimSanClos patres noftros vnodiehoc ftrenue im. 
pleuiffe,quod nos tepidi vtinam perSeptimanam integra 
perfoluamus.Sic Regula. RefertCaftianus li.x.de Inltic. 
Monachor.ca.4.per Aegyptum,& Thebaidem apud Mo- 
nachos.olim diucrfum fuilfe morem innumero Pfalmo. 
rumconcinedo.dum ahj plures.alij pauciores cantaret. 
Sed Angeli minifterio retentus eftpoftea numerus duode 
cim Pfalmorum,qui ad NoCturnas vigilias quotidie reci 
tantur Nam coram Monachis femel Angelus apparens, 
duodecim Pfalmos concinenter cecinit:quibus finitis Al- 
leluya cantauit,ac filuit,non amplius vifus, nec auditus. 
Vnde in Cocilio Turonico.c. ij.legimus adMatutinii fal- 
tem duodecim Pfalmi expediantur,quia Patrum ftatuta, 
praceperunt,vt ad Duodecima duodecim Pfalmi dican 
tur cum Alleluya; quod etiam Angelo oftendente didice 
runc. 
DE CANTICIS. 
Tertio quaritur,quam vetus fit, & vnde acceptus moj 
Cantica recitandi in Ecclefia?Refpondeo , ex veteri Te- 
ftamento,vfum defumptum fuiffemam Mofes,& alij ple- 
riq; Cantica in Dei Laudem cecinere,& Paulus,vt fupra 
dixisloquentes, ait vobifmetipfisin Pfalmis, Hymnis,& 
Canticis fpiritualibus. Quaeres quonam differat Canticii 
a Pfalmo?Refpondeo,ctun Ifidoro libro fexro Etymolo 
gia.capite decimonono,Pfalmumad muficae inftrumen- 
ca Canticum,verofola hominis vocecani-Vnde cefte Hi 
lario, in prooemio in Pfalmos,& tefte Euthy mioinprafa 
tion in Pfalmos,Canticum Pfalmi dicitur,cum voce hu 
mana carmen incipit decantari,& poftea fubfequitur ia- 
ftrumentum muficum . Pfalmus vero Cantici dicitur, cfi 
incipit Pfaimum muficu inftrumentum, & deinde fequif 
vox humana. Porro Caticumeft antiquius Pfalmomam 
Mofes Canticum cecinit Deuter.3 2..Et vna cum eo aliud 
Canticum decantauerunt filij lfraelis Exodi iJ.Dclbora 
item,&Baraccecinere Canticum ludic.j.Anna item raa 
ter Samuelis 1. Regum z. Vfus igitur Canticorum fuit a 
Mole vfq; adDauidis tempora,qui primusomnium coe 
pit Pfalmoscofcribere, quos L antoresad inftrumeta mu 
fica concinebant. Ecclefia in HorisCanonicis,pcr feptem 
dies Hebdomadae ad Matutinas Laudes feptemnumero 
Cantica ex Scripturis deprompta recitat: In diebus Do 
minicis Cancicu trium puerorum, qui habeturDanielis 
tertio, Feria fecunda,Canticum Ifaia. Feria tertia. Can 
ticum ExechiyFeria quarta.Cant .Annae 1 .Reg.c.i,Feria 
quinta,Canticum Molis,& Filiorum Ifraelis Exodi 15 Fe 
na fexta,Canticum,Habacuc cap.3. Sabbato,Canticum 
MofisDeuteronomij 3 z.& ad Vefpertinas preces quotidie 
recitat Canticum B. VirginisLuc. z. &ad Completam 
Horam quotidie Canticum Simeonis, item Luc. z. Quo 
tidie itidem ad Matutinas Laudes Canticum Zacharia 
Luc. 1. ita, vt nullum fereCanticum ex iis,qua-in Scri 
pturis continentur, piatermiferit Ecclefia . Amalar.hb. 
quarto de Ecclefialticisofficiis, cap. tertio, & 13. ait.Can 
tica folum appellamus,qua funt Prophetarum , & in Sa 
cris litteris continentur puta, Molis, Ezechix, Zacharia, 
Ifaia,trium puerorum,Sanita Maria Virginis,& Simeo 
nis; quibus annumeratur Canticum illud S. Ambrofii, Sc 
Samfti Augullini TeDeum laudamus,quodetfinoncft, 
in facris litteris, diuinitus tamen cdm poli tum eft.Sic ille. 
De hoc Cantico vltimofcnbitDatius.Hptfcopus MedioU 
Fff neniis