I25P InftitudonumMoralmm. 1260
tum pietas vnius nihil pietati alterius officiat, fequitur, A valoris, &pretij cenferur , quantus eff affedlus
vt quifqsex frudlu Miffae capiat pro luae pietatis ratione.
Altera eff. eorum fencentia, quos praediata quaftionc
monui, cenfere, Miliam i 11 illis certi, & definiti effedlus
exiftere,qui conuenienter fua opinioni putant Miffam^p
pluribus oblatam minus fingulis prodeife: qua lententia
mihi magis videtur cum ratione , «Severitate conuenire.
Quoniam Miiic fruclus,& efferus,quod attinet ad fatis-
fadlionem,de qua nunc loquimur,certus,«Se finitus eff. At
quod finitum eff, fidiuidaturin multos, minus in fingu-
liseft.quam fi in vnum tantummodoconferretur Oppofi
tz vero fencentia argumenru foliim probat, eos, qui ali
quo modo per Sacerdotem offerunt facrificium, nihil mi
mus participare,etiam fi innumeri fint_, qua fi pauciores
effent; fed hoc ideo eff, quia fiuguli offerunt; «Sc proinde
quifep plus, minusve accipit, prout maior, mmorveeft
cius affe«ftus,quo offertifecus vero eff,quatenus ij.qui of
ferunt, participant Miffa frrnfiu m, no vt offerentes funt,
fed vt sunt ij, pro quibus facnficium offertur
Secundo quaeritur, anMiffa faltem vt eff impetratoriu
facrificium fit infiniti fru«flus,& precij:& an pro pluribus
oblata, minus profit fingulis, quam fi pro vno dumtaxat
offerretur?Quoruudam eff opinio,non folum Miffam,fcd
quodlibet orantium patrocinium impetratorium , non
minus momenti, & ponderis in fingulis habere, quim in
vno,ff proco tantummodo precaretur. Ratio eff defura
pta ex c.non mediocriter,de confecr d. f. vbi habetunCS
Pfalmus,vel Miffa pro Mortuis dicitur,non minus,quam
fi pro vno quolibet ipforum diceretur,accipitur.Deinde,
quia res fpiritualis tota participatur a pluribus fine vlla
fui diuifione.Tertio,quia vis impetrationis innititur mi.
fericordia,& liberalicati Dei.Ergo cum oramus,non mi.
nus exaudimur.fi pro pluribus preccmur, quam fi vno
tantum oraremus • Sed conffans cft veterum Theologoru
fnia,Scoti, Kicardi, Bonauentur*, Durandi,Paludani,&
aliorum locis citatis, minus in fingulis valere, quia pre
ces Ecclefia funt finita virtutis,&efficacia:; at finitum in
plures homines diuifum, fit in fingulis minus.Deinde id,
quod Sacerdos in Miffa impertit ijs, $ quibus laetificat,
eft,vt ante iam dixi,portio qnada, q Sacerdotis arbitrio,
Ecclefia diftribuendam reliquit: ergo cum illa fit finita,
jn plures hoies diftribuenda minorexiftit in fingulis.
De frudlu orationis pro pluribus oblate, an profit fin
gulis aeque,ac fi pro vno tantum offerretur.Dua funt opi
niones. Vna dicit seque prodeffe,faltem quod pertinet ad
vim impetrandi.Altera negat generarim. Hanc dicit Co
uarruuiaselfc communem in c.al ma mater.p. i.$ 5 ,nu 9
vbi citat S.Thomam,Scotnm, Adrianum,Caietanum,So
tum,Medinam,Innocentium,Ioannem, Andream,Abba
tem, Imolam,Turrecrcmatam,& Nauarru.Certe hae dug
opiniones, fi de vi impetrandi fermo fit, conciliari facile
queunt: nam quodattinct ad vim fatisfacicndi conuenic
inter plerofque, orationem quae pro pluribusoffertur,
minus prodeffe fingulis,quam fi pro vno dumtaxat offer
retur Vis igitur impetrandi,aut coufideratur ex liberali-
tate,& milcricordiaDei quem oramus, & cui innititur
vis impetrandi,& tunc impetratio non eo ipfoeft minor,
quo oratio pro pluribus offertur;nam aeque facile eff bo
num quodlibet impetrare pro centum orando,ac fi orare
mus pro vno, quiaimpetratioinnititur libcralitati Dei,
non autem femper certae legi, & promiffioni diuinae: &
Deus liberali ter dat,quod oramus,& petimus;& hinc eff,
vt peccator impetret a Deo aliquado.quod petit,& exau
diatur vbi,& quum vult Deus. Aut confioeratur vis impe
trandi ex affedlu cius,qui oratj& tunc certi, & fini ti fru-
dluseit, ac proinde quo pro pluribus oramus,minus fin
gulis profumus,quia affedlus nolter,qui fimtus,6ccertus
eft,d«uiditur in plures ; & ita fit minor in fingulis. Et hoc
eff, quod docet opinio fecunda, quam Couarruuias loco
citatodicit eflccommunem : Eftenim oratio religionis
officium,eff opus humanum, at opus lui manum certis fi
nibus,& terminis concluditur. Item Ecclefia propnuatis
hominibus fpeciatim orat: & pro rebus peculiaribus ob
tinendis nominarim orat; alioqui femper effet orandum
generarim pro omnibus,fi tantum prodeffet fingulis ora
tio, qua pro multis offertur. Infuper vis impetrandi, vt
confideratur,cx affedlu eiu$,qui orac,tant$ asfti mationis,
fed affectus,certus,& finitus eff Ex his patet folutio ar^u
mentorum. &
Ad id eteni m,quod obijciturex c.non mediocriter. Re
fpondeut Gloffaibi, ScTheologi, 104 J.4;. Pfalmus. vel
Miffa, cum pro multis dicitur, non minus accipitur,&c.
hoc eff, non minus meretur, & faci.sfacit is, qui pluribus
fuffragatur,quam fi vni tantum fuam opem,&auxilium
pra liaret. Item ij, quibus aliquis fuffragatur,non mimis
Iterantur,nec minori confolat:one afficiuntur,qua 11 mus
tantum auxilio innaretur.
Obijcies.non minusexauditur quis, cum pro pluribus
Deum precatur,quam fi pro vnotatfim precaretur;ergo
non minus impetrat.Refpodeo,quatenus precatio noftra
innititur liberalicati,& mifericordia Dei, non minus me
retur, & impetrat, oblata pro multis,qu;fm fi pro vnotm
offerretur : At vero, quatenus eff hominis adlio ex certo
quodam ani mi,& volutaris affedlu profedla, minoreffin
fingulis,quando pro pluribus offertunOpus enim.&olfi-
5 cium hominis eff finitae poteftatis,atque virtutis;&pro-
indecerta,& finitas efficacitatis.
Tertio quaeritur, Quo padlo Miffasfrudlum Unguli par
ticipet, pro quibus ipfum facrificium offertur, videlicet,
an omnes aequaliter participent?Quod fi insequaliter,vn-
denatn fiat,vt vnus ampliorem,vberiorem,& longe maio
rem frudi um,quam alter capiat ex eo?Et fermo hiceft de
Miffas facrificio, vt eff pro p^nis peccatoru m debitis fatis
fadlorium,non vt eff impetratorium,qua ratione,vtpau
16 ante dixi, innititur libcralitati Dei. Refpondeo.quan-
do Miffa pro duobus, tribus, aut etia pluribus offertur,&
ipfi offerentesnon funt; tunc in omnes asqualiterfrudtus
Miffae deriuatur. Nequeenim verum effeexiftimo.quod
quida tradiderunt,plus illi impertiri, qui maiori Dei gra
tia,& charitate fit praeditus; habitus enim foluscharita-
tis,noneft maior, minorvepraparatioad maiorem,aut
minorem Miffa frudlum iure capiedum, nifi magis pius,
«St religiofusin facrificium oblatum voluntatis affedlus
accefferit: fedifti aequaliter funterga Miffarn affedti.cu
; nihil cogitet, ergofrudlum omnes aqualem percipiunt.
Deinde,cum Miffa proquibufdam generaliter offertur;
fpeciatim vero pro alijs, & neutri illorum offertur;magis
prodeft ijs, quibus fpecialiter Miffa facrificium fit;quo.
niametiamfi illi non fint offerentes , Miffa frudlusper
fpecialcm Sacerdotis affedlum, maiorobuenit iftis,qua
illismam ipfa etiam Ecclefia illis,pro quibus facrificium
peculiari nomine fit,certam,& peculiarem affignat.&ap
plicat portionem;alijs vc-d generalfi dumtaxat Hinc eff,
vt vfufit in Ecclefia receptum, vt proquibufdam fpecia
liter Miffarum facrificia fiant,& offerantur.
Quando etiam Miffa pro pluribus offertur,8c illi quo
que funt offerentes, finguli ratione fui operis , tniffe fru
dlum percipiunt.Et hoc eff,quod DocetS Tho. 3 .p.q.79.
art.J.Sed hic fr udius quodam modo dicitur ex opere ope
rantis,qui propteropusaliorum.quamuiseffent innume.
ri,nihil minuitur,nequeremittitur.Frudtum igiturrefpd
dentem merito,«Se operi Ecclefia offergeis,minorem,ma-
ioremve participant ij, pro quibus facti fici um offertur,
quo plures,paticioresve funt: quia,vt fuperius dixi.eiuf-
modi frudltiseff finitus, Seproinde in plures diuifusfit
minor in fingulis; ita tame.vt plus, minusve deriueturin
fingulos,jP ratione maioris, miuorisveaffedlus Ecclefia,,
quo pro illis facrificium offert.
Quarto quaeritur, An Miffa in ijs, pro quibus offertur,
femper fuum effcdlum obtineat, certa, ac firma lege? Sic
exemplum: Miffaefacrificium, vt haftenus indicaui.efl
propitiatorium,facisfadlorium, meritorium,& impetra
torium,«Seoffertur pro Titio, Quaeritur, an certa,ac flata ,
lege Titius oblati pro illo faenhei) frudlum percipiat?na
fi hac lege Miffa frudtusobiieniat, redlc inferas, Titio et
dormienti peccata quoq; remitti, & pfnatn eis debi tara
ex toto,vel ex parce condonari; in eo etiam gratiam au-«
geri, fi iuftus fit. Refpondenc quidam, certa lege femper
Miffa frudlum obtineri, fed non ftatim , acq; facrificium
offertur,fed debitis temporibus ad id diuinicus coftitutis.
Alij vero diftinguuuc hunc in modum:Miffa,vc eft propi
tiatorium facrificium,culpas remittit,non proximi qui
dem per fe,fed p^mcltia donum impetrando, ac proinde
impe-
