1*7J , . , .
jlla ipfa,cum acrietiaffi reprehefione fpoliatur. Deinde, A
otiofa eft facultas, & poteftas, qux nunquam operatur,
poftremo maleandiiint Sacerdotes, qui nunquam facrifi
eant,quare fecundo Machabao IV. reprehenduntur qui
dam Sacerdotes,quod iam non circa altaris officia dediti
erant contempto templo,& facrificijs neglecftis. Et in ca.
Si quotiefeunque, de confecr.d- z ex Ambrofio dicitur.Si
quotiefeunque fanguis Chrifti effunditur,in remiffionem
peccatorum effunditur, debeo merito femperaccipere,
vt peccata mihi femper dimittantur: qui femper pecco,
femper debeo accipere medicinam, & ex Hilario in cap.
Si non funt,dc confecra. d 2. Si non funt tanta peccata,vt
excommunicetur quis,non fe debet a medicina corporis,
&fanguinis Domini feparare. Haec illi Patres.
Mihi fane vera,& certa videtur haec opinio, praffertim
fi de eo Sacerdote loquamur,qui seper a facrificio abfque
vlla iufta,&debitacaufa ceffatrde hoc enim audiores pri
ms opinionis loquuntur, quorum argumenta parui funt
ponderis,& momenti.
Siquaeras, An lethaliter peccet huiufrhodi Sacerdos, g
RicarduSjPaludanus,Maior.Nauar,& multi ali; genera-
tim aiunt eum peccare.Duradus dicit,grauiter peccare.
AngeIus,Silu. Sotus, & alij fenriunt elim lethaliter pecca
re. Armilla vero, nolo, inquit,praecipitare fententiam.
Ego licet probabile putem huiufmodi Sacerdotem leui-
ter,no grauiter peccare,fed multd probabilius exiftimo,
eum grauiter peccare ,nec abfoluerem eum, qui ftatue-
ret nunquam per totum anni curfum,miffa: facrificiu fa-
cere.Nec excufaremeum, qui nunquam per annum facri
ficatob impedimentum, quod ex ipfius volutate exiftit.
ac pendet. Nec itemeum,qui ideo nunquam perannum
facrificat.quia frequenter peccare folet: peccatum enim
eft volutarium, & proinde id canere, & emtare debet,vt
digaS miffae facrificium facere, & offerre queat . Nec
etiam eum, qui cum commode ab excommunicatione
abfolui, vel ab irregularita te , qua tenetur fiue impedi-
tur,IiberaripoffiC,idnoncurat,fiue nullam in eodiligen-
tiam ponit.
Quftes itidem,quoties per annum talis Sacerdos facri-
ficare debeat?S.Tho.Silueft.Antonin.& Angelus locis ci
tatis, generati-m afferunt eum debere in diebus feftis prae
cipuis,i;spraefefcim, quibus laici folentfacram commu
nionem accipere : fed non explicant quinam fint dies illi
fefti praecipu-iiPaludanus numerat quinque; Natale Dhi,
Pafchas,Pentecoften, & diem B. Virgini in c^Ium affurn-
pta,& diem Sanflis omnibus Sacrum Sotus folum come
morat Natalem Domini,Pafcha,& Petecofte n.Maior ijs,
quos Paludatius recenfet,adiungit alium diem,cum nem
pe,quo anniuerfaria Corporis Dominici celebritas reco
litur. Quidam addunt etiam dies Beatiffimae Virgini,8c
flabilis Apoftolis facros in cap.Dolentes.de celebratione
Miffarum,videtur Concilium grauiter eos reprehendere,
qui vix quater fingulis annis miffae facrificiu offerebant,
SynodusTrident.leff.22.cap. i.ex Lucae verbis zz hoc fa
dte,colligit, Chriftum Dominum praecepiffe Sacerdoti-
, bus,vt offerat .Et feif. 23. capit. 14. de reformat.ait.Curet
Epifcopus,vt presbyteri faltem diebus Dominicis, & fe
ftis folemnibus,Miflas celebrent. Egonon condemnarem
eum,vt lethalis peccati reum, qui ter ad annu facrificat, u
fiue continuato,fiue interrupto tempore,fi id fit,fine fca-
dalo,& contemptu.
Secundo quaeritur,quoties in anno Sacerdos, qui eft cu
rseanimarum prgfedtus,iure debeat facrificare?Commu
niseftfententia, eum perse, vel per alterum facere facri
fidum oportere in omnibus diebus, quibus populus fibi
commiffus remdiuinam audire debet. Rogabis an esce
tis et diebus iure, & praecepto compellatur ad operandu
facris? Sotus cenfet eum ad id adftringi pro ratione deci
marum,aut beneficij,quod poflidec, & pro ratione plebis
pie,& religiose rem diuinam frequentantis. Satis proba
biliter meoiudicioloquitur.In Ecclefijs, quae Cachedra-
lesdicuntur,velCollegiacae,vel Conuetuales, curarede-
betEpifcopus, aut Collegi; , ConuentusvePraefe&us, yt
quotidie duo miffarum facrificta fiant, vnu pro Mortuis,
alterum pro viuis diefefto, aucprofeftoconuenientem.
^am in cap vifum.deconfecratioue.diftimftione prima
«atuitur, vt quotidie in Miffis pro mortuis preces fundau
Inft.Moral.Pars t.
3274
tur.& in cap.Iteratur,de confec.d.a Simpliciter decerni
tur,vt quotidie immoletur, & in ca.Creatura,de celebra
tione Miffarum praecipit Pontifex, vt pro anniuerfarijs
morcuorum,& profefto, velFeria, fecundum temporum
congruentiam,MiffarumfoIemniaConuentualiter cele
brentur,& id docent paffim Dodlores in cap. cum creata
ra,de celebratione Miffarum. Addit Sotus,etiam in Eccle
fijs.quse parochiales vocant,iuffu opera ve Epifcopi, quoti
die effe immolandu, fi populus fit nuraerofus, &frcques.
In Synodo Trident.feff.23.cap. 13. de reformat, legimus.
Curet Epifcopus, vt presbyteri faltem diebus Dominicis,
& feftisfolemnibus, fiautem curam habuerincanima-
rum, tam frequenter, vtfuo muneri fatisfaciant, Miffas
celebrent.
Tertio quaeritur, An liceat Sacerdotibus quotidie facri
ficium facere?Hoc ideo in dubium reuocatur, quia in ca.
Vifum,deconfecr. dift. 1. ex Concilio Cabiloncnfi, dici
tur: Sicut nulladies exiftit,quanonpro viuentibus,& pro
quibuflibet neceffitatibusDominum Ecclefia precetur,
ita nulla dies excipi debet,in qua proanimabus fidelium
preces Domino in Miffarum folembus non fundantur. Ec
inc.Iteratur.deconfecr.d 2,ex Pafchafiorefertur: Itera
tur quotidie haec oblatio.Iicet Chriftus femel fuerit paf-
fus in carne.^ Ex altera parte in c Sabbato.de confec.d 3
Ex Innocentio affertur: Traditio Ecclefia habet, ifto bi
duo Sacramenta penitus non celebrari.Et loquiturde bi
duo,quod proxime Pafcha antecedit,videlicet,dedie Pa
rafceues, & Sabbato Samfto.
Ricardus,Paludanus,& Maior locis fupra citati? ex-
preflim teftantur fas effe Sacerdotibus quotidie facere fa
orificium,praeterquam in die Parafceues. Sotus docet 4.
d.13 .q.2.a.2 lethale peccatu admittere Sacerdote facn-
ficantem in die Parafceues: quia,generalem totius Eccle
fise confuetudinem,quae eft habenda pro lege,perfringit:
Sed in die c^naeDomini,& in fabbato ire famfto licitum,
inquit, eft Sacerdotibus priuatim Miffa: facrificium offer
re,pr^fertim fuperioris conceffu.At his omnibus aduerfa
ri videtur fnnocentius dicens,Traditionem effe Ecclefij,
vt biduo ante Pafcha Sacramenta penitus non celebrent:
Etex altero cap videturcum Innocentio pugnare mos,&
vfus in Ecclefia receptus. Etenim in SabbatoSamfto pu
blicum, ac folemne fi: viuim Miffae facrificiQ . Quomodo
igitur haec inter fe cohaerentUlefpondeo in hunc modufil
lud vnum folemne facrificium, quod in fingulis Ecclefijs
fabbato fandto fit, & offertur, olim fieri folebat appetere
iamno&ePafchatis, propterea qff Ec^lefiaftica officia
eo die fere ad notftem vfq; produci folebant; quibus ex
pletis,publicum fuccedebat Miffae facrificium Hoc enim
dicitur in libello,qui vocatur, Ordo Romanus, in Rubri
ca de ordine in no£te,& in die fabbati fandti. Et idem le
gimus apud Alcuinum in libellodeoffic.diuinis, c.de fab
bato fan£to,& apud Amalar,lib.4,de Ecclcf.offic.c.4. Ra
ban.de InftitutioneClericorum lib.2.c.38.Rupert.lib.2.
in Exod.c.2i.&colligitur ex ca.quod a patribus,d.75 .Et
idcirco dicitur in Miffa, Deus,qui hancfacratiflimam no
£fem rquare verum eft,quod ait Innocentius,in illo die fa
crificia no fierhProcedete vero tpe introdmftus eft mos,
quo publicum facrificium hora fexta,aut paulo ante me
ridiem celebratur. Deinde cdfuetudine videtur effe rece
ptum vbique,nepr£Eter illud vnicum folemne facrificiu,
qff diximus,priuatim aliud fiat. Sed quia hoc Canones,
& iura nonprohibent; ideoRicard. Palud. Maior, & alij
generatim docent quotidie fas effe Sacerdoti bus facri fica
re,praeterquam in die Parafceues; quod negari no poteft,
tum quia in fabbato fanflo fingulae Ecclefia prsediilum
Miffe facrificium celebrant:tum quia iure cautum no eft
ne priuatim eodiefacrificetur. fiquidem,vt dixi,illud fa
crificium ad facram Pafcharisnottem fpe&at ,quamuis
illud confuetudo ad meridiem traxerit.
Quarto quaeritur, An fabbato fanefto liceatcuique
Sacerdoti priuatim Miffa facrificium facere . Nauarr.in
Manual. capit, vigefimoquinto, numero S8.&Francoli-
nus trailatu de horis Canonicis, capit, trigefimo, nume
ro fecundo, & nono, negant fas effe Sacerdoti, eo die pri
uatim facrificium offerre . Quia vfu receptum non eft,
nifi vt vnum tantum facrificium eo die fiat in fingulis'
Ecclefijs publicum, & folemne. Item, quia nullus eft
H h h ad
Liber Decimus
C