I H ■ ’ 
1241 Liber Decimus, 1242 
fa;piuscolligatiir;v.g. cu m di*, Facere vitulam, facere a- A 
gnos. Cum item Euangelium referat, Chriftum dixiffe: 
ylrgil. Hocfacite;eo ipfo fignificat,eum prxcepiffe, Meum cor 
jlog. pus,&fanguinem confecrate, gratias agite,&datecsete- 
ris,Gratias aut Deo agi dicuntur,quia corpusDomini cd- 
fecratur,& offertur Deo;ac deinde exteris datur. 
Quinto queritur,An facr ; ficij ratio, & natura vere,& 
proprie M i fffconueniat? Id fi militer h^retici pernegant. 
Primo,quia in facrificio res,quae immolatur, fit primum 
facra; At corpus Chrifti in Mifli^ officio facrum non faci- 
mus.Deinde,res facrificij ma£lacur,at hoc de Chrifti car 
poredicinon poteft . Accedit, quod hoftia, fiue vidlima 
eft externa res, quas aut cerni aculis, aut manu tangi, & 
contredlari potelbat corpusCHrifti,vtcft inSacrarnento 
Euchariftix,fenfibus minime fubijcitur.Foftremdqo Mif 
fse officio nihil eft ,quod facrificij ronem here queat, ni fi 
autfpecies panis, & vini, aut corpus Chrifti fub illis co- 
tentum Non primum,quia hmoi fpeciesDeonon liban 
tur,nec offerunturmon fecundum,quia corpus Chrifti no 
mutatur,fedpanis,& vinum in corpus,& fanguinem Dni 
tranfeunt,Supraoftendimus,quidnamvera,ac propria fa 
crificij'ro,&naturapoftulet .Diximus.n, ad facrificnun 
requiri rem excernam,Sc quae fenfibus percipi queanquq 
jtemfxpeeft ad e fu m,& potum apta,quxq; facra fiat,& 
certam aliquam in feipfa mutationem patiatur, offera- 
turq, Deo per legitimum miniftrum,& certis quibufda 
csremonijs,ac ritibus;& hoc,vel ad expianda,& delenda 
peccata,eorum venia impecrataivel ad gratias Deo age 
das probeneficijs acceptis; vel ad eius opem inuocanda 
pro nobis obcinedis, malifq; vitandis, vdad fupremum 
eius in ornniadominatum,& imperium profi endu. Haec 
autem omnia Mi flas officio conueniunt.m eo fiquidem m 
primis fubftantia panis,& vini corpus, & fanguine Chri 
ili prxfcnptis ab eo verbis, & per Sacerdotem prolatis 
conuertuntur;ac proinde corpus Chrifti confecratur, of 
fertur,& taliquam fpiritalis cibus animae fumitur,Quare 
jpfum Domini corpuseft hoftia,& vidlima, quae incruen 
te minifterioSacerdotis offertur.Neq. obftat,quod huius 
facrificij hoftia minime madteturdioc.n.facrificij rd per 
fenon exigit:Erant fiquidem vetera facrificia, in quibus 
materia panis,& vini,& alia efculenta,& poculcutaoffe 
rebantur.Satis igitur eft ad facrificium,fi eius materia in 
fe ipfa aliqua confecratione mutetur: at in Miifas facrifi 
cio panis,& vinum reipfa mutantur,& vi conuerfioms 
corpus Chrifti incipit effe fub fpecie panis,& vini,cii an 
tea non effet.Minus item obftat, quod corpus, & fauguis 
Dotnini;dum funt in hoc facrificio,fub fcnfu non cadant: 
fufficit fpecies panis,& vini,quae corpus, & fanguine Diii 
continent, res effe fenfibus fubiedlas. Et quando roga-- 
mur,anfpecies panis,& vini,an potius corpus Domini fit 
facrificij materiamefpondemus,corpus Domini fub fpe- 
ciebus c6tentum,effe materiam facrificij, quia eft res,ho 
ftia,& vi£lima,qux offertur,quaeiq; incruete immolatur. 
Non incommode etiam quis rndeat, ipfas fpecies panis, 
& vini quatenus Chrifti corpus,& fanguinem continent, 
effe materiam facrificij Deo oblatam: Nam iren^us li 5. 
ca.32.ait Ecclefiam offerre Deofacrificium ex creaturis, 
id eft,ex pane,«Se vino Cy prianus li.2.epift 3 .&epift .<53. 
concedit Chriftum obtuliffe Patri calicem vino , & aqua 
mixtum,Gregoriusli.2.Dialog.c 2.3 dkli.4c.5f Omni 
potenti Deo.inquit,pro me offert huc panem. Idem quo 
que docentFulgenr.de fide ad Petrum,c.19.AlexanderL 
epift. 1.ad omnes Orthodoxos Clement. 1 epift 2.Hxreti 
ciconcedunt.in Miffaeffe quidem preces, & ledlionem 
Euagelij,aliarumq;fandlarum Scripturarum, ac Fidei in 
Symbolo Apoftolorum profeffionermac vllam fieri negat 
dominici corporis cofecratione ; vel faltem fi eamadmit 
tunt, vcquidam eorum faciunt, pugnaciftime tn Infician 
tur vllam fieri corporis dominici oblationem. In quo vno 
potiflimum vf confiltere totacontrouerfia, quae noftra x- 
tateeft Catholicis cum Lutheranis; Ifti.n. verbum Obla 
tionis inMiffa deteftantur;a: proinde totam facrificij rq- 
pem,& naturam euertunt,ac tollunt. Catholici vero cq- 
fitenturjVtrumq; videlicet, corpus Domini reucra, &cd- 
fecrari,& offerri;& hoc veteres patres, & Concilia com 
muni confenfione tradiderunt,hos Patres, Sc Concilia ci 
tatDurandus,deritibusEccl.Cathol.Ii.i.ca 3. 
Sexto quaeritur, An in veteri Teftamento Miff^facrifi- 
cium fuerit,aut figuratum,aut (ignlficatum,atque praedi’ 
dtum Haeretici cotendunt Mitfx facrificium Genef-4-in 
facrificio Melchifedechi nequaquam fuiffe typicd adum 
bratum:propterea quod Melchifedec pane, & vinum ex 
domo fu a protulerit taiv u mmodo ad reficiendos milites 
Abrahx redeuntes ex bellohoftium vi£lores,quafi fame 
preffosdd enim docuit lofephus lib. Antiquitati) ra,c. 18. 
Deinde, quia Paulus ad Hebrxos cum in multis Sacerdo 
tium Chrifti cum Melchifedechi facerdotio compararet; 
minimaquxqtiae excutiens, ac perfequens; nihi! prorfus 
meminit,Melchiredec panem,& vinum obtulerit,necne. 
Adde,q> verbum Hebraicum,quod Latinus interpres co- 
uertit,in verbum proferens,folum fignificat,[Fecit exire 
panem,& vinumjac fi dicat, A fportauit,vel detulit,pane, 
& vinum.Nihil praeterea facri circa panem,dk vinum fe- 
cifle memoratur;ergp neq; facrificauicHebraei etiam do 
cent, eo locoMelchifedechum non dici Sacerdotem D;i; 
perindeacfi facerdotio fungeretur: feddici magnum, dk 
iu fignem Principennhoc enim,aiunt,illi fignificat nome 
Hebraicum,quod vertitLatinus interpres in Sacerdotem 
Dei.Poftremo,inquiunt,male interpretem Latinum tran 
ftuliffe in coiundlionem caufalem: (Erat.n.Sacerdos Dei 
altiffimi)coniundfionein hebraicam copulatiuam , quas 
verti debuerat, fic: (Erat autem Sacerdos Dei altilfuni,) 
Hxc Catholicishxretici obijciunt. Veruntamen eiufmo- 
di funt,vt fac illi me diluantur , Ni mini m facras litteras 
interpretari non licet cotra vnanime Sanilorum Patrii. 
confenfum,at omnes patres Grxci ,dk Latini locum Ge- 
nefis interpretantur de Sacerdotio,dk facrificio Melchife 
dech in pane, & vino typice fignificante incruenti! Chri 
fti facrificium fub fpecie panis,& vini in Miffa oblatum, 
fic Clemens Alexandrinus Ii.4.Stromat.Cypria.li.2.epi. 
3 Eufeb.de demonft.Euangel c.3 Hierouym epift. 17.ad 
Marcellam,& in epift ad Euagriu in. Ambrof. de Sacram, 
lib. 5 -ca . 1. dk Ii.de ijs,qui My fterij initiantur.ca. 8 Chry- 
foft.hom.3 5.dk36 in Gene.Theodorei.q.£3 inGensfira. 
&in Pfalm. 09 Epi ph.haere fi 5 5.Damafce.libr,4,de fide 
Orthod.cap 14.Arnob.dk Caffiod in Pfalm. top.Phorius, 
; Oecum,Thcophyla.m Epift ad.Hebr.capit. 5. Auguft. m 
Pfalm.33 ,& li. 17.de Ciuit.cap.20.Euthy.in Pfalm. lop. 
Nec obftat,Paulum ad Hebrx.v.non comparaffc Sacer 
dotium Chrifti cum Sacerdotio Melchifedechi in oblatio 
ne panis,& vinimam eo loco Apoftolus folu m volebat o- 
ftendereSacerdotium ChriftiLeuitico,dk AaronicoSacer 
dotioeffe longe di gnius,dk excellentius. Quod indecom- 
probauit,quod Melchifedec(fecudum cuius ordine Chri 
Ilus erat Sacerdos)benedixerit Abrahx, dk in eo Aaroni, 
ac proinde fuerit Aarone maior Deinde , quod decimas 
fpoliorum acceperit ab Abrahamo,dk in eo ab Aarone,q 
genus traxit ab Abrahamo .Summusautem Pontifex ab 
inferioribus Sacerdotibus decimas accipit. Deniq; quod 
Melehifedechus quodammodo fuerit in perpetuum Sacer 
dos, cuius nec ortum , nec obitum Scripturas commemo 
rent Hxc faciebant adau£loritatem,dk dignitatem Sacer 
dotij Chrifti non autem quod Melehifedechus Domino 
Deo panem obtulerit,ik vinum.Nec item inficiamur,no, 
men Hebraicum Choem,quod Latinedicitur Sacerdos, 
> interdum fignificare in facris litteris Principem,miniftru 
ac locum Dei in terris tenentem.-nam in libris Regum di 
citunlaritcs erat facerdos Dauidis: quo verbo lignifica- 
tur eum fuiffe magnum l ; rincipem,fiue primarium virfi 
in aula regia Dauidis:Sacerdos autem non eft proprie ho 
nfinis.fed Dei,& de filijs Dauidis alio in locodicitur.-Por 
ro filij Dauidis erant Sacerdotes : qui locus a Latino in 
terprete alibi in huc modum transfertur. Erant primi ad 
manum regis Sacerdotes enim foliun ex tribu Leuitica 
creabantur,ergo filij Dauidis facerdotes proprie effe non 
poterant.Nihilominus prfdidhun nomen Hebraicum cre 
brius figmficatin facris litteris Sacerdotem , immo hoc 
eltems proprium fignificatum,dkcum principem fignifi 
cat,non proprium,fed eft nomen potius metaphoricum. 
Ergo Latinus interpres Gcnefis 14 redle vertit; [Erate- 
nim Sacerdos Dei altiffnni.)Nam etfi id vocabulum He 
braicum in Scripturis alioqui femper effet amffguu . Ex 
adiundlis tamen,videlicet antecedentibus, confequenci- 
bus,& comitantibus ambiguitas tolleretur. Et certe Ge- 
nef, 14.Ex adjunklisre(fliflim6 colligitur,Melqhifedcchu 
proprie fuiffe Sacerdotem Akiffimi.qiiia benedixit Abra. 
Pfal.109 
Gen.14. 
2.RC.10 
i.Reg.5 
z.Par.iS